Spotkanie formacyjne w parafii (10 października 2014) Temat: Pycha – choroba duszy Spotkanie prowadzi ksiądz, katecheta lub animator wybrany spośród młodzieży. Jeśli w spotkaniu uczestniczy ponad 10 osób, należy uczestników podzielić na grupy (maksymalna liczna uczestników w grupie – 10 osób). Informacje dla animatora Wprowadzenie: Katechizm Kościoła Katolickiego w numerze 1866 wymienia pychę jako pierwszy z grzechów głównych. Pycha bowiem to grzech, który prowadzi często do kolejnych grzechów. Człowiek pyszny nie tylko uważa siebie za lepszego i mądrzejszego od innych, ale też siebie stawie w miejscu Pana Boga. Sam chce decydować, co jest dobre, a co złe. Dlatego śmiało pychę możemy nazwać poważną chorobą duszy. Cel: – wyjaśnienie pojęcia pycha – ukazanie pychy jako poważnego zagrożenia dla życia duchowego i szczęścia człowieka, – wzbudzenie pragnienia walki z pychą oraz kształtowanie postawy pokory Potrzebne materiały: – Pismo Święte /wydrukowane odpowiednie fragmenty: Flp 2,3; Mt 18,4; 1 Kor 4,7; Ef 4,2 (załącznik nr 1), – małe kartki papieru, – wydrukowane kartki z niedokończonymi zdaniami (załącznik nr 2), – wydrukowane ,,karty choroby” (załączniki nr 3), – list Romka (załączniki nr 4), – odpowiedzi na list Romka (załączniki nr 5), – wydrukowane teksty modlitwy św. Augustyna (załączniki nr 6), – długopis lub ołówek dla każdego uczestnika. Przebieg spotkania Animator gromadzi uczestników wokół dwóch znaków: ŚWIATŁA (zapalona świeca) oraz BIBLII (Pismo Święte). Pierwszy wskazuje na obecność Chrystusa, drugi na Jego żywe Słowo. Animator rozpoczyna spotkanie zapaleniem świecy i modlitwy do Ducha Świętego. 1. WIDZIEĆ a) Prowadzący rozdaje uczestnikom małe kartki papieru i prosi, aby chwilę się zastanowili i odpowiedzieli na pytanie, czym jest pycha? Następnie zbiera wszystkie kartki i głośno odczytuje odpowiedzi uczestników spotkania. b) Prowadzący dzieli uczestników na cztery grupy. Każda z grup ma zadanie uzupełnić jeden z czterech tekstów z niedokończonymi zdaniami (załączniki nr 2). Po wykonaniu zadania przedstawiciel grupy odczytuje pełne zdania. c) Następnie prowadzący wspólnie z uczestnikami poszukuje odpowiedzi na pytania: Dlaczego pycha jest tak niebezpieczna? Dlaczego pychę możemy nazwać poważną chorobą duszy? 2. OCENIĆ a) Prowadzący krótko wyjaśnia uczestnikom, czym jest pycha oraz krótko przedstawia, co o pysze mówi Biblia: ,,Pycha – pojęcie i postawa człowieka, charakteryzująca się nadmierną wiarą we własną wartość i możliwości, a także wyniosłością. Człowiek pyszny ma nadmiernie wysoką samoocenę oraz mniemanie o sobie. Gdy jest wyniosły, towarzyszy mu zazwyczaj agresją. W wielu przypadkach pycha oraz wyniosłość są spowodowane wysokimi osiągnięciami we własnym życiu lub niepowodzeniami w czyimś życiu. W Piśmie Świętym pycha i wyniosłość przedstawione są jako poważne wady charakteru i grzech prowadzący do upadku: „Obrzydłe Panu serce wyniosłe, z pewnością karania nie ujdzie” – Księga Przysłów 16,5 „Przed porażką – wyniosłość, duch pyszny poprzedza upadek” – Księga Przysłów 16,18 Ludzie pyszni uznani są za złe towarzystwo: „Lepiej być skromnym pośród pokornych, niż łupy dzielić z pysznymi” – Księga Przysłów 16,19 Pychę potępiał wiele razy Jezus Chrystus: „Wielu zaś pierwszych będzie ostatnimi, a ostatnich pierwszymi” – Ewangelia Mateusza 19,30 „Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony” – Ewangelia Mateusza 14,11”. (źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Pycha [07.10.14 r.]) b) Prowadzący każdą z czerech grup prosi, aby odnalazła przypisany jej fragment Pisma Świętego: Grupa I – Flp 2,3; Grupa II – Mt 18,4; Grupa III – 1 Kor 4,7; Grupa IV – Ef 4,2. Następnie wręcza grupom wydrukowane ,,karty choroby” (załączniki nr 3) i prosi, aby je uzupełniły na podstawie tekstu z niedokończonymi zdaniami oraz danego fragmentu Pisma Świętego. 3. DZIAŁAĆ a) Prowadzący odczytuje uczestnikom list Romka (załączniki nr 4) i prosi, aby wyrazili swoje opinie na temat tego listu oraz powiedzieli, co odpisaliby Romkowi na jego list. Po wysłuchaniu odpowiedzi prowadzący odczytuje kilka odpowiedzi na list Romka (załączniki nr 5). b) Prowadzący rozdaje uczestnikom teksty z modlitwą św. Augustyna (załączniki nr 6) i prosi, aby zaznaczyli zdania, które wyrażają to, o co szczególnie chcieliby prosić Pana Boga w ich walce z pychą. Załączniki Załącznik nr 1 Grupa I – Mt 11,29 Weźcie moje jarzmo na siebie i uczcie się ode Mnie, bo jestem cichy i pokorny sercem, a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych. Grupa II – J 15,5 Ja jestem krzewem winnym, wy - latoroślami. Kto trwa we Mnie, a Ja w nim, ten przynosi owoc obfity, ponieważ beze Mnie nic nie możecie uczynić. Grupa III – Mt 23,12 Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony. Grupa IV – Flp 2,3 A niczego nie pragnąc dla niewłaściwego współzawodnictwa ani dla próżnej chwały, lecz w pokorze oceniając jedni drugich za wyżej stojących od siebie. Załącznik nr 2 Tekst z dokończonymi zdaniami Grupa I – Przesadne skupianie się na sobie. Człowiek pyszny ma przed oczyma tylko .............., nie .............. innych. Jest sam. Ucieka przed .............., trudno mu znaleźć się w towarzystwie. Innym .............. skupiania się na .............. jest szumne zachowanie .............. towarzystwie. Taki człowiek .............. mówi, .............. śmieje się, zwraca na siebie .............., próbuje uczynić z .............. centrum .............. Grupa II – Wyolbrzymianie bądź pomniejszanie swoich wad bądź zalet. Człowiek pyszny skupia się bądź na .............. talentach, bądź na .............. wadach. Potrafi opowiadać, jak .............. dokonał, jak .............. od niego zależy, snuje piękne marzenia o .............. jako o głównym bohaterze. W .............. opowiadaniach zaciera granice między prawdą a fikcją, bajką a .............. Grupa III – Dopasowywanie świata do siebie. Na tym stopniu pychy człowiek myśli, że jest .............. punktem odniesienia. Cały świat dopasowuje do siebie. Wciąż jest niezadowolony, .............. poprawia, .............. doradza. On wie .............. najlepiej. Uważa, że .............. samowystarczalny i daje to .............. innym. Jest niezdolny do .............. w klasie, we wspólnocie, w .............. przyjaciół. Grupa IV – Lekceważenie Boga, siebie i ludzi. Z nikim się .............. liczy. Uważa, że .............. najważniejszy. Nie .............. kochać. To .............. człowiek. Walczy z .............., bo chce Mu dorównać. Walczy z innymi, brak mu cierpliwości, uprzejmości, .............., zazdrości .............., .............. przebacza, .............. zaufać. Łatwo oskarża .............., a usprawiedliwia .............. Tekst z dokończonymi zdaniami (uzupełnione) Przesadne skupianie się na sobie. Człowiek pyszny ma przed oczyma tylko siebie, nie widzi innych. Jest sam. Ucieka przed ludźmi, trudno mu znaleźć się w towarzystwie. Innym sposobem skupiania się na sobie jest szumne zachowanie w towarzystwie. Taki człowiek dużo mówi, głośno śmieje się, zwraca na siebie uwagę, próbuje uczynić z siebie centrum zainteresowania. Wyolbrzymianie bądź pomniejszanie swoich wad bądź zalet. Człowiek pyszny skupia się bądź na swoich talentach, bądź na swoich wadach. Potrafi opowiadać, jak wiele dokonał, jak dużo od niego zależy, snuje piękne marzenia o sobie jako o głównym bohaterze. W swoich opowiadaniach zaciera granice między prawdą a fikcją, bajką a rzeczywistością. Dopasowywanie świata do siebie. Na tym stopniu pychy człowiek myśli, że jest jedynym punktem odniesienia. Cały świat dopasowuje do siebie. Wciąż jest niezadowolony, wszystkich poprawia, ciągle doradza. On wie wszystko najlepiej. Uważa, że jest samowystarczalny i daje to odczuć innym. Jest niezdolny do życia w klasie, we wspólnocie, w gronie przyjaciół. Lekceważenie Boga, siebie i ludzi. Z nikim się nie liczy. Uważa, że jest najważniejszy. Nie umie kochać. To nieszczęśliwy człowiek. Walczy z Bogiem, bo chce Mu dorównać . Walczy z innymi, brak mu cierpliwości, uprzejmości, wyrozumiałości, zazdrości innym, nie przebacza, nie umie zaufać. Łatwo oskarża innych, a usprawiedliwia siebie. Załącznik nr 3 KARTA CHOROBY ROZPOZNANIE: MIEJSCE ZAKAŻENIA: CHORY USKARŻA SIĘ NA: PIERWSZE OBJAWY: PRZEBIEG CHOROBY: PROPONOWANE LECZENIE: PRZED PONOWNYM ZAKAŻENIEM CHRONI: Załącznik nr 4 List Romka Cześć ! Tu Romek, technikum w Bydgoszczy. Chcę napisać coś o pokorze, bo uważam, że świat poszedł do przodu, każdy człowiek ma prawa, z których powinien korzystać i czas już skończyć z postawą rodem ze średniowiecza. Pokora w szkole, klasie i paczce? A cóż to takiego? Z jakiej jest Pan epoki? Przedlodowcowej? Ja mam być dzisiaj pokorny? Mam nie mieć prawa do pochwalenia się nową, modną kurtką, którą kupił mi ojciec? Przecież on na nią uczciwie zapracował, a nie ukradł. Mam nie móc wykrzyczeć dokoła radości z "piątasa" z klasówki, szczególnie jeśli była to jedyna tak dobra ocena? Mam pozwolić na drwienie i wyśmiewanie się ze mnie? Siedzieć cicho i nie odzywać się? Pozwolić sobie wcisnąć wszystko, co zechcą? Mam być frajerem? Nigdy! Śmierć frajerom! 6. 12. 1997 Załącznik nr 5 Odpowiedzi na list Romka Romku! Naszym zdaniem nie masz racji! Pokora była, jest i będzie ważna. Na świecie są ludzie pokorni, np. Jan Paweł II, księża, świeccy, którzy zrezygnowali z wygodnego życia i oddali się służbie Bogu i bliźniemu, rodzice którzy poświęcają się dla swoich dzieci, aby wyrosły na dobrych ludzi. Czy myślisz, że oni są frajerami? Ludzie pokorni po śmierci zwyciężą i pójdą do nieba. W końcu życie otrzymaliśmy po to, aby dobrze je wykorzystać. Magda, Martyna, Tomek, Ania, Laura *** Drogi Romku! Chcielibyśmy sprzeciwić się Twojej wypowiedzi. W dzisiejszym świecie, chociaż tyle w nim zła, są osoby pokorne, które nie kopną bezdomnego psa, dadzą głodnemu chleb i podniosą papierek na chodniku. Tacy są wyróżnieni nie wśród ludzi, lecz u Boga. Weźmy np. Matkę Teresę, która przygarniała tych, których inni bali się nawet dotknąć - trędowatych. Natalia, Tomek i Robert uczniowie gimnazjum nr 2 w Lęborku *** Cześć, Romek! Możesz pochwalić się nową kurtką, na którą Twój ojciec uczciwie zapracował, możesz także cieszyć się z dobrych ocen, ponieważ każdy człowiek ma prawo do szczęścia. A pomyślałeś o ludziach pokornych, takich jak Matka Teresa z Kalkuty. Brała dzieci z ulicy, opiekowała się nimi, karmiła trędowatych, robiła to, na co inni nie mieli ochoty. Innym przykładem jest Jan Paweł II. To człowiek pokorny, a kocha go cały świat. A Jezus? Wyśmiewano się z niego nie raz. Umarł za każdego nas. A teraz żyje i Jest Królem Wszechświata. Pokora to miłość, a miłość zawsze zwycięży. Po przeczytaniu tego listu zastanów się jeszcze raz nad tym, co napisałeś. Uczennice gimnazjum nr 2 w Lęborku Załącznik nr 6 Modlitwa I. Spraw, Panie Jezu, bym poznał Ciebie i siebie, bym niczego nie pragnął poza Tobą, bym nie przeceniał siebie, a ukochał Ciebie, bym wszystko czynił tylko dla Ciebie. II. Daj Panie, bym siebie uniżył, a Ciebie wywyższył, bym o niczym nie myślał, jak tylko o Tobie. Niech umrę sobie, by żyć już tylko w Tobie. Chcę wszystko przyjąć z rąk twoich. Chcę siebie umartwić, a iść za Tobą. III. Niech odwrócę się od siebie, by skierować się wyłącznie ku Tobie, Ty bądź mi zawsze obrońcą. Niech mnie ogarnie lęk przed sobą, a bojaźń synowska przed Tobą, bym znalazł się wśród wybranych Twoich. IV. Niech nie ufam sobie - a całym sercem zaufam Tobie. Niech mnie nic nie pociąga prócz Ciebie. Spojrzyj na mnie, bym umiłował Ciebie, zawołaj mnie, bym Cię ujrzał i na wieki kosztował Twojej słodyczy. św. Augustyn Scenariusz spotkania został przygotowany na podstawie konspektu Jolanty Piotrowicz: Pycha i pokora źródło: http://www.opoka.org.pl/biblioteka/T/TA/TAK/0104E_01.html [07.10.14 r.]