PRZEMOC EMOCJONALNA I ZANIEDBYWANIE EMOCJONALNE

PRZEMOC EMOCJONALNA I ZANIEDBYWANIE
EMOCJONALNE
PRZEMOC EMOCJONALNA
Krzywdzenie emocjonalne jest utrzymującym i
powtarzającym się niewłaściwym traktowaniem
dziecka, które prowadzi do dotkliwych, trudnych do
odwrócenia i niekorzystnych skutków dla jego
rozwoju emocjonalnego.
Złe traktowanie w przemocy emocjonalnej i
zaniedbaniu emocjonalnym odnosi się do
wzajemnych oddziaływań, a więc zarówno tego , co
rodzic robi, jak i tego, czego nie robi dziecku.
Oddziaływania te przyjmują róŜnorakie formy.
KATEGORIE ZŁEGO TRAKTOWANIA W RAMACH
KRZYWDZENIA I ZANIEDBYWANIA EMOCJONALNEGO:
Emocjonalna niedostępność, niewraŜliwość i
zaniedbywanie
Główni opiekunowie są zazwyczaj pochłonięci własnymi szczególnymi
trudnościami, jak: choroba psychiczna, włącznie z depresją
poporodową, naduŜywanie substancji odurzających, przytłaczające
zobowiązania zawodowe)
Są niezdolni do odpowiadania na potrzeby emocjonalne dziecka.
Między opiekunem a dzieckiem nie ma bądź jest bardzo mały kontakt
emocjonalny( wzajemne oddziaływanie).
Opiekun w tej sytuacji jest niedostępny emocjonalnie tzn. :(nie reaguje
na sygnaly dziecka, bagatelizuje jego slowa, nie akceptuje emocji
dziecka, nie respektuje jego prywatności)
KATEGORIE ZŁEGO TRAKTOWANIA W RAMACH
KRZYWDZENIA I ZANIEDBYWANIA
EMOCJONALNEGO:
Przypisywanie dziecku cech negatywnych - odrzucenie emocjonalne
- komunikowanie dziecku, Ŝe jest bezwartościowe, niekochane, bądź
niezadowalające, sprawiające zawód , cenione wyłącznie w takim
stopniu, w jakim zaspokaja potrzeby innej osoby
- komunikowanie dziecku, ze „ ma złe geny”, przypisywanie mu
negatywnych cech znienawidzonego partnera
- obwinianie dziecka
- nękanie, zawstydzanie wobec obcych, krytykowanie
- wyzywanie, drwienie , ośmieszanie
- oskarŜanie, wyraŜanie pretensji
- stosowanie surowych kar
KATEGORIE ZŁEGO TRAKTOWANIA W RAMACH
KRZYWDZENIA I ZANIEDBYWANIA
EMOCJONALNEGO:
Rozwojowo nieodpowiednie lub niespójne oddziaływania
opiekuna i dziecka
- stawianie dziecku wymagań nieadekwatnych do wieku i fazy
rozwojowej
(nierealistyczne oczekiwania dotyczące sprawności intelektualnej,
zadaniowej, emocjonalnej )
- nakładanie dziecku obowiązków, których nie jest w stanie
wypełnić lub które utrudniają jego rozwój np. edukację lub
kontakt z rówieśnikami
- nadmierne chronienie i ograniczanie uczenia się, eksploracji i
samodzielności.
KATEGORIE ZŁEGO TRAKTOWANIA W RAMACH
KRZYWDZENIA I ZANIEDBYWANIA
EMOCJONALNEGO:
Wywoływanie w dziecku uczucia strachu lub zagroŜenia:
- naraŜanie dziecka na akty przemocy w domu
wrzaski, przekleństwa, sprośne zachowania lub
wypowiedzi
- podnoszenie głosu
- wykonywanie gniewnych lub przeraŜających gestów
groŜenie
- naraŜanie dziecka na doświadczenia i oddziaływania
traumatyczne, powodujące dezorientacje , niepokój ub
wprawiające w zakłopotanie np. zachowania ( para
samobójcze).
KATEGORIE ZŁEGO TRAKTOWANIA W RAMACH KRZYWDZENIA I
ZANIEDBYWANIA EMOCJONALNEGO:
Manipulowanie dzieckiem czyli wykorzystywanie dziecka w celu
zaspokojenia psychologicznych potrzeb rodziców.
Dzieje się tak wtedy gdy dorosły nie potrafi rozróŜnić rzeczywistości
dziecka, jego indywidualności, potrzeb i granic od swoich
przekonań i Ŝyczeń.
- lekcewaŜenie i podkopywanie autorytetu drugiego rodzica na oczach
dziecka
• manipulowanie dzieckiem by opowiedziało się przeciwko drugiemu rodzicowiwykorzystywanie dziecka w konflikcie
• oczekiwanie od dziecka spełnienia ambicji opiekuna
• wykorzystanie dziecka jako partnera, przyjaciela, powiernika
• traktowanie dziecka jako chorego i słabego, aby zaspokoić swoje potrzeby np.
bycia potrzebnym, mniej samotnym.
• budzenie poczuć winy u dziecka
• szantaŜ emocjonalny( nie kocham cię, nie będę cię kochać jeśli ...)
• obraŜanie się
KATEGORIE ZŁEGO TRAKTOWANIA W RAMACH
KRZYWDZENIA I ZANIEDBYWANIA
EMOCJONALNEGO:
Demoralizowanie dziecka
•stanowienie złego przykładu
• naduŜywanie alkoholu czy narkotyków
•ograniczanie dziecku moŜliwości rozwijania relacji z
rówieśnikami
•pozwalanie lub zachęcanie do uŜywania substancji
odurzających
•pozwalanie lub zachęcanie na uczestniczenie w
działaniach przestępczych
WAśNE !!!
KaŜdej formie krzywdzenia dziecka towarzyszy w pewnym stopniu
krzywdzenie emocjonalne, ale moŜe teŜ ono występować
niezaleŜnie.
Krzywdzenie emocjonalne jest bardzo szkodliwą forma
krzywdzenia dzieci nie mniej niŜ bicie czy naduŜywanie seksualne.
Krzywdzenie emocjonalne dzieci występuje znacznie częściej niŜ
się sądzi
W przypadku emocjonalnego krzywdzenia i zaniedbania sprawca
rzadko próbuje ukryć swoje działanie ( waŜnym wyjątkiem jest tu
jednak indukowanie choroby).
Przemoc emocjonalna i zaniedbywanie nie jest
łatwo rozpoznać gdyŜ:
•
sprawca jest jednocześnie podstawowym opiekunem
dziecka
•
dziecko jest lojalne wobec opiekuna / obawia się jego złości
•
dziecko obawia się o własne przetrwanie
•
dziecko ma trudności w przyznaniu się do bycia
odrzuconym, niekochanym, wykorzystanym
•
dziecko stosuje róŜne formy obrony, Ŝeby poradzić sobie z
tą sytuacją / racjonalizacja, usprawiedliwianie,
samoobwinianie się.
OBJAWY KRZYWDZENIA EMOCJONALNEGO:
1.Stan emocjonalny:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
poczucie winy i nieszczęścia
poczucie bezsilności
poczucie straty i porzucenia
fragmentaryzacja doświadczenia cielesnego
stygmatyzacja- poczucie wstydu i alienacji
erotyzacja
niska samoocena
strach, lęk , niepokój
Ŝycie w ciągłym stresie, napięciu
depresyjność
OBJAWY KRZYWDZENIA EMOCJONALNEGO:
2, Zachowanie:
•
•
•
•
•
•
zabieganie o uwagę
bunt
odpowiedzialność nieodpowiednia do wieku
bierność
zachowania destrukcyjne
zachowania regresywne( kołysanie, ssanie palca itp.)
OBJAWY KRZYWDZENIA EMOCJONALNEGO:
3, Osiągnięcia i moŜliwości rozwojowe, edukacyjne
• słabe wyniki w nauce
• absencja szkolna / powtarzające się spóźnianie /
4, Relacje z rówieśnikami
• wycofanie lub izolowanie się
• agresja
• destrukcja
OBJAWY KRZYWDZENIA EMOCJONALNEGO:
5, Odległe skutki
• Zaburzenia osobowości ( zaburzenia toŜsamości,
zaburzenia dysocjacyjne- osobowość wieloraka)
6, Stan fizyczny:
• bóle i symptomy nie mające podłoŜa fizycznego(
zaburzenia snu i łaknienia, bóle, wymioty, biegunki,
enurezja – mimowolne oddawanie moczu, enkoprezja –
mimowolne wydalanie kału )
• zaniedbanie fizyczne
• słaby rozwój fizyczny