1. jaka jest jednostka (SI) momentu bezwładności?

test wyboru
Ewolucja Wszechświata
Fizyka
zasady
40 pytań (40 x 50 sekund + 40 x 15 sekund)
Każde pytanie ma 4 możliwe odpowiedzi.
Odpowiedzi prawidłowych może być od 1 do 4.
Należy podać tylko prawidłowe odpowiedzi.
n.p. w pytaniu 50 prawidłowe są odpowiedzi a i c,
nieprawidłowe b i d – piszemy wtedy:
50ac
Maksymalna liczba punktów..............40
Zaliczenie ............................................ 21 punktów
prawidłowe odpowiedzi i wyniki
zamieszczone będą na stronie:
www.if.pw.edu.pl/~wosinska/dydak
zaczynamy...
każde pytanie wyświetlane będzie
przez 50 sekund
1. Wszechświat po okresie rozszerzania
zacznie się kurczyć, jeśli
a. gęstość materii Wszechświata jest
dostatecznie mała.
b. gęstość materii Wszechświata jest
dostatecznie duża.
c. ponownie nastąpi era inflacji.
d. krzywizna czasoprzestrzeni
Wszechświata jest dodatnia.
2. Przesunięcie ku czerwieni z
a. oznacza, że fala była wyemitowana,
gdy Wszechświat był z razy mniejszy.
b. oznacza, że fala była wyemitowana,
gdy Wszechświat był z+1 razy
mniejszy.
c. równe jest stosunkowi zmiany długości
fali do długości fali wyemitowanej ze
źródła /em
Prędkość oddalania
v
d. wyraża się wzorem: z 
Prędkość światła
c
3. Krzywizna Wszechświata z
czasem:
a.
b.
c.
d.
maleje
rośnie
nie zmienia się
początkowo rosła, a potem zaczęła
się zmniejszać
4. Promień horyzontu zdarzeń
Wszechświata
a. to największy zasięg obserwacji
teleskopów najnowszej generacji.
b. zwiększa się z upływem czasu.
c. to odległość jaką światło przebyło w
czasie życia Wszechświata.
d. to odległość do najdalszych
obserwowanych kwazarów.
5. W okresie inflacji przestrzeń
Wszechświata rozszerzyła się:
a. więcej niż 1040 razy w czasie krótszym niż
10-34 s po Wielkim Wybuchu.
b. milion razy w czasie około 10-3 s.
c. miliard razy w czasie 1 s po Wielkim
Wybuchu.
d. ponieważ ujemne ciśnienie spowodowało
odpychającą siłę grawitacyjną.
6. Wykres przedstawia zależność
prędkości rotacji gwiazd w galaktyce od
odległości od centrum galaktyki. Czy
odstępstwo od praw Newtona można
Obserwowana zależność
wytłumaczyć:
a. tym, że prawa Newtona są
przybliżone i trzeba stosować
Ogólną Teorię Względności.
b. istnieniem ciemnej materii.
c. niezerową stałą kosmologiczną.
d. prawem Hubble’a
Prawa dynamiki Newtona
7. Ciemna materia:
a. stanowi 50% materii świecącej i składa się
głównie z planet i wygasłych gwiazd.
b. stanowi około 90% materii Wszechświata.
c. to materia Wszechświata w tak zwanej
„Ciemnej Erze”, przed powstaniem gwiazd.
d. nie zawiera cząstek Modelu Standardowego.
8. Które zdanie jest
prawdziwe?
a. Ekspansja Wszechświata w przeszłości
zwalniała, a teraz przyspiesza.
b. Najszybsza ekspansja była w epoce
inflacji.
c. Ekspansja Wszechświata przyspiesza od
Wielkiego Wybuchu.
d. Ekspansja Wszechświata zwalnia od
Wielkiego Wybuchu.
9. Oddziaływanie między
kwarkami
a.
b.
c.
d.
zwiększa się ze wzrostem odległości.
zmniejsza się ze wzrostem odległości.
nie zależy od odległości.
to oddziaływanie silne.
10. Które zdanie jest
prawdziwe?
a. Oddziaływania słabe to najsłabsze znane
oddziaływania.
b. Nośniki oddziaływań słabych mają wielkie
masy (~80 GeV) i dlatego zasięg tych
oddziaływań jest mały.
c. Oddziaływania słabe są zawsze słabsze niż
oddziaływania elektromagnetyczne.
d. Oddziaływania słabe i elektromagnetyczne są
porównywalne na odległościach rzędu 10-18 m.
11. Okres obrotu pulsara
a. stale się zmniejsza
b. stale się zwiększa
c. zwiększa się, a co pewien czas skokowo
maleje (glicz)
d. zmniejsza się, a co pewien czas skokowo
rośnie (glicz)
12. Przed erą hadronową
a. była era leptonowa.
b. materia występowała w postaci
plazmy kwarkowo-gluonowej.
c. neutrina utraciły równowagę
termodynamiczną z innymi
cząstkami.
d. promieniowanie oddzieliło się od
materii.
13. W końcu ery leptonowej (14 sekunda)
nastąpiła anihilacja elektronów i
pozytonów w wyniku czego
a. neutrina stały się cząstkami swobodnymi –
powstało tło neutrinowe.
b. powstała ogromna liczba fotonów i
jednocześnie temperatura promieniowania
wzrosła.
c. powstała ogromna liczba fotonów i
jednocześnie temperatura promieniowania
zmalała.
d. wszystkie elektrony i pozytony zamieniły się
w fotony.
14. Pierwotna nukleosynteza zakończyła
się po około 3 minutach ponieważ:
a. temperatura spadła poniżej temperatury
minimalnej dla reakcji termojądrowej.
b. wyczerpały się zapasy protonów, z
których mogły się tworzyć jądra.
c. ustaliła się równowaga między liczbą
jąder helu i trytu.
d. Protony i lekkie jądra miały za małą
energię kinetyczną, aby zbliżyć się
dostatecznie.
15. Po zakończeniu pierwotnej
nukleosyntezy
a. masa helu stanowiła około 25% masy
wodoru, a masa litu poniżej 1% masy
wodoru.
b. masa helu stanowiła około 25% masy
wodoru, a masa tlenu około 0,1% masy
wodoru.
c. materia Wszechświata składała się z
jąder wodoru, deuteru, 4He, 3He i litu.
d. materia w 95% składała się z wodoru.
16. Przez pierwszych 300 tys. lat
Wszechświat jest nieprzezroczysty dla
promieniowania, ponieważ
a. fotony są pochłaniane przez jądra helu.
b. na skutek zderzeń z elektronami droga
swobodna fotonów jest bardzo mała.
c. fotony oddziałują z neutrinami.
d. materia Wszechświata składa się z
atomów silnie pochłaniających
promieniowanie.
17. Dyski akrecyjne
przedstawione na ilustracji
b
a
a. powstały wokół kwazarów o różnych masach
b. powstały wokół czarnej dziury (dysk a) i wokół
gwiazdy neutronowej (dysk b)
c. powstały wokół czarnej dziury (dysk b) i wokół
gwiazdy neutronowej (dysk a)
d. powstały wokół czarnej dziury lub gwiazdy
neutronowej, ale nie można określić, czym jest ciało
centralne.
18. Promieniowanie reliktowe
pochodzi z czasu, kiedy
a. zakończyła się nukleosynteza.
b. promieniowanie oddzieliło się od materii.
c. zakończyła się era dominacji
promieniowania.
d. swobodne elektrony zostały przyłączone
do jąder i powstały atomy.
19. Różne kolory na
rysunku oznaczają:
a. fluktuacje temperatur promieniowania
reliktowego spowodowane fluktuacjami gęstości
materii z epoki rekombinacji.
b. fluktuacje polaryzacji promieniowania
reliktowego związane z fluktuacjami gęstości
materii z epoki rekombinacji.
c. fluktuacje natężenia promieniowania reliktowego
spowodowane pochłanianiem promieniowania
przez gaz międzygalaktyczny.
d. fluktuacje temperatur promieniowania
reliktowego spowodowane niedoskonałością
aparatury rejestrującej to promieniowanie.
20. Które zdanie jest prawdziwe?
a. Galaktyki układają się w skomplikowane
struktury otaczające olbrzymie puste
obszary.
b. Wielka Ściana Galaktyk to iluzja
spowodowana błędną oceną odległości
galaktyk.
c. Brak danych obserwacyjnych o rozkładzie
galaktyk we Wszechświecie.
d. Galaktyka to zbiorowisko zderzających się
często gwiazd.
21. Galaktyki eliptyczne
a. zawierają większość gwiazd młodych i
duże ilości pyłu i gazu.
b. zawierają prawie wyłącznie gwiazdy
stare i znikome ilości pyłu i gazu.
c. zawierają większość gwiazd starych i
duże ilości pyłu i gazu.
d. są zwykle starsze od galaktyk
spiralnych.
22. Pierwsze gwiazdy powstały
a.
b.
c.
d.
200 mln lat po Wielkim Wybuchu.
2 miliardy lat po Wielkim Wybuchu.
miliard lat po Wielkim Wybuchu.
10 miliardów lat temu.
23. Większa część masy białego karła
przypada na jądro:
a.
b.
c.
d.
żelazowo-niklowe.
węglowo-tlenowe.
wodorowo-helowe.
helowo-węglowe
24. Gwiazda przesuwa
się z punktu A do B na
diagramie HR, gdy
a.
b.
c.
d.
A B
rozpoczyna się zamiana wodoru w hel.
rozpoczyna się spalanie węgla.
kończy się zapas wodoru w jądrze.
zamienia się w białego karła
25. Najszybciej ewoluują gwiazdy
a. najbardziej masywne.
b. o masach nie przekraczających
0,8 masy Słońca.
c. z gromad kulistych.
d. podobne do Słońca
26. Biały karzeł to gwiazda
a. w której ciśnienie zdegenerowanego gazu
elektronów równoważy grawitację.
b. w której ciśnienie wytwarzane przez
intensywne reakcje termojądrowe
równoważy grawitację.
c. w której ciśnienie zdegenerowanego gazu
neutronów równoważy grawitację.
d. stanowiąca ostatnie stadium ewolucji
gwiazdy podobnej do Słońca.
27. Które zdanie jest prawdziwe?
a. W gwiazdach o masach większych niż 3 masy
Słońca nukleosynteza kończy się na ołowiu.
b. W gwiazdach o masach większych niż 3 masy
Słońca nukleosynteza kończy się na żelazie.
c. W gwiazdach o masach mniejszych niż 3
masy Słońca nukleosynteza kończy się na
żelazie.
d. W gwiazdach o masach zbliżonych do masy
Słońca nukleosynteza kończy się na węglu.
28. Gwiazda neutronowa
a. pozostaje po wybuchu supernowej II typu.
b. tworzy się, gdy na skutek reakcji
termojądrowej zabraknie jąder wodoru
(protonów) w centrum gwiazdy.
c. jest pozostałością po ewolucji gwiazdy zbyt
małej, aby utworzyć czarną dziurę, ale zbyt
dużej, aby powstał biały karzeł.
d. jest pozostałością po ewolucji każdej
gwiazdy.
29. Jądra złota i uranu powstały
a.
b.
c.
d.
w gwiazdach neutronowych.
w dyskach akrecyjnych czarnych dziur.
podczas wybuchu supernowej.
w reakcjach termojądrowych w
masywnych gwiazdach.
30. Pulsar to
a. szybko wirująca gwiazda neutronowa.
b. źródło pulsującego promieniowania
radiowego o okresie rzędu sekund lub
ułamków sekund.
c. gwiazda zmienna zwana też cefeidą.
d. układ składający się z czarnej dziury i
superolbrzyma krążących wokół
wspólnego środka masy.
31. Gwiazda neutronowa
a. ma promień od 10 do 20 km i masę
zbliżoną do masy Słońca.
b. ma promień podobny jak Ziemia i masę
zbliżoną do masy Słońca.
c. ma promień od 10 do 20 km i masę co
najmniej 3 razy większą niż masa Słońca.
d. może mieć dowolną masę i promień.
32. Wybuch supernowej typu Ia
a. to końcowy etap życia bardzo masywnej
gwiazdy.
b. spowodowany jest akrecją materii przez białego
karła, co powoduje zmniejszanie jego
promienia.
c. spowodowany jest akrecją materii przez białego
karła, co powoduje zwiększanie jego promienia.
d. wyzwala zawsze taką samą ilość energii, dzięki
czemu supernowe Ia mogą służyć jako tzw.
„świece standardowe”.
33. Cefeidy to
a. pulsujące olbrzymy i superolbrzymy.
b. gwiazdy wymarłe, które zakończyły swą
ewolucję.
c. gwiazdy zmienne, których jasność
absolutna i okres zmian jasności są ze
sobą związane.
d. gwiazdy używane do wyznaczania
odległości we Wszechświecie („świece
standardowe”).
34. Promień Schwarzschilda
a. określa rozmiar horyzontu zdarzeń
czarnej dziury.
b. jest maksymalnym promieniem
białego karła.
c. określa obszar wokół czarnej
dziury, z którego nie ma ucieczki.
d. jest minimalnym promieniem
gwiazdy neutronowej.
35. Z ogólnej teorii względności
wynika, że wszystkie własności
czarnej dziury można przewidzieć
na podstawie trzech wielkości:
a. masy, ładunku i momentu pędu.
b. natężenia pola grawitacyjnego, masy
i momentu pędu.
c. częstości pulsacji, masy i ładunku.
d. promienia, temperatury i masy.
36. Parowanie czarnej dziury
jest tym szybsze, im
a.
b.
c.
d.
mniejszy jest moment pędu.
większa jest częstość pulsacji.
mniejsza jest masa.
większa jest masa.
37. Kwazary to
a. gwiazdy neutronowe emitujące fale
radiowe.
b. supermasywne czarne dziury o masie
milionów lub miliardów mas Słońca
otoczone przez dyski akrecyjne.
c. gromady galaktyk położone dalej niż 10
miliardów lat świetlnych.
d. najwydajniejsze znane źródła energii.
38. Inflacja zakończyła się
przejściem fazowym,
a. w wyniku którego „fałszywa próżnia” zamieniła
się w próżnię prawdziwą wypełnioną cząstkami.
b. związanym z wyzwoleniem ogromnej energii,
która ponownie „podgrzała” Wszechświat.
c. które pochłonęło energię Wszechświata tak, że
temperatura Wszechświata spadła.
d. w wyniku którego zakończyła się era Plancka.
39. Które zdanie jest prawdziwe?
a. Względna gęstość materii we Wszechświecie
 = /k określa krzywiznę Wszechświata.
b. Względna gęstość materii we Wszechświecie
 = /k jest bliska jedności.
c. Ciśnienie materii Wszechświata powoduje
zwiększenie siły grawitacji i spowolnienie
ekspansji.
d. Ciśnienie materii Wszechświata powoduje
przyspieszenie ekspansji.
40. Gwiazda neutronowa
a. pokryta jest skorupą z jąder żelaza.
b. pokryta jest skorupą z jąder ołowiu.
c. składa się z neutronów, które w centralnej
części jądra tworzą struktury zwane spagetti,
lazanie itp.
d. składa się z neutronów, które w zewnętrznej
części jądra oraz wewnętrznej części skorupy
tworzą struktury zwane spagetti, lazanie itp.