-1Program nauczania: Moduł 412[01].Z4 PRAKTYKA ZAWODOWA 1. Cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: - charakteryzować strukturę jednostki organizacyjnej, - określać zakres umiejętności niezbędnych do wykonania pracy na poszczególnych stanowiskach, - stosować regulaminy wewnętrzne, dotyczące organizacji i dyscypliny pracy, - wyjaśniać zasady przepływu informacji i obiegu dokumentów, - organizować stanowiska pracy biurowej zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymaganiami ergonomii, - organizować pracę własną, - wykorzystywać w pracy materiały biurowe i środki techniczne, - redagować pisma w sprawach osobowych, handlowych i finansowych, - sporządzać i rejestrować dokumenty dotyczące podstawowej działalności jednostki organizacyjnej, - stosować zasady etyki zawodowej we współpracy z innymi, - nawiązywać kontakty służbowe ze współpracownikami i otoczeniem jednostki organizacyjnej, - określać organizację i podział pracy w komórkach finansowo-księgowych, - kontrolować i dekretować dokumenty księgowe zgodnie z planem kont, - obsługiwać programy finansowo-księgowe, - dokonywać rozliczeń finansowych, - ewidencjonować operacje gospodarcze charakterystyczne dla rodzaju działalności na kontach syntetycznych i analitycznych, - stosować zasady przechowywania dokumentów i zabezpieczania danych, - kształtować pozytywną opinię o przedsiębiorstwie, - dokonywać samooceny i ewaluacji umiejętności zawodowych. 2. Wykaz jednostek modułowych Symbol jednostki modułowej Nazwa jednostki modułowej 412[01].Z4.01 Uczestniczenie w procesach społecznych i gospodarczych jednostki organizacyjnej Uczestniczenie w pracach komórek finansowo-księgowych jednostki organizacyjnej Razem: 412[01].Z4.02 Orientacyjna liczba godzin na realizację 42 98 140 -23. Schemat układu jednostek modułowych 412[01].Z4 Praktyka zawodowa 412[01].Z4.01 Uczestniczenie w procesach społecznych i gospodarczych jednostki organizacyjnej 412[01].Z4.02 Uczestniczenie w pracach komórek finansowoksięgowych jednostki organizacyjnej Uczniowie powinni odbywać praktykę zawodową w jednostkach stanowiących ich potencjalne przyszłe miejsca pracy. W zależności od potrzeb lokalnego rynku pracy oraz zainteresowań uczniów, mogą to być następujące miejsca: sekretariaty, komórki prowadzące sprawy kadrowe oraz inne komórki, zgodne z podstawową działalnością przedsiębiorstwa, urzędu lub instytucji. Wskazane jest, aby uczniowie sami dokonali wyboru jednostki, w której może być odbywana praktyka. W tym celu powinni nawiązać kontakt z kierownictwem wybranej jednostki, zaprezentować swoje umiejętności i zainteresowania oraz ustalić szczegółowy harmonogram z przydzielonym opiekunem praktyk. Tylko w uzasadnionych przypadkach szkoła pośredniczy w znalezieniu miejsca odbywania praktyki przez ucznia. Program praktyki zawodowej należy traktować elastycznie. Ze względów organizacyjnych dopuszcza się pewne zmiany związane ze specyfiką jednostki, w której uczeń odbywa praktykę. Praktykę zawodową należy tak zorganizować, aby umożliwić uczniom zastosowanie i pogłębienie zdobytych wiadomości i umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Wskazane jest, aby w miarę możliwości uczniowie poznali pracę różnych działów jednostki. Jednostka modułowa 412[01].Z4.01 Uczestniczenie w procesach społecznych i gospodarczych jednostki organizacyjnej 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: - określić przedmiot, cel, formę organizacyjno-prawną i regulacje prawne działalności jednostki gospodarującej, - określić powiązania jednostki organizacyjnej z otoczeniem, - scharakteryzować strukturę organizacyjną jednostki, - określić zakres zadań poszczególnych komórek organizacyjnych, - wyjaśnić zasady przepływu informacji i obiegu dokumentów w jednostce organizacyjnej, - zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, - zorganizować stanowisko pracy biurowej zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymaganiami ergonomii, - zastosować regulaminy wewnętrzne dotyczące organizacji i dyscypliny pracy, -3- zastosować przepisy dotyczące praw i obowiązków pracownika i pracodawcy, określić konsekwencje nieprzestrzegania regulaminów pracy, określić obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony pracy i możliwości egzekwowania uprawnień przez pracownika, zastosować zasady etyki zawodowej, posłużyć się regulaminami wynagrodzenia pracowników, zredagować pisma w sprawach osobowych i handlowych, sporządzić i zarejestrować dokumenty dotyczące zakupu i sprzedaży oraz gospodarki magazynowej, uczestniczyć w działaniach marketingowych przedsiębiorcy, opracować ofertę handlową jednostki, dokonać samooceny i ewaluacji swoich umiejętności zawodowych i interpersonalnych pod kątem ich przydatności na poszczególnych stanowiskach pracy biurowej. 2. Materiał nauczania Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej obowiązującej w jednostce. Analizowanie regulaminów obowiązujących w jednostce. Określenie struktury organizacyjnej, zakresu zadań poszczególnych komórek oraz przepływu informacji i obiegu dokumentów. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii. Wykorzystywanie środków technicznych i materiałów biurowych. Określanie zakresu umiejętności niezbędnych do wykonania zadań na poszczególnych stanowiskach pracy: w sekretariacie, w komórkach prowadzących sprawy kadrowe, zaopatrzenia i zbytu oraz marketingu. Dokumentowanie procesu zakupu i sprzedaży oraz innych, wynikających z rodzaju prowadzonej działalności. Obsługiwanie klientów w typowych sprawach wynikających z rodzaju działalności prowadzonej w przedsiębiorstwie. Opracowanie oferty handlowej jednostki. 3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki Realizacja programu jednostki oparta jest na umiejętnościach zawodowych i ponadzawodowych, nabytych przez ucznia podczas realizacji modułu ogólnozawodowego i modułów zawodowych. Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest doskonalenie umiejętności organizowania pracy, współdziałania w zespole oraz wykonywania zadań zawodowych na typowych dla zawodu stanowiskach pracy. Bardzo ważne jest kształtowanie odpowiedzialności za wykonywaną pracę oraz wdrażanie do samokontroli. Przed przystąpieniem uczniów do wykonywania prac, należy zapoznać ich z przepisami obowiązującymi na danym stanowisku pracy. Uczeń powinien wykonywać zadania przewidziane w zakresie obowiązków pracowników na poszczególnych stanowiskach pracy, a w szczególności: redagować pisma w sprawach osobowych, sporządzać dokumenty wynikające z podstawowej działalności jednostki, obsługiwać techniczne środki biurowe oraz załatwiać typowe sprawy z klientami jednostki. Zadania realizowane przez uczniów w trakcie praktyki zawodowej są skorelowane z treściami programowymi jednostek modułowych zrealizowanych w szkole. W trakcie praktyki uczeń powinien prowadzić dzienniczek praktyk i dokumentować w nim jej przebieg. 4. Propozycje metod sprawdzania i oceniania osiągnięć ucznia Oceny osiągnięć edukacyjnych wynikających z realizacji programu jednostki modułowej dokonuje opiekun praktyk na podstawie obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji zadań oraz dzienniczka praktyk. Wskazane jest, aby na zakończenie praktyki uczeń przedstawił opiekunowi praktyk zawodowych opracowanie o tematyce związanej z jednostką i odbywaną praktyką. -4Ocena osiągnięć ucznia powinna uwzględniać: - aktywność w wykonywaniu zlecanych praktykantowi zadań, - przestrzeganie dyscypliny, - samodzielność podczas wykonywania pracy, - jakość wykonanej pracy, - przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej, opiekun praktyk zawodowych powinien wpisać w dzienniczku praktyki opinię o pracy i postępach ucznia oraz ocenę końcową. Jednostka modułowa 412[01].Z4.02 Uczestniczenie w pracach komórek finansowo-księgowych jednostki organizacyjnej 1. Szczegółowe cele kształcenia W wyniku procesu kształcenia uczeń/słuchacz powinien umieć: - scharakteryzować podział i organizację pracy w komórkach finansowo-księgowych, - sporządzić, skontrolować i zarejestrować dokumenty księgowe typowe dla działalności jednostki, - dokonać zapisów w księgach rachunkowych prowadzonych komputerowo, - zaewidencjonować na kontach syntetycznych i analitycznych operacje gospodarcze z uwzględnieniem specyfiki rachunkowości jednostki organizacyjnej, - zinterpretować zapisy księgowe, - sporządzić i zadekretować listę wynagrodzeń, - dokonać rozliczeń z pracownikami, - dokonać rozliczeń wynikających z celów i rodzaju działalności jednostki, - obliczyć wysokość wynagrodzenia pracownika za okres niezdolności do pracy, - sporządzić dokumenty do miesięcznych rozliczeń z tytułu podatków i ubezpieczeń, - uzgodnić salda kont syntetycznych i analitycznych, - sporządzić zestawienie obrotów i sald, - zidentyfikować wariant rachunku kosztów, - przeprowadzić proste analizy ekonomiczne, - dokonać oceny kondycji finansowej jednostki, - wypełnić formularze GUS dotyczące sprawozdań obowiązujących w jednostce, - określić istotę i zakres odpowiedzialności pracownika służb finansowo-księgowych. 2. Materiał nauczania Określanie podziału i organizacji pracy w komórkach finansowo-księgowych. Sporządzanie i kontrolowanie dokumentów księgowych. Posługiwanie się planem kont w dekretowaniu i księgowaniu dokumentów. Obliczanie wynagrodzeń za pracę i okres niezdolności do pracy. Sporządzanie listy płac. Dokonywanie zapisów księgowych na kontach syntetycznych i analitycznych. Dokonywanie rozliczeń z pracownikami oraz innych rozliczeń wynikających ze specyfiki działalności jednostki. Uzgadnianie sald kont księgi głównej oraz pomocniczych. Sporządzanie zestawienia obrotów i sald. Wypełnianie formularzy sprawozdań statystycznych według szczegółowych instrukcji GUS. Prowadzenie ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera. Zabezpieczanie danych w księgach prowadzonych przy użyciu komputera. Przechowywanie dokumentów. -53. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki Program jednostki modułowej należy realizować w komórkach finansowo-księgowych. Uczeń powinien wykonywać zadnia przewidziane w zakresie obowiązków na poszczególnych stanowiskach pracy. Zadania do wykonania powinny dotyczyć sporządzania i dekretowania dokumentów, prowadzenia ewidencji księgowej, obsługi programów finansowo-księgowych oraz wszelkich rozliczeń finansowych, wynikających z istoty działalności jednostki organizacyjnej. Wykonywanie zadań zawodowych należy poprzedzać instruktażem lub pokazem z objaśnieniem. Zadania do wykonania przez uczniów w trakcie praktyki zawodowej są skorelowane z treściami jednostek modułowych zrealizowanych w szkole. Wskazane jest, aby na zakończenie praktyki zorganizować seminaria, podczas których uczniowie będą mieli okazję wymienić swoje doświadczenia oraz dokonać krótkiej prezentacji jednostki, w której odbywali praktykę, również w języku obcym. W seminarium powinni uczestniczyć nauczyciele kształcenia zawodowego i języków obcych oraz, w miarę możliwości, opiekunowie praktyk. 4. Propozycje metod sprawdzania i oceniania osiągnięć ucznia Oceny osiągnięć edukacyjnych z zakresu programu jednostki modułowej dokonuje opiekun praktyk zawodowych na podstawie obserwacji czynności wykonywanych przez ucznia podczas realizacji zadań oraz dzienniczka praktyk. Wskazane jest, aby na zakończenie praktyki uczeń przedstawił opiekunowi praktyk zawodowych opracowanie o tematyce związanej z jednostką i odbywaną praktyką. Ocena osiągnięć ucznia powinna uwzględniać: - aktywność w wykonywaniu zlecanych praktykantowi zadań, - przestrzeganie dyscypliny, - samodzielność podczas wykonywania pracy, - jakość wykonanej pracy, - przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej, opiekun praktyk zawodowych powinien wpisać w dzienniczku praktyki opinię o pracy i postępach ucznia oraz ocenę końcową.