PROTOKÓŁ NR 9 / 15 Z POSIEDZENIA KOMISJI ROLNICTWA I ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH SEJMIKU WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 19 maja 2015 ROKU GODZ. 14.30 – 16.00 Przewodnicząca Radna: Grażyna Cal Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu W załączeniu: Lista obecności. Porządek obrad Komisji Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich 19 maja 2015r. godz.14.30 siedziba DODR we Wrocławiu 1. Przyjęcie porządku obrad. 2. Przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji. 3. Sprawozdanie z realizacji w 2014 roku "Programu współpracy Samorządu Województwa Dolnośląskiego z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na Dolnym Śląsku na lata 2014-2017" 4. Program rolno środowiskowy-klimatyczny jako sposób poprawy środowiska naturalnego na Dolnym Śląsku. 5. Wielkość ekonomiczna gospodarstwa rolnego (wskaźnik Standardowa Produkcja) – jako jedno z kryterium dostępu do dotacji w ramach PROW 2014-2020. 6. Zazielenianie – nowy warunek w dopłatach obszarowych. 7. Opiniowanie projektów uchwał Sejmiku Województwa Dolnośląskiego. a. Uchwała w sprawie udzielenia z budżetu Województwa Dolnośląskiego w 2015 roku pomocy finansowej w formie dotacji celowej wybranym gminom na dofinansowanie bieżącego utrzymania urządzeń melioracji wodnych szczegółowych będących własnością gminy b. Uchwała w sprawie powierzenia Gminie Milicz realizacji w 2015 r. zadania własnego Województwa Dolnośląskiego pn. „Dożynki Wojewódzkie” c. Uchwała w sprawie zmiany uchwały nr IV/44/15 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 16 stycznia 2015 r. w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Województwa Dolnośląskiego d. Uchwała w sprawie zmian w budżecie Województwa Dolnośląskiego na rok 2015 8. Sprawy różne, wolne wnioski. 2 Ad.1, 2 Przewodnicząca G. Cal – otworzyła posiedzenie Komisji. Podziękowała za zaproszenie od DODR, podziękowała też za merytoryczne przygotowanie posiedzenia. Wobec braku uwag do protokołu został on przyjęty. Ad.3 Przewodnicząca G. Cal – powiedziała, że wszyscy radni zapoznali się już z tą informacją na innych komisjach, stąd pan dyrektor Pilch prosił o zwolnienie go z obowiązku przyjazdu na posiedzenie i ponownego przedstawiania informacji. Radni wyrazili zgodę. Ad.4. Dyrektor R. Czerwiński – przywitał radnych. Przedstawił kilka informacji dotyczących Ośrodka. Od 1 stycznia DODR podlega pod Zarząd Województwa. Struktura to Powiatowe Zespoły Doradców w każdym powiecie. Zatrudnionych jest 285, w tym 193 osoby pracujące w terenie. Struktura DODR funkcjonuje na takich samych zasadach jak struktura ARiMR. Funkcjonują w gminach też punkty informacyjne, również są takie w biurach ARiMR. Najważniejsze działania DODR to szkolenia rolników, prowadzenie działalności informacyjnej. Zaprosił również radnych na imprezy Dolnośląska Wieś Zaprasza, Dni Pola, Dni Rzepaku oraz Ekologiczny Dzień Dziecka. Przewodnicząca G. Cal – podziękowała i pogratulowała wszystkich inicjatyw promujących obszary wiejskie. Ad.7.a Dyrektor Z. Zajączkowska – zreferowała projekt uchwały. Powiedziała, że w budżecie województwa są ujęte na cel środki w wysokości 1 mln zł. Nabór trwał do 17 kwietnia, wpłynęło ponad 80 wniosków na kwotę 1 833 000 zł, ta kwota przewyższa środki ujęte w budżecie i można objąć pomocą jedynie 43 gminy z najwyższą ilością punktów. Przewodnicząca G. Cal – zapytała Pani Marszałek czy jest szansa na dodatkowe środki, co by móc udzielić dotacji wszystkim gminom. 3 Wicemarszałek E. Mańkowska - odpowiedziała, że na razie uzupełnionych zostało 5 mln zł z własnych środków, więc może jest szansa dyskutować z Panią Skarbnik na ten temat, bo te 5 mln zł, które miały być wprowadzone do obszarów wiejskich, poszły z naszego budżetu, z budżetu Geodety. Przewodnicząca G. Cal – Ewentualnie wniosek komisji mógłby być złożony w tej sprawie – zwiększenia budżetu na ten rok. Zapytała, czy jeśli te pieniądze znalazłyby się na sesji czerwcowej, to czy gminy zdążyłyby jeszcze te zadania zrealizować. Dyrektor A. Zajączkowska – odpowiedziała, że wtedy na kolejnej sesji można byłoby zmienić uchwałę i rozszerzyć listę gmin objętych pomocą. Wicemarszałek E. Mańskowska – powiedziała, że zawnioskować można. Przewodnicząca G. Cal – powiedziała, że proponuje najpierw przegłosować opinię dla tej uchwały, następnie zastanowić się i sformułować treść wniosku. Kto jest za udzieleniem pozytywnej opinii w/w uchwale Sejmiku? Za – 4 Przeciw – 0 Wstrzymało się – 0 Ad.7b. Dyrektor P. Czyszczoń – zreferował projekt uchwały. Procedura wyboru gminy była standardowa, w trzech gminach odbyła się wizytacja i wybrany został Milicz. Proponuje się w bieżącym roku udzielić dotacji w wysokości 80 tys. zł. Wicemarszałek E. Mańkowska – zapytała, czy Dożynki nie pokrywają się z Dniami Karpia. Dyrektor P. Czyszczoń – odpowiedział, że wszystko jest uzależnione od potwierdzenia ostatecznego terminu Dożynek Prezydenckich w Spale. 4 Przewodnicząca G. Cal – dopytała, czy przekazywane na ten cel środki są wystarczające, czy gminy się skarżą. Dyrektor P. Czyszczoń – odpowiedział, że gminy muszą do tej imprezy dokładać, stąd powiązanie Dożynek z Dniami Karpia byłoby korzystne dla Gminy Milicz. Przewodnicząca G. Cal – przeprowadziła głosowanie. Kto z państwa radnych jest za udzieleniem pozytywnej opinii dla tej uchwały? Za – 4 Przeciw – 0 Wstrzymało się – 0 Ad.7.c,d M. Kowalska – zreferowała projekt uchwały. W WPF dokonuje się zmiany polegającej na zmniejszeniu na kwotę 125 960 zł w wyniku podpisania porozumienia z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na zadanie „Program ochrony powietrza na podstawie oceny poziomu substancji w powietrzu za 2013 rok” tutaj są niższe niż planowano koszty realizacji tego zadania i wystarczyły środki z budżetu państwa, w związku z tym rozwiązano umowę z WFOŚiGW. Kolejna zmiana to zwiększenie na kwotę 300 tys. zł dla Dolnośląskiego Biura Geodezji i Terenów Rolnych we Wrocławiu przeznaczone na wykonanie wycen nieruchomości, podziałów geodezyjnych itd. Ta zmiana ujęta jest również w projekcie uchwały w sprawie zmian w budżecie Województwa Dolnośląskiego na ten rok. Przewodnicząca G. Cal – zapytała czy są pytania odnośnie projektu uchwały. Przeprowadziła głosowanie: Kto z państwa radnych jest za udzieleniem pozytywnej opinii dla tej uchwały? Za – 4 Przeciw – 0 Wstrzymało się – 0 5 Kto z państwa radnych jest za udzieleniem pozytywnej opinii dla projektu uchwały w sprawie zmian w budżecie Województwa Dolnośląskiego na 2015 rok? Za – 4 Przeciw – 0 Wstrzymało się – 0 Ad.4. M. Miniewska DODR – przedstawiła prezentację dotyczącą Programu rolno- środowiskowego. Jego celem jest poprawa stanu środowiska naturalnego na obszarach wiejskich. W Polsce dosyć prosto wdraża się te programy, gdyż cały czas występują tu siedliska warte zachowania np. kwietne łąki, występuje tu ok. 100 gatunków ptaków lęgowych. Poza granicami kraju dużo z tych gatunków już nie występuje np. skowronek, gąsiorek. Zmniejszanie obszarów trwałych użytków zielonych ogranicza możliwości lęgowe ptaków. Jeżeli chodzi o Dolny Śląsk to ponad 20% obszaru jest prawnie chroniona. Znajduje się tu 12 parków krajobrazowych, dwa parki narodowe, ponad 16 rezerwatów przyrody, obszary chronionego krajobrazu. Na to nakładają się jeszcze obszary Natura 2000 wprowadzone po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Programy rolno-środowiskowe są instrumentem wsparcia finansowego w ramach wspólnej polityki rolnej, w Polsce realizowane są od 2004 roku, obecnie jest trzeci etap realizacji programu. Program w nowej perspektywie będzie kontynuacją dotychczas prowadzonych, podzielone są na ochronę gleb i wód – głównym zadaniem było tu prowadzenie zrównoważonej gospodarki nawozami. W przypadku „ochrony gleb i wód” chodziło o „zielone pole”, było to wyjście naprzeciw nowym wymogom odnośnie zazielenienia – na zimę beneficjenci musieli mieć pola okryte oziminą ze względu na ptaki. Program duży nacisk kładzie też na ochronę zasobów genetycznych bydła, koni, owiec i świń – jest to pakiet dosyć wymagający. Jest również pakiet „ochrona lokalnych odmian roślin uprawnych”, w tym ochrona starych sadów. Pakiety związane z trwałymi użytkami zielonymi – chronią siedliska zwierząt i roślin. Najpopularniejsze wśród rolników były pakiety siedliskowe oraz pakiety dotyczące ochrony gleb i wód. W DODR pracuje 100 doradców pomagających rolnikom. Najwyższe dopłaty są właśnie do pakietów przyrodniczych – ponad 1000 zł do hektara. 6 Ad.5 T. Kowalska DODR – przedstawiła prezentację dotyczącą wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego. Od 2014 roku, od wejścia nowego PROW zmienił się wskaźnik liczenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego – jest to standardowa produkcja, wartość produkcji każdego jej rodzaju z okresu ostatnich 5 lat. Ten wskaźnik określa, czy dane gospodarstwo może starać się o pomoc z PROW 2014 – 2020 przykładowo na modernizację gospodarstw. Polska została podzielona na cztery makroregiony i dla każdego oddzielnie jest obliczany wskaźnik standardowej produkcji, wynika to ze zróżnicowania intensywności rolnictwa. Wskaźnik ten też jest wykorzystywany w typologii gospodarstw rolnych jednolitej dla całej Unii Europejskiej. Dzięki wskaźnikowi można dokonywać różnych zestawień i porównań, można zaobserwować, że w każdej działalności produkcja wzrosła. Został sporządzony orientacyjny kalkulator przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Ad.6 E. Karpińska – przedstawiła prezentację na temat zazielenień. Jest to w Polsce nowy kontrowersyjny temat. W tym roku po raz pierwszy zostały wprowadzone nowe płatności obszarowe. Został wprowadzony nadrzędny program pn. Europa 2020 w który musi się wpisywać i PROW i Płatności2015-2020. Wszystkie kraje europejskie zostały zobligowane do płacenia tzw. trzech praktyk: jednolita płatność obszarowa, płatność za zazielenianie to jest aż 30% krajowej koperty finansowej praz płatność wspomagająca ludzi młodych, po to by się nie wyludniały tereny wiejskie. Płatności dobrowolne wybrane przez Polskę to płatność redystrybucyjna, płatność dla każdego gospodarstwa pow. 3 ha użytków rolnych, maksymalnie do 30 ha, czyli maksymalnie 27 ha razy 40 euro razy przelicznik podany 30 września 2015 roku. Następne płatności, to płatności do produkcji roślinnej i zwierzęcej i płatności przejściowe, wsparcie krajowe do produkcji tytoniu. Jest również wybrany system dla małych gospodarstw, których w Polsce jest prawie 60%, w tym systemie gospodarstwa otrzymają maksymalnie do 1250 euro, wejdą w system płatności dla małych gospodarstw, będą traktowane jako te gospodarstwa, które wprowadzają różnorodność w swoim gospodarowaniu, które chronią klimat. Wszyscy rolnicy uprawnieni do jednolitej płatności obszarowej, którzy posiadają w swoich zasobach grunty orne i trwałe użytki zielone od tego roku będą zobowiązani do prowadzenia praktyk korzystnych dla klimatu i dla środowiska, 7 czyli tzw. zazieleniania. Stawka płatności za prowadzenie tych praktyk wynosi 71,8 euro i będzie wzrastać do 2020 roku. Z obowiązku zazieleniania będą zwolnione te małe gospodarstwa, ale dostaną płatność, również zwolnienie będzie obejmowało gospodarstwa ekologiczne oraz te które przystąpią do programu rolno-środowiskowego. Praktyki składające się na obowiązkowe zazielenianie to: dywersyfikacja upraw – dotyczy gospodarstw pow. 10 ha gruntów ornych, gospodarstwa od 10 do 30 ha mają obowiązek prowadzić co najmniej dwie uprawy, przy czym uprawa główna uprawa może zajmować najwyżej 75% gruntów, gospodarstwa pow. 30 ha muszą prowadzić co najmniej trzy uprawy i dwie główne uprawy nie mogą przekroczyć razem 95% gruntów, zwolnienia będą dotyczyć gospodarstw prowadzących uprawy zielone, pastewne lub ugorują na pow. 75% gruntów i drugi warunek jeśli 75% gruntów rolnych to trwałe użytki zielone a pozostałe grunty rolne nie stanowią więcej niż 30%. Do dywersyfikacji wchodzi każda roślina, trawy, koniczyny, również formy jare i ozime jednego gatunku jak i ugorowanie są klasyfikowane jako dywersyfikacja. ARiMR będzie prowadziła kontrole upraw od 15 maja do 15 lipca. Kolejna praktyka to utrzymywanie trwałych użytków zielonych, w tym cennych przyrodniczo. Jeżeli w gospodarstwie są trwałe użytki zielone na obszarze Natura 2000 i ARiMR wykaże te użytki cenne przyrodnicze, to takie gospodarstwa mają obowiązek zachować te cenne łąki, pastwiska, każdy rolnik który przekształci taki teren w uprawę, będzie miał obowiązek w ciągu roku przywrócić je z powrotem, w przeciwnym razie będą na te gospodarstwa nakładane kary. Inne gospodarstwa, nie położone na terenach Natura 2000 mogą te użytki przekształcać pod warunkiem, że współczynnik referencyjny trwałych użytków zielonych do użytków rolnych w danym roku nie spadnie poniżej 5%. Trzecia praktyka zazieleniania są to obszary proekologiczne. Dotyczy to gospodarstw pow. 15 ha gruntów ornych, które muszą utrzymywać 5% obszarów proekologicznych, do 2017 roku ten procent może wzrosnąć do 7. Gospodarstwa utrzymujące duże obszary użytków zielonych, uprawiających koniczyny, rośliny zielone, będą mogły być zwolnione z tego obowiązku. Obszary proekologiczne to m.in. grunty ugorowane, elementy krajobrazu jak małe oczka wodne, drzewa, rowy do dwóch metrów szerokości, drogi śródpolne, miedze, strefy buforowe wzdłuż cieków wodnych, uprawy wzdłuż lasów, zagajniki o szybkiej rotacji, uprawa wierzby, topoli i brzozy, obszary zalesione, poplony ścierniskowe – mieszanka składająca się co najmniej z dwóch roślin, jeden gatunek nie może przekraczać 80%, oraz uprawy wiążące azot, czyli uprawy roślin motylkowatych. Duże gospodarstwa mogą połowę obszarów proekologicznych 8 wykazywać wspólnie, jeżeli leżą blisko siebie, stykają się i pozostałą część wykażą na własnym terenie. E. Rzewuska – pochwaliła zaostrzenia Unii Europejskiej, gdyż sprzyja ochronie środowiska, zatrzymuje degradację. Ad.8. Przewodnicząca G. Cal – podziękowała Dyrektorowi i pracownikom DODR za przygotowane prezentacje. Zamknęła posiedzenie komisji. Protokolant: Justyna Pantak Przewodnicząca Komisji Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Sejmiku Województwa Dolnośląskiego Grażyna Cal 9