O krok od katastrofy - Kongres Zdrowia Psychicznego

O krok od katastrofy
Dr hab. Maciej Pilecki
Klinika Psychiatrii Dzieci i
Młodzieży UJ CM
• W 2030 roku depresja będzie najistotniejszym
problemem zdrowotnym w krajach rozwiniętych.
Cuijpers i wsp. 2012
• W 2020 wg WHO zaburzenia neuro-psychiczne
będą pierwszym z 5 najczęstszych chorób,
przyczyn zgonów i niepełnosprawności wśród
dzieci.
Dolan, Fein 2011
• W stanie Waszyngton w USA choroby
psychiczne stanowiły jeden z
głównych powodów hospitalizacji
dzieci w wieku od 5 do 19 lat i
wyniosły 1/3 dni hospitalizacji od 1994
do 2002 roku.
• Dolan, Fein 2011.
• Od końca lat 80 ubiegłego wieku
obserwujemy w Polsce wzrost częstości
występowania
większości
zaburzeń
psychicznych okresu rozwojowego.
• Gaberle 2001; Pilecki i wsp. 2009; Jaklewicz i wsp. 2001;
Modrzejewska i Bomba 2010; Gmitrowicz 2005; Krajowe
Biuro Przeciwdziałania Narkomanii 2009; Napieralska i
wsp. 2010, Kirwil 2011.
• Samobójstwa stanowią w Polsce drugą
zaraz po wypadkach przodującą przyczynę
zgonów wśród dzieci (powyżej wieku 13
lat), młodzieży i młodych dorosłych.
• Wskaźniki umieralności nie ulegają
poprawie.
•
Kułaga i wsp. 2009
Malczewski 2010
100
90
80
zab. organiczne
uzależnienia
psychozy
zab. lękowe
zab. afektywne
zab. odżywania się
upośledzenie
zab. zachowania
70
60
50
40
30
20
10
0
1988
1992
1996
2000
2004
Pilecki 2009
Nowe problemy...
• Spośród badanej próby przemyskich
uczniów szkół średnich w latach 2010/2011
niemal 22% z nich przyznało, że zażywało
narkotyki projektowane (dopalacze).
• Motyka 2013.
Ile dzieci w wieku 11-16 lat wykazuje symptomy uzależnienia od Internetu?
% dzieci, które odpowiedziały, że w ciągu ostatnich 12
miesięcy symptom wystąpił
Symptom W Polsce
(średnia w europie)
Chłopcy w
Polsce
Dziewczęta w
Polsce
Nie jeść albo nie spać z powodu Internetu
18 (17)
21
15
Bez powodzenia próbować spędzać mniej czasu w Internecie
32 (33)
38
26
Czuć się nieswojo, kiedy nie można być w Internecie
32 (33)
35
28
Zaniedbywać rodzinę, znajomych, naukę szkolną
35 (35)
38
30
38 (42)
37
38
Wszystkie wymienione symptomy
9
11
7
Żaden z wymienionych symptomów nie wystąpił
41
38
45
albo hobby z powodu spędzania czasu w Internecie
Przyłapać się na tym, że surfuje się po Internecie
nawet wtedy, kiedy to specjalnie nie interesuje
Próba 805 dzieci, 426 chłopców i 379 dziewcząt, w wieku od 11 do 16 lat.
•Kirwil 2011
• Co najmniej jeden akt samouszkodzenia bez
intencji samobójczych wystąpił u 47%
badanej młodzieży hospitalizowanej z
powodu zaburzeń psychicznych (w tym
76% dziewcząt i 24% chłopców).
• Warzocha, Gmitrowicz, Pawełczyk, 2008.
• Problemy
emocjonalne,
zaburzenia
psychiczne oraz uzależnienia dotyczą nie
mniej niż 40% osób w wieku rozwojowym.
• Co dziesiąty młody człowiek wymaga
intensywnego leczenia psychiatrycznego.
Costello i wsp. 2004, Merikangas i wsp. 2010
• Polska, tak jak inne kraje byłego bloku
wschodniego mierzą się z podwójnym
wyzwaniem, które obejmuje po pierwsze,
przejście do kapitalizmu ze wszystkimi
niewiadomymi jego wczesnej formy
akumulującymi się w okresie kilku lat, po
drugie, bieżącej konfrontacji z problemami
globalizacji i modernizacji.
Rathner 2001
- Narastanie częstości rozwodów i samotnego rodzicielstwa
Kołaczek 2009
- Jedna z największych w nowoczesnej historii Europy
emigracja z Polski
Kaczmarczyk, Okólski 2008
- Znaczący wzrost ilości dzieci wychowywanych przez
jednego rodzica, dziadków lub instytucje opiekuńcze
Nowak, Gawęda, Janas-Kozik 2012
- Zmiany w obrębie wartości i norm rodzinnych
Slany 2004; Beisert 2006
- Kryzys opiekuńczej funkcji państwa
Heinen, Wator 2006
- Rozwarstwienie społeczne
Janicka 2002
• Działalność lecznicza dla młodzieży prowadzona jest w
Oddziale Klinicznym Psychiatrii Dorosłych, Dzieci i
Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego.
• W jej ramach działają:
– Ambulatorium Konsultacyjno - Diagnostyczne;
– Stacjonarny Oddział Młodzieżowy;
– Ambulatorium Terapii Rodzin,
– Zespół Leczenia Domowego,
– Oddział Dzienny (od roku 2000);
– Poradnia Leczenia Uzależnień (od roku 2013).
• Od roku 2014 prowadzone są też dwa programy
specjalistyczne: perinatalny oraz wsparcia osób w
kryzysach związanych z orientacją i identyfikacją
seksualną.
• Od roku 2012 wraz ze Szpitalem św. Ludwika tworzymy
funkcjonalne Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i
Młodzieży.
Kiedy myślę – jest ...
O krok od katastrofy
O krok od katastrofy
O krok od katastrofy
O krok od katastrofy
O krok od katastrofy
• „Jest tylko jedno wolne łóżko dostawkowe a do konsultacji właśnie
czeka czterech nastolatków po próbach samobójczych”;
• „W Polsce nie ma dzisiaj ani jednego wolnego łóżka psychiatrycznego
dla nastolatka”;
• W tym roku nikt nie zgłosił się na szkolenie – pomimo, że są miejsca”;
• „Ta specjalizacja jest za ciężka”;
• „Po co mam pracować u Was skoro w gabinecie prywatnym zarobię za
dzień pracy w tygodniu tyle ile w szpitalu za cały miesiąc, a tam
jeszcze do tego sam wybieram sobie pacjentów”;
• „W ostatnim tygodniu konsultowałam dziesiątkę nastolatków po
próbach samobójczych lub z myślami samobójczymi. Nie ma gdzie ich
odesłać. Wszędzie terminy. Mam dość”;
• „Mam już dość, nie mam do tego zdrowia, idę na emeryturę”;
• „Moje dziecko ma myśli samobójcze a najbliższy termin wizyty u
psychiatry jest za 6 tygodni, co robić”;
• Psychiatra kazał znaleźć psychoterapeutę, nie stać nas na terapię
prywatną a najbliższy wolny termin na NFZ jest za rok”;
• „Jesteście deficytowi”.
• Wśród 763 pacjentów w wieku
rozwojowym w trakcie
psychoterapii zadawalającą
poprawę objawową
obserwowano u około 70%.
Midgley i wsp. 2011
http://hhd.fullerton.edu/cas/
• Prowadzone w okresie pierwszych lat
życia oddziaływania profilaktyczne
mogą zapobiegać zaburzeniom
psychicznym i patologii społecznej w
przyszłości.
Lieberman, A. F., & Van Horn, P. 2011.
Psychiatra
Polityk
Reforma