Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z chemii w klasie I, wynikające z realizowanego programu nauczania chemii w gimnazjum K.M. Pazdro DZIAŁ 1: SUBSTANCJE I ICH PRZEMIANY konieczne dopuszczająca Uczeń: Podaje cechy, które są określane jako właściwości fizyczne substancji; Odróżnia właściwości fizyczne od chemicznych; Opisuje właściwości fizyczne żelaza, miedzi i siarki; Wyjaśnia różnicę miedzy mieszaniną jednorodną a niejednorodną; Wymienia najważniejsze składniki powietrza; Określa właściwości tlenu, azotu, dwutlenku węgla, wodoru; Opisuje, jakie zanieczyszczenia mogą występować w atmosferze; Wskazuje pierwiastek chemiczny i związek chemiczny w podanym zbiorze substancji; Odróżnia substraty od produktów reakcji; Rozróżnia przemianę fizyczną od chemicznej; Zapisuje słownie przebieg reakcji łączenia, rozkładu, wymiany; Potrafi podać przykład równania reakcji każdego z trzech typów; Wymagania do uzyskania oceny śródrocznej konieczne + podstawowe konieczne + podstawowe + rozszerzające OCENA ŚRÓDROCZNA dostateczna dobra Uczeń: Definiuje pojęcie substancji; Odróżnia ciało fizyczne od substancji; Określa właściwości fizyczne i chemiczne substancji; Definiuje pojęcie mieszaniny jednoi niejednorodnej; Odróżnia mieszaninę od związku chemicznego; Podaje kilka właściwości charakterystycznych dla metali i niemetali; Kwalifikuje pierwiastki na podstawie opisu ich właściwości do metali lub niemetali; Podaje kryterium odróżniające substancje proste od złożonych; Opisuje zależność składu powietrza od środowiska; Opisuje, jaką rolę odgrywa tlen w atmosferze i jego znaczenie dla Ziemi; Opisuje właściwości dwutlenku węgla, Wyjaśnia, dlaczego należy wietrzyć pomieszczenia, w których przebywają ludzie; Uczeń: Na podstawie opisanych właściwości fizycznych rozpoznaje substancje (oglądaną wcześniej na lekcji); Podaje przykłady mieszanin; Sporządza mieszaninę niejednorodną; Proponuje sposób rozdzielenia mieszaniny niejednorodnej; Podaje przykłady przemiany fizycznej i chemicznej; Porównuje właściwości poznanych metali i niemetali; Podaje kryterium podziału substancji na metale i niemetale; Podaje argumenty, iż tlen jest składnikiem powietrza; Opisuje sposób identyfikacji tlenu; Opisuje eksperyment ukazujący rolę tlenu w procesie spalania; Podaje przykłady reakcji utleniania, spalania; Zapisuje słownie reakcje spalania węgla, siarki, magnezu w tlenie; Planuje doświadczenia pozwalające odróżnić tlen od azotu; konieczne + podstawowe + rozszerzające + dopełniające bardzo dobra Uczeń: W podanych zbiorach wyszukuje poznane na lekcjach substancje proste i złożone; Projektuje sposób rozdzielenia konkretnej mieszaniny; Zapisuje słownie równania reakcji, wskazuje substraty i produkty, odczytuje zapis równań reakcji; Wskazuje różnice między pierwiastkiem, związkiem chemicznym, mieszaniną; Proponuje sposób rozróżnienia gazów: tlenu, azotu, wodoru, dwutlenku węgla; Analizuje związek między utlenianiem a redukcją; Opowiada o przyczynach i skutkach zjawiska zwanego „dziurą ozonową”, efektem cieplarnianym; Proponuje sposoby przeciwdziałania zanieczyszczeniom atmosfery; Uzasadnia, dlaczego trzeba przestrzegać przepisów bezpieczeństwa podczas pracy z wodorem; Opisuje właściwości azotu; występowanie w przyrodzie; Podaje definicje reakcji łączenia, rozkładu wymiany; Potrafi zapisać słownie każdą z nich i wskazać substraty i produkty reakcji; Wyjaśnia, dlaczego wzdłuż dróg należy zakładać pasy zieleni; Projektuje doświadczenie pozwalające otrzymać dwutlenek węgla; Projektuje doświadczenie pozwalające rozróżnić dwutlenek węgla od tlenu; Projektuje doświadczenie pozwalające zbadać właściwości dwutlenku węgla, Potrafi doświadczalnie wykryć parę wodną w powietrzu, Wskazuje różne źródła zanieczyszczeń powietrza oraz ich wpływ na zdrowie organizmów; DZIAŁ 2: ATOMY I CZĄSTECZKI dopuszczająca Uczeń: Określa, co rozumie pod pojęciem materii; Podaje przykład dyfuzji; Podaje przykłady materii w różnych stanach skupienia; Odróżnia atom od cząsteczki; Odróżnia symbol od wzoru chemicznego; Wymienia nazwy i symbole poznanych pierwiastków; Modeluje cząsteczki pierwiastków i związków chemicznych poznanych Wymagania do uzyskania oceny rocznej dostateczna dobra Uczeń: Opisuje budowę materii; Opisuje i wyjaśnia zjawisko dyfuzji; Definiuje pojęcie atomu; Określa pojęcie cząsteczki związku chemicznego, cząsteczki pierwiastka; Odczytuje zapis podający liczbę atomów i cząsteczek; Określa pojęcie wzoru chemicznego; Definiuje pojęcie wartościowości; Podaje zależność między Uczeń: Projektuje eksperyment modelowy ilustrujący budowę materii; Podaje skład jakościowy i ilościowy cząsteczki na podstawie wzoru sumarycznego, np. O2, 2O2, H2O, 5H2O; Rysuje modele tlenków, siarczków; Zapisuje wzór tlenku znając wartościowości pierwiastków; Zapisuje wzór tlenku na podstawie nazwy i odwrotnie – zapisuje nazwę tlenku na podstawie wzoru; Rysuje schematy wykonywanych bardzo dobra Uczeń: Projektuje eksperyment ilustrujący proces dyfuzji; Wyjaśnia budowę wewnętrzną substancji, uwzględniając ziarnista budowę materii; Podaje wzory strukturalne cząsteczek na podstawie wzorów sumarycznych i odwrotnie – zapisuje wzory sumaryczne na podstawie podanych wzorów strukturalnych; Przedstawia przebieg reakcji chemicznych w postaci schematu na lekcjach; Tłumaczy role indeksu zapisanego przy symbolu chemicznym; Posługuje się symbolami chemicznymi do opisu prostych, wykonanych na lekcjach eksperymentów; Rysuje modele cząsteczek typu AB, AB2, AB3; Wyjaśnia, jaka jest rola atomów w reakcjach łączenia, rozkładu, wymiany; Odszukuje w tablicach masę atomową i zaokrągla ją do wartości zalecanej w obliczeniach chemicznych; Oblicza masę cząsteczkową na podstawie wzoru sumarycznego; Rysuje wzór strukturalny związku dwupierwiastkowego o znanych wartościowościach; Układa wzór sumaryczny na podstawie wzoru strukturalnego; Odróżnia grupy od okresów; wartościowością pierwiastków a liczbą ich atomów w cząsteczce związku chemicznego; Oblicza wartościowość pierwiastka na podstawie wzoru sumarycznego; Podaje zależności i różnice między wzorem sumarycznym a strukturalnym; Określa pojęcie współczynnika stechiometrycznego; Podaje wzory i nazwy kilku poznanych związków chemicznych (H2O, CO2, MgO, FeS, SO2,); Opisuje budowę układu okresowego; Uzgadnia proste równania reakcji i podaje interpretację jakościową; Oblicza zawartość procentową pierwiastka w związku chemicznym; doświadczeń, zapisuje obserwacje, wyciąga wnioski; Zapisuje i uzgadnia proste równania reakcji, np. syntezy, rozkładu tlenków; Odczytuje zapisane równania reakcji, wyjaśnia znaczenie współczynników stechiometrycznych; modelowego; Układa równania chemiczne na podstawie zapisu słownego; Dobiera współczynniki stechiometryczne w równaniu reakcji; Sprawdza poprawność bilansu atomów; Wymagania edukacyjne z chemii niezbędne do uzyskania rocznej oceny klasyfikacyjnej obejmują treści zawarte w dziale I i dziale II.