WIZJA GMINY
advertisement
1 STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO GMINY SPYTKOWICE 2 1. WPROWADZENIE 3 2. CHARAKTERYSTYKA GMINY SPYTKOWICE 4 2.1. Ludność 4 2.2. Gospodarka 5 2.3. Rolnictwo i leśnictwo 5 2.4. Infrastruktura techniczna 7 2.5. Infrastruktura społeczna 8 2.6. Turystyka i rekreacja 11 2.7. Zagospodarowanie przestrzenne 12 2.8. Gospodarka finansowa 13 3. STRATEGIA ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO GMINY SPYTKOWICE 3.1. Etapy procesu tworzenia strategii 15 3.2. Wizja gminy 15 3.3. Misja gminy 16 3.4. Cele strategiczne 17 3.5. Analiza SWOT (mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia) 18 3.6. Analiza celów strategicznych, operacyjnych, taktycznych 30 1. WPROWADZENIE Prawidłowe funkcjonowanie gminy nie jest możliwe, jeśli nie zostaną jasno sformułowane kierunki jej rozwoju, aktywności w przewidywanej perspektywie czasowej. 3 Taką konieczność a zarazem szansę dostrzegły również władze samorządowe gminy Spytkowice, jak również inne organizacje pozarządowe działające na terenie gminy. Opracowanie dokumentu jakim jest strategia rozwoju gminy wymaga elastyczności i otwarcia na wyzwania przyszłości, ale przede wszystkim musi sprostać oczekiwaniom mieszkańców. Strategie najkrócej można nazwać jako zarządzanie przyszłością gminy. Dobra strategia to taka, której uczestnicy nawet po kilkunastu latach prowadzenia programu ciągle uważają, że są na początku drogi. Strategia ma się stać instrumentem rozwoju gminy, zapewniającym ochronę interesu różnych grup społecznych i kształtującym wizję przyszłości gminy. Opracowując strategie dążono do uzyskania odpowiedzi na pytanie: Jak należy kształtować rozwój gminy w tak szybko zmieniającej się rzeczywistości i jaka musi być jej wizja na przyszłe lata? I w ten sposób powstała Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Spytkowice, w której zawarte zostały cele, kierunki i programy, których realizacja nada konkretny kształt aspiracjom władz gminy i sprosta oczekiwaniom mieszkańców. Horyzont planistyczny niniejszej strategii obejmuje okres 15-20 lat. Wyznacza go w dużej mierze proces integracji Polski z UE i dostępność do środków unijnych. Strategia Rozwoju Społeczno – Gospodarczego Gminy Spytkowice jest zgodna z założeniami Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego. 4 2. CHARAKTERYSTYKA GMINY SPYTKOWICE Gmina Spytkowice położona jest w zachodniej części województwa małopolskiego, graniczy z gminami: Zator, Tomice i Brzeźnica. W skład jednostki samorządowej wchodzi 5 sołectw: Spytkowice, Bachowice, Ryczów, Lipowa i Miejsce. Powierzchnia gminy 47 km2 Pod względem ukształtowania terenu wyróżnia się dwie duże formy: tj. nizinną, podnoszącą się ku południowi (część Kotliny Oświęcimskiej) oraz pagórkowata stanowiącą część zewnętrznych Karpat Zachodnich. Najwyżej położony punkt leży na wysokości 341 m n.p.m. w miejscowości Bachowice, a najniżej występuje na wysokości 214 m. n.p.m. w Spytkowicach. Na granicy z rzeką Wisłą teren gminy jest płaski z licznymi wodami stojącymi, utworzonymi przez stare koryto rzeki Wisły i stawy hodowlane Gospodarstwa rybackiego w Spytkowicach o pow. 300 h. W kierunku południowym ukształtowanie terenu zmienia się w pagórkowate z licznymi wąwozami, zagajnikami, tu też znajdują się lasy o pow. 462 ha. Przez gminą przebiega droga krajowa Oświęcim – Zator – Skawina oraz sieć dróg powiatowych. W Spytkowicach znajduje się węzłowa stacja kolejowa na skrzyżowaniu szlaków Oświęcim – Kraków i Wadowice – Trzebinia. 2.1. Ludność Ludność gminy Spytkowice /wg stanu na 31.08.02 liczy 9 399 osób. Wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi 5 osób /km2 Gmina charakteryzuje się nadwyżką kobiet w stosunku do mężczyzn. Ludność w wieku produkcyjnym stanowi 60% ogółu, w wieku przedprodukcyjnym 30% natomiast w wieku poprodukcyjnym 10% ogółu ludności 5 2.2. Gospodarka Gmina Spytkowice to gmina o charakterze rolniczo przemysłowym. Do większych zakładów typu rolno – przemysłowego należą: mieszalnia pasz „HIMA”, młyny, ferma drobiu, ubojnia drobiu. Gmina posiada dobre położenie z dostępem do różnych środków komunikacji. Gmina posiada duże możliwości rozwoju przetwórstwa rolno – spożywczego na bazie stawów rybackich i obiektów pozostałych po byłej Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej. Gmina Spytkowice dysponuje dużymi, ładnie położonymi terenami pod inwestycje, zwłaszcza rekreacyjno – sportowe. Wśród podmiotów gospodarczych zarejestrowanych na terenie gminy dominują firmy działające w branży handlowej oraz w gastronomii. Bogactwa naturalne Gmina położona jest na bogatych pokładach węgla kamiennego. Przed II wojną światową rozpoczęto budowę kopalni, jednak ze względu na trudne warunki eksploatacyjne budowy nie ukończono. Gmina posiada tez udokumentowane pokłady gliny wykorzystywanej do produkcji cegły i kruszywa, przydatnych w budownictwie. 2.3. Rolnictwo i leśnictwo Ilość i klasy gruntów Struktura użytkowanych gruntów: Grunty orne Sady 2 673 ha 14 ha 6 Łąki 365 ha Pastwiska 76 ha Lasy i grunty leśne Pozostałe grunty 439 ha 1 136 ha Klasy bonitacyjne gleby w gminie to przeważnie kl. IIIa, IIIb, IV, zaś kl.II stanowi ok. 3% ogółu. Ilość i wielkość gospodarstw rolnych Ogólna liczba gospodarstw na terenie gminy wynosi 1 146 w tym: Gospodarstw powyżej 1 ha do 2 ha 688 2 ha – 5 ha 405 5 ha – 7 ha 27 7 ha – 10 ha 12 10 ha – 15 ha 9 powyżej 15 ha 5 Średnia powierzchnia gospodarstw w gminie wynosi 2,6 ha. Gospodarstwa są w dużej mierze rozdrobnione, posiadają grunty w kilku kawałkach, w różnych odległościach. W poprzednich latach czyniono starania o przeprowadzenie scalania tych gruntów, jednak rolnicy nie wyrazili zgody i brak było większego zainteresowania tym tematem. Rodzaje produkcji roślinnej i zwierzęcej Na terenie gminy przeważa uprawa zbóż, która stanowi ok. 65% ogólnej powierzchni uprawianych gruntów ornych. Jest to głównie uprawa pszenicy oraz mieszanki zbóż z przeznaczeniem na paszę. W produkcji zwierzęcej przeważa chów tuczników i macior na odchów małych prosiąt. Wyraźnie zaznaczył się spadek pogłowia bydła, zwłaszcza 7 krów, w stosunku do lat poprzednich . Gospodarstwa na terenie gminy to przeważnie gospodarstwa o produkcji wielokierunkowej. Poziom pogłowia trzody chlewnej utrzymuje z 1996 r. W ostatnich latach zauważono duży spadek pogłowia bydła o ok. 50% w stosunku do lat poprzednich. Mimo tych wahań podtrzymuje się tendencja kierunku rozwoju trzody chlewnej i uprawy zbóż. Również poziom zasiewu zbóż uległ zmniejszeniu o ok. 6% w stosunku do lat poprzednich. W przyszłości rozwój rolnictwa powinien opierać się przede wszystkim na wzroście areału gospodarstw, specjalizacji produkcji, zagospodarowaniu nieużytków przez zalesianie i zadrzewianie oraz rozwijaniu nowych form gospodarowania. 3.4. Infrastruktura techniczna Sieć drogowa i stan techniczny dróg Przez teren gminy przebiega jedna droga krajowa i cztery drogi powiatowe, oraz 37 km dróg gminnych. Wszystkie drogi gminne posiadają nawierzchnię asfaltową. Stan techniczny dróg jest zadawalający, choć duża liczba dróg wymaga remontu i napraw. Gospodarka odpadami, oczyszczalnia ścieków, kanalizacja. Gmina Spytkowice nie posiada wysypiska śmieci odpowiadającego obecnym wymogom. Odpady składowane są na składowisku odpadów komunalnych, Usuwaniem odpadów w gminie zajmuje się Gminny Zakład Komunalny „KOMROL”. Ponadto, opracowany został Gminny Program Gospodarki Odpadami, który m.in. zakłada uruchomienie w najbliższym czasie wysypiska śmieci o wymaganym standardzie i parametrach. 8 Gmina posiada nową oczyszczalnię ścieków. Rozpoczęto kolejną inwestycję – następny etap kanalizacji gminy. Sieć gazowa i wodociągowa Teren całej giny posiada gaz przewodowy oraz wodociąg gminny. Potrzeby ludności w tym zakresie są całkowici zaspokojone. Telefonizacja Teren całej gminy jest stelefonizowany, jednak ze względu na brak numerów na podłączenie oczekuje część mieszkańców gminy. Ogółem telefon posiada ok. 50% gospodarstw domowych. 3.7. Infrastruktura społeczna Oświata Na terenie gminy funkcjonuje 5 placówek szkolnych, w tym 3 Zespoły Szkół w Spytkowicach, w Bachowicach, w Ryczowie, 2 Szkoły Podstawowe w Spytkowicach i w Miejscu oraz filia Szkoły Podstawowej Ryczów-Chałupki których uczęszcza 1 373 uczniów (gimnazjum 662 uczniów i w szkołach podstawowych 711 uczniów). Liczba oddziałów szkolnych 67 (gimnazjum 18 oddziałów i szkoła podstawowa 49 oddziałów). We wszystkich szkołach zatrudnionych jest ogółem 106 nauczycieli. Ogólny stan obiektów szkolnych jest dobry. 3 duże , w miarę dobrze wyposażone szkoły w Spytkowicach, Bachowicach, Ryczowie oraz dwie mniejsze, wymagające remontu i rozbudowy w Miejscu i SP Nr 2 w Spytkowicach. Służba zdrowia Na terenie gminy funkcjonuje Samodzielny Publiczny Gminny Zakład Opieki Zdrowotnej skupiający cztery Ośrodki Zdrowia. Zakładem kieruje kierownik powołany przez Zarząd Gminy. Ponadto przy GZOZ działa, powołana przez Radę Gminy Społeczna Rada, która pełni rolę opiniodawczo – doradczą. 9 Stan obiektów służby zdrowia jak również ich wyposażenie jest w miarę zadawalające. Oprócz poradni ogólnej w Spytkowicach znajdują się gabinety specjalistyczne: Poradnia Dziecka oraz Poradnia „K”. Funkcjonuje dobrze wyposażona apteka. Działa również gabinet masażu, rehabilitacji i fizykoterapii. We wszystkich Ośrodkach Zdrowia znajdują się gabinety stomatologiczne. Pomoc społeczna Zadania gminy w zakresie pomocy społecznej realizowane są przez Gminny Zakład Opieki Społecznej. Pomoc finansowa ośrodka obejmuje: zasiłki stałe, zasiłki stałe wyrównawcze, renty socjalne, zasiłki macierzyńskie, zasiłki okresowe, zasiłki okresowe gwarantowane, zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne. Ponadto, udzielana jest pomoc finansowa na zakup odzieży, obuwia, węgla, żywności, przyborów szkolnych, bieżące potrzeby związane z leczeniem oraz zasiłki w naturze. GOPS prowadzi również żywienie dzieci w stołówkach szkolnych. Problemem dominującym na terenie gminy jest bezrobocie ( 19%). W parze z tym idzie ubóstwo rodzin. Ponadto zaobserwowano nadużywanie alkoholu głównie w rodzinach wielodzietnych, niepełnych i bezrobotnych. Rodziny alkoholiczne są liczną grupa klientów korzystających z pomocy społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej ściśle współpracuje z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. We współpracy z Kościołem Katolickim organizowane są wyjazdy dzieci z rodzin patologicznych na wypoczynek letni i zimowy. Ośrodek szczególny nacisk kładzie na prace z chorymi psychicznie przy ścisłej współpracy z Zakładami Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej. Ponadto, pośredniczy w różnego rodzaju procedurach sądowych m.in. alimentacyjnych, ustanowienia kuratora, ustalenia ojcostwa itp. 10 Bezpieczeństwo publiczne Na terenie gminy Spytkowice nie zaobserwowano poważniejszego nasilenia się patologii społecznych. Gmina przynależy organizacyjnie do Komendy Powiatowej Policji w Wadowicach, w Spytkowicach ma swoją siedzibę Punkt Zamiejscowy Przyjęć Obywateli, w którym pełnione są dyżury dzielnicowych. Ochotnicza Straż Pożarna Gmina posiada 6 jednostek terenowych OSP tj: Spytkowice, Bachowice, Ryczów, Miejsce, Lipowa, Ryczów – Chałupki. Na wyposażeniu tych jednostek znajdują się 4 samochody strażackie. Obrona cywilna Głównym zadaniem obrony cywilnej jest zagwarantowanie bezpieczeństwa ludności na wypadek konfliktu zbrojnego i nadzwyczajnych zagrożeń. Na terenie gminy powołane zostały 4 jednostki – formacje OC. Kultura W gminie Spytkowice działa Gminny Ośrodek Kultury, który zajmuje się organizacją wielu imprez o charakterze kulturalno – sportowym. Prowadzi imprezy cykliczne m.in. spotkania seniorów, zabawy karnawałowe, festyny letnie. Ściśle współpracuje ze szkołami organizując imprezy dla dzieci, biesiady rodzinne itp. 11 Działalność w zakresie czytelnictwa skupia się wokół Gminnej Biblioteki Publicznej w Spytkowicach oraz jej filii w Ryczowie i Bachowicach. Wachlarz działań biblioteki jest bardzo szeroki. Oprócz udostępniania licznego księgozbioru prowadzą również imprezy cykliczne: konkursy dla czytelników, wystawy autorskie i okolicznościowe. Ponadto w gminie na stałe funkcjonują wiejskie stałe świetlice dla dzieci i młodzieży w Spytkowicach, Bachowicach i Ryczowie, jak również świetlice sezonowe w miejscowości Lipowa i Miejsce. W Spytkowicach działa prężnie Koło Emerytów i Rencistów, w Ryczowie Gminna Orkiestra Dęta oraz prowadzona jest nauka gry na instrumentach. Ponadto w Bachowicach i w Ryczowie na rzecz kultury działają Koła Gospodyń Wiejskich. W Bachowicach prężnie działają świetlice środowiskowe dla dzieci i młodzieży prowadzone przez Stowarzyszenie Rodzina Kolpinga. W świetlicach prowadzone są m.in. sekcje: muzyczna, plastyczna, teatralna, językowa, sportowa, turystycznoprzyrodnicza, taneczna. Program świetlic realizowany jest przy ścisłej współpracy z Rodziną Kolpinga na Litwie, w ramach którego organizowane są wyjazdy integracyjne dzieci i młodzieży z Polski i Litwy. Turystyka i rekreacja Gmina Spytkowice leży blisko ośrodków miejskich, jest łatwo dostępna komunikacyjnie, zachowała w całej swej północnej części tereny niezurbanizowane, po części dzikie, zajęte przez rzekę Wisłę. Stare koryto tej rzeki, tzw. „Wiślisko”, jak i kompleks stawów rybnych z otuliną zieleni, są szczególnie atrakcyjne dla wędkarzy, myśliwych i ornitologów. Cały ten pas to wylęgarnia ptactwa w liczbie gatunków rzadko już spotykanych. Linia brzegowa „Wiśliska” jest bogato ukształtowana, porośnięta krzewami, drzewami, a wody bogate są prawie w wszystkie gatunki ryb słodkowodnych. Obecnie łowi się na samej rzece Wiśle, w której żyją nawet sandacze i pstrągi. 12 Gmina posiada duże możliwości rozwoju turystyki i rekreacji ze względu na duże kompleksy terenu nadającego się do wykorzystania na ten cel, ale brak jest inwestorów chcących zainwestować w tym kierunku. Gmina otwarta jest na wszystkie pomysły i propozycje w tym sektorze. Zabytki architektury i kultury Barokowy kościół pw. Św. Katarzyny z bogatym wnętrzem z tego okresu w Spytkowicach Zamek z I poł. XVI w gdzie znajduje się Oddział Archiwum Państwowego z Krakowa. Wokół zamku rozciąga się zabytkowy zespół parkowy w Spytkowicach Stanowiska archeologiczne z okresu neolitu i epoki kamiennej w Spytkowicach Zespół dworski wraz z parkiem w Ryczowie zbudowany ok. 1870 r. w stylu pseudoromańskim. Kaplica pw. Św. Bartłomieja w Bachowicach Kamienny Krzyż Pokutny w Bachowicach Liczne kapliczki wotywne i figury przydrożne na terenie gminy Sport Na terenie gminy działają 3 piłkarskie kluby sportowe: „Astra” w Spytkowicach, „Borowik” w Bachowicach, „Orzeł” w Ryczowie oraz Dziecięca Drużyna Piłkarska „Żaczki” w Spytkowicach. 3.6. Zagospodarowanie przestrzenne Gmina jest w trakcie uchwalania nowego planu zagospodarowania przestrzennego. W związku z wymogami uchwalono w latach 98-99 Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy. 13 Ze względu na rolniczy charakter gminy i brak przemysłu jako wiodącą przyjmuje się funkcje rolniczą i agroturystyczną, z propozycjami rozbudowy infrastruktury dla potrzeb rekreacji i wypoczynku. Planuje się również utworzenie dwóch rezerwatów przyrody i jednego użytku ekologicznego. Ze względu na duże zasoby kruszyw naturalnych zaplanowano teren pod jego eksploatacje. Gospodarka gruntami Gmina posiada 144 ha gruntów komunalnych. Grunty te są częściowo uprawiane rolniczo /umowa użyczenia/, zaś część z nich jest przeznaczona na zabudowę jako działki budowlane. Cześć gruntów stanowią nieużytki, 8 ha to tereny zalesione i 4 ha tereny zakrzaczone. Około 12 ha zajętych jest pod zabudowę budynków komunalnych. Planuje się zagospodarowanie gruntów gminnych dzięki realizacji programu budowy ośrodka sportowo-rekreacyjnego za Zamkiem w Spytkowicach oraz prowadzenie właściwej gospodarki na terenach wokół stawów i terenów wędkarskich przez zorganizowanie pól namiotowych, parkingów, itp. Planuje się utworzenie nowych osiedli mieszkaniowych i przemysłowych w oparciu o grunty gminne. Ponadto 9 ha gruntów znajduje się w użytkowaniu wieczystym osób prawnych. 3.8. Gospodarka finansowa Budżet gminy na 2002 Dochody gminy Podatki 2 959 768 Dochody z majątku gminy 123 370 Pozostałe dochody 371 914 Razem dochody własne 3 455 052 Subwencja oświatowa 4 955 020 Subwencja ogólna 1 781 321 Subwencja drogowa 182 837 Dotacje celowe na zadania zlecone i powierzone gminie 617 054 Razem dotacje i subwencje 7 536 232 Dochody ogółem 10 991 284 14 Wydatki gminy Rolnictwo i łowiectwo 33 750 Wytwarzanie i zaopatrywanie w em. el. , gaz, wodę 98 000 Transport i łączność 756 611 Gospodarka mieszkaniowa 274 800 Działalność usługowa 92 000 Administracja publiczna 1 462 495 Urzędy naczelnych organów własności państwa ....... Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa Obsługa długu publicznego 1 260 51 300 104 000 Różne rozliczenia 99 400 Oświata i wychowanie 5 565 657 Ochrona zdrowia 149 000 Opieka społeczna 701 936 Edukacyjna opieka wychowawcza 557 775 Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 359 400 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 320 900 Kultura fizyczna i sport 73 000 Wydatki ogółem 10 701 284 Rozchody budżetu w kwocie 290 000 na spłatę pożyczki długoterminowej 15 Etapy procesu tworzenia strategii rozwoju gospodarczego gminy I. Zorganizowanie społeczności i ustanowienie partnerstwa publiczno – prawnego. II. Analiza środowiska oraz przygotowanie przekroju społecznego i sondażu nastawienia firm. III. Identyfikacja najważniejszych problemów. IV. Analiza SWOT /mocne i słabe strony, szanse i zagrożenia/. V. Opracowanie planów działania - wizja, misja, cele strategiczne, cele operacyjne, cele taktyczne, VI. Opracowanie i przyjęcie strategicznego planu rozwoju gminy. WIZJA GMINY Gmina o silnie zintegrowanym społeczeństwie zorientowanym na realizację wspólnych celów. To znany i ceniony ośrodek agroturystyki, turystyki przywodnej i rekreacji zapewniający mieszkańcom egzystencje na odpowiednim poziomie. Obszar o silnie rozwiniętej produkcji i przetwórstwie rolno – spożywczym i ekologicznym. Gmina o dogodnej komunikacji i infrastrukturze dróg. Społeczeństwo o silnym poczuciu wartości narodowych, chrześcijańskich, kultu tradycji i folkloru. Gmina otwarta na inicjatywy i działania ponadgminne. Obszar o czystym środowisku i uporządkowanej gospodarce wodnej. Znaczący ośrodek w powiecie i w regionie. 16 Wizja rozwoju gminy Spytkowice koncentruje się wokół dobrze rozwiniętej przedsiębiorczości w sektorze rolno – spożywczym, turystyce i agroturystyce oraz działalności usługowo – handlowej, wzbogacającej poziom życia mieszkańców. Nasze działania nie będą miały na celu zmiany charakteru naszej społeczności, ale usprawnienie sektora rolnego, tak aby dalej cieszyć się systemem życia opartym na trwałych wartościach. Rozwój naszej gminy gospodarczy jak i społeczny będzie bezpieczny ekologicznie i zgodny z charakterem naszej gminy. Wizja Gminy obejmuje m in. sektor prywatny, który dzięki swojemu rozwojowi zwiększa wpływy w naszym budżecie, dzięki którym wspiera się pozostałe zadania gminy: szkolnictwo, kulturę, służbę zdrowia. Wizja Gminy to rozwój wsi z nowoczesnymi gospodarstwami rolnymi, bazą oświatowo-kulturalną, turystyczna i agroturystyczną oraz prężnymi firmami tworzącymi nowe miejsca pracy. MISJA GMINY Strategia umożliwia Gminie zrównoważony rozwój poprzez efektywne wykorzystanie zasobów lokalnych, nowoczesne rolnictwo, stymulowanie przedsiębiorczości oraz podnoszenie atrakcyjności gminy. Współpraca władz lokalnych zarówno z ościennymi gminami jak i ze społeczeństwem zapewni warunki do polepszenia jakości życia, samorealizacji mieszkańców, tworzenia obszaru czystego ekologicznie, przyjaznej człowiekowi gminy, która świadoma jest swych ważnych powinności wobec kluczowych dziedzin życia społecznego, gospodarczego a także swojego miejsca w regionie, gminy sprzyjającej i wspierającej wykorzystanie środków z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. 17 Cele strategiczne I. Rozwój przedsiębiorczości - nowoczesne i zdywersyfikowane rolnictwo II. Poprawa jakości warunków życia – mieszkaniowych, stanu zdrowia i porządku publicznego III. Zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego – czyste środowisko i ład przestrzenny oraz zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. IV. Rozwój oświaty, kultury, sportu i turystyki V. Wzrost rangi gminy Spytkowice jako ośrodka o znaczeniu ponadlokalnym – integracja, współpraca, promocja VI. Poprawa infrastruktury technicznej oraz zarządzania gminą 18 ANALIZA SWOT Mocne strony Szanse Rolnictwo Wysoka jakość gleby Dobre warunki klimatyczne Zauważalne stopniowe zmiany w strukturze gospodarstw rolnych Wzrost zapotrzebowania na zdrową żywność Istnienie funduszy pomocowych UE Moda na agroturystykę Zmiana funkcji rolniczej gminy na układ wielofunkcyjny /rolnictwo ekologiczne/ Uprawa roślin farmakologicznych Uprawa roślin do produkcji energii odnawialnej Komunikacja i drogi publiczne Dobre połączenie komunikacyjne z dużymi ośrodkami /Wadowice, Oświęcim, Kraków/ Szybkie przemieszczanie się młodzieży na uczelnie /Kraków/ Budowa mostu na drodze krajowej nr ... Zwiększenie przepustowości drogi krajowej nr ... Możliwość zwiększenia nakładów inwestycyjnych 19 Istnienie projektu budowy ronda w centrum Spytkowic Połączenie wodne z gm. Alwernia Istnienie sieci kolejowej Ochrona środowiska Zorganizowany system zbiórki odpadów komunalnych Nowoczesna oczyszczalnia ścieków Wysoka świadomość ekologiczna dzieci i młodzieży Woda z ujęć jest najwyższej klasy Ia i wysokiej jakości Ib Rozbudowa kanalizacji Planowana budowa składowiska odpadów komunalnych Istnienie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi Sieć wodociągową posiadają wszystkie miejscowości Edukacja Zorganizowana opieka pozaszkolna /świetlice/ Duże zaangażowanie dyrektorów i nauczycieli w rozwój placówek Duże zaangażowanie nauczycieli w pracy społecznej Dobrze wykształceni nauczyciele Bliskość szkół średnich i wyższych Integracja mieszkańców z instytucjami szkolnymi w celu promocji „małych ojczyzn” 20 Kultura, sport, turystyka Zasłużone postaci ziemi bachowickiej /Ks. Prałat Franciszek Gołba/ Istnienie świetlic socjoterapeutycznych Możliwość rozwoju turystyki wodnej /planowana budowa zbiornika wodnego „Kasztelan” oraz „Ryczów” Duża liczba obiektów zabytkowych w gminie Istnienie promu na rzece Wiśle Atrakcyjne turystycznie tereny Modernizacja bibliotek Kultywowanie tradycji dorocznych imprez dla dzieci i Możliwość utworzenia parków krajobrazowych rodziców /”Popołudnie z mamą i tatą”/ Dobry poziom kształcenia w szkołach Bogaty księgozbiór bibliotek publicznych Możliwość zorganizowania „Dni Spytkowic” Możliwość wykorzystania zabytków, przyszłego parku krajobrazowego i stawów rybnych jako obiektów przyciągających turystów Bliskość dużego ośrodka rozwoju intelektualnego i kultury /Kraków/ 21 Gospodarka i zagospodarowanie przestrzenne Produkcja biopaliwa Duży areał gruntów Istnienie uzbrojonych terenów pod inwestycje Istnienie programów i funduszy wspierania sektora małych i średnich przedsiębiorstw Istnienie znanych firm /OkoPlus, Hima/ Istnienie funduszy pomocowych UE Pozytywne nastawienie samorządu do różnego typu Wykorzystanie niezagospodarowanych budynków zmian sprzyjających rozwojowi gminy Położenie w regionie /tranzyt/ komunalnych Modernizacja Centrum Handlowego gminy „Rynek” Bogactwa i zasoby naturalne Złoża węgla kamiennego Rozwój przemysłu wydobywczego Eksploatacja piasku /Ryczów-Łączany/ Aktywizacja rynku pracy Zasoby ilastych surowców ceramiki budowlanej /Bachowice/ 22 ANALIZA SWOT Słabe strony Rolnictwo Rozdrobnione gospodarstwa rolne Rozdrobnione rozłogi rolne Słabo rozwinięte przetwórstwo rolno – spożywcze Silnie zdywersyfikowane pod względem kierunków działalności gospodarstwa rolne Brak specjalizacji Wysoki odsetek ludzi pracujących w rolnictwie / bezrobocie agrarne/ Duży areał niewykorzystanych gruntów Systematyczny wzrost obszarów leżących odłogiem Brak lokalnego programu rozwoju agroturystyki Brak przygotowania rolników do wykorzystania funduszy UE Zagrożenia Słaba absorbcja funduszy pomocowych UE Zdeklasowanie gleby Nieopłacalność produkcji rolnej Brak długofalowej polityki rolnej państwa 23 Komunikacja i drogi publiczne Zły stan dróg Brak odpowiedniej liczby parkingów Stopniowe ograniczenie liczby kursów autobusów w związku ze wzrastającą obsługą ruchu przez prywatnych przewoźników Brak drogi lokalnej Bachowice – Wróblówki Częściowy brak separacji ruchu kołowego od pieszego co uniemożliwia budowę ścieżek rowerowych na wydzielonym i oznakowanym pasie ruchu Zły stan linii kolejowej 24 Ochrona środowiska Brak kanalizacji Zanieczyszczenie wód Brak systemu utylizacji odpadów Degradacja środowiska na skutek nielegalnego Niska świadomość ekologiczna wśród dorosłych mieszkańców gminy Brak programu segregacji odpadów komunalnych Nieuporządkowana gospodarka ściekowa odprowadzania ścieków Wysoka cena gazu ograniczająca jego wykorzystanie do celów grzewczych Utrata walorów turystycznych na skutek Brak segregacji odpadów komunalnych u źródeł zanieczyszczenia wód powierzchniowych /efekt Zanieczyszczenie wód powierzchniowych /rz. odstraszający turystów/ Bachówka/ Lokalizacja na terenie gminy zakładów uciążliwych dla środowiska /ferma drobiu/ Edukacja Brak szkół średnich Brak odpowiednich sal gimnastycznych, boisk sportowych /Bachowice/ Brak placówek przedszkolnych w gminie 25 Kultura, sport, turystyka Brak stałych publikacji o regionie /tygodnik, kwartalnik/ Słaby ruch wydawniczy Niedostateczna oferta imprez rekreacyjno – sportowych Brak centrum informacji turystycznej Niewystarczająca baza turystyczna, baza noclegowa, miejsca parkingowe, szlaki turystyczne Brak reprezentacji sportowych na szczeblu powiatu i regionu Mała reklama działalności kulturalnej, sportowej i walorów turystycznych /brak folderu stałych imprez i uroczystości/ Brak usług komunalnych i gastronomicznych sprzyjających rozwojowi rekreacji i turystyki Konkurencyjne ośrodki turystyczne 26 Gospodarka, zagospodarowanie przestrzenne i potencjał gospodarczy Słabe wyposażenie w urządzenia komunalne zwłaszcza Dobra jakość gleby ograniczająca rozwój zagospodarowania przestrzennego Narastające bezrobocie wskutek restrukturyzacji przedsiębiorstw w ościennych miejscowościach w zakresie gospodarki ściekowej, co stanowi barierę do dalszego rozwoju usług z udziałem inwestorów z zewnątrz Restrukturyzacja przemysłu górniczego Rozwój turystyki w niewielkim stopniu odbywa się przez Skomplikowane procedury prawno – administracyjne turystykę Brak terenów uzbrojonych, które można by zaoferować inwestorom w dziedzinie turystyki przy tworzeniu nowych miejsc pracy Wysokie podatki Utrata ważności planów zagospodarowania przestrzennego Budownictwo mieszkaniowe Niedostateczna liczba budynków socjalnych Brak polityki budownictwa komunalnego 27 Ochrona przeciwpowodziawa Brak regulacji odpływów rzeki Wisły i Bachówki, brzegi zniszczone przez dotychczasowe powodzie Realne zagrożenie powodziowe Zły stan wałów przeciwpowodziowych na rzece Wiśle Brak odwodnienia terenów nadwiślańskich Brak przepompowni we wsi Miejsce Bogactwa i zasoby naturalne Słabe wykorzystanie lokalnej bazy surowcowej /piasek, glina/ na potrzeby lokalne gminy Brak programu wykorzystania złóż węgla kamiennego 28 Analiza celów Cele strategiczne Cele operacyjne Cele taktyczne I. Rozwój 1. Zmniejszenie bezrobocia 1. Wzrost areału gospodarstw rolnych przedsiębiorczości - 2. Zwiększenie zatrudnienia poza rolnictwem nowoczesne i 3. Zwiększenie dochodu na mieszkańca 2. Specjalizacja produkcji zdywersyfikowane 4. Zmiana funkcji rolniczej gminy na układ 3. Zagospodarowanie odłogów i rolnictwo wielofunkcyjny tj.: agroturystyka z preferencją rolnictwa ekologicznego 5. Rozwój przetwórstwa rybnego 6. Wsparcie ze strony samorządu przedsiębiorców borykających się z problemami funkcjonowania zakładów /scalanie/ nieużytków 4. Istnienie programu zachęt i preferencji dla inwestorów 5. Realizacja programu „Przedsiębiorca Partnerem Gminy” 6. Utworzenie w gminie punktu 7. Przyjazny system prawny i podatkowy konsultacyjno – doradczego dla osób 8. Wzrost mocy elektryfikacji jako podstawy chcących podjąć lub prowadzących pełnej realizacji zadań i rozwoju gminy 9. Sprawna gospodarka gruntami 10.Rozwój przemysłu wydobywczego działalność gospodarczą. 7. Powołanie grupy konsultacyjnej ds. Funduszy Wsparcia UE 29 8. Wdrożenie kompleksowego wieloletniego programu inwestycyjnego wykorzystującego możliwości współpracy sektora prywatnego, samorządu, NGOS 9. Szeroka współpraca gminy z inwestorami zewnętrznymi 10.Ochrona gruntów rolnych o wysokich walorach przyrodniczo-produkcyjnych 11.Preferowanie upraw roślin plantacyjnych i biopaliwa /wierzba duńska, malwa pensylwańska/ 12.Opracowanie programu wspierania najaktywniejszych sołectw 13.Realizacja projektu restrukturyzacji KOMROLA 14.Eksploatacja piasku 30 15.Wydobycie ilastych surowców ceramiki budowlanej i węgla kamiennego 16.Eksploatacja 2. Poprawa jakości 1. Przyrost zasobów mieszkaniowych warunków życia – 2. Zmniejszenie liczby rodzin dotkniętych i mieszkaniowych, stanu zdrowia i porządku publicznego zagrozonych patologiami społecznymi 3. Sprawne funkcjonowanie służby zdrowia i opieki społecznej 4. Realizacja Gminnego Programu Aktywizacji Zawodowej i Społecznej Osób Niepełnosprawnych i Bezrobotnych 5. Objęcie programem opieki zdrowotnej osoby niepełnosprawne 6. Wykorzystanie warunków gminy do tworzenia ośrodków rehabilitacji 1. Istnienie programu wspierania budownictwa indywidualnego ukierunkowanego na agroturystykę, wspierającego budownictwo energooszczędne oraz ekologiczne 2. Szeroka oferta uzbrojonych terenów pod zabudowę mieszkaniowa 3. Zorganizowanie w gminie Centrum Terapii Uzależnień 4. Realizacja programu profilaktyki prozdrowotnej 31 5. Likwidacja barier architektonicznych i przystosowanie obiektów użyteczności publicznej do osób niepełnosprawnych 6. Powstanie Dziennego Domu Pomocy Społecznej 7. Uruchomienie Zakładu Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych 8. Wspieranie Inicjatyw w zakresie prowadzenia zajęć korekcyjnych w szkołach 9. Istnienie zaplecza niezbędnego do wypoczynku rekreacyjnoprofilaktycznego /hipoterapia/ i wypoczynku czynnego /wędkowanie, trasy rowerowe 32 10.Istnienie programu promocji zdrowej żywności i wspieranie rodzimych producentów zdrowej żywności 11.Utworzenie rewiru Policji w Spytkowicach 3. Zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego – czyste 1. Poprawa infrastruktury technicznej, zwłaszcza 1. Odnowa parku w Ryczowie i odprowadzenie ścieków i oczyszczanie 2. Przeciwdziałanie degradacji i dewastacji Spytkowicach 2. Powstanie w każdym sołectwie środowisko i ład środowiska przyrodniczego ustanawiając w przestrzenny oraz obszarze gminy różne formy ochrony przyrody 3. Modernizacja sieci wodociągowej zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego 3. Rezygnacja z niebezpiecznych nośników energii na rzecz biopaliwa i gazu ziemnego 4. Zmierzać do utworzenia rezerwatów przyrody uzytków ekologicznych 5. Wzmocnienie ochrony przeciwpowodziowej gminy (opracowanie projektu przeciwpowodziowego dla „Rynku” w „wizytówki wsi” 4. Budowa kanalizacji 5. Budowa składowiska odpadów komunalnych 6. Realizacja programu utylizacji odpadów niebezpiecznych 7. Opracowanie programu segregacji odpadów 33 Spytkowicach) 8. Zagospodarowanie terenu po zakończeniu eksploatacji istniejącego wysypiska /zadrzewienie/ 9. Likwidacja dzikich wysypisk 10.Regulacja i oczyszczenie rz.Bachówki 11.Opracowanie programu wykorzystania w ciepłownictwie energii odnawialnej i jego szeroka promocja 12.Kształtowanie świadomości ekologicznej w szkole i na zebraniach mieszkańców 13.Wykonanie ocen oddziaływania na środowisko istniejących obiektów uciążliwych dla środowiska 14.Opracowanie programu „Odnowa Wsi” 15.Zwiększenie wydajności przepompowni w miejscowości 34 Ryczów Chałupki. 16.Budowa przepompowni we wsi Miejsce. 17.Odwodnienie terenów nadwiślańskich Gminy. 18.Uszczelnienie wałów przeciwpowodziowych na rzece Wiśle. 19.Modernizacja syfonów biegnących pod rowami w celu ochrony przed zalaniem wsi Kępki oraz ujęć wody pitnej 20.Budowa rurociągu napowietrznego ze wspomaganiem 4. Rozwój oświaty, kultury, sportu i turystyki 1. Nowoczesne i dobrze wyposażone placówki oświatowe 2. Powstanie nowoczesnej bazy turystycznej 1. Dostosowanie programów kształcenia i infrastruktury szkolnej do zmieniającego się faktycznego 35 3. Rozwój masowych imprez sportowych, kulturalnych i rekreacyjnych 4. Stworzenie dogodnych warunków do inwestowania w turystykę i agroturystykę 5. Aktywizacja lokalnej społeczności i napływ ludności spoza gminy 6. Przestrzeganie zasad gospodarowania w zapotrzebowania 2. Rozbudowa Zespołu Szkół w Ryczowie 3. Poszerzenie nauki języków obcych i informatyki w szkołach podstawowych i gimnazjum 4. Wspieranie przez samorządy wyznaczonych strefach ochrony wszelkich inicjatyw w zakresie konserwatorskiej kultury, oświaty sportu i rekreacji. 5. Uruchomienie placówki przedszkolnej w gminie 6. Utworzenie Muzeum Ziemi Spytkowickiej ze stałymi i okresowymi ekspozycjami 7. Popieranie przez samorząd organizacji i stowarzyszeń promujących kulturę i sport. 8. Istnienie programu popularyzacji i 36 ochrony zabytkowych budynków, kapliczek przydrożnych, pomników przyrody 9. Istnienie na terenie gminy parku krajobrazowego 10.Istnienie programu wyszukiwania i wspierania młodych talentów 11.Budowa Ośrodka sportowo – rekreacyjnego Wisła-Zamek 12.Utworzenie dogodnych miejsc wędkowania 13.Rozwój budownictwa letniskowego 14.Objęcie ochroną konserwatorską wybranych tworów kultury i włączenie ich do Rejestru Państwowej Służby Ochrony Zabytków 15.Respektowanie w planach miejscowych dóbr kultury i włączenie 37 ich do rejestru Państwowej Słuzby Ochrony Zabytków 16.Utrzymanie przeprawy wodnej przez Wisłę jako atrakcji turystycznej w perspektywie 17.Utworzenie ścieżek rowerowych 18.Zagospodarowanie rekreacyjne zbiornika powstałego w wyrobisku poeksploatacyjnym kopalni „Ryczów” 19.Utworzenie zbiornika retencyjnego o funkcji rekreacyjnej celem poprawy zasilania stawu rybnego „Kasztelan” 20.Istnienie międzygminnej współpracy w zakresie realizacji inwestycji w turystyce i sporcie 21.Wykorzystanie istniejacych szlaków kolejowych w ruchu turystycznym /Wadowice, Kraków, Oświęcim/ 38 22.Utworzenie urządzeń pełnej obsługi rybackiej i produkcji rybackiej. 23.Remont i modernizacja budynku klubu sportowego celem przeznaczenia go na bazę gastronomiczna i noclegową 24.Opracowanie programu wykorzystania łąk celem utworzenia szkółki jazdy konnej i hipoterapii 5. Wzrost rangi gminy Spytkowice jako ośrodka o znaczeniu ponadlokalnym 1. Powszechne zrozumienie misji, wizji i celów rozwoju gminy 2. Istnienie mocnych więzi społecznych 1. Istnienie biuletynu informującego mieszkańców o działaniach samorządu lokalnego i innych – integracja, współpraca, mieszkańców i zdolności do organizacji obejmujących relacje promocja samoorganizowania się najważniejszych celów strategii 3. Rozwój i aktywizacja organizacji społecznych 4. Wsparcie oraz współpraca władz gminy z organizacjami działającymi na terenie 2. Strategia gminy włączona do strategii powiatu i województwa 3. Istnienie corocznych imprez integrujących mieszkańców i 39 gminy 5. Organizacja imprez oraz ich promocja promujących gminę /„Nadwiślańskie Dni Spytkowic”/ 4. Istnienie kalendarza cyklicznych spotkań władz gminy z przedstawicielami przedsiębiorców, organizacji społecznych 5. Utworzenie Biura Rozwoju i Promocji Gminy w strukturze Urzędu Gminy 6. Powołanie Związku Międzygminnego 7. Powstanie Ośrodka Wędkarskiego 8. Rozbudowa i stała aktualizacja strony internetowej gminy 9. Wypromowanie w środkach masowego przekazu potencjału gminy 40 10.Istnienie programu promocji twórczości i twórców ludowych 6. Poprawa infrastruktury technicznej oraz zarządzania gminą 1. Sprawny system komunikacyjny i standard dróg 1. Istnienie programu budowy parkingów, poboczy w celu 2. Wzrost inwestycji drogowych i nakładów zapewnienia bezpieczeństwa na te inwestycje dokonywanych przez 2. Uregulowanie stanu prawnego różnych inwestorów 3. Przyjazny dla interesantów Urząd Gminy dróg 3. Zmiana organizacji ruchu drogowego w centrum Spytkowic /budowa ronda/ 4. Utworzenie zintegrowanego systemu informacyjnego oraz obsługi interesantów urzędu i innych gminnych jednostek 5. Utworzenie Biura Porad Obywatelskich
