„Prawa dziecka”

„Prawa dziecka”
Kszta towanie u dzieci w wieku przedszkolnym wiadomo ci ich
w asnych praw, uczenie poszanowania praw innych i radzenia sobie
w sytuacjach naruszenia w asnych praw jest wa nym elementem wychowania
przedszkolnego, przygotowuj cego do ycia.
Dzieci s cz ci spo ecze!stwa i maj swoje prawa zawarte w Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej i Konwencji o Prawach Dziecka. Konwencja ta
zosta a uchwalona przez Zgromadzenie ogólne Narodów Zjednoczonych ju
w 1980 roku, a przez Polsk ratyfikowana w 1991 roku.
Prawa dziecka wi
si z prawami cz owieka. „Dziecko bowiem to
niedojrza y cz owiek, który - jak mówi Janusz Korczak - ma swoje potrzeby,
ale nie ma jeszcze do wiadczenia doros ych”. Janusz Korczak jako obro!ca
praw dziecka wymienia: prawo do szacunku, prawo do niewiedzy, prawo do
niepowodze! i ez, prawo do upadków, prawo do w asno ci, prawo do
tajemnicy, prawo do rado ci, prawo do wypowiadania swoich my li i uczu1,
prawo do dnia dzisiejszego.
Przedszkole jest pierwsz instytucj , w której dziecko w atmosferze spokoju
i akceptacji poznaje w asne prawa. Nauczyciel w swoich dzia aniach
dydaktycznych, wychowawczych i opieku!czych kieruje si dobrem dzieci,
troszczy si o ich zdrowie, a tak e szanuje ich godno 1 osobist . Dzieci
w przedszkolu ucz si norm i zasad wspó ycia w grupie oraz dostosowywania
si do ustalonych regu a jednocze nie maj okazj sta1 si wiadome swoich
praw.
Prawa dziecka zawarte w Konwencji obejmuj :
prawa i wolno ci osobiste: do ycia, rozwoju ,to samo ci, nazwiska,
imienia, obywatelstwa, wiedzy o swoim pochodzeniu, prywatno ci,
godno ci, szacunku, nietykalno ci osobistej, wyznania w asnych
pogl dów, religii, wyst powania we w asnym imieniu w sprawach
administracyjnych i s dowych, do wychowania w rodzinie i kontaktów
z rodzicami w przypadku roz czenia z nimi, do wolno ci od przemocy
fizycznej i psychicznej, wyzysku, nadu y1 seksualnych i wszelkiego
okrucie!stwa, nierekrutowania do wojska poni ej 15 roku ycia.
prawa socjalne: do odpowiedniego standardu ycia, ochrony zdrowia,
zabezpieczenia socjalnego, wypoczynku i czasu wolnego.
prawa kulturalne: do nauki( bezp atna i obowi zkowa w zakresie szko y
podstawowej), korzystania z dóbr kultury, informacji, znajomo ci
w asnych praw
prawa polityczne: do stowarzyszenia si i zgromadze! w celach
pokojowych. Konwencja przyznaje prawo do ochrony w przypadku:
upo ledzenia, niepe nosprawno ci, pozbawienia dziecka rodowiska
naturalnego (zapewnienia rodowiska zast pczego, w tym umo liwienie
adopcji), uchod5ców, mniejszo ci etnicznych (prawo do w asnego j zyka,
kultury, religii), nieletnich, którzy popadli w konflikt z prawem (prawo do
obrony, zakaz mierci i do ywotniego wi zienia).
Konwencja dbaj c o dobro dziecka nak ada na rodziców i opiekunów oraz
nauczycieli i innych cz onków spo ecze!stwa obowi zek kierowania si we
wszelkich dzia aniach trosk o dobro dzieci, z poszanowaniem ich praw,
pragnie! i indywidualnych ,cech charakteru czy osobowo ci.
Konwencja przypomina o wielkim znaczeniu rodziny dla harmonijnego
prawid owego rozwoju dziecka. To rodzice powinni zapewni1 dziecku jak
najlepsze warunki rozwoju w pe nej akceptacji, zrozumieniu, w poszanowaniu
jego godno ci osobistej. W atmosferze mi o ci i wzajemnej tolerancji dziecko
czuje si kochane, wa ne, ale czuje te i rozumie potrzeby innych.
W przedszkolu dziecko uczy si odró niania dobra od z a, warto ciowania
zachowa! w asnych i kolegów, poznaje regu y obowi zuj ce w grupie.
Jednocze nie dziecko staje si wiadome swoich praw i praw innych i wie,
dlaczego powinny by1 one przestrzegane i chronione.
Nauczyciele przedszkoli, szkó wyposa aj c dzieci w odpowiednie
umiej tno ci, wiedz oraz postawy, ju od najm odszych lat u wiadamiaj im,
jak wa ne s prawa dziecka. Istnieje wi c sta a potrzeba u wiadamiania ludziom
doros ym praw dziecka.