Czas pracy pielęgniarek i położnych

advertisement
„Czas pracy pielęgniarek i położnych”
„Umowy stanowiące podstawę udzielania świadczeń zdrowotnych
przez pielęgniarki i położne”
Magdalena Kapusta
Kierownik Działu Służb
Pracowniczych i Płac
SP ZOZ w Przeworsku
SPIS TREŚCI
Część I
Czas pracy pielęgniarek i położnych
Normy czasu pracy pielęgniarek i położnych.
Zasada średnio pięciodniowego tygodnia pracy
Rozkłady czasu pracy.
Praca zmianowa w zakładach opieki zdrowotnej
Wprowadzenie pracy zmianowej
Organizacja pracy na zmiany
Ewidencja czasu pracy
Część II
Umowy stanowiące podstawę udzielania świadczeń zdrowotnych przez pielęgniarki
i położne
Kontrakt czy umowa o pracę?
Umowy cywilnoprawne stosowane w zakładach opieki zdrowotnej
Umowa na udzielanie świadczeń zdrowotnych
3
3
4
4
4
5
5
6
7
7
8
2
Część I
Czas pracy pielęgniarek i położnych
Przepisy ustawy z dnia 30-08-1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej /t. j. Dz. U z 2007 nr 14
poz. 89 ze zm./ oraz ustawy z dnia 26-06-1974r. Kodeks pracy /t. j. Dz. U z 1998 nr 21 poz.94
ze zm./ dają możliwość zastosowania w zakładach opieki zdrowotnej zarówno publicznych
jak i niepublicznych, różnych systemów czasu pracy. Każdy pracownik powinien mieć
przypisany konkretny system czasu pracy, a jego zmiana może nastąpić w drodze
porozumienia stron lub wypowiedzenia zmieniającego ( art.42 §1–3 KP).
Systemu czasu pracy nie należy mylić z rozkładem czasu pracy, bowiem zmiana systemu nie
wymaga wypowiedzenia warunków umowy o pracę.
Normy czasu pracy pielęgniarek i położnych.
Pielęgniarki i położne jak większość pracowników służby zdrowia, obowiązują normy czasu
pracy wynikające z art.32g ust.1 ustawy o zoz zgodnie, z którym czas pracy nie może
przekraczać 7 godzin 35 minut oraz przeciętnie 37;55 na tydzień w przyjętym okresie
rozliczeniowym. Należy podkreślić, iż okresy rozliczeniowe dla pracowników zakładów
opieki zdrowotnej objętych podstawowym systemem czasu pracy w tym również pielęgniarki
i położne wynosi do 3 miesięcy. Jednak ustawodawca w art. 32i ust 1 dopuścił możliwość
wydłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin, jeśli jest to uzasadnione rodzajem
pracy bądź jej organizacją. Pielęgniarki najczęściej zatrudniane są wg wydłużonego do 12
godzin dobowego wymiaru czasu pracy i rozliczane w okresie rozliczeniowym wynoszącym
nawet 4 miesiące. Mimo że okres rozliczeniowy dla systemu równoważnego wynosi
1 miesiąc jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być wyłudzony do
4 miesięcy. Przedłużenie to jednak musi się odbyć poprzez wprowadzenie do regulaminu
pracy stosownych zapisów lub w drodze porozumienia zawartego z organizacjami
związkowymi działającymi w zakładzie. Jeżeli zakładzie nie działają związki zawodowe
pracodawca zobowiązany jest powiadomić Państwową Inspekcję Pracy o fakcie wydłużenia
okresu rozliczeniowego, jednak PIP nie jest zobligowana do przedstawienia swojego
stanowiska. W praktyce system równoważnego czasu pracy może być stosowany na
stanowiskach pracy, na których nie wykonuje się intensywnej pracy fizycznej, gdzie podczas
pracy występują okresy oczekiwania-gotowości do pracy, a natężenie pracy jest różne
w poszczególnych częściach zmiany. Rozkłady czasu pracy dla pracowników powinny być
sporządzane na okres rozliczeniowy, jednak nie jest to obligatoryjne, bowiem od 1 stycznia
2008 r z przepisów ustawy o zoz nie wynika taki obowiązek. Tym samym harmonogramy
czasu pracy mogą być sporządzane na okresy jednomiesięczne, aby jednak tak móc
postępować, należy to zapisać w regulaminie pracy. Przy wprowadzaniu równoważnego
czasu pracy należy jednak pamiętać o ograniczeniach:
a. Nie wolno zatrudniać w wymiarze ponad 8 godzin na dobę kobiet w ciąży,
b. Pracowników, którzy złożyli oświadczenie, że opiekują się dzieckiem do lat 4 bez ich
wyraźnej zgody najlepiej potwierdzonej na piśmie,
c. Pracowników zatrudnionych na stanowiskach gdzie występują przekroczenia najwyższych
dopuszczalnych stężeń i natężeń szkodliwych dla zdrowia
d. Osób niepełnosprawnych z pewnymi wyjątkami np. za zgodą lekarza.
W przypadku pielęgniarek i położnych jak i innych pracowników zatrudnionych w systemie
zmianowym w zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia
wymaga całodobowych świadczeń zdrowotnych bardzo istotne jest ustalenie terminów dni
wolnych od pracy wynikających z 5 dniowego tygodnia pracy. Terminy dni wolnych mogą
3
być ustalone indywidualnie dla każdego pracownika i w dni takie nie wolno pracownikom
planować pracy.
Zasada średnio pięciodniowego tygodnia pracy
Wyznaczenie dni wolnych od pracy wynikających z zasady średnio pięciodniowego tygodnia
pracy winno następować u każdego pracodawcy bez względu na system czasu pracy, jaki
obowiązuje daną grupę pracowników. Należy podkreślić, iż dni wolnych od pracy
wynikających z rozkładu czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy powinno być tyle ile
tygodni w roku, a określenie tych dni powinno być rozwiązaniem systemowym, przyjętym
u pracodawcy, uwzględnionym w układzie zbiorowym, regulaminie pracy, bądź
w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie ma obowiązku tworzenia regulaminu. Sztywne
określenie dni wolnych od pracy wynikających z 5 dniowego tygodnia pracy jest szczególnie
ważne dla pracowników medycznych zatrudnionych w systemie zmianowym m.in.
pielęgniarek i położnych, bowiem za pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym
z przeciętnie 5 dniowego tygodnia pracy otrzymują dodatek do wynagrodzenia w wysokości
45% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego. Wyznaczenie dla pracownika dni
wolnych od pracy wynikającej z w/w zasady w dniach harmonogramowo wolnych dla
pracownika jest obejściem prawa i nadużyciem ze strony pracodawcy.
Rozkłady czasu pracy.
Przy tworzeniu rozkładu czasu pracy dla poszczególnych pracowników należy przestrzegać
następujących zasad:
1. Należy wyznaczyć pracownikowi dni wolne od pracy wynikające z rozkładu czasu
pracy w przeciętnie 5 dniowym tygodniu pracy
2. W zamian za pracę w niedziele i święta należy wyznaczyć innych dzień wolny od
pracy – do końca okresu rozliczeniowego
3. Grafik należy tworzyć na okres przewidziany w regulaminie pracy ( nie musi być to
cały okres rozliczeniowy). Jednak w praktyce należy stwierdzić, iż im dłuższy okres
rozliczeniowy tym większe są możliwości organizacji pracy.
4. Co najmniej co 4 niedziela powinna być wolna od pracy.
5. Nie wolno planować pracy w godzinach nadliczbowych, którą będzie np. naruszenie
doby pracowniczej
6. Zapewnienie odpoczynku dobowego i tygodniowego.
Praca zmianowa w zakładach opieki zdrowotnej
Dopuszczalne jest wprowadzenie w zakładzie opieki zdrowotnej pracy zmianowej. Definicja
pracy zmianowej została wprowadzona do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
(t. j. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) nowelizacją ustawy z dnia 14.11. 2003 r., która
wiązała się z koniecznością dostosowania prawa polskiego do prawa Unii Europejskiej.
Poprzez pojęcie pracy zmianowej potocznie rozumie się wykonywanie pracy na danym
stanowisku w sposób ciągły przez kilku, kolejno zmieniających się pracowników. Definicja
pracy zmianowej zawarta w art. 128 § 2 pkt 1 Kodeksu pracy jest jednak nieco inna. Zgodnie
z tym przepisem, poprzez pojęcie pracy zmianowej należy rozumieć wykonywanie pracy
według ustalonego rozkładu czasu pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy
przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni.
Nie ma zatem wymogu zastępowania się pracowników na danym stanowisku pracy. Z pracą
zmianową będziemy więc mieli do czynienia, gdy w harmonogramie pracy zostanie
4
wprowadzona zmiana pór rozpoczynania pracy, a ponieważ pory te nie są dokładnie
w przepisie określone, wystarczy np. że pracownik w jednym tygodniu ma rozpoczynać pracę
o godzinie 7.00, a w drugim o 8.00.
Definicja pracy zmianowej zawarta w Kodeksie pracy kłóci się, więc z praktyką i nie
odpowiada treści art. 2 pkt 5 obowiązującej obecnie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady Nr 2003/88/WE z dnia 4 listopada 2003 r., dotyczącej niektórych aspektów organizacji
czasu pracy (Dz. U. UE L 299 z 18 listopada 2003, str. 9), ponieważ ujęta w tym przepisie
praca zmianowa charakteryzuje się zmianą pracowników na tych samych stanowiskach pracy.
Na podstawie art. 15110 pkt 3 Kodeksu pracy, praca zmianowa jest dopuszczalna w niedziele
i święta.
Omawiając pracę zmianową w zakładach opieki zdrowotnej sięgnąć także należy do
przepisów ustawy z dnia 30.08.1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej. O pracy na zmiany
mówi tylko jeden przepis tej ustawy, a mianowicie art. 32 l.
Analizując treść tego przepisu niektórzy komentatorzy przyjmują, że praca zmianowa
w zakładzie opieki zdrowotnej jest dopuszczalna wyłącznie dla pracowników wykonujących
zawód medyczny zatrudnionych w zakładach opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób,
których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych świadczeń zdrowotnych.
Pracownicy medyczni zatrudnieni w innych zakładach opieki zdrowotnej lub pracownicy
nie wykonujący zawodu medycznego, nie mogliby przy takiej interpretacji pracować na
zmiany. Pogląd ten jest nietrafny. Artykuł 32l u.z.o.z. mówi jedynie, że pracownikom
wykonującym zawód medyczny, zatrudnionym w systemie pracy zmianowej w zakładach
opieki zdrowotnej przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych
świadczeń zdrowotnych, przysługuje określony tam dodatek do wynagrodzenia- dodatek za
noce i święta.
Wprowadzenie pracy zmianowej
Praca zmianowa nie jest systemem czasu pracy, ale stanowi element organizacji czasu pracy
w zakładzie opieki zdrowotnej. Aby rozpocząć w zakładzie opieki zdrowotnej pracę na
zmiany, konieczne jest wprowadzenie stosownych zapisów do regulaminu pracy lub układu
zbiorowego pracy, jeśli taki u danego pracodawcy obowiązuje.
Organizacja pracy na zmiany
Pracodawca ma obowiązek ustalić harmonogram pracy zmianowej. Powinien być on z góry
znany pracownikom. Najlepiej, aby był on ustalany w cyklu rozliczeniowym, na miesiąc
z góry. Zgodnie z definicją zawartą w art. 128 § 2 pkt 1 Kodeksu pracy do wprowadzania
pracy zmianowej wystarczyłoby, aby była ona świadczona przez pracowników np. w ten
sposób, że przez miesiąc praca jest wykonywana od godziny 7.00 do 14.35, a przez następny
– od godziny 14.35 do 22.00. Z uwagi jednak na charakter pracy w zakładach opieki
zdrowotnej, w których odbywa się ona w ruchu ciągłym, a przede wszystkim ze względu na
przepisy wspomnianej na wstępie Dyrektywy, wykonywanie pracy zmianowej polega na
zastępowaniu się pracowników na danym stanowisku pracy. Praca zmianowa charakteryzuje
się także przechodzeniem pracowników na kolejne zmiany, przyjmuje się bowiem, że dany
pracownik nie powinien zawsze pracować na tej samej zmianie, ale po upływie określonego
w harmonogramie czasu, np. po tygodniu, powinien on przejść na inną. Najczęściej
pracodawcy wprowadzają harmonogramy czasu pracy, w których następuje przechodzenie na
kolejną, następną zmianę.
5
Ewidencja czasu pracy
Pracodawca ma obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy pracowników w celu
prawidłowego ustalenia wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. W celu
prawidłowego ewidencjonowania rzeczywistego czasu pracy pracowników należy
zdefiniować czas pracy każdej grupy zawodowej próbując odpowiedzieć sobie na pytanie, od
jakiego momentu można stwierdzić fakt rozpoczęcia pracy, a jaka czynność ją zamyka.
Pracodawca prowadzi odrębnie dla każdego pracownika kartę ewidencji czasu pracy
w zakresie obejmującym prace w poszczególne dni robocze, prace w niedziele i święta,
w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy wynikające
z pięciodniowego tygodnia pracy, a także dyżury, urlopy, zwolnienia od pracy oraz inne
usprawiedliwione lub nieusprawiedliwione nieobecności w pracy.
Właściwie prowadzona ewidencja czasu pracy ma odpowiadać na pytanie ile godzin
pracownik świadczył pracę w poszczególnych dobach pracowniczych, a jeżeli był nieobecny
w pracy, należy określić, z czego wynikała jego nieobecność.
Przepisy Kodeksu pracy ani Rozporządzenie MPiPS z dnia 28-05-1996 r. w sprawie
prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy
oraz sposobu prowadzenia akt osobowych, nie wskazują, w jakiej formie ma być prowadzona
ewidencja czasu pracy. Ewidencja może być prowadzona zarówno w formie papierowej jak
również w formie elektronicznej. Wskazane wyżej akty prawne nie wymagają, aby
prowadzoną ewidencję potwierdzał pracownik, którego ona dotyczy, lecz takie potwierdzenie
uwiarygodnia dane wskazane w dokumencie.
Prawidłowe prowadzenie ewidencji czasu pracy dla pracowników zoz-ow nastręcza wiele
kłopotów osobom odpowiedzialnym za organizację i ewidencjonowanie czasu pracy
podległego personelu. W tym celu w zakładzie pracy, który reprezentuję został stworzony
autorski program ewidencji czasu pracy, oparty przede wszystkim na modułach planowania
czasu pracy w postaci harmonogramów czasu pracy, które są weryfikowane przez
odpowiednie procedury zawarte w programie pod kontem zgodności z przepisami prawa
pracy, a następnie zatwierdzane przez osoby odpowiedzialne za ich tworzenie i zapisywane w
bazie danych jako wersja ostatecznego grafiku. Ostatecznym produktem jest indywidualna
karta ewidencji czasu pracy wykonywana w sposób elektroniczny na podstawie
harmonogramu czasu pracy pracownika uzupełniona o wszelkie nieobecności i urlopy oraz
o ewentualne zmiany w czasie pracy wynikające z np. szczególnych potrzeb pracodawcy.
Od momentu napisania programu minęło już siedem lat. Cały ten okres czasu trwają prace
nad jego doskonaleniem. Stworzenie własnego programu do ewidencjonowania czasu pracy
jest zasługą przede wszystkim osób odpowiedzialnych za organizację pracy bezpośrednio na
oddziałach i w poszczególnych placówkach m.in. pielęgniarek oddziałowych,
koordynujących- dzięki których pracy oraz cennym uwagom stworzyliśmy autorski program
funkcjonujący w naszym zakładzie. Program, który pozwolił zaoszczędzić pracodawcy
ogromne kwoty pieniężne, z jakimi musiałby się zmierzyć w przypadku zakupu gotowego
programu oferowanego przez firmy komputerowe działające na rynku.
6
Część II
Umowy stanowiące podstawę udzielania świadczeń zdrowotnych przez pielęgniarki
i położne.
Charakter prawny umowy na podstawie, której pielęgniarki i położne świadczą usługi zależy
od zakresu i rodzaju czynności zawodowych, warunków ich wykonywania oraz podmiotu
zamawiającego świadczenia. W zakładach opieki zdrowotnej wykonywanie świadczeń przez
pielęgniarki i położne przeważnie odbywa się na podstawie umowy o pracę.
O tym, że w zoz-ach stosunek pracy jest powszechnym sposobem świadczenia usług przez
pielęgniarki i położne decyduje, w jakich warunkach świadczona jest ich praca oraz specyfika
tych zawodów. Na ogół udzielnie świadczeń zdrowotnych przez pielęgniarki i położne
odbywa się w warunkach podporządkowania organizacyjnego jak również, służbowej
zależności od kierowniczego personelu medycznego i administracyjnego, jak również
w przeważającym zakresie odbywa się pod kierunkiem osób reprezentujących zakład.
To powoduje, iż podstawą zatrudnienia tych dwóch grup zawodowych jest umowa o pracę,
a nie umowy cywilnoprawne.
Kontrakt czy umowa o pracę?
Cechy umowy o pracę
Pracownik:
1. Działa w imieniu i na rzecz pracodawcy,
2. Jest podporządkowany pracodawcy w zakresie miejsca, czasu i sposobu wykonywania
pracy
3. Nie może powierzyć wykonywania swojej pracy innej osobie
4. Ma prawo do tzw. świadczeń gwarantowanych tj, za czas urlopu wypoczynkowego, za
czas choroby, czy tez za czas przestoju.
5. Ryzyko gospodarcze, socjalne, osobowe i techniczne obciąża pracodawcę
Do tej umowy stosuje się przepisy kodeksu pracy.
Cechy umowy cywilnoprawnej
1. Nie stwarza stosunku podporządkowania
2. Duża elastyczność w ustalaniu wzajemnych praw i obowiązków
3. Łatwość rozwiązywania umowy (brak obowiązku uzasadniania wypowiedzenia, okresu
wypowiedzenia, brak kategorii osób chronionych przed wypowiedzeniem)
4. Zleceniobiorcy nie przysługują godziny nadliczbowe, urlopy wypoczynkowe, i inne
zwolnienia okolicznościowe od świadczenia pracy
5. Brak ryzyka przekształcenia się umowy terminowej w bezterminową
6. Brak finansowania świadczeń w razie zwolnienia lekarskiego
7. Ewentualne niskie koszty osobowe związane z obowiązkowymi składkami
ubezpieczeniowymi i opodatkowaniem
8. Przyjmujący zlecenie może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej. Jest to
dopuszczalne, jeżeli prawo to wynika z umowy
7
Umowy cywilnoprawne stosowane w zakładach opieki zdrowotnej
Umowa na udzielanie świadczeń zdrowotnych
1. Udzielanie świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy na udzielanie świadczeń
zdrowotnych, gdzie przyjmujący zamówienia działa w ramach prowadzonej przez siebie
praktyki prywatnej, a udzielający zamówienia udziela zamówienia na świadczenia
zdrowotne w trybie określonym w art. 35 i art. 35a ustawy z dn. 30-08-1991r o zakładach
opieki zdrowotnej / t.j. Dz.U z 2007 nr 14 poz 89 ze zm./
Umowa na udzielanie świadczeń zdrowotnych jest atrakcyjną formą zatrudnienia ze
względu na dużą swobodę w kształtowaniu wzajemnej współpracy. W literaturze
powszechnie przyjmuje się ze stanowi alternatywę dla zatrudnienia na podstawie umowy
o pracę. Zawarcie umowy na udzielanie świadczeń zdrowotnych powinna poprzedzić
procedura konkursowa. Konkurs ofert ogłasza i przeprowadza udzielający zamówienia.
Ogłoszenia o konkursie ofert są publikowane w lokalnej prasie, w siedzibie udzielającego
zamówienia jak również w siedzibie terenowo właściwego okręgowego organu samorządu
zawodu medycznego. Umowa na udzielanie świadczeń zdrowotnych jest umową
wzajemną, dwustronnie zobowiązującą, w której odpowiednikiem świadczenia jednej
strony jest świadczenie drugiej. Jest podstawa stosunku zobowiązaniowego, jaki istnieje
pomiędzy udzielającym a przyjmującym zamówienie. Między stronami nie istnieje
stosunek podporządkowania, są równorzędnymi podmiotami, które współpracują ze sobą
w zakresie uregulowanym w umowie. Dlatego też odpowiedzialność za szkodę
wyrządzoną przy udzielaniu świadczenia w zakresie udzielonego zamówienia ponoszą
solidarnie strony umowy, a przyjmujący zamówienie ma obowiązek ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej.
2. Udzielanie świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy cywilnoprawnej o świadczenie
usług medycznych –bez otwierania praktyki prywatnej. W praktyce zwane umowami
zlecenia. Są dopuszczalną formą angażowania personelu przez zakłady opieki zdrowotnej.
Do takiej ustawy stosuje się przepisy ustawy z dnia 23-04-1964 r, Kodeks cywilny
o zleceniu. Ta forma współpracy pozwala uniknąć kosztów związanych z otwarciem
praktyki prywatnej i nie wymaga zgłaszania działalności w ewidencji działalności
gospodarczej. Trzeba jednak mieć na uwadze, aby nawiązany w taki sposób stosunek
prawny nie miał charakteru umowy o pracę. Decydującym przy wyborze rodzaju umowy,
miedzy umową o pracę a umową cywilnoprawną nie jest rodzaj wykonywanych
czynności, lecz sposób realizacji umowy i zakres swobody stron przy jej wykonywaniu.
Najczęstszym zarzutem stawianym takim umowom cywilnoprawnym jest zarzut
pozorności lub posadzenie, że jej zawarcie stanowi obejście prawa. W sytuacji, gdy
nawiązany przez strony stosunek prawny nosi cechy umowy o pracę jak i umowy
cywilnoprawnej dla ustalenia, jaka umowa łączy strony decydującym jest, jakie cechy
przeważają.
Aby więc bezpiecznie zawierać umowy cywilnoprawne warto w ich treści ująć elementy obce
stosunkowi pracy np. możliwość zastąpienia osoba trzecią, czy brak wyznaczonego czasu
pracy-swoboda organizacji pracy. Umowy te jednak stosowane są jako okazjonalne lub
przejściowe formy świadczenia usług medycznych, bowiem trudno oczekiwać, aby stały się
równorzędnymi wobec umów o pracę lub umów o udzielnie świadczeń zdrowotnych
podstawami zatrudniania personelu medycznego na długie okresy czasu. Zawieranie takich
umów powoduje, bowiem obiekcje, co do unikania konkursowego wyboru ofert jako
podstawy zawierania umów cywilnoprawnych oraz duże podobieństwo warunków
8
świadczenia usług zdrowotnych do warunków pracy wykonywanych przez pracowników
medycznych zatrudnionych na umowy o pracę. Co w konsekwencji może spowodować
dążenie zleceniobiorcy- wykonawcy usług do zmiany kwalifikacji umowy cywilnoprawnej w
umowę o pracę.
Umowy takie mogą być kwestionowane także przez inspekcje pracy jako umowy stanowiące
obejście przepisów prawa pracy. W przypadku wystąpienia przez wykonawcę usług bądź
inspektora pracy z roszczeniem o ustalenie istnienia stosunku pracy zakładowi opieki
zdrowotnej bardzo trudno jest wykazać, iż wykonawca usług nie świadczy pracy pod
kierownictwem pracodawcy.
W związku z tym najbezpieczniejszą umową cywilnoprawną stosowana przez zakłady opieki
zdrowotnej wydaje się być umowa na udzielanie świadczeń zdrowotnych, bowiem jest ona
umową gospodarczą zawartą pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi.
W marcu po uchwaleniu przez Sejm ustawy o działalności leczniczej miał miejsce protest,
którego celem było uzyskanie ustawowego zakazu zawierania przez pielęgniarki i położne
umów cywilnoprawnych, bowiem powszechnie uznaje się, że świadczenie usług zdrowotnych
na kontrakcie daje możliwość szerokich nadużyć i wyzysku polegających na zwiększaniu
czasu pracy, braku ochrony socjalnej itd. Jednak zgodnie z art. 304 Kodeksu Pracy na
pracodawcę w stosunku do osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych
nałożono obowiązki wymienione w art. 207 § 2 KP. Nie pozostaje nic innego jak zacytować
art. 304 KP „ Pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie
niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także
osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na
własny rachunek działalność gospodarczą”
Zaś przywołany art. 207 § 2 KP mówi, iż „Pracodawca jest obowiązany chronić życie
i zdrowie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
przy wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
W szczególności pracodawca obowiązany jest:
1. organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
2. zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować
wykonanie tych poleceń,
3. reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony
zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania
pracy,
4. zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom
zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy,
stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy,
5. uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko
piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań
profilaktycznych,
6. zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez
organy nadzoru nad warunkami pracy,
7. zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy
Biorąc pod uwagę zapisy cytowanych artykułów należy stwierdzić, iż pracodawca ma takie
same obowiązki organizowania pracy kontraktowcom jak i osobom zatrudnionym na
9
podstawie umowy o pracę. Nie ma, zatem uzasadnienia zarzut naruszania czasu pracy.
Pracodawca zainteresowany jest wręcz ograniczaniem czasu kontraktowców, aby nie narazić
się na oskarżenie o złą organizację pracy oraz na zagrożenie bezpieczeństwa pacjentów
wskutek naruszania czasu pracy i zmuszania pielęgniarek i położnych do pracy ponad siły.
10
Bibliografia
1. Zdzisław Kubot „ Umowy o świadczenie usług medycznych” Wrocław 2000.
2. Zdzisław Kubot „ Umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne” Wrocław
2001
3. Piotr Ciborski „ Czas pracy w zakładach opieki zdrowotnej” Gdańsk 2008
4. Kodeks pracy
5. Agnieszka Sieńko „Kontrakt, a umowa o pracę w realiach zatrudnienia pielęgniarek”
11
Download