WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I NAUK SPOŁECZNYCH im. ks. Emila Szramka w Tychach Wydział Nauk Społeczno – Ekonomicznych Kierunek Zarządzanie ŁUKASZ KONIECZNY Geografia turystyczna świata BERLIN Praca zaliczeniowa napisana w Katedrze Zarządzania i marketingu pod kierunkiem naukowym Prof. dr hab. Stanisław Czaja Tychy 2008 Spis treści Spis treści .............................................................................................................. 2 Wstęp ..................................................................................................................... 3 1. Informacje ogólne ............................................................................................ 3 1.1. Historia miasta .......................................................................................... 4 1.2. Podział administracyjny ........................................................................... 5 1.3. Infrastruktura ............................................................................................ 7 2. Kultura i atrakcje turystyczne Berlina ............................................................. 8 2.1. Brama Brandenburska .............................................................................. 9 2.2. Reichstag ................................................................................................ 10 2.3. Mur berliński .......................................................................................... 11 2.4. Katedra Berlińska ................................................................................... 12 2.5. Siegessäule - kolumna zwycięstwa ........................................................ 13 2.6. Ewangelicki Kościół Pamięci cesarza Wilhelma I ................................ 14 2.7. Wyspa Muzeów z muzeum Pergamonu ................................................. 15 2.8. Muzeum Egipskie w Berlinie ................................................................. 16 2.9. Muzeum Żydowskie w Berlinie ............................................................. 17 2.10. Czerwony Ratusz w Berlinie ............................................................... 18 2.11. Grunewaldturm .................................................................................... 19 3. Ciekawostki .................................................................................................... 20 3.1. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie .................................... 20 3.2. Love Parade ............................................................................................ 21 4. Bibliografia .................................................................................................... 23 2 Wstęp Berlin, jako stolica Niemiec, jest wielkim ośrodkiem gospodarczym i finansowym w Europie. Charakteryzuje się głównie przemysłem elektronicznym (m.in. firma Siemens, AEG), maszynowym, produkcją środków transportu a także przemysłem odzieżowym. Jest to niewątpliwie ważny ośrodek handlowy – obywają się tu międzynarodowe targi oraz wystawy. Miasto to zaistniało w świecie w czasach I i II Wojny Światowej, a nawet pomimo renomy jaką z tego powodu uzyskało prężnie się rozwija nie tylko pod względem gospodarczym ale i turystycznym. Jest to także wielki węzeł komunikacji lotniczej, drogowej i kolejowej. 1. Informacje ogólne Berlin – stolica i największe miasto Niemiec, na prawach kraju związkowego (landu). Zajmuje powierzchnię 890 km², zamieszkuje je blisko 3,5 mln osób. Leży w północnowschodniej części Niemiec, nad rzeką Szprewą i Hawelą oraz ich dopływami. Rzeka Szprewa w dzielnicy Spandau wpada do Haweli, prawego dopływu Łaby. Miasto znajduje się między płaskowyżami Barnim i Teltow. Leży około 70 kilometrów od granicy z Polską. Rysunek 1. Położenie geograficzne miasta Berlin (Opracowanie własne) 3 Najwyższe wzniesienie ma wysokość 115,4 m n.p.m., natomiast najniższy punkt leży na wysokości 32 m n.p.m, a więc leży na terenach nizinnych. Miasto znajduje się w umiarkowanej strefie klimatycznej. Przeciętna temperatura roku wynosi 9,1°C, średnia roczna ilość opadów wynosi 581 mm. Najcieplejszymi miesiącami są lipiec (18,8°C) i sierpień (17,9°C), a najzimniejszy jest styczeń (-0,9°C) i luty (-0,6°C) [1]. 1.1. Historia miasta Założony w IX wieku przez plemiona słowiańskie (gród Kopanica przy ujściu rzeki Dahme do Szprewy, dziś dzielnica Köpenick) i określany łacińską nazwą Berolina, która prawdopodobnie pochodzi ze słowiańskiego znaczenia bór i rolina. W swojej historii pełnił kilkakrotnie rolę stolicy różnych państw niemieckich: Marchii Brandenburskiej, Królestwa Prus, od 1864 roku stanowił stolicę Związku Północnoniemieckiego, a od 1871 zjednoczonych Niemiec - jako cesarstwa, a później republiki. Miasto Cölln, położone na wyspie na Szprewie część podwójnego osiedla Berlin-Cölln, zostało po raz pierwszy wspomniane w 1237, zaś Berlin, położony na prawym (północnym) brzegu rzeki w 1244. W 1307 zbudowano wspólny ratusz dla obu miast. Rysunek 2. Plan miasta Berlin z 1737 roku (http://www.gog.kopacz.mielno.pl/Berlin.html) 4 Od 1451 Berlin był rezydencją brandenburskich margrabiów i elektorów. W XVII w miasto to zostało rozbudowane o kilka przedmieść, a w 1701 podniesione przez Fryderyka I do rangi stolicy. Ponadto w 1709 zjednoczono miasta i gminy Berlin, Cölln, Friedrichswerder, Dorotheenstadt i Friedrichstadt w jedno miasto Berlin. Wkrótce powstały dalsze przedmieścia. Obszar miasta został ponownie rozszerzony w 1861, gdy włączono miejscowości Wedding, Moabit oraz przedmieścia po stronie Tempelhofu i Schönebergu. W 1871 miasto zostało stolicą nowo powstałej Rzeszy Niemieckiej. Po I wojnie światowej w 1918 ogłoszono w Berlinie republikę. W 1920 na podstawie tzw. Ustawy o wielkim Berlinie ponownie znacznie rozszerzono obszar miasta, przyłączając kilka miast i kilkadziesiąt wsi. Berlin osiągnął wówczas około 4 milionów mieszkańców. Po przejęciu władzy przez nazistów w 1933 Berlin stał się stolicą III Rzeszy. W 1936 odbyły się w Berlinie igrzyska olimpijskie. Planowano znaczną rozbudowę miasta na stolicę świata (tzw. plan Germania Alberta Speera), czemu przeszkodziła klęska Niemiec w II wojnie światowej oraz znaczne zniszczenia miasta. W czasie alianckich bombardowań i walk o zdobycie Berlina przez wojska radzieckie i polskie, znaczne obszary zabudowy zostały dosłownie zmiecione z powierzchni ziemi. Po II wojnie światowej Berlin został podzielony na 4 sektory okupacyjne przez aliantów. Stąd też przed ponownym zjednoczeniem Niemiec miasto było podzielone na część wschodnią stanowiącą sektor sowiecki i od 1949 stolicę NRD i część zachodnią (Berlin Zachodni) stanowiącą eksklawę RFN, powstałą z francuskiego, brytyjskiego i amerykańskiego sektora okupacyjnego. W latach 1948-49 Sowieci wprowadzili blokadę Berlina Zachodniego, na co alianci zachodni odpowiedzieli uruchomieniem mostu powietrznego z zaopatrzeniem. W latach 1961-1989 Berlin Zachodni był otoczony murem, którego zburzenie stanowi symbol zjednoczenia dwóch części miasta oraz dwóch państw niemieckich. Decyzją Bundestagu, od 1991 Berlin jest stolicą zjednoczonych Niemiec. Od 1999 w Berlinie swoje siedziby mają parlament i rząd [2]. 1.2. Podział administracyjny Miasto podzielone jest na 12 dzielnic (niem. Bezirk), dzielących się dalej na "poddzielnice" (niem. Ortsteile czyli części miasta). Ten podział istnieje od 1 stycznia 2001 roku, kiedy to w wyniku reformy administracyjnej zmniejszono liczbę dzielnic z 23 do 12 w celu obniżenia kosztów. Każdy Bezirk ma oddzielny samorząd i prawa zbliżone do praw miejskich [3]. 5 Rysunek 3. Podział administracyjny miasta Berlin (http://www.berlin.fingers.pl/) Tabela 1.1. Podział administracyjny miasta Berlin Dzielnica Ludność Powierzchnia Charlottenburg-Wilmersdorf 315.244 64,72 km² Friedrichshain-Kreuzberg 264.922 20,16 km² Lichtenberg 258.964 52,29 km² Marzahn-Hellersdorf 249.882 61,74 km² Mitte 325.629 39,47 km² Neukölln 305.658 44,93 km² Pankow 356.956 103,01 km² Reinickendorf 243.536 89,46 km² Spandau 224.408 91,91 km² Steglitz-Zehlendorf 288.572 102,50 km² Tempelhof-Schöneberg 332.091 53,09 km² Treptow-Köpenick 236.450 168,42 km² Źródło: http://www.berlin.fingers.pl/ 6 1.3. Infrastruktura Berlin może poszczycić się bardzo dobrą infrastrukturą komunikacji lotniczej, drogowej a także kolejowej – jest to jeden z większych węzłów tego typu komunikacji w europie. Porty lotnicze: Berlin Schönefeld (SXF, położony w kraju związkowym Brandenburgia), przewidziany do rozbudowy; Berlin Tegel (TXL); Berlin Tempelhof (THF) - przewidziany do ostatecznego zamknięcia. Autostrady: Autostrada A2 - trasa Berlin - Zagłębie Ruhry Autostrada A9 - trasa Berlin - Lipsk - Norymberga - Monachium Autostrada A11 - trasa Berlin – Szczecin Autostrada A12 - trasa Berlin - Frankfurt nad Odrą Autostrada A13 - trasa Berlin - Drezno Autostrada A24 - trasa Berlin - Hamburg Autostrada A10 (Berliner Ring) - obwodnica autostradowa Berlina Autostrada A100 (Stadtring) - mała obwodnica autostradowa Berlina Autostrada A102 - lokalna Autostrada A103 - lokalna Autostrada A104 - lokalna Autostrada A105 - lokalna Autostrada A111 - lokalna, łącznik obwodnicy A10 Autostrada A113 - lokalna, łącznik obwodnicy A10 Autostrada A114 - lokalna, łącznik obwodnicy A10 Autostrada A115 - lokalna, łącznik obwodnicy A10 W Berlinie znajduje się również jeden z największych dworców kolejowych, a dokładniej drugi co do wielkości w Europie (po dworcu głównym w Lipsku). Uroczystość otwarcia dworca odbyła się 26 maja 2006 roku, a do ruchu pasażerskiego został włączony 2 dni później. Położony jest w centrum tzw. grzyba kolejowego [3]. 7 Fotografia 1. Główny dworzec kolejowy - Berlin Hauptbahnhof (http://www.berlin.fingers.pl/) 2. Kultura i atrakcje turystyczne Berlina Berlin, w porównaniu z innymi stolicami europejskimi, posiada niewiele zabytków. Za to znaleźć tu można wiele muzeów i innych instytucji kultury. Interesujące są także miejskie ogrody. Do ciekawych obiektów można zaliczyć takie instytucje jak opery i teatry [4]. Opery: Deutsche Oper; Staatsoper Unter den Linden; Komische Oper. Teatry: Schaubühne; Volksbühne; Deutsches Theater; Berliner Ensemble; Theater des Westens. 8 2.1. Brama Brandenburska Brama Brandenburska, ważna budowla w Berlinie, jeden z charakterystycznych punktów miasta, zaprojektowana przez słynnego niemieckiego architekta Carla Gottharda Langhansa. Budowana po wojnie siedmioletniej, w czasach umacniania Prus (kiedy w Polsce trwał Sejm Czteroletni), w roku rewolucji francuskiej została wzbogacona kwadrygą, którą powoziła naga wówczas Wiktoria, bogini zwycięstwa uwieńczona dębowymi liśćmi. Na biało pomalowana budowla nazwana została wtedy Bramą Pokoju i nikt na nią nie zwracał specjalnej uwagi. Znaczenie nadał jej dopiero Napoleon Bonaparte, wywożąc kwadrygę do Paryża. Brama Brandenburska jako symbol Pokoju i Wolności od 3 października 1990, w rocznicę Zjednoczenia Niemiec, jest znowu w swej oryginalnej formie. Remont tej historycznej budowli trwał dwa lata. Będący niemal świętym symbolem dla Niemców zabytek znajduje się na niemieckich rewersach monet 10, 20 i 50 eurocentów jako symbol zjednoczenia państwa [5]. Fotografia 2. Brama Brandenburska (http://pl.wikipedia.org/) 9 2.2. Reichstag Reichstag w języku niemieckim historycznie oznaczał zgromadzenie przedstawicieli w Niemczech, również w innych krajach, jako forma skrócona od pełnego wyrażenia Reichstagsgebäude budynek Reichstagu w Berlinie ukończony 5 grudnia 1894. Od 1998, po odbudowie i przebudowie budynku oraz przeniesieniu stolicy kraju z Bonn do Berlina jest siedzibą parlamentu RFN, zwanego Bundestag [6]. Fotografia 3. Gmach Reichstagu - siedziba Bundestagu (http://pl.wikipedia.org/) 10 2.3. Mur berliński Mur berliński - od sierpnia 1961 do listopada 1989 system umocnień długości 155 km (betonowy mur, okopy, zapory drutowe, miny) oddzielający Berlin Wschodni, stolicę Niemieckiej Republiki Demokratycznej i miejscowości zachodniej Brandenburgii od Berlina Zachodniego. 13 sierpnia 1961 władze NRD zamknęły przejścia do Berlina Zachodniego. Najpierw wykonano zapory drutowe, a następnie wzniesiono początkowo półmetrowy mur z cegieł, wkrótce zaś znacznie wyższy mur z betonowych segmentów. Wstrzymano komunikację między obydwoma sektorami miasta, 50 tys. mieszkańców NRD zatrudnionych w Berlinie Zachodnim musiało pozostać w domu [7]. Fotografia 4. Widok na mur i strefę śmierci od strony Berlina Zachodniego (http://pl.wikipedia.org/) 11 2.4. Katedra Berlińska Katedra Berlińska (niem. Berliner Dom) - ewangelicka katedra, znajdująca się w Berlinie. Została zbudowana w latach 1894-1905 według planów architekta Juliusa Carla Raschdorffa z Pszczyny w stylu późnego, włoskiego renesansu. W miejscu, gdzie dziś stoi katedra znajdowała się wcześniej mniejsza katedra w stylu barokowym. W 1944 roku katedra została uszkodzona przez naloty aliantów, a odbudowa rozpoczęła się dopiero w 1975 roku. Świątynia posiada 1500 miejsc i jest jedną z największych świątyń Berlina. To właśnie tutaj odbywają się najczęściej ekumeniczne nabożeństwa z okazji świąt państwowych lub w ważnych dla narodu momentach. Berlińska katedra była inspiracją dla wielu architektów. Na jej wzór został zbudowany ewangelicko-augsburski kościół św. Trójcy w Łodzi przy pl. Wolności, który dziś jest rzymskokatolickim kościołem parafialnym Zesłania Ducha Świętego [8]. Fotografia 5. Katedra Berlińska - Berliner Dom (http://pl.wikipedia.org/) 12 2.5. Siegessäule - kolumna zwycięstwa Siegessäule - pruska kolumna zwycięstwa w parku Tiergarten w Berlinie zaprojektowana przez Heinricha Stracka po 1864 roku w celu upamiętnienia zwycięstwa Prus nad Danią (zagarnięcie Szlezwiku-Holsztyna) i odsłonięta 2 października 1873 upamiętniając także zwycięstwa w wojnie z Austrią i w wojnie z Francją. Na szczycie kolumny wzniesiono brązową figurę Nike o wysokości 8,3 metrów i wadze 35 ton, zaprojektowanej przez Friedricha Drake. Początkowo pomnik znajdował się obok Reichstagu. W 1939 z polecenia Adolfa Hitlera został przeniesiony w obecne miejsce [9]. Fotografia 6. Berlińska Siegessäule (http://pl.wikipedia.org/) 13 2.6. Ewangelicki Kościół Pamięci cesarza Wilhelma I Ewangelicki Kościół Pamięci cesarza Wilhelma I (niem. Kaiser-Wilhelm- Gedächtniskirche) zwany w popularnie Kościołem Pamięci (Gedächtniskirche) znajduje się przy ulicy Kurfürstendamm w dzielnicy Berlin Charlottenburgu. Kościół został zniszczony podczas bombardowania w listopadze 1943 r. Początkowo planowano wewnątrz ruiny wznieść szklaną świątynię. Rozpisany konkurs architektoniczny wygrał w marcu 1957 r. Egon Eiermann, który zaproponował usunięcie zrujnowanego kościoła i budowę na jego miejscu nowego. Projekt spowodował publiczną debatę. W jej wyniku pozostawiono 68metrową ruiną głównej wieży symbol antywojenny. Do niej dobudowano wg projektu Eiermanna ośmiokątną nawę, sześciokątną dzwonnicę, czworokątną kaplicę i kruchtę. Architekt zaprojektował także wyposażenie: ołtarz, ambonę, chrzcielnicę, świecznik, lampy i ławki. Szklane ściany składające się z 30 000 elementów są dziełem francuskiego artysty Gabriela Loire. 17 grudnia 1961 r. kościół poświęcił biskup Otto Dibelius. W 1987 r. świątynia otrzymała krzyż z Coventry [10]. Fotografia 7. Kościół Pamięci (http://pl.wikipedia.org/) 14 2.7. Wyspa Muzeów z muzeum Pergamonu Wyspa Muzeów w Berlinie (niem. Museumsinsel) – północna część Spreeinsel, wyspy leżącej na rzece Sprewie w centrum Berlina, gdzie znajduje się jeden z najważniejszych kompleksów muzealnych świata, obejmujący: Muzeum im. Bodego (niem. Bodemuseum), Muzeum Pergamońskie (niem. Pergamonmuseum), Nowe Muzeum (niem. Neues Museum), Starą Galerię Narodową (niem. Alte Nationalgalerie) oraz Stare Muzeum (niem. Altes Museum). W zbiorach Wyspy Muzeów znajdują się głównie eksponaty archeologiczne oraz dzieła sztuki z XIX w. W 1999 r. Wyspa Muzeów, jako unikatowy zespół architektoniczny i kulturalny, została wpisana na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO [11]. Fotografia 8. Wyspa Muzeów - Muzeum Pergamońskie (http://pl.wikipedia.org/) 15 2.8. Muzeum Egipskie w Berlinie Muzeum Egipskie w Berlinie, (niem. Ägyptisches Museum und Papyrussammlung) – miejskie muzeum stolicy Niemiec Berlina, w którym znajduje się kolekcja zabytków starożytnego Egiptu. Początek muzeum dały zbiory eksponatów z królewskiej kolekcji królów pruskich. Niemiecki podróżnik i przyrodnik Alexander von Humboldt zarekomendował utworzenie działu starożytnego Egiptu. Pierwszy obiekt został przywieziony do Berlina w 1828 r. za panowania Fryderyka Wilhelma III. Najsłynniejszym obiektem, jaki można zobaczyć w muzeum jest dobrze zachowane i żywe kolorystycznie popiersie królowej Nefretete. 1 maja 2005 Muzeum Egipskie, które znajdowało się w dzielnicy Charlottenburg, zostało zamknięte i przeniesione na Wyspę Muzeów. Uroczyste otwarcie w nowej siedzibie nastąpiło 3 sierpnia 2005 [12]. Fotografia 9. Popiersie Nefretete, Muzeum Egipskie w Berlinie (http://pl.wikipedia.org/) 16 2.9. Muzeum Żydowskie w Berlinie Muzeum Żydowskie w Berlinie (niem. Jüdisches Museum Berlin), muzeum w Berlinie podsumowujące dwutysięczną historię Żydów niemieckich. Muzeum to swoją początkową siedzibę w 1933 roku miało przy Oranienburger Strasse. W 1938 roku muzeum na rozkaz nazistów, zostało zamknięte przez policję miejską Berlina. Idea, aby ponownie otworzyć muzeum po raz pierwszy pojawiła się w 1971 roku, a w 1975 powstało w związku z tym "Towarzystwo Muzeum Żydowskiego". Dział żydowski Muzeum Berlińskiego został otwarty po głośnej wystawie na temat historii Żydów w tymże muzeum w 1978 roku. W 1999 roku Żydowskie Muzeum w Berlinie otrzymało prawo do samodzielnego istnienia, jako niezależna instytucja. Budynek muzeum, zaprojektowany przez Daniela Libeskinda został ukończony w 1998 roku i oficjalnie otwarty w 2001, a kamień węgielny pod budowę muzeum złożono w listopadzie 1992 roku. Obecnie, muzeum jest żywym centrum żydowskiej historii i kultury [13]. Fotografia 10. Muzeum Źydowskie w Berlinie (http://pl.wikipedia.org/) 17 2.10. Czerwony Ratusz w Berlinie Czerwony Ratusz w Berlinie (niem. Rotes Rathaus in Berlin), ratusz w Berlinie, w dzielnicy Mitte; neorenesansowy, wzniesiony w latach 1861–1869; siedziba burmistrza Berlina i rządu kraju związkowego Berlin. Nazwa budynku pochodzi od koloru fasady oraz czerwonej cegły, z której został zbudowany. Ratusz został zbudowany między rokiem 1861 a 1869 w stylu północnowłoskiego późnego renesansu. Autorem projektu architektonicznego i wykonawczego był Hermann Friedrich Wäsemann. Architektura wieży ratusza wyglądem przypomina wieżę katedry w Laon we Francji. Przez większość czasu był siedziba lokalnych władz i spełniał rolę ratusza miejskiego. Podczas zimnej wojny i po rekonstrukcji budynku w latach 50. do stanu oryginalnego, był siedzibą władz miejskich Berlina Wschodniego. Po zjednoczeniu Niemiec oraz zjednoczeniu administracji miasta, stał się oficjalnie siedzibą władz całego Berlina [14]. Fotografia 11. Czerwony Ratusz w Berinie - Rotes Rathaus (http://pl.wikipedia.org/) 18 2.11. Grunewaldturm Wieża Grunewaldzka - (niem. Der Grunewaldturm), historyczna wieża w stolicy Niemiec, Berlinie. Zbudowana została według planów Franza Schwechtena między rokiem 1897 a 1898. Urząd powiatu Teltow zarządził zbudowanie wieży z okazji stulecia urodzin pruskiego króla i cesarza Niemiec Wilhelma I Hohenzollerna. 5 czerwca 1899 wieża graniczna została otwarta, nadano jej imię Kaiser-Wilhelm-Turm (Wieża Cesarza Wilhelma). Po pierwszej wojnie światowej, została ona przechrzczona na Grunewaldturm, nawiązując do otaczającego ją lasu, który nazywa się właśnie Grunewald. Wieża zbudowana jest z czerwonych cegieł, ma wysokość 56 metrów. Ulokowana jest na 79-metrowym wzgórzu Karlsberg w południowo-zachodnim Berlinie, blisko jeziora Wannsee. Wieża mieści w sobie okrągły hall, w którym znajduje się marmurowa statua Wilhelma I Hohenzollerna. Do tarasu widokowego, z którego rozciąga się widok na Hawelę oraz Las Grunewaldzki prowadzą 204 schody [15]. Fotografia 12. Grunewaldturm oraz rzeka Hawela w Berlinie (http://pl.wikipedia.org/) 19 3. Ciekawostki Kilka szczegółów, które warto wiedzieć wybierając się do Berlina [16]: w parku Volkspark Friedrichshain w Berlinie w rejonie Virchowstraße i Werneuchener Straße znajduje się cmentarz polskich żołnierzy poległych w 1945 r. podczas operacji berlińskiej. W północnej części parku w 1972 r. wzniesiono pomnik (Denkmal des polnischen Soldaten) projektu polsko-niemieckiego kolektywu, w skład którego weszli – Zofia Wolska, Tadeusz Ladziana, Arnd Wittig i Günther Merkel, na którym umieszczono napis "Za naszą i waszą wolność – für eure und unsere Freiheit"; 9 lipca 2006 odbył się tu finał piłkarskich mistrzostw świata; do 9 listopada 1989 Berlin był podzielony murem na dwie części; w Berlinie odbywa się Maraton Berliński ze względu na wyniki w nim osiągane jest uznawany za "najszybszy" maraton świata; w 2009 odbędą się tu Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce. 3.1. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie – nazywany też Berlinale, jest jednym z najbardziej prestiżowych międzynarodwych festiwali filmowych w Europie i świecie. Odbywa się corocznie w lutym. Pierwszy festiwal odbył się w 1951. Jury festiwalu zawsze kładło specjalny nacisk, aby były tam przedstawiane filmy z całego świata. Przyznawanymi nagrodami są Złote i Srebrne Niedźwiedzie (Niedźwiedź jest symbolem Berlina). Jak na razie żaden polski film nie otrzymał nagrody Złotego Niedźwiedzia [17]. Fotografia 13. Statuetka Złotego Niedźwiedzia (http://www.berlinale.de/) 20 Fotografia 14. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie - Berlinale Palast (http://www.berlinale.de/) 3.2. Love Parade Love Parade (pol. Parada Miłości) to największy, plenerowy festiwal muzyki elektronicznej. Festiwal ma charakter cykliczny i odbywa się co roku. Należy obok Mayday do najstarszych imprez. Odbywa w Berlinie od 1989 roku i gromadzi nawet milionową publikę. Na Paradzie gra się głównie muzykę taką jak Trance, Mouse czy Techno. Organizowane są także imprezy wzorowane na berlińskiej w wielu miastach na całym świecie. Do charakterystycznych cech festiwalu należy jego forma, polegająca na przemarszu głównymi arteriami miasta do punktu docelowego festiwalu. Przemarszowi towarzyszą samochody ciężarowe, platformy, zapewniające nagłośnienie i oprawę świetlną. Sama nazwa festiwalu wywodzi się od jego charakterystycznej formy, marszu - parady. Pierwsza parada odbyła się pod hasłem „Friede Freude Eierkuchen” w tym samym czasie co londyńskie „Summer Of Love”. Akcje przeprowadzano w Turbine Rosenheim, gdzie jednym z pierwszych didżejów był Dr. Motte. Historyczny marsz wyruszył 1 lipca 1989 o godzinie 18 z Wittenbergplatz i przez Kurfürstendamm (w skrócie Ku'damm). Okazją do zorganizowania imprezy były urodziny właśnie Dr. Motte. Ze względów formalnych wpisano imprezę jako demonstrację polityczną (demonstracja o pokój, radość i omlet - dosłowne tłumaczenie z niemieckiego Friede, Freude, Eierkuchen). Rok później marsz odbył się pod hasłem „The Future Is Ours”. W porównaniu z rokiem poprzednim frekwencja wzrosła o 1233%, w paradzie wzięło bowiem udział sześć ciężarówek reprezentujących berlińskie 21 kluby i około 2000 osób. Miejsce startu i trasa były te same, zmieniła się tylko pora i dzień - 7 lipca godzina 16 - i AfterParty, które miało miejsce w berlińskim klubie UFO. Późniejsze Love Parade miały miejsce na osi Bismarkstraße/Straße des 17. Juni i w parku Tiergarten. Fotografia 15. Love Parade – Berlin 2001 (http://pl.wikipedia.org/) Love Parade były organizowane w sensie formalnym jako manifestacje polityczne. Zmuszało to władze Berlina do znacznych wydatków związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa, sprzątaniem itd. Gdy ostatecznie ustalono, że impreza utraciła charakter manifestacji, domagano się ponoszenia kosztów przez organizatorów. To spowodowało odwołanie Love Parade w latach 2004 i 2005. Impreza została reaktywowana ponownie w 2006 roku i odbyła się 15 lipca. Na tej edycji po raz pierwszy wprowadzono głosowanie online dotyczące występujących na platformach artystów. W 2007 Love Parade odbyło się nie w Berlinie, lecz w Essen w Zagłębiu Ruhry. Organizatorzy twierdzą, że nie mogli się porozumieć z władzami Berlina [18]. W kolejnych latach brane pod uwagę są także Dortmund w 2008 roku, Bochum w 2009 roku, Duisburg w 2010 roku i Gelsenkirchen w 2011 roku. 22 4. Bibliografia 1. Geografia Państw Świata, MUZA S.A, Warszawa 1984, str. 111 2. Encyklopedia Powszechna, PWN, Warszawa 1983, str. 267 3. http://www.berlin.fingers.pl/ 4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Berlin 5. http://pl.wikipedia.org/wiki/Brama_Brandenburska 6. Encyklopedia Popularna, PWN, Warszawa 1982, str. 655 7. http://pl.wikipedia.org/wiki/Mur_berliński 8. http://pl.wikipedia.org/wiki/Berliner_Dom 9. http://pl.wikipedia.org/wiki/Siegessäule 10. http://pl.wikipedia.org/wiki/Ewangelicki_Kościół_Pamięci_cesarza_Wilhelma_I.html 11. http://pl.wikipedia.org/wiki/Museumsinsel_w_Berlinie 12. http://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_Egipskie_w_Berlinie 13. http://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_Żydowskie_w_Berlinie 14. http://pl.wikipedia.org/wiki/Rotes_Rathaus 15. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grunewaldturm 16. http://www.berlin.fingers.pl/ 17. http://www.berlin.fingers.pl/Festiwal_Filmowy_w_Berlinie.html 18. http://www.berlin.fingers.pl/Love_Parade.html 23