Wirusowe Zapalenia Wątroby - etiologia, diagnostyka, profilaktyka. Prof. Anna Piekarska Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii UM w Łodzi Wirusowe Zapalenia Wątroby – etiologia A.wirusy pierwotnie hepatotropowe: 1. WZW A (HAV) 2. WZW B (HBV) 3. WZW C (HCV) 4. WZW D (HDV, koinfekcja z HBV) 5. WZW E (HEV) B. wirusy o wtórnie hepatotropowe: EBV, CMV, VZV, HSV Wirusowe Zapalenie Wątroby typu B /WZW B/ Wykryty w 1968r „antygen Australia” – HBsAg (Blumberg) Wirus należący do rodziny Hepadnaviride, zawierający podwójnie skręconą nić DNA zawierającą 3200 par zasad Wirus B zapalenia wątroby (Hepatitis B Virus) Epidemiologia HBV •Ponad 400 mln zakażonych na świecie 1..1....... •Nosicielstwo HBsAg na świecie od 1-20% ...., m •W Polsce nosicielstwo HBsAg - ok. 1-2 % •Spadek liczby zakażonych od 1990r (szczepienia p/wzw B) Występowanie zakażeń HBV na świecie HBsAg Prevalence 8% = High 2%-7% = Intermediate <2% = Low Wirusowe zapalenie wątroby (hepatitis virusalis) 1961 – 57 088 przyp. zgony 102, 1970 – 70 355 przyp. zgony 369 2014- wg danych PZH: Schematyczna budowa HBV WZW B definicja przypadku od 2014 r •Kryteria kliniczne i epidemiologiczne: • Nie dotyczy •Kryteria laboratoryjne: •Ostre WZW B • Wykrycie anty-HBcIgM •Przewlekłe ZW B • Co najmniej jedno z 3 kryteriów: • Wykrycie HBsAg • Wykrycie HBeAg • Wykrycie HBV DNA Drogi transmisji HBV (HCV, HIV) •Seksualna •Parenteralna •Perinatalna Wirus B – przebieg kliniczny • Okres inkubacji: 45–180 dni średnio 60–90 dni • Klinicznie jawne zakażenia: <5 r.ż. <10% >5 r.ż. 30%–50% • Nadostre zapalenie wątroby: 0.5%–1% • Przewlekłe zapalenie wątroby <5 r.ż. 30%–90% >5 r.ż 2%–10% • Marskość pozapalna wątroby: 15%–25% HBV – diagnostyka Markery wirusa • HBV DNA • HBeAg • HBsAg Badania biochemiczne • ALT • AST • Bilirubina P/ciała w surowicy • Anty-HBc • Anty-HBe • Anti-HBs • Albuminy • Wsk. protrombinowy Interpretacja markerów serologicznych HBV - osoba nie mająca nigdy kontaktu z HBV Markery wirusa • HBsAg • HBeAg • HBV DNA- P/ciała w surowicy: • Anti-HBc - • Anti-HBs - • Anti-HBe - Interpretacja markerów serologicznych HBV: ostre wzw B Markery wirusa: • HBsAg + • HBeAg + Odpowiedź serologiczna ustroju na zakażenie: • Anty-HBs- • HBV DNA+ • Anty-HBe• Anty-HBc+ W ostrym zakażeniu • Anty-HBc IgM + Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby t.B – interpretacja markerów serologicznych Markery wirusa utrzymujące się > 6 miesięcy: Odpowiedź serologiczna ustroju: • HBsAg + • Anty-HBc + • HBeAg+ • Anty-HBs - • HBV DNA + • Anty-HBe - Anty-HBc IgM – Anty-HBc IgG + Koncentracja HBV w różnych płynach w ustrojowych Duża: krew osocze, sączące rany Średnia: nasienie, wydzielina pochowa, sączące rany Mała: mocz, kał, łzy, pot, pokarm Rekomendowane postępowanie po ekspozycji na zakażenie HBV Status pracownika Postępowanie w zależności od statusu serologicznego żródła ekspozycji HBsAg+ HBsAg - Nieznany Nieszczepiony HBIG + I dawka szczepienia Rozpoczęcie szczepienia Rozpoczęcie szczenienia Odpowiadający na szczepienie (anty-HBs >10j brak brak brak Nieodpowiadający na szczepienie HBIG + I dawka szczepienia lub HBIG 2x brak HBIG + I dawka szczepienia lub HBIG 2x Szczepiony ale odpowiedź nieznana 1.Ocena przeciwciał 2. Ew. rozpoczęcie szczepienia + HBIG brak 1.Ocena przeciwciał 2. Ew. boosterI dawka szczepionki i ocena przeciwciał po miesiącu WZW C- definicja przypadku •Kryteria kliniczne i epidemiologiczne • Nie dotyczy •Kryteria laboratoryjne ( brak rozgraniczenia na ostre i przewlekłe) •Co najmniej jedno z 3 kryteriów: • Wykrycie HCV RNA • Wykrycie HCV Ag (badanie nie jest komercyjne) • Wykrycie przeciwciał anty- HCV u osób starszych niż 18 miesięcy, bez dowodu zwalczenia zakażenia Epidemiologia zakażeń HCV •Na świecie ok 170 mln zakażonych HCV •W Polsce ok 1-1,5% populacji zakażonej HCV •Brak szczepionki •Bardzo wysoki odsetek wyleczeń dzięki nowym technologiom medycznym (do 100%) Czy są pytania?