Gminny program promocji zdrowia psychicznego i zapobiegania

Załącznik
do uchwały nr …………….
Rady Miasta
Jastrzębie-Zdrój
z dnia …………….. 2012 r.
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego
do 2015 roku
Jastrzębie-Zdrój, 2012
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
I. Wprowadzenie
Zdrowie psychiczne jest nieodłącznym elementem zdrowia człowieka. Dostrzegając pilną
potrzebę ochrony zdrowia psychicznego Rada Ministrów Rozporządzeniem z dnia 28 grudnia
2010 roku przyjęła Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego. Termin realizacji tego
programu przewidziany jest na lata 2011-2015. Istotnym celem programu jest promocja zdrowia i
zapobieganie zaburzeniom psychicznym oraz zapewnienie wielostronnej i powszechnie dostępnej
opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnej do życia w środowisku
rodzinnym i społecznym. Do realizacji tych celów wskazane są także samorządy gminne.
Również ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994r. (t.j. Dz.U.2011r., Nr
231, poz.1375) wskazuje organy administracji samorządowej jako odpowiedzialne za zapewnienie
ochrony zdrowia psychicznego. Działania w tym zakresie mogą być wspierane przez
stowarzyszenia, fundacje, inne organizacje oraz osoby fizyczne i prawne.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.
U. Nr z 2011 Nr 231, poz. 1375j.t.) ochrona zdrowia psychicznego polega w szczególności na:
1. Promocji zdrowia psychicznego i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym,
2. Zapewnieniu osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej
opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku
rodzinnym i społecznym,
3. Kształtowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi właściwych postaw społecznych,
a zwłaszcza zrozumienia, tolerancji, życzliwości, a także przeciwdziałaniu ich
dyskryminacji.
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku obejmuje propozycje działań w
obszarze ochrony zdrowia psychicznego na terenie miasta Jastrzębie-Zdrój. W Programie
położono nacisk na zadania z zakresu promocji zdrowia, zaburzeń psychicznych, oraz
zapewnienia dostępności do świadczeń zdrowotnych i innych form opieki w środowisku
rodzinnym
oraz
budowie
partnerstwa
pomiędzy
wszystkimi
podmiotami
współuczestniczącymi
w realizacji proponowanych zadań.
Powstanie dokumentu stanowiącego o działaniach w zakresie promocji zdrowia psychicznego znajduje
swoją genezę w następujących aktach prawnych:
1. Ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z
pózn. zm.),
2. Ustawie z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231,
poz. 1375 j.t.),
3. Ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362
z pózn. zm.),
4. Ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z pózn. zm.),
5. Ustawie z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z pózn. zm.),
6. Ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180,
poz. 1493 z pózn. zm.),
7. 7. Ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu
1|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 214, poz. 1407 z pózn. zm.),
8. Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie Narodowego Programu
Ochrony Zdrowia Psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 24, poz. 128),
9. Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Jastrzębia-Zdroju na lata 2011–2015.
10. Gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych na 2012 r.
11. Gminnego programu przeciwdziałania narkomanii na 2012 r.
II. Diagnoza i epidemiologia zaburzeń psychicznych wśród mieszkańców miasta
Jastrzębie-Zdrój
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U.
z 2011 Nr 231 poz. 1375 j.t.) mówiąc o osobach z zaburzeniami psychicznymi mamy na
myśli osoby:
1) chore psychicznie (wykazujące zaburzenia psychotyczne),
2) upośledzone umysłowo,
3) wykazujące inne zakłócenia czynności psychicznych, które zgodnie ze stanem wiedzy
medycznej zaliczone są do zaburzeń psychicznych, a osoba ta wymaga świadczeń
zdrowotnych lub innych form pomocy i opieki, niezbędnych do życia społecznego w
środowisku rodzinnym lub społecznym.
Podstawowym
wskaźnikiem
stanu
zdrowia
psychicznego
Polaków
jest
rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych rejestrowanych w placówkach psychiatrycznej
opieki zdrowotnej. W ciągu 18 lat, od roku 1990 do 2007, wskaźnik rejestrowanego
rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych wzrósł o 119% w opiece ambulatoryjnej i 50% w
opiece stacjonarnej. Bardziej niż wskaźniki rozpowszechniania w badanym okresie, rosły
wskaźniki zapadalności (tzn. zgłaszających się po raz pierwszy do leczenia w danym roku).
Wskaźnik zapadalności w lecznictwie ambulatoryjnym wrósł o 109% a w lecznictwie
całodobowym
wzrósł
o 73%. Dla zobrazowania skali problemu przedstawiamy dane ze Śląskiego Urzędu
Wojewódzkiego-Wydziału Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej zawarte w raporcie
o stanie zdrowia mieszkańców województwa Śląskiego za rok 2011.
Chorzy leczeni po raz pierwszy w jednostkach
lecznictwa ambulatoryjnego dla osób z
zaburzeniami psychicznymi według wybranych
powiatów w latach 2010-2011 na 10 000 ludności
2010
2011
Miasto Jastrzębie-Zdrój
245,1
153,5
Miasto Rybnik
106,8
99,3
Miasto Żory
92,4
136,3
Miasto Tychy
104,6
109,9
Miasto Wodzisław Śląski
22,2
13,8
Województwo Śląskie
78,6
81,2
Źródło: Raport o stanie zdrowia mieszkańców województwa Śląskiego za rok 2011. Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach Wydział
Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej.
1. Ilość i rodzaj zachorowań odnotowanych w ambulatoryjnej opiece psychiatrycznopsychologicznej na terenie miasta Jastrzębie-Zdrój.
2|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
1) Niepubliczny Zakład Opieki Psychiatryczno-Psychologicznej „VARIUSMED” S.C.
z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Wrocławska 12.
Według danych przekazanych przez w/w podmiot w roku 2011 ogółem leczonych w tej
placówce z powodu zaburzeń psychicznych było: 2 595 osób, w tym z powodu:
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Rodzaj schorzenia
Rok 2011
Organiczne zaburzenia niepsychotyczne
55
Organiczne zaburzenia psychotyczne
344
Schizofrenia
377
Inne zaburzenia psychotyczne i urojeniowe
87
Epizody afektywne
143
Depresja nawracająca i zaburzenia dwubiegunowe
310
Inne zaburzenia nastroju
101
Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i
8.
1032
somatomorficzne
Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami
9.
7
odżywiania
Inne zespoły behawioralne związane z zaburzeniami
10.
13
fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi
11. Zaburzenia osobowości i zachowań dorosłych
40
12. Upośledzenie umysłowe
79
Zaburzeń zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle
15.
7
w dzieciństwie i wieku młodzieńczym
Ogółem:
2 595
Z powodu zaburzeń spowodowanych używaniem środków psychoaktywnych w
Niepublicznym Specjalistycznym Zakładzie Opieki Psychiatryczno-Psychologicznej
„VARIUSMED” S.C. ogółem leczonych było:
Lp. Rodzaj schorzenia
Rok 2011
1.
Zespół uzależnienia i zespól abstynencyjny
1
2.
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (leki)
3
3.
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (kilka
3
substancji lub inne substancje psychoaktywne)
Ogółem:
7
1
Z powodu zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu w Niepublicznym
Specjalistycznym Zakładzie Opieki Psychiatryczno-Psychologicznej „VARIUSMED”
S.C ogółem leczonych było:
Lp. Rodzaj schorzenia
Rok 2011
1.
Ostre zatrucia
1
2.
Używanie szkodliwe
1
3.
Zespół uzależniania
31
1
Informacja zgodna z pismem z Niepublicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Psychiatryczno-Psychologicznej „VARIUSMED” S.C z dnia
30.07.2012r.
3|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
4.
5.
Zespół abstynencyjny bez majaczenia
Zaburzenia psychotyczne bez majaczenia
Ogółem:
6
4
43
2) Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej „NEURO-MED” Centrum
Leczenia Nerwic Depresji i Uzależnień z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Dębowa
20.
Według danych przekazanych przez w/w podmiot w roku 2010 ogółem leczonych
w tej placówce z powodu zaburzeń psychicznych było: 1 452 osób a w roku 2011:
1373 osób, w tym z powodu:
Lp. Rodzaj schorzenia
Rok
Rok
2010
2011
1.
Organiczne zaburzenia niepsychotyczne
7
8
2.
Organiczne zaburzenia psychotyczne
46
43
3.
Schizofrenia
81
80
4.
Inne zaburzenia psychotyczne i urojeniowe
38
30
5.
Epizody afektywne
140
128
6.
Depresja nawracająca i zaburzenia dwubiegunowe
36
30
7.
Inne zaburzenia nastroju
25
16
8.
Zaburzenia nerwicowe związane ze stresem i
977
955
somatomorficzne
9.
Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami
6
3
odżywiania
10. Inne zespoły behawioralne związane z zaburzeniami
7
9
fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi
11. Zaburzenia osobowości i zachowań dorosłych
24
31
12. Upośledzenie umysłowe
33
36
13 Całościowe zaburzenia rozwojowe
0
1
14. Pozostałe zaburzenia rozwoju psychicznego
1
1
15. Zaburzeń zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle
30
2
w dzieciństwie i wieku młodzieńczym
16. Nieokreślone zaburzenia psychiczne
1
0
Ogółem:
1452
1373
Z powodu zaburzeń spowodowanych używaniem środków psychoaktywnych w
Niepublicznym Specjalistycznym Zakładzie Opieki „NEURO-MED” Centrum
Leczenia Nerwic Depresji i Uzależnień ogółem leczonych było:
Lp.
Rodzaj schorzenia
1.
2.
3.
Ostre zatrucia i używanie szkodliwe
Zespół uzależnienia i zespól abstynencyjny
Ostre zatrucia i używanie szkodliwe
Rok
2010
1
0
0
Rok
2011
0
1
1
4|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (kanabinolepochodne konopii indyjskich)
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (leki)
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (kokaina)
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (substancje
halucynogenne )
Zespół uzależniania i zespół abstynencyjny (kilka
substancji lub inne substancje psychoaktywne)
Ogółem:
4.
5.
6.
7.
8.
0
13
5
1
0
18
1
1
1
27
8
62
Z powodu zaburzeń spowodowanych używaniem alkoholu w Niepublicznym
Specjalistycznym Zakładzie Opieki „NEURO-MED” Centrum Leczenia Nerwic
Depresji
i Uzależnień ogółem leczonych było:
Lp.
Rodzaj schorzenia
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Ostre zatrucia
Używanie szkodliwe
Zespół uzależniania
Zespół abstynencyjny bez majaczenia
Zaburzenia psychotyczne bez majaczenia
Inne zburzenia psychiczne
Ogółem:
Rok
2010
0
2
26
2
3
1
34
Rok
2011
2
14
261
5
3
3
288
2
3) Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju z siedzibą JastrzębiuZdroju al. Jana Pawła II nr 7.
Według danych przekazanych przez w/w podmiot ogółem leczonych z powodu
zaburzeń psychicznych było: w roku 2010: 853 osób a w roku 2011: 1 173 osób, w
tym
z powodu:3
Kod
Rodzaj schorzenia
Rok 2010
Rok 2011
choroby
Organiczne zburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi:
F00
Otępienie w chorobie Alzheimera
2
0
F01
Otępienie naczyniowe
5
0
F06
Inne
zaburzenia
psychiczne
197
210
spowodowane uszkodzeniem lub
dysfunkcją
mózgu
i
chorobą
somatyczną
2
Informacja zgodna z pismem z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Centrum Leczenia Nerwic Depresji i Uzależnień „VARIUSMED” S.C
z dnia 19.07.2012 r.
3
Informacja zgodna z pismem z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju (syg. DSM/03/II/24/12) z dnia 23.07.2012 r.
5|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
Zaburzenia osobowości i zachowania
61
70
spowodowane chorobą, uszkodzeniem
lub dysfunkcją mózgu
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem
środków psychoaktywnych
F10
Zaburzenia psychiczne i zaburzenia
41
57
zachowania spowodowane użyciem
alkoholu
Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii (schizotypowe) i urojeniowe
F20
Schizofrenia
137
166
F22
Uporczywe zaburzenia urojeniowe
19
20
F23
Ostre i przemijające zaburzenia
0
1
psychotyczne
F25
Zaburzenia schizoafektywne
19
21
F28
Inne
nieorganiczne
zaburzenia
5
3
psychotyczne
F29
Nieokreślone
nieorganiczne
4
0
zaburzenia psychotyczne
Zaburzenia nastroju (afektywne)
F31
Zaburzenia afektywne dwubiegunowe
3
22
F32
Epizod depresyjny
21
65
F33
Zaburzenia depresyjne nawracające
32
63
F34
Uporczywe
zaburzenia
nastroju
16
13
(afektywne)
Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną
(somatoform)
F40
Zaburzenia lękowe w postaci fobii
3
2
F41
Inne zaburzenia lękowe
103
246
F42
Zaburzenia
obsesyjno-kompulsyjne
3
1
(nerwica natręctw)
F43
Reakcje na ciężki stres i zaburzenia
66
110
adaptacyjne
F44
Zaburzenia
dysocjacyjne
32
3
(konwersyjne)
F45
Zaburzenia występujące pod postacią
32
22
somatyczną
F48
Inne zaburzenia nerwicowe
21
24
Zaburzenia behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami
fizycznymi
F51
Nieorganiczne zaburzenia snu
1
1
F52
Dysfunkcja
seksualna
0
1
niespowodowana
zaburzeniem
organicznym ani chorobą somatyczną
Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych
F07
6|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
F60
F61
F63
F66
F70
F71
F72
F99
Z03
Specyficzne zaburzenia osobowości
13
Zaburzenia osobowości mieszane i
0
inne
Zaburzenia nawyków i popędów
4
(impulsów)
Zaburzenia
psychologiczne
i
0
zaburzenia zachowania związane z
rozwojem i orientacją seksualną.
Upośledzenie umysłowe
Upośledzenie umysłowe lekkie
7
Upośledzenie umysłowe umiarkowane
1
Upośledzenie umysłowe znaczne
1
Nieokreślone zaburzenia psychiczne
Zaburzenia
psychiczne,
inaczej
4
nieokreślone
Obserwacja
medyczna
i
ocena
0
28
6
4
2
7
1
2
0
2
przypadków podejrzanych o chorobę lub
stany podobne
Ogółem:
w tym:
853
1173
kobiet
mężczyzn
kobiet
mężczyzn
404
449
561
612
Przekrój wiekowy pacjentów:
Do 19 lat
0
4
20-29 lat
22
73
30-39 lat
113
161
40-49 lat
156
222
50-59 lat
293
313
60 lat i więcej
269
400
2. Ilość zachorowań odnotowanych w szpitalnej (zamkniętej) opiece psychiatrycznopsychologicznej wśród mieszkańców miasta Jastrzębie-Zdrój.
Mieszkańcy miasta Jastrzębie-Zdrój w sytuacjach koniecznych zostają poddani hospitalizacji
w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej -Państwowy Szpital dla Nerwowo
i Psychicznie Chorych z siedzibą w Rybniku, ul. Gliwicka 3.
Zgodnie z informacją przekazaną przez Dział Statystyki Medycznej w roku 2010 z miasta
Jastrzębie-Zdrój było leczonych w oddziałach psychiatrycznych oraz w Zakładzie OpiekuńczoLeczniczym Psychiatrycznym - 413 pacjentów, a w 2011 roku było leczonych 398 pacjentów.
Dział statystyki medycznej poinformował, że nie ma możliwości technicznych wykazać
pacjentów z terenu naszego miasta z podziałem na poszczególne rodzaje schorzeń czy
rozpoznania.4
4
Informacja z SP ZOZ Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku (Syg.L.Ch.-070-UMiG-6/12).
7|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
Chorzy z terenu naszego miasta zostali wykazani w podziale na poszczególne oddziały szpitalne,
w których zostali hospitalizowani.
Rok 2010- 413 hospitalizowanych mieszkańców miasta Jastrzębie-Zdrój
L.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Jednostki organizacyjne szpitala – Nazwa Oddziału
ODDZIAŁ DZIENNY REHABILITACJI PSYCHIATRYCZNEJZLIKWIDOWANY
ODDZIAŁ III - ZLIKWIDOWANY
ODDZIAŁ IX - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY O
WZMOCNIONYM ZABEZPIECZENIU
ODDZIAŁ PSYCHIATRYCZNY DZIENNY
ODDZIAŁ VI - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ VII - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY
ODDZIAŁ VIII - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ VIII A - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ XI - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ XIV - PSYCHIATRYCZNY ODWYKOWY DLA
UZALEŻNIONYCH OD ALKOHOLU
ODDZIAŁ XV (XVA) - ZLIKWIDOWANY
ODDZIAŁ XVI REHABILITACJI PSYCHIATRYCZNEJ
ODDZIAŁ XVII - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ XVIIIA - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ XVIIIC - PSYCHIATRYCZNY DLA CHORYCH
SOMATYCZNIE
ODDZIAŁ XX - ZLIKWIDOWANY
ODDZIAŁ XX - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY
ZAKŁAD/ODDZIAŁ OPIEKUŃCZO-LECZNICZY
PSYCHIATRYCZNY
Ilość
hospitalizowanych
mieszkańców
miasta JastrzębieZdrój w roku
2010
3
29
1
4
57
1
44
24
41
3
23
7
27
72
39
24
3
11
Rok 2011-398 hospitalizowanych mieszkańców miasta Jastrzębie-Zdrój
l.p.
1
2
3
4
5
6
7
8
Jednostki organizacyjne szpitala – Nazwa Oddziału
ODDZIAŁ I - DZIENNY TERAPII OD ALKOHOLU
ODDZIAŁ III - ZLIKWIDOWANY
ODDZIAŁ IX - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY O WZMOCNIONYM
ZABEZPIECZ
ODDZIAŁ PSYCHIATRYCZNY DZIENNY
ODDZIAŁ VI - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ VII - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY
ODDZIAŁ VIIA - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY
ODDZIAŁ VIII - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
Ilość
hospitalizowanych
mieszkańców
miasta JastrzębieZdrój w roku
2011
1
20
1
2
57
3
3
42
8|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
9 ODDZIAŁ VIII A - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
10 ODDZIAŁ XI - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ XIV - PSYCHIATRYCZNY ODWYKOWY DLA
11
UZALEŻNIONYCH OD A
ODDZIAŁ XV - PSYCHIATRYCZNY DLA CHORYCH NA
12
GRUŹLICĘ
13 ODDZIAŁ XVI REHABILITACJI PSYCHIATRYCZNEJ
14 ODDZIAŁ XVII - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
15 ODDZIAŁ XVIIIA - PSYCHIATRYCZNY OGÓLNY
ODDZIAŁ XVIIIC - PSYCHIATRYCZNY DLA CHORYCH
16
SOMATYCZNIE
17 ODDZIAŁ XX - PSYCHIATRYCZNY SĄDOWY
18 Ośrodek Psychiatryczny Rehabilitacyjny Dzienny
ZAKŁAD/ODDZIAŁ OPIEKUŃCZO-LECZNICZY
19
PSYCHIATRYCZNY
33
43
4
26
4
25
83
37
5
4
5
3. Ilość osób-mieszkańców miasta Jastrzębie-Zdrój zaliczonych do osób
niepełnosprawnych z powodu przyczyny dotyczącej choroby psychicznej czy
upośledzenia umysłowego przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o
Niepełnosprawności
w Rybniku.
Zespół realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji
zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i rozporządzenia
Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu
niepełnosprawności z dnia 15 lipca 2003 r.
W 2010 r. wydano 1280 orzeczeń o stopniu niepełnosprawności i stopniu
niepełnosprawności. Wśród tych osób znajdowały się 43 osoby z kategorią
niepełnosprawności 01-U (upośledzenie umysłowe) oraz 114 osób z kategorią 02-P
(choroby
psychiczne)
a
także
13
osób
z kategorią niepełnosprawności 12-C (całościowe zaburzenia rozwojowe).
W 2011 r. wydano 1267 orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.
Wśród tych osób znajdowały się 22 osoby z kategorią niepełnosprawności 01-U
(upośledzenie umysłowe) oraz 144 osoby z kategorią 02-P (choroby psychiczne) a także 27
osób
z kategorią niepełnosprawności 12-C (całościowe zaburzenia rozwojowe).5
4. Ilość osób z problemami psychicznymi, korzystających z różnych form pomocy
społecznej:
Według danych Ośrodka Pomocy Społecznej w Jastrzębiu-Zdroju:
w 2010 r. 69 osób korzystało ze wsparcia Ośrodka z czego:
 44 osoby z diagnozą: schizofrenia
 13 osób z diagnozą: depresja i nerwica
 2 osoby z diagnozą: zaburzenia urojeniowe
 2 osoby z diagnozą: zaburzenia depresyjno-lękowe
5
Informacja z Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Rybniku syg. ZON-R.ORG.0715.209.2012 z dnia 24 lipca 2012r. .
9|S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
 1 osoba z diagnozą: epizod maniakalny
 1 osoba z diagnozą: zespół paranoidalny
 1 osoba z diagnozą: zespół neurotyczno-hipochondryczny
 1 osoba z diagnozą: przewlekła halucynoza, zaburzenia osobowości
 1 osoba z diagnozą: zaburzenia osobowości, organiczne zaburzenia lękowe
 1 osoba z diagnozą: halucynoza alkoholowa, ZZA
 1 osoba z diagnozą: zespół psychoorganiczny
 1 osoba z diagnozą: zaburzenia osobowości
W 2011r. 88 osób korzystało z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej z czego:
 48 osób z diagnozą: schizofrenia
 16 osób z diagnozą: nerwica, depresja
 5 osób z diagnozą: zaburzenia urojeniowe
 2 osoby z diagnozą: zespół paranoidalny
 2 osoby z diagnozą: zaburzenia zachowania i osobowości spowodowane nadużywaniem
alkoholu
 2 osoby z diagnozą: halucynoza alkoholowa, ZZA
 2 osoby z diagnozą: zaburzenia depresyjno-lękowe
 2 osoby z diagnozą: zaburzenia osobowości
 1 osoba z diagnozą: organiczne zaburzenia nastroju i osobowości
 1 osoba z diagnozą: zespół psychoorganiczny
 1 osoba z diagnozą: epizod maniakalny z objawami psychotycznymi
 1 osoba z diagnozą: zespół neurotyczno-hipochondryczny
 1 osoba z diagnozą: przewlekła halucynoza, zaburzenia osobowości
 1 osoba z diagnozą: organiczne zaburzenia lękowe, zaburzenia osobowości
 1 osoba z diagnozą: zespół psychoorganiczny, otępienny
 1 osoba z diagnozą: zespół urojeniowo depresyjny
 1 osoba z diagnozą: zaburzenia depresyjne w przebiegu uzależnienia (uzależnienia
mieszane)
Z powyższych danych wynika, iż występuje tendencja wzrostowa osób z szeroko
pojętymi zaburzeniami w sferze zdrowia psychicznego, z czego największa ilość osób zarówno
w 2010 r. jak i 2011r. posiada diagnozę schizofrenii oraz depresji i nerwicy.
W kontakcie z osobami z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzinami, Ośrodek Pomocy
Społecznej dostrzega potrzebę zwiększenia dostępności do lekarza psychiatry w ramach NFZ,
dotkliwie odczuwalny jest brak w mieście psychiatry dzieci i młodzieży, oddziału
stacjonarnego i dziennego dla pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.6
Prognoza potrzeb w zakresie działań na rzecz mieszkańców miasta Jastrzębie-Zdrój z
zaburzeniami psychicznymi, sporządzona w oparciu o dane podmiotów leczniczych
w zakresie liczby osób leczonych z powodu zaburzeń psychicznych oraz w oparciu o informacje
przekazane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Rybniku i Ośrodek
Pomocy Społecznej w Jastrzębiu-Zdroju wykazała, że mimo spadku ogólnej liczby mieszkańców
6
Informacja z OPS w Jastrzębiu-Zdroju (syg. PŚ.520.3.34.2012.EB z dnia 30.08.2012r.)
10 | S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
miasta rośnie zapotrzebowanie na instytucjonalne formy wsparcia dla osób z zaburzeniami
psychicznymi.
III. Zasoby Opieki Psychiatrycznej i Psychologicznej dla mieszkańców miasta JastrzębieZdrój.
1. Lecznictwo stacjonarne
1.1. Zasoby psychiatrycznej opieki stacjonarnej
Opiekę szpitalną mieszkańcom Jastrzębie-Zdrój zapewnia głównie Samodzielny Publiczny Zakład
Opieki Zdrowotnej-Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych z siedzibą w Rybniku, ul.
Gliwicka 3.
1.2. Stacjonarne zasoby lecznictwa odwykowego
Stacjonarnymi zakładami leczenia odwykowego są: oddziały odwykowe
i detoksykacyjne, które wchodzą w skład szpitali psychiatrycznych lub ogólnych oraz ośrodki
leczenia odwykowego.
Leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu mieszkańcom miasta Jastrzębie-Zdrój
zabezpieczają głównie:
1) Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej-Państwowy Szpital dla Nerwowo
i Psychicznie Chorych z siedzibą w Rybniku, ul. Gliwicka 3.
2) Wojewódzki Ośrodek Lecznictwa Odwykowego i Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w
Gorzycach z siedzibą w Gorzycach, ul. Zamkowa 8.
2. Opieka ambulatoryjna
2.1. Psychiatryczna opieka ambulatoryjna
Psychiatryczna opieka ambulatoryjna prowadzona jest w poradniach zdrowia psychicznego,
które zajmują się leczeniem różnego rodzaju zaburzeń zdrowia psychicznego oraz zaburzeń
zachowania (schizofrenia, depresja, upośledzenie umysłowe, zaburzenie nerwicowe). Pomoc
udzielana jest w formie psychoedukacji, terapii indywidualnej, grupowej, rodzinnej w poradni.
Na terenie Jastrzębia-Zdroju działają poradnie utworzone w następujących zakładach opieki
zdrowotnej:
1) Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 2 w Jastrzębiu-Zdroju -Poradnia Zdrowia
Psychicznego, z siedziba w Jastrzębiu -Zdroju, al. Jana Pawła II nr 7.
2) Niepubliczny Zakład Opieki Psychiatryczno-Psychologicznej „VARIUSMED” S.C.
z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Wrocławska 12.
3) Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki „NEURO-MED” Centrum Leczenia Nerwic
Depresji i Uzależnień z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Dębowa 20.
2.2. Poradnie odwykowe
Do zadań poradni odwykowych w szczególności należy: udzielanie indywidualnych świadczeń
zapobiegawczo – leczniczych i rehabilitacyjnych, organizowanie i prowadzenie terapii grupowej,
organizowanie klubów pacjenta, współpraca ze środowiskiem zamieszkania, pracy lub nauki
pacjenta oraz z jego rodziną.
Poradnia dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych zapewnia wszechstronną
terapię i leczenie chorym uzależnionym oraz kierując poradnictwo do rodzin osób uzależnionych
i współuzależnionych. Psychoterapia obejmuje osoby uzależnione a także indywidualnie
rodziny osób uzależnionych. Organizuje również grupy edukacyjno –terapeutyczne
zapobiegające nawrotom oraz grupę wsparcia dla rodziców.
W Jastrzębiu-Zdroju funkcjonują 3 poradnie odwykowe usytuowane w:
11 | S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
1) Niepubliczny Zakład Opieki Psychiatryczno-Psychologicznej „VARIUSMED” S.C.
z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Wrocławska 12.
2) Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki „NEURO-MED” Centrum Leczenia Nerwic
Depresji i Uzależnień z siedzibą w Jastrzębiu-Zdroju, ul. Dębowa 20.
3) Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej „SALUS” z siedzibą w
Jastrzębiu-Zdroju, ul. Wrocławska 12a.
3. Instytucje i organizacje realizujące zadania mieszczące się w zakresie profilaktyki
zdrowia psychicznego oraz inne pełniące funkcje wspierające:
1) Ośrodek Pomocy Społecznej w Jastrzębiu-Zdroju,
2) Główny Specjalista -Pełnomocnik ds. rozwiązywania problemów alkoholowych
(działający w strukturach Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta),
3) Powiatowy Urząd Pracy,
4) szkoły podstawowe i gimnazja oraz inne placówki oświatowe,
5) organizacje pozarządowe działające na rzecz jastrzębian,
6) podmioty lecznicze działające na rzecz jastrzębian.
IV. Adresaci
Adresatami Programu są mieszkańcy miasta Jastrzębie-Zdrój narażeni na niekorzystny
wpływ czynników zagrażających ich zdrowiu psychicznemu, osoby z zaburzeniami
psychicznymi i ich bliscy.
Działania zapobiegawcze w zakresie ochrony zdrowia psychicznego kierowane będą
przede wszystkim do dzieci, młodzieży, rodzin, osób starszych oraz osób znajdujących się
w sytuacjach stwarzających zagrożenie dla ich zdrowia psychicznego. Problemy ze zdrowiem
psychicznym coraz częściej dotykają dzieci i ludzi młodych, najbardziej narażonych na
zagrożenia z powodu czynników społecznych, psychicznych i środowiskowych. Objęcie opieką
rodzin
i podnoszenie kompetencji opiekuńczo-wychowawczych rodziców i wychowawców może
podwyższać samoocenę dzieci, zwiększyć ich kompetencje społeczne i szkolne, chronić je przed
późniejszymi destrukcyjnymi zachowaniami i zaburzeniami, przede wszystkim związanymi
z używaniem substancji psychoaktywnych. U osób starszych wraz z utratą zdolności
funkcjonalnych i poznawczych zwiększa się ryzyko wystąpienia niektórych zaburzeń
psychicznych, takich jak otępienia i depresje. Straty w sferze społecznej spowodowane
ograniczeniem kontaktów społecznych, śmiercią bliskich oraz pogorszeniem jakości życia,
związanym z utratą zdrowia, przejściem na emeryturę i obniżeniem dochodów, dodatkowo
zwiększają ryzyko wystąpienia zaburzeń.
Poprzez profilaktykę zdrowotną, edukację społeczną oraz wspieranie zdrowia
psychicznego Program zakłada ograniczanie i likwidację przyczyn powodujących zaburzenia
psychiczne. Wyższa świadomość społeczna dotycząca chorób psychicznych daje większe
możliwości stworzenia odpowiednich warunków do życia osobom, którym ten problem zagraża
lub których bezpośrednio dotknął.
Większość przejawów chorób psychicznych często prowadzi do tego, że osoby nimi
dotknięte nie są akceptowane przez społeczeństwo. Nadal dominującym odczuciem wobec
zaburzeń psychicznych jest przerażenie, bezradność, obojętność. Niewielka znajomość problemu
oraz stereotypowe postrzeganie osób dotkniętych chorobami psychicznymi są przyczyną braku
12 | S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
akceptacji, a niekiedy wyraźnej dezaprobaty i wrogości ze strony środowiska. Założeniem
Programu jest zmiana podejścia do problemów psychicznych i uzyskanie przez osoby z
zaburzeniami psychicznymi i ich bliskich coraz większego zrozumienia ze strony społeczności
lokalnej. Służyć ma temu budowa środowiskowego modelu opieki, który pozwala osobom z
przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi żyć we własnym środowisku społecznym, w sposób
zapewniający jak najwyższą jakość życia, co sprzyja respektowaniu praw człowieka oraz
ogranicza
stygmatyzację
w związku z pozostawaniem w leczeniu. Zmniejszeniu istniejących barier ma służyć także
edukacja społeczna odnosząca się do częstości występowania chorób psychicznych, zakresu
poddawania się leczeniu, procesów dochodzenia do zdrowia, praw osób z chorobami
psychicznymi.
V. Cele i zadania
Celem Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego do roku 2015 jest stworzenie podstaw
do podjęcia działań w zakresie ochrony zdrowia psychicznego mieszkańców miasta JastrzębieZdrój mających na celu ograniczenie występowania zagrożeń dla zdrowia psychicznego,
poprawę jakości życia osób z zaburzeniami psychicznymi i ich bliskich oraz zapewnienie
dostępności do form pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym.
Do celów głównych Programu należy:
1. Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym.
2. Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie
dostępnej opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym
i społecznym.
Program zawiera opis działań służących wykonywaniu zadań określonych w ramach
poszczególnych celów szczegółowych.
Uwzględniono propozycje zakładów, instytucji, organizacji pozarządowych, które
współuczestniczą w kształtowaniu systemu ochrony zdrowia psychicznego w naszym mieście.
Wskazane powyżej priorytety będą realizowane w szczególności poprzez następujące działania
w ramach Programu.
1. Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym.
Cele szczegółowe:
1.1. Upowszechnianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań
i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie
w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu.
1.2. Zapobieganie zaburzeniom psychicznym.
1.3. Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi.
1.4. Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego.
Cel szczegółowy 1.
Upowszechnianie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych
dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności efektywnego radzenia sobie w sytuacjach zagrażających
zdrowiu psychicznemu.
zadania
wskaźniki realizacji działań
działania edukacyjno-informacyjne w zakresie promocji zdrowia liczba i rodzaj działań edukacyjnopsychicznego i różnych aspektów zaburzeń psychicznych, w tym informacyjnych
rozwijanie postaw tolerancji wobec osób cierpiących na zaburzenia
psychiczne
działania edukacyjno-informacyjne w zakresie redukcji czynników ryzyka liczba i rodzaj działań edukacyjno13 | S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
zagrażających zdrowiu psychicznemu, w tym w obszarze zapobiegania
uzależnieniom i przemocy, kształtowania właściwych postaw
rodzicielskich
Cel szczegółowy 2.
Zapobieganie zaburzeniom psychicznym.
zadania
organizowanie działań wspierających w sytuacjach życiowych
zagrażających zdrowiu psychicznemu.
wspieranie zdrowego psychicznie starzenia się
Cel szczegółowy 3.
Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi.
zadania
1) organizowanie dla osób z zaburzeniami psychicznymi form wsparcia
w środowisku naturalnym, realizacja specjalistycznych usług
opiekuńczych, prowadzenie mieszkania chronionego i innych działań
szczegółowo opisanych w Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych Jastrzębia-Zdroju na lata 2011-2015 przyjętej uchwałą
Nr LXIII/777/2010 Rady Miasta Jastrzębie-Zdrój z dnia 28
października 2010r. oraz Nr III.5.2011 Rady Miasta Jastrzębie-Zdrój
z dnia 24.02.2011 r. w sprawie przyjęcia projektów socjalnych
wynikających z ,,Strategii rozwiązywania problemów społecznych
Jastrzębia Zdroju na lata 2011-2015”
informacyjnych
wskaźniki realizacji działań
liczba i rodzaj działań wspierających
liczba osób korzystających ze
wsparcia
liczba i rodzaj działań wspierających
liczba osób korzystających ze
wsparcia
wskaźniki realizacji działań
liczba i rodzaj działań wspierających
liczba osób korzystających ze
wsparcia
2) grupy wsparcia dla rodzin osób z zaburzeniami psychicznymi- Zadanie - liczba grup wsparcia
realizowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej w ramach projektów - liczba osób uczestniczących w
socjalnych wynikających z ,,Strategii rozwiązywania problemów grupach wsparcia
społecznych Jastrzębia Zdroju na lata 2011-2015”
Cel szczegółowy 4.
Organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego.
zadania
wskaźniki realizacji działań
1) zapewnienie dostępności pomocy specjalistycznej w stanach kryzysu - liczba i rodzaj miejsc poradnictwa
psychicznego
specjalistycznego
- liczba osób i udzielonych porad
2) informowanie o formach i miejscach pomocy
- liczba i formy przekazów
2. Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie
dostępnej opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnymi społecznym.
Cele szczegółowe:
2.1. Upowszechnianie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej.
2.2. Upowszechnianie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego.
2.3. Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi.
2.4. Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy.
Cel szczegółowy 1.
Upowszechnianie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej.
zadania
Współpraca z podmiotami leczniczymi i organizacjami pozarządowymi
realizującymi różne formy pomocy i oparcia społecznego dla osób z
zaburzeniami psychicznymi
wskaźniki realizacji działań
-liczba
i
rodzaj
podmiotów
leczniczymi
i
organizacji
pozarządowych realizującymi różne
formy pomocy.
14 | S t r o n a
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
Monitorowanie dostępności do opieki medycznej i różnych form pomocy
i oparcia społecznego dla osób z zaburzeniami psychicznymi
Cel szczegółowy 2.
Upowszechnianie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego.
zadania
Stworzenie na stronie internetowej miasta zakładki dotyczącej ochrony
zdrowia psychicznego z przydatnymi adresami, telefonami i wskazówki,
jak uzyskać wsparcie w trudnej sytuacji.
Opracowanie i publikacja informatora o dostępnych formach opieki
zdrowotnej i pomocy społecznej dla osób z zaburzeniami psychicznymi i
uzależnionych.
Cel szczegółowy 3.
Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi.
zadania
Tworzenie miejsc pracy dostosowanych do potrzeb wynikających z
niepełnosprawności
Zróżnicowanie form wspierania zatrudniania i przedsiębiorczości
społecznej dostosowanych do potrzeb osób z zaburzeniami psychicznymi
we współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy i Zakładem Aktywności
Zawodowej.
Cel szczegółowy 4.
Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy.
zadania
zapewnienie dostępności specjalistycznej opieki zdrowotnej w stanach
kryzysu psychicznego
informowanie o formach i miejscach pomocy
-ilość udzielonych porad.
liczba
i
rodzaj
monitorujących.
wskaźniki realizacji działań
-utworzenie strony www lub zakładki
-liczba osób korzystających ze strony.
-liczba
egzemplarzy
wydanej
publikacji
-liczba osób korzystających z
informacji zwartej w publikacji
wskaźniki realizacji działań
-liczba i rodzaj działań wspierających
-liczba
osób
znajdujących
zatrudnienie
-liczba i rodzaj działań wspierających
-liczba
osób
znajdujących
zatrudnienie
wskaźniki realizacji działań
- liczba i rodzaj miejsc poradnictwa
specjalistycznego medycznego
- liczba osób i udzielonych porad
- liczba i formy przekazów
VI. Zarządzanie Programem, jego monitorowanie i finansowanie.
1. Podmiot koordynujący
Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta Jastrzębie-Zdrój.
2. Realizacja
Realizatorami zadań określonych w proponowanym Programie są:
1) Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta
2) Ośrodek Pomocy Społecznej w Jastrzębiu-Zdroju,
3) Powiatowy Urząd Pracy,
4) szkoły podstawowe i gimnazja oraz inne placówki oświatowe,
5) organizacje pozarządowe działające na rzecz jastrzębian,
6) podmioty lecznicze działające na rzecz jastrzębian.
3. Monitoring i ewaluacja
Realizatorzy zaangażowani w realizację poszczególnych działań monitorują potrzeby
oraz zmiany ilościowo – jakościowe, które będą stanowiły podstawę do dokonywania
zmian w poszczególnych działaniach programu.
4. Sprawozdawczość
Corocznie będą przygotowywane informacje z realizacji zadań za rok poprzedni, które
przesyłane będą do Ministerstwa Zdrowia lub do wskazanego przez Ministerstwo
15 | S t r o n a
działań
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku
Podmiotu w terminie do dnia 15 maja każdego roku.
5. Źródła finansowania.
Źródłem finansowania zadań zawartych w Programie będą:
1) środki własne Miasta Jastrzębie-Zdrój uchwalane corocznie przez Radę Miasta
Jastrzębie-Zdrój w ramach budżetu miasta-środków na realizację działań z zakresu
promocji
i profilaktyki zdrowia,
2) środki własne realizatorów zadań,
3) środki NFZ, w ramach zawartych kontraktów,
4) środki pochodzące z PFRON,
5) środki pozabudżetowe.
VII. PODSUMOWANIE
Zdrowie psychiczne jest nieodłącznym składnikiem zdrowia. Szybkie zmiany społeczne
i ekonomiczne istotnie wpływają na stan zdrowia ludności. Mnogość stresujących sytuacji
wpływa na brak bezpieczeństwa, jest przyczyną wzrostu liczby przypadków zaburzeń lękowych
i depresji. Problemy ze zdrowiem psychicznym coraz częściej dotykają ludzi słabszych, grupy
społeczne najbardziej narażone na zagrożenia z powodu czynników społecznych, psychicznych
i środowiskowych. Profilaktyka i edukacja społeczeństwa od najmłodszych lat oraz wspieranie
zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży jest długotrwałą inwestycją w zdrowe społeczeństwo.
Im wyższa świadomość społeczna dotycząca chorób psychicznych, tym większa
możliwość wczesnego wykrycia zaburzeń oraz większa możliwość stworzenia odpowiednich
warunków do życia osobom, których ten problem bezpośrednio dotyczy.
Tworzenie warunków lokalnych, które umożliwią osobom z zaburzeniami psychicznymi
uczestnictwo w życiu społecznym jest podstawą wszelkich działań kierowanych do tej grupy
ludzi. Działania podejmowane w gminie, zwłaszcza w sferach usuwania barier społecznych
i psychicznych, przyczyniają się do prowadzenia samodzielnego życia przez osoby z
zaburzeniami psychicznymi, a stwarzanie korzystnych lokalnie warunków do powstawania grup
samopomocowych, poprzez stałą współpracę prowadzącą do zwiększenia integracji ze
środowiskiem lokalnym, zaowocuje poszerzeniem życiowej samodzielności osób i ich rodzin.
W odczuciu społecznym często chorzy psychicznie traktowani są gorzej niż inni, przede
wszystkim jeśli chodzi o prawo do pracy i zatrudnienia oraz poszanowania godności osobistej.
Obserwacje dowodzą, że dyskryminacja utrudnia powrót do zdrowia i odzyskanie pozycji
społecznej. Brak wiedzy na temat chorób psychicznych skutkuje brakiem tolerancji, strachem,
dyskryminacją osoby chorej i jej izolacją społeczną.
Proponowany Program Ochrony Zdrowia Psychicznego do 2015 roku to szansa na rozwój
nowoczesnych form wsparcia psychicznego i możliwość zwrócenia uwagi na problemy osób
chorych psychicznie żyjących w naszym mieście.
16 | S t r o n a