Miłość i dyscyplina Wprowadzenie Oto nasz temat: owocem zaś Ducha jest miłość...uprzejmość...dobroć, (Gal 5:22-23) Nieprzypadkowo Pawłowa lista cech charakteru wskazująca na owoc ducha rozpoczyna się od miłości!! MIŁOŚĆ jest najważniejszą cnotą chrześcijańską-jak wskazuje św. Paweł w 1 Kor 13 Miłość dla chrześcijan jest przodującą cnotą, ponieważ jest ona cechą, która najlepiej charakteryzuje Boga Jedno z najczęściej znanych zdań: BÓG JEST MIŁOŚCIĄ; jest znane bo jest prawdziwe!! To miłość skłoniła Boga do stworzenia nas, podtrzymywania nas w istnieniu, objawienia się nam i oddania w ofierze swojego Syna, by odkupić nas od wiecznej śmierci Ponieważ miłość jest tak centralną cechą Jego charakteru, musi się stać naszą główną cechą!! Spojrzymy na to jaki jest Bóg po to, by zobaczyć jacy powinniśmy być BÓG MIŁOŚCI Cała Biblia stanowi relację o objawieniu się Bożej miłości Chodzi o Jego miłość wobec nas, naszą wobec Niego i wobec siebie nawzajem przyjrzyjmy się historii zawartej w Księdze Wyjścia 32-34: (była to jedna z pierwszych spraw, jaką usiłował przekazać Izraelitom) krótkie streszczenie: kiedy Mojżesz znajdował się na górze Synaj i otrzymał Prawo Boże, Aaron z ludem odrzucili Jahwe i uczynili sobie bożka w formie złotego cielca wszyscy pamiętamy reakcję Mojżesza: w gniewie rozbija tablice Dziesięciu Przykazań ... zupełnie inna jest reakcja Boża Bóg objawia swój charakter – Bóg im przebacza (Wj 32-34) Nakazuje ukaranie osób najbardziej odpowiedzialnych za grzech (grzech nigdy nie pozostaje bez konsekwencji) - zabito ok. 3 tysięcy mężów ale...Bóg nie czyni tego, czego Izraelici najbardziej się obawiali; nie niszczy ich jako narodu i nie porzuca ich całkowicie (a nie mieli powodów, by tego oczekiwać-nie znali tego Boga)!! Mojżesz wstawił się za Izraelem o przebaczenie Wj 32,31-32 Bóg odpowiada na modlitwę, odnawia swoje obietnice wobec Izraelitów i posyła ich w drogę by objęli w posiadanie „kraj mlekiem i miodem płynący”; ale... tym razem można dostrzec pewną różnicę (Wj 33,3) Sam nie pójdę z tobą, by cię nie wytępić po drodze, ponieważ jesteś ludem o twardym karku” Bóg daje jasno do zrozumienia, że odchodzi od nich ze względu na ich dobro (wie, że jego świętość i sprawiedliwość nie mogą się mieszać z ich grzechem i buntem; jeśli pozostanie przy nich, nieuchronnie doprowadzą go do gniewu, a jego sprawiedliwość będzie wymagała ukarania ich); Mojżesz od razu zrozumiał co musi zrobić: jego lud musi się zmienić i stać się bardziej podobny do Boga, żeby to uczynić musi go bardziej poznać!! (Wj 33,13) „Jeśli darzysz mnie życzliwością, daj mi poznać Twoje zamiary, abym poznał, żeś mi łaskawy. Zważ także, że ten naród jest Twoim ludem” Bóg spełnia prośbę Mojżesza i w poniższych wersetach znajdujemy opis wielkiej teofanii (samoobjawienia się Boga) na górze Synaj Wj 33,19 Pan odpowiedział: Ja ukażę ci mój majestat i ogłoszę przed tobą imię Pana, gdyż ja wyświadczam łaskę komu chcę, i miłosierdzie, komu mi się podoba Wj 34, 5-7 A Pan.................................................. Taki jest Boży opis samego siebie; Bóg mówi do Mojżesza: taki właśnie jestem, taka jest moja natura Jeśli chcesz być podobny do mnie i mieszkać w mojej obecności, takim właśnie musisz się stać!! W tekście z Księgi Wyjścia jest duże podobieństwo do Listu do Galatów (w jednym i drugim znaleźć można wiele wspólnych cech) Fragment z Księgi Wyjścia skupia się na miłości; Bóg stwierdza tutaj: Jestem Bogiem miłości! Moją naturą jest kochać! Istnieje pięć słów lub zwrotów w tym fragmencie odnoszących się do miłości Badając każdy z nich możemy nauczyć się, jak została ona odzwierciedlona w charakterze Boga i jak powinna być odzwierciedlona w naszym charakterze!! CHARAKTERYSTYKA BOŻEJ MIŁOŚCI Dobroć, uprzejmość „Ja wyświadczam łaskę komu chcę” (Wj, 33, 19) W tłumaczeniu na grecki są tu użyte dwa słowa: „agathosune”= dobroć i „chrestotes” = uprzejmość chęć czynienia dobrze dla innych, mieć na uwadze dobro innych postępowanie i mówienie w taki sposób, że najwyższym dobrem i priorytetem są osoby, które nas otaczają przeciwieństwo złości i nienawiści (pragnienia zła dla innych), a także przeciwieństwo samolubności czy obojętności na czyjeś dobro (lub jego brak) twierdzenie, że Bóg jest dobry oznacza, że nas kocha i ma na uwadze to, co dla nas najlepsze my również mamy być dobrymi i tak postępować (do tego wrócimy) uprzejmość zaś oznacza czynienie dobra innym (np. zrobienie przysługi) i kochanie ich przez to, że jesteśmy do dyspozycji dobroć opisuje nasze motywacje; uprzejmość opisuje co czynimy w wyniku tych motywacji testowe pytanie: Czy to co mam zamiar powiedzieć lub uczynić, będzie miało na uwadze dobro tej osoby?? Łaskawość „Ja wyświadczam łaskę komu chcę” – mówi Pan do Mojżesza Współczucie i miłosierdzie (Wj, 34,6) Może być tłumaczone jako „litość” lub nawet „delikatność” Myślimy tu o relacji pomiędzy rodzicami i dzieckiem jako najlepszym przykładzie tego typu więzi (Ps 103, 13-14) Bóg kocha nas szczerze i czule trochę inaczej działa u kobiet niż u mężczyzn, ale działa w każdym z nich różne gesty Jezusa (historia młodzieńca z Nain – Łk 7) co prawda nie należy mieszać miłości wyłącznie z uczuciami zauroczenia, zakochania lub współczucia, ale to nie znaczy też, że nasza miłość ma być sucha, sterylna i mechaniczna, czy pozbawiona wszelkich uczuć nasze emocje nie mogą panować nad nami, ale też nie mogą być naszymi wrogami, mają nam służyć, pozwalać kochać tak jak Bóg – z delikatnością i współczuciem.. Cierpliwość możemy je rozumieć jako „charis” = szczodrość Nasz Bóg jest szczodry, kocha nas mimo iż na to nie zasłużyliśmy i nie jesteśmy godni tej miłości; On kocha nas mimo tego, że wciąż odrzucamy Jego miłość przez nasze grzechy Najbardziej oczywisty i pierwszy przejaw Bożej szczodrobliwości: wysłuchiwanie naszych modlitw i odpowiadanie na nie Psalmy pełne świadectw wobec bożej łaskawości Ps 66, 16-20; Zawsze kiedy się modlimy możemy oczekiwać, że Bóg nas wysłucha, gdyż taki po prostu jest; nikt nie zmusza go do odpowiedzi; czyni to dlatego, że jest to w Jego naturze przykład wysłuchania naszej modlitwy np. o szkołę KTK Ta cecha wyróżnia chrześcijańską miłość w NT; synowie i córki Boga są ludźmi łaskawymi i szczodrymi, kochającymi nie dlatego, że inni na to zasłużyli, ale dlatego, że w ich naturze jest kochać Bóg stwierdził że jest cierpliwy Jak się to ma do miłości? ... „Miłość nie unosi się gniewem... wszystko znosi...” 1 Kor 13 Będzie w następnych konferencjach... Wierność, wytrwała miłość (Wj 34,6) Jedna z najczęściej wymienianych cech, ST nazywa ją „łaską” Hebrajskie słowo tu użyte to „chesed” czyli stały w miłości, niezmienny, lojalny Jest to cecha Boga, do której odnosił się Św. Paweł w 2Tm 2,13 „ Jeśli my odmawiamy wierności, On wiary dochowuje, bo nie może się zaprzeć samego siebie” związana z wiernością, stałością, wiarygodnością, nie zmieniającym się przywiązaniem, inaczej też określa się to „wierną miłością” BOŻA STANOWCZOŚĆ skąd dziwny tytuł „MIŁOŚĆ I DYSCYPLINA”? te dwa elementy nie idą w parze, pozornie nie kojarzą się razem dopóki nie zrozumiemy stanowczości, z jaką Bóg odnosi się do nas, nie zrozumiemy do końca Jego miłości nasz Bóg jest kochającym Ojcem, ale byłoby błędem sądzić, że jest On pobłażliwy lub ma „miękkie serce” (i nie zależy mu jak zareagujemy na Jego miłość) Bóg nie jest takim Ojcem, który „rozpuszcza” swoje dzieci Istnieją ściśle wyznaczone przez niego granice i karcenie (dyscyplina) jest ważną częścią tego, jak On odnosi się do nas! Wcześniej omawialiśmy objawienie się miłości Boga w Wj 34 mówiąc o dobroci, łaskawości itd. Istnieje jeszcze druga część tego fragmentu (Wj 34,7) „... przebaczający niegodziwość, niewierność, grzech, lecz nie pozostawiający go bez ukarania, ale zsyłający kary za niegodziwość ojców na synów i wnuków aż do trzeciego i czwartego pokolenia” Nie jest prawdą, że wszystko można z Bogiem zrobić; istnieją granice tego, na co nam pozwala oraz konsekwencje, kiedy te granice przekroczymy Konsekwencją przekroczenia Bożych granic jest skosztowanie owocu naszych własnych czynów; Nie jest tak, że Bóg przypisuje jakąś karę za grzech, ale to grzech stanowi sam w sobie karę!! Przykład – analogia do przepisów o ruchu drogowym Im bardziej realistyczne, czyli uwzględniające realia ruchu drogowego, są te przepisy, tym bezpieczniej podróżują ci, którzy te przepisy respektują. Bóg, który świetnie rozumie realia naszego życia, podpowiada nam zasady i przykazania, dzięki którym możemy przejść przez życie w wolności i radości dzieci Bożych. Ten, który stwarza nas z miłości, już na początku naszej historii wyjaśnił nam zasady postępowania, dzięki którym możemy wybierać błogosławieństwo i życie, a chronić się przed przekleństwem i śmiercią. Streszczeniem tych zasad, które dosłownie ratują nam życie, jest Dekalog oraz trzy przykazania miłości: Boga, samego siebie i bliźniego. Jak możemy pogodzić miłość z ograniczeniami?? Wzór został ustanowiony przez to, w jaki sposób Pan potraktował Izraelitów po tym, kiedy odwrócili się od niego (robiąc złotego cielca) Bóg rozumie naszą upadłą naturę; On wie, że gdyby pozwolił nam na wszystko, to szybko nasza głęboka i pełna więź miłości pomiędzy Ojcem, a jego dziećmi zostałaby zerwana... Więc czynem miłości z Jego strony jest stawianie granic Wszystko zostaje dopełnione przez przebaczenie uzyskane dla nas na krzyżu przez Jego Syna Jezusa Chrystusa To prowadzi nas na nowo do wspólnoty z Bogiem nawet wtedy, gdy przekroczymy wyznaczone granice!! KARCENIE (DYSCYPLINA) Ktoś powiedział, że aby wzrastać w życiu chrześcijańskim, należy czytać te fragmenty w Biblii, których nie podkreśliliśmy Czytamy chętnie to co nas pociesza, obiecuje błogosławieństwo, daje pokój Opuszczamy to, co jest dla nas wezwaniem, napomnieniem Być może jeden z najmniej podkreślanych fragmentów – Hbr 12, 5-11 .............................................................................................. Karcenie kojarzy się nam głownie z różnymi formami kary Boże dyscyplinowanie zawiera karę, ale jest głównie uczeniem i szkoleniem w prawości, by wychować go na swoje podobieństwo Fragment ten wskazuje na przykład wychowania dzieci Rodzice wiedzą, że wychowanie jest o wiele szersze niż dawanie lania!! Uczenie, szkolenie, poprawianie – tak postępuje mistrz i pan w stosunku do swojego ucznia Każdy rodzic wie, jak ważne jest stawianie granic dla dzieci i młodzieży!! Tak też postępuje Ojciec Niebieski w stosunku do nas – swoich dzieci (abyśmy mieli udział w Jego świętości) Bóg oczyszcza nas i koryguje, aby pomóc nam we wzroście i rozwoju duchowym To oczyszczanie prawdopodobnie będzie przykrym przeżyciem, ale można go uniknąć przez wyznanie grzechów Miłość Boża zostaje wyrażona w Jego dyscyplinie Podobnie powinno być z naszą miłością (też powinniśmy pragnąć dla nich wzrostu w świętości i sprawiedliwości) Przykład szkoły bez dyscypliny, zasad, barier, wymagań DYSCYPLINA WE WSPÓLNOCIE Tak samo jest potrzebna Trzeba nie tylko umieć ją zaprowadzać, ale też się jej podporządkować (co jest chyba trudniejsze) Pytanie: Czy jestem zdyscyplinowanym członkiem kościoła, wspólnoty?? Być zdyscyplinowanym to np. uznawać autorytet Kościoła (różne etapy odnoszeniu się do kościoła jak w relacjach dziecko-matka; 1. pełne zaufanie, zapatrzenie, 2. bunt, odejście, 3. dojrzała miłość) Uznawanie autorytetów we wspólnocie, lojalność wobec animatorów, odpowiedzialnych Podporządkowanie się zasadom, regułom życia we wspólnocie, prowadzonej formacji, zobowiązaniom Różne przyczyny braku uznania autorytetów: niezawinione np. tak mnie wychowali rodzice (brak dyscypliny z domu) subiektywne np. grzechy własne- pycha, egoizm Co zrobić jeśli mam z tym problem?? umieć zauważyć, przyznać się do tego, nie ukrywać się z tym nie szemrać, krytykować!! modlić się o to z żoną, braćmi i siostrami, animatorem... porozmawiać z animatorem, prowadzącym (zwłaszcza jeśli to coś obiektywnego) JAK KOCHAĆ BOGA W ŻYCIU CODZIENNYM? ... czyli praktyczne sposoby kochania Boga 1. Osobista modlitwa -regularna, wierna niezależnie od emocji (od radości do... pustyni duchowej) -to jest wyraz głębokiej i pełnej oddania miłości wobec Boga -Bóg często działa w najbardziej potężny sposób, gdy jest ciężko... 2. Modlitwa wspólnotowa -modlitwa kościoła -spotykanie się regularnie z innymi na wspólnej modlitwie i uwielbieniu -korzystanie z sakramentów jest wyrazem miłości wobec Boga 3. Bracia i siostry -dzielenie się swoimi myślami, darami oraz potrzebami z innymi -życie wspólnotowe, zaufanie, czułość, oddanie, służba wzajemna 4. Pismo święte -jeden ze sposobów słuchania Boga -gotowość do uczenia się, otwarcie na działanie Ducha świętego -maile od Boga 5. Pieniądze -odpowiedzialność za finansowe potrzeby braci i sióstr w Chrystusie -różne możliwości 6. Wykorzystanie czasu -oddawanie swojego czasu, planu dnia na służbę w kościele, wspólnocie, wobec braci i sióstr 7. Decyzje -zadawanie pytania: Co Bóg chce, bym czynił? W jaki sposób mogę Go najbardziej zadowolić? -podejmowanie decyzji zgodnych z Jego wolą POSTĘP CZŁOWIEKA W KOCHANIU BOGA ZALEŻY GŁÓWNIE OD JEGO OTWARTOŚCI NA DZIAŁANIE BOŻEGO DUCHA CHRZEŚCIJAŃSKA MIŁOŚĆ? o o o o o o o o o o o wcześniej omawialiśmy, w jaki sposób Bóg opisał siebie Mojżeszowi w Wj 34, 6-7 w Liście Świętego Pawła do Galatów 5 użyte jest pojęcie „agape” jest jeszcze „eros”- miłość erotyczna, upodobanie do drugiej osoby oraz „fileo”- w stosunku do przyjaciół, krewnych oznacza kochanie kogoś, ponieważ ta osoba jest godna naszej miłości agape - najczystszy, najgłębszy rodzaj miłości; jest tego rodzaju miłością, którą jesteśmy obdarzenie przez Boga; jest to miłość, dzięki której Jezus złożył dla nas swoje życie 1J 4,7-10 jest to miłość, która pragnie czynić dobro innym ludziom, służyć im i pomagać, by się rozwijali; jest to miłość bezwarunkowa; wywodzi się nie z tego, co widzimy w tej drugiej osobie, ale z tego, jaką osobą Bóg nas uczynił; jest to owoc decyzji, konieczna jest tu moc Ducha Świętego nie jest to surowy i mało przyjemny obowiązek, ale coś radosnego, coś co czynimy z serca i z uczuciem; jest to coś, co czynimy, ponieważ Bóg przemienił nas w osobę, w której naturze jest kochanie... przykład Jana Pawła II (wyjątkowa miłość, szacunek, czułość, współczucie... ale też napominanie, brak tolerancji wobec zła, stawianie granic np. w kwestii moralności) JAK KOCHAĆ PO CHRZEŚCIJAŃSKU? 1. Kochaj siebie -Bóg kocha Ciebie takim jakim jesteś -odwróć wzrok od siebie, skup swą miłość i uwagę na Chrystusie i na innych ludziach -zacznij zatracać siebie w służbie dla Niego i innych 2. Nie możemy kochać w oparciu o własne siły -dlaczego nie możemy kochać dziwaków, gderliwych, złośliwych, ................? -bo nie mamy ani mocy, ani motywacji, aby ich kochać -bo z natury jesteśmy zazdrośni, pyszni, samolubni, wyniośli, ................. -ale kiedy Chrystus wchodzi do naszego życia -Bóg ma dla nas niekończący się zapas agape (tankowanie do woli....) 3. Zacznij kochać przez wiarę -zrób listę ludzi, których nie lubisz... listę swoich nieprzyjaciół (szefa, współpracownika, kogoś z rodziny, ze wspólnoty, kogoś...) -módl się za każdego, kto jest na tej liście, proś Ducha Świętego o napełnienie miłością Chrystusową do każdego z nich!! Św. Paweł dobro świadczone nieprzyjaciołom nazywa „rozżarzonym węglem": „Jeżeli nieprzyjaciel twój cierpi głód - nakarm go. Jeżeli pragnie - napój go! Tak bowiem czyniąc, węgle żarzące zgromadzisz na jego głowę" (Rz 12,19-20). To trudna miłość, ale innej drogi nie ma: „Jeśliby ktoś mówił: «Miłuję Boga», a brata swego nienawidził, jest kłamcą, albowiem kto nie miłuje brata swego, którego widzi, nie może miłować Boga, którego nie widzi" (1J 4,20). -Jan Paweł II, ksiądz Jerzy Popiełuszko 4. Okazuj swą miłość czynami -Bóg nie będzie Cię pytał jak wierzyłeś, ale jak kochałeś... -pomoc w potrzebach materialnych, w chorobie, w problemach rodzinnych, osobom samotnym, w pracach domowych, zajmowaniu się dziećmi, gościnnością .......... -niezgłębione pokłady możliwości okazywania miłości... -czyny miłości wobec żony, dzieci, rodziców, osób we wspólnocie?? -zasada miłości aktywnej, wyprzedzającej 5. Kochać to nie znaczy tolerować!! -miłość to troska o drugiego człowieka, a tolerancja to obojętność na jego los -im bardziej kocham człowieka, tym bardziej staję się „nietolerancyjny” wobec tych jego zachowań, które są szkodliwe, gdyż tym bardziej zależy mi na jego losie -im mocniej rodzice kochają swoje dziecko, z tym większą stanowczością chronią je przed każdym niebezpieczeństwem i nie dopuszczają do błędnych zachowań -sztuką jest nie tylko napominanie, ale też przyjmowanie go od Boga lub braci i sióstr w Panu -zły czyn powinien zostać ukarany, ale na karaniu nie wolno się jednak zatrzymać, tuż za karą powinno iść wybaczenie i podtrzymanie na duchu.