Gwiazda Polarna

.
Wykonały:
Katarzyna Bryła
Karolina Drzymalska
Kl. II ,,a”
Co to jest gwiazda?

Gwiazda to ciało niebieskie świecące dzięki wysokiej
temperaturze utrzymywanej wskutek zachodzących przemian
jądrowych, widoczne na sferze niebieskiej w postaci świetlistego
punktu, z wyjątkiem Słońca, które mimo, że jest gwiazdą widać
jako świecącą tarczę. Gwiazdy mają kształt zbliżony do kuli,
zbudowane są głównie z wodoru i helu. Dokonywane są w nich
reakcje termojądrowe, którym one zawdzięczają energię.
Odległości od Ziemi do gwiazd są olbrzymie, najbliższa Ziemi
Gwiazda Proxima Centauri jest tak odległa, że światło od niej do
Ziemi biegnie około 4 lat z prędkością 300 000km/s.
Najjaśniejszą gwiazdą jest Syriusz. Gwiazdy skupione są w
galaktykach, które są nierównomiernie rozsiane we
wszechświecie.
Co to jest gwiazdozbiór?

Gwiazdozbiór (konstelacja)- umownie określony wycinek sfery niebieskiej z
wszystkimi ciałami niebieskimi znajdującymi się w nim. Gwiazdy znajdujące
się w jednym gwiazdozbiorze mogą być od siebie bardzo odległe, ale z Ziemi
widać je mniej więcej w jednym kierunku. W starożytności nadano
poszczególnym gwiazdozbiorom nazwy zwierząt, postaci mitologicznych.
Co to jest rok świetlny?







Rok świetlny to miara odległości często stosowana w astronomii. Jest to
odległość jaką pokonuje światło w próżni w ciągu jednego roku.
W przeliczeniu na inne jednostki:
1 rok świetlny = 0,3066 pc = 63241 j.a. = 9,4607×1015 m
Różne fakty:
Około 8.3 minuty zajmuje światłu podróż ze Słońca do Ziemi
Średnica Układu Słonecznego wynosi 11 godzin świetlnych.
Najbliższa znana gwiazda, Proxima Centauri jest położona w odległości 4 lata
świetlne od Układu Słonecznego.
Średnica Drogi Mlecznej wynosi w przybliżeniu 100 000 lat świetlnych.
Obserwowany wszechświat ma 13 700 000 000 lat świetlnych.
Zdjęcie Małego Wozu

.
Mały Wóz



Mały Wóz to konstelacja gwiezdna znana również pod nazwą Małej
Niedźwiedzicy.
MAŁA NIEDŹWIEDZICA - Ursa Minor (Mały Wóz)
Mała Niedźwiedzica należy także do naszych północnych gwiazdozbiorów,
widocznych przez cały rok. Zawiera w swym układzie bardzo popularną
Gwiazdę Polarną. Jednak nie jest tak znana jak Wielka Niedźwiedzica.
Znacznie różni się od niej - co prawda jej kształt przypomina wóz, ale jest
wygięta w przeciwną stronę, a jej gwiazdy są słabiej widoczne.
Najjaśniejsze są dwie ostatnie, na burcie wozu. Obok nich znajdujemy dwie
słabiej świecące, tworzące drugą burtę i dalej dyszel wygięty w dół,
zakończony jasną Gwiazdą Polarną.
Gwiazda Polarna




Gwiazda Polarna, Gwiazda Biegunowa, Polaris to widoczna gołym okiem
gwiazda położona najbliżej bieguna północnego nieba.
Jest to najjaśniejsza gwiazda Małej Niedźwiedzicy (Małego Wozu).
Gwiazda Polarna ma wielkość gwiazdową 1,97m. Na niebie można ją
odnaleźć według przedstawionego poniżej schematu:
Jak widać na tej animacji, Gwiazda Polarna niemal nie zmienia położenia w
ciągu nocy. Dzięki temu była od wieków wykorzystywana do znajdowania
kierunków świata (leży zawsze na północy).
Powrót
Zdjęcie Wielkiego Wozu

.
Wielki Wóz



Wielki Wóz to konstelacja gwiezdna znana również pod nazwą Wielkiej
Niedźwiedzicy.
WIELKA NIEDŹWIEDZICA - Ursa Maior (Wielki Wóz)
Wielka Niedźwiedzica to chyba najbardziej znany gwiazdozbiór naszej
(północnej) części nieba. Widoczny jest w Polsce przez cały rok, zmienia
jedynie swoje położenie względem horyzontu, gdyż raz Wóz "stoi na kołach",
innym razem wisi do góry kołami, potem "stoi na dyszlu" - zależnie od pory
roku. Trzeba wyjaśnić, że Wóz to tylko część całej Niedźwiedzicy, od niego
odchodzą jakby nogi Niedźwiedzicy, zakładając że dyszel to szyja i głowa, a
wóz to jej korpus. Najłatwiej znaleźć go późnym latem na północnozachodniej części nieba. W tym czasie jego jasne gwiazdy tworzą sylwetkę
wozu stojącego nisko nad horyzontem. Widoczne są również pozostałe
gwiazdy Niedźwiedzicy: odchodzące w dół przednie nogi i na przedłużeniu
skrzyni zad i tylnie nogi niedźwiedzicy.
Pochodzenie nazw:
Małej Niedźwiedzicy:



Według mitologii greckiej
gwiazdozbiór przedstawia Arkasa syna zamienionej w Wielką
Niedźwiedzicę nimfy Kallisto i
Zeusa. Małemu niedźwiadkowi
zrobiło się bardzo smutno, kiedy
patrzył, jak żeglarze nie mogą znaleźć
drogi do domu i błąkają się po
morzu. Wszedł na nieboskłon, aby
pokazać im drogę ogonkiem. Mama
(Wielka Niedźwiedzica) dołączyła do
malca, aby się nim opiekować.
W innych kulturach widziano w niej
skrzydło Smoka.
Siedem najjaśniejszych gwiazd
nazywanych jest Małym Wozem.
Wielkiej Niedźwiedzicy:


Nazwa gwiazdozbioru nawiązuje do
greckiego mitu o uwiedzionej przez
Zeusa nimfie Kallisto, która po
śmierci z rąk Artemidy została
przemieniona w niedźwiedzicę i
umieszczona na niebie. Zazdrosna
Hera uprosiła bogów, by
niedźwiedzica nie mogła się kąpać w
oceanie i przez cały czas bez
odpoczynku wędrowała w kółko po
niebie.
Najjaśniejsze gwiazdy Wielkiej
Niedźwiedzicy tworzą
charakterystyczny i łatwy do
odszukania na niebie układ Wielkiego
Wozu (zwanego w niektórych krajach
"Wielkim Rondlem"), którego
"dyszel" jest jednocześnie "ogonem"
niedźwiedzicy.
Alioth
 Najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy.



Jest oddalona o około 81 lat świetlnych i jest gwiazdą zmienną o
okresie zmienności 5,1 dnia. Masa tej gwiazdy sięga trzech mas
Słońca, a średnica ok. 5,5 mln km. Świeci ona 108 razy jaśniej od
naszej Dziennej Gwiazdy.
Temperatura powierzchni wynosi 9400 K.
Jest widoczna z terenu Polski przez cały rok.
Położenie gwiazdy:
Powrót
Najjaśniejsze gwiazdy:
Małej Niedźwiedzicy:







Gwiazda Polarna jest żółtym
nadolbrzymem leżącym około 270
lat świetlnych od Ziemi.
Kochab pomarańczowy olbrzym w
odległości ok. 95 l.ś.
Pherkad barwy niebiesko-białej,
odległość od Ziemi 230 l.ś.
δ UMi barwy niebiesko-białej,
oddalona o 140 l.ś.
ε UMi żółty olbrzym oddalony o
200 l.ś.
ζ UMi barwy biało-niebieskiej,
oddalona o 110 l.ś.
η UMi barwy białej, oddalona o 91
l.ś.
Wielkiej Niedźwiedzicy:







Najjaśniejszą gwiazdą w tym
gwiazdozbiorze jest Alioth
Dubhe
Merak
Phekida
Megrez
Benatnash
ζ UMa, gwiazda wielokrotna.
Gwiazdozbiory sąsiadujące z Wielkim
Wozem:
Smoka (łac. Draco, dop. Draconis, skrót Dra) –
konstelacja znana wielu starożytnym kulturom
i przeważnie kojarzona z potworem reprezentującym
siły chaosu, sprzeciwiające się uznanym bogom.
 Żyrafa (łac. Camelopardalis, dop. Camelopardalis,
skrót Cam) zwana też Wielbłądem – gwiazdozbiór
okołobiegunowy nieba północnego pomiędzy Gwiazdą
Polarną a Woźnicą.
 Ryś (łac. Lynx, dop. Lyncis, skrót Lyn) –
gwiazdozbiór wyróżniony w 1690 r. przez
Jana Heweliusza, który nadał mu tę nazwę
ze względu na oczy rysia, które musiałby
posiadać obserwujący, aby ją odnaleźć.


Mały Lew (łac. Leo Minor, dop. Leonis Minoris, skrót LMi) –
niewielka i słabo widoczna konstelacja. nieba północnego.

Lew (łac. Leo, dop. Leonis, symbol , skrót Leo)
to gwiazdozbiór zodiakalny identyfikowany z lwem,
którego musiał pokonać Herakles aby wypełnić jedną
ze swych dwunastu prac.

Warkocz Bereniki (łac. Coma Berenices,
dop. Comae Berenices, skrót Com) – gwiazdozbiór
nieba północnego. Nazwany na cześć Bereniki, królowej
Egiptu i żony Ptolemeusza, która przyrzekła złożyć swoje
długie włosy w ofierze, jeśli jej mąż powróci zwycięsko
z wojennej wyprawy do Azji. Po szczęśliwym powrocie
Berenika dotrzymała obietnicy i ofiarowała włosy świątyni,
jednak następnego dnia bogowie przenieśli je do gwiazd.

Psy Gończe (łac. Canes Venatici, dop. Canum Venaticorum, skrót CVn) –
gwiazdozbiór sąsiadujący z Wolarzem i. wydzielony z Wielkiej Niedźwiedzicy
przez Heweliusza w 1690, przedstawiający charty Wolarza atakujące
niedźwiedzicę.

Wolarz (łac. Boötes, dop. Boötis, skrót Boo) – jeden z wyraźnych
gwiazdozbiorów nieba północnego. Przedstawia syna Jowisza i Kallisto,
stworzonego podczas orki. Znajdujemy do niej odnośniki w Odysei Homera.
Często określana była mianem kierującego niedźwiedziami ze względu na
bliskość Wielkiej Niedźwiedzicy i Małej Niedźwiedzicy. W mitologii greckiej
widziano tu także wilka Likaona, w żydowskiej - ujadającego psa.
Gwiazdozbiory sąsiadujące z Małym
Wozem:

Cefeusz (łac. Cepheus, dop. Cephei, skrót Cep) – gwiazdozbiór znany w
starożytności, przedstawia króla Etiopii, męża Kasjopei i ojca Andromedy,
upamiętnionych sąsiednimi gwiazdozbiorami. Znajduje się na krawędzi Drogi
Mlecznej i mimo że nie zawiera ciekawych obiektów takich jak jasne gromady
gwiazd czy mgławice, obfituje w gwiazdy podwójne i zmienne.

Żyrafa (łac. Camelopardalis, dop. Camelopardalis, skrót Cam) zwana też
Wielbłądem – gwiazdozbiór okołobiegunowy nieba północnego pomiędzy
Gwiazdą Polarną a Woźnicą.

Smok (łac. Draco, dop. Draconis, skrót Dra) – konstelacja znana wielu
starożytnym kulturom i przeważnie kojarzona
z potworem reprezentującym
.
siły chaosu, sprzeciwiające się uznanym bogom. W Babilonii była to Tiamat, a
w Grecji Argos (vel Ladon), smok pilnujący hesperyjskich jabłek, które
zdobyć musiał Herakles w jednej ze swoich 12 prac.
Bibliografia:



Słownik szkolny- Jan Flis
http://pl.wikipedia.org/wiki
http://gosm.fm.interia.pl
KONIEC