doc

WYPRAWA W KOSMOS
TYGODNIOWY BLOK TEMETYCZNY
DLA DOWOLNEJ GRUPY WIELKOWEJ
Autorki: Melania Balińska, Grażyna Skawińska, Joanna Sołkiewicz
DZIEŃ 1. SPOTKANIE Z KOSMITĄ

Znalezienie zaszyfrowanego listu.
( szyfr GA- DE – RY- PO- LU- KI polega na zamianie liter, występujących
obok siebie w szyfrze; gdy liter w szyfrze nie ma piszemy takie, jakie
występują w wyrazie, np. KOSMOS – IPSMPS )
JDSTDM IPSMKTĄ. BGEGM ZKDMKĘ. CHCKGŁBRM WGS OPZNGĆ.
OGNK Z IKPSIL. JDST MKŁG. MPZD ZNGCKD OKPSDNIĘ
P IPSMKTGCH ?
EP ZPBGCZDNKA !
 Przedstawienie w grupach dowolną techniką plastyczną postaci, która jest
nadawcą listu.

Nauka piosenki „Ufoludek”.
(Słowa i muzyka Ania i Ula Walarowskie w: Poradnik drużynowego gromady zuchowej pod redakcją phm.Ewy Prędkiej i
hm. Sławomira Rudzińskiego, Harcerskie Biuro Wydawnicze HORYZONTY, Warszawa 1997, s.90)
Ja jestem Ufoludek, Ufoludek,
na Marsie mam ogródek, mam ogródek.
Gdy chodzę na spacery, na spacery,
to przedziwne mam maniery, o !
Ti – ti – ta, ti – ti – ta, tańczę sobie na dwa pa,
ti – ti – ta, ti – ti – ta, tańczę na dwa pa !
Na Ziemi mam wakacje, mam wakacje,
tu wszędzie są akacje, są akacje,
podziwiam barwne kwiaty, barwne kwiaty,
a w ogóle świat jest w łaty, o !
Ti – ti – ta, ti – ti – ta, tańczę sobie na dwa pa,
ti – ti – ta, ti – ti – ta, tańczę na dwa pa !

Postanowienie odnalezienia Kosmity.
Pójście do kiosku. Pani w kiosku informuje, że Kosmita, w towarzystwie
wysokiego pana udał się na dworzec PKS. W informacji dworca uczniowie
dowiadują się, że Kosmita nie wsiadł do autobusu, tylko poszedł do księgarni…
itd., aż dotarł na polanę.
 Głośne zaśpiewanie piosenki „Ufoludek”;
- zawołanie Kosmity.
 Krótkie opowiadanie Kosmity o podróży kosmicznej, zaproszenie dzieci do
zabaw.
PO ORBICIE
Ponieważ na orbicie krąży wiele gwiazd, dlatego dzieci, naśladujące gwiazdy,
również będą krążyć „po orbicie”, jednak z zachowaniem pewnych reguł.
Gwiazdy ( parzysta liczba ) stają parami ( jedna gwiazda za drugą ) na obwodzie
dużego koła, zachowując odstęp trzech kroków między poszczególnymi
dwójkami. Spośród dwójek wybiera się jedną parę gwiazd, która rozpoczyna
zabawę w ten sposób, że jedna gwiazda z dwójki ucieka po obwodzie koła, a
druga ją goni. Uciekająca w pewnej chwili staje przed dowolną dwójką jako
pierwsza. W ten sposób powstaje trójka, zwrócona twarzami do wnętrza koła.
Wówczas ostatnia z tej trójki musi uciekać. Jeśli zostanie schwytana, następuje
zmiana ról.
ZADANIE MATEMATYCZNE
Czy wiesz, że wszystkie żywe organizmy potrzebują wody? Zdrowy człowiek
potrzebuje ok. 2 litrów wody dziennie. Żaden człowiek nie przeżyje bez wody
dłużej niż tydzień. Ludzie przyjmują wodę w postaci napojów, ale też zawartą w
jedzeniu, np. 80% jabłka stanowi woda, a w arbuzie jest jej znacznie więcej.
Pamiętaj, bez wody nie byłoby ani ciebie, ani roślin, ani zwierząt. Dlatego też
oszczędzaj wodę!
* Ciche czytanie treści zadania ze zwróceniem uwagi na wielkości dane i
szukane ( treść zadania otrzymuje każdy uczeń ).
Jola, myjąc zęby, nie zakręca kranu i za każdym razem marnują się 3 litry wody.
Jola myje zęby 3 razy dziennie.
Ile litrów wody zmarnuje Jola w ciągu tygodnia?
RATUJ GWIAZDĘ
Dzieci – galaktyki krążą we wszechświecie. Jedna z galaktyk trzyma gwiazdę
( piłkę, ringo, woreczek… ) i ucieka przed goniącą ją inną galaktyką,
wyznaczoną przez prowadzącego. Dziecko, które trzyma gwiazdę, uciekając, po
chwili rzuca ją do innej osoby, wołając „ratuj gwiazdę”. Ta uciekając, rzuca do
następnej itd. Zadaniem goniącego jest złapać gwiazdę. Gdy to się uda,
następuje zmiana ról.
ZADANIE MATEMATYCZNE
Czy wiesz, że jeśli chcesz mieć dobre wyniki w nauce, nie możesz stale
przebywać w zamkniętym pomieszczeniu? Najzdrowszy odpoczynek to
przebywanie na świeżym powietrzu i uprawianie sportów.
Wyłącz telewizor. Na dworze czeka na ciebie wiele ciekawych przygód.
* Głośne odczytanie treści zadania przez wybranego ucznia.
Patryk, każdego wieczora biega i gimnastykuje się w pobliskim lasku.
Codziennie wykonuje 5 pompek i 2 razy więcej przysiadów. Ile ćwiczeń wykonał
Patryk w ciągu 5 dni?

Pożegnanie Kosmity;
- okrzyki na jego cześć.

Znalezienie skrzynki z mapami szlaków międzygwiezdnych i listem:
ZGOYGSZGM EP SKDBKD.
CZDIGM.
DZIEŃ 2. SZKOŁA KOSMONAUTÓW
 Zapoznanie z historią szkoły i jej sławnymi uczniami; cechy dobrego
kosmonauty.
 Zajęcia w szkole kosmonautów.
KOMENDY
W szkole kosmonauci ćwiczą wykonywanie różnych komend, które mogą być
im przydatne podczas odwiedzania nowo odkrytej planety. Np. komandor
( prowadzący zabawę ) poleca, aby wszyscy ustawili się w równej odległości od
niego ( czyli w kole dookoła niego ), albo żeby dzieci ustawiły się tak, aby
widział tylko jedną osobę ( dzieci ustawiają się w jeden rząd ) itd.
SPOSTRZEGAWCZY KOSMONAUTA
Jednym z badań, któremu podlega każdy kosmonauta , jest badanie jego
spostrzegawczości. Prowadzący badania układa na stoliku ok. 20 różnych
przedmiotów, które mogą być potrzebne w Kosmosie. Kosmonauci przez jedną
minutę przyglądają się im, po czym prowadzący przykrywa stolik, a kosmonauci
w załogach ( grupach ) wypisują nazwy przedmiotów, które zapamiętali.
KTO SZYBCIEJ?
Szybka orientacja jest często warunkiem powodzenie wyprawy kosmicznej.
Uczniowie – kosmonauci ćwiczą szybką orientację. W ciągu 1 minuty dzieci,
w parach, muszą wskazać w tabeli końcem ołówka po kolei wszystkie cyfry od
1 do 25. Komandor mierzy czas poszczególnych par.
8
3
25
6
19
15
11
21
17
24
5
13
1
22
14
10
18
23
9
4
2
16
7
12
20
BEREK SAMOLOT
Berek goni dzieci, a te aby nie zostać złapanymi udają samolot ( robią „jaskółkę ).
LĄDOWANIE W CIEMNOŚCI
Zdarza się, że trzeba lądować w nocy. W odległości kilku kroków od linii startu
rysujemy kredą na podłodze tarczę z trzema współśrodkowymi kołami. Każdy
kosmonauta zasłania sobie oczy, stara się dojść do tarczy i stanąć w
najmniejszym kole. Gdy spodziewa się, że już zajął odpowiednią pozycję, mówi
„meta” i odkrywa oczy. Jeśli trafił i stoi w środkowym kole, otrzymuje 5
punktów, jeśli w drugim kole 3 pkt., jeśli w pierwszym – 1 pkt. Kosmonauci
sumują ilość wspólnie zdobytych punktów, ćwicząc w ten sposób sprawność
rachunkową.
LOT WE MGLE
Na podłodze, w dowolnym miejscu sali, rysujemy koło – będzie to lotnisko.
Dzieci dzielimy na grupy. Jedno dziecko z grupy pełni rolę wieży kontrolnej i
bierze udział w zabawie, mając otwarte oczy, pozostałe osoby w grupie mają
oczy zasłonięte. Zadaniem „wieży” jest wydawanie takich poleceń, by dziecko –
samolot wylądował na lotnisku. Samoloty lądują pojedynczo.

Wykonywanie strojów;
- hełm kosmiczny (propozycja w: K.Krcmar: Kirigami – wycinanki
z papieru).

Pokaz musztry w kosmicznych strojach.
DZIEŃ 3. SZKOŁA KOSMONAUTÓW – WYDZIAŁ ASTRONOMII

Krótki test sprawnościowy.
 Zapoznanie z gwiazdozbiorami zawieszonymi na suficie. Uczniowie leżą i
słuchają legend o gwiazdozbiorach.
 Grupy inscenizują wymyślone przez siebie legendy o jakimś
gwiazdozbiorze.

Egzamin końcowy Szkoły Kosmonautów,
- wręczenie dyplomów.
DZIEŃ 4. BUDUJEMY STACJĘ KOSMICZNĄ
 Przydział zadań grupom: budowa centrum kontroli lotów i rakiet ( np. z
kartonów, pudełek po czekoladkach, rolek po papierze toaletowym itp. ).

Przygotowanie do wyprawy w Kosmos.
WEJŚCIE DO RAKIETY
W kosmicznej szkole kosmonauci przechodzą test na gotowość załogi do startu.
Załogi kosmonautów ( równa liczba dzieci w załogach ) stają rzędami w
rozkroku, tworząc w ten sposób „właz do rakiety”. Kosmonauci, stojący na
początku mają za zadanie przejść pod nogami pozostałych kosmonautów w
załodze i ustawić się w rozkroku na końcu. Gdy kosmonauta to wykona, krzyczy
„już” i następny kosmonauta z załogi „wchodzi” do rakiety. Trwa to tak długo,
dopóki wszyscy kosmonauci nie wejdą do rakiety.
KOSMICZNE LABIRYNTY
Zanim załogi polecą w Kosmos, aby przecierać nowe szlaki, muszą wyćwiczyć
dobrą orientację w przestrzeni. Kosmonauci siedzą w grupach. Komandor
wręcza każdej załodze kartkę z narysowanymi: w jednym rogu – kosmonautą, a
po przekątnej – rakietą. Zadanie polega na narysowaniu między nimi labiryntu.
Następnie komandor zbiera kartki i rozdaje załogom tak, aby żadna z nich nie
otrzymała własnego labiryntu. Zadaniem „nowej” załogi jest jak najszybsze
narysowanie drogi kosmonauty do rakiety.
SPRAWDZIAN REFLEKSU
Przyszli kosmonauci muszą przejść badania w Ośrodku Badań Kosmicznych.
Komandor przygotowuje tabelki ( dla każdego dziecka ). Każdy kosmonauta
podpisuje otrzymaną tabelę. Umieszczone w kratkach trójkąciki oznaczają
długie sygnały gwizdkiem, a kółka krótkie. Zadanie polega na tym, aby pod
tabelką zapisać symbole odpowiednich sygnałów. Np. A4 dzieci zapisują, gdy
usłyszą jeden gwizd długi i jeden krótki. Komandor nadaje sygnały stanowiące
kombinacje gwizdów długich i krótkich. Sygnały nadawane są w odstępach
trzysekundowych. Po nadaniu wszystkich sygnałów komandor zbiera tabelki i
sprawdza prawidłowość wykonania zadania.
1
A
▲
B ▲●●●
C
D
E
●▲
▲●▲
●●●●
2
▲▲▲▲
●●●
●●●
▲▲●●
▲▲
3
4
5
▲●●
▲●
▲●●▲
●●▲▲
●●▲
▲●▲●
●▲▲
●▲●
●●▲
▲●●▲
▲▲▲
●▲●▲
●●●▲
▲▲▲●
●▲▲▲
 Nauka pląsu „Rakieta” : najpierw powoli, potem coraz szybciej uderzamy
dłońmi o uda, wydając przy tym odgłos startującej rakiety; wykonujemy obrót
wokół własnej osi, następnie naśladujemy start rakiety – przysiad i wyskok w
górę.
DZIEŃ 5. WYPRAWA KOSMICZNA
Nauczyciel przypomina postać Kosmity, który bada w Kosmosie
zanieczyszczenia i proponuje przed odwiedzeniem Kosmity przeprowadzenie
badań na kilku planetach. Uczniowie ustalają, która grupa poleci, na którą
planetę.

Powtórzenie pląsu „Rakieta” – odlot na poszczególne planety.
KOSMICZNE PRZESZKODY
Kosmonauci odkrywają nieznaną planetę pełną tajemniczych jaskiń, w których
znajdują się żywe przeszkody. Komandor dzieli uczniów na dwie grupy. Jedna
to kosmonauci, którzy przemierzają jaskinię. Druga grupa – to przeszkody
rozstawione w jaskini. Kosmonauci z zawiązanymi oczami mają przejść od
ściany do ściany tak, aby wyminąć przeszkody. Gdy kosmonauta zbliży się do
przeszkody, ta musi wydać cicho dźwięki: „ti, ti, ti…” po to, aby kosmonauta
mógł przejść bez potknięć. Po przejściu I grupy – następuje zamiana ról.
BADANIE ZANIECZYSZCZEŃ
Poszczególne rakiety udają się w różne miejsca Kosmosu, gdzie badają planety
– obserwują ich zanieczyszczenie, pobierają próbki gruntu, wody, powietrza i
roślinności. Następnie grupy opracowują raporty z badań , np. graficznie.
KOSMICZNE SKOJARZENIA
Kosmonauci poznają w czasie swojej edukacji wiele wyrazów, które wiążą się z
Kosmosem. Kolejnym badaniem jest sprawdzenie pamięci. Kosmonauci
w załogach otrzymują zadanie: wymyślić jak najwięcej wyrazów, kojarzących
się z KOSMOSEM. Po czasie na zastanowienie komandor wskazuje kolejno
załogi, które wymieniają po jednym wyrazie, pozostałe załogi uważnie słuchają,
aby nie powtórzyć skojarzenia. Gra przebiega zgodnie z ruchem wskazówek
zegara, do wyczerpania wszystkich wyrazów.
 Opowieść Kosmity o tym, jak trudno mu było poruszać się bez map szlaków
międzygwiezdnych, a przecież właśnie wyrusza na międzygwiezdne
sympozjum, poświęcone zanieczyszczeniom Kosmosu. Kosmita proponuje
wspólną wyprawę na sympozjum.
WYŚCIG RAKIET
Kilka rakiet startuje na ratunek zanieczyszczonemu Kosmosowi. Załogi rakiet
ustawiają się w szeregach tak, że każdy trzyma poprzedniego w pasie. Na
komendę szefa lotów rakiety startują i „przelatują” określoną trasę. Rakiety
muszą dotrzeć na miejsce bez awarii ( nie rozrywając się ). Po drodze mogą
natrafić na kosmiczne przeszkody, które muszą omijać, mogą też trafić na
kosmiczną zamieć, która utrudnia widoczność ( wszystkie dzieci , oprócz
kapitana rakiety mają zawiązane oczy).


Odśpiewanie piosenki „Ufoludek”.
Powrót rakietą na Ziemię – pląs „Rakieta”.