choroby-zakazne-wieku

Choroby zakaźne wieku dziecięcego
Dla większości rodziców najwyższą wartością, jest zdrowie ich pociech. Okres dzieciństwa to
czas, kiedy maluch szczególnie często narażony jest na różne choroby. Wrodzony brak
odporności na nie, a także intensywny kontakt z rówieśnikami często sprawiają, że infekcji
zwyczajnie nie można uniknąć. Ważnym jest zatem, by rodzic potrafił dobrze rozpoznać
symptomy choroby i w odpowiednim czasie zaprowadził dziecko do lekarza. W artykule
tym zamieszczone są nie tylko informacje, co zrobić, gdy malec już zachoruje, ale również
wskazówki jak zadbać o swoją pociechę, by jak najdłużej mogła cieszyć się zdrowym
dzieciństwem.
Większość zakaźnych chorób u dzieci przebiega obecnie
łagodniej niż dawniej
(szczepienia). Należy zdawać sobie sprawę, że każda wirusowa choroba może stwarzać
zagrożenie powikłaniami, dlatego mimo dobrego stanu dziecka, powinno ono przebywać w domu
i okres rekonwalescencji powinien trwać odpowiednio długo. Dziecko nie powinno przebywać
w towarzystwie innych dzieci, ponieważ je zakaża. Większość zakaźnych chorób wirusowych
powoduje znaczny spadek odporności dziecka i dlatego pociąga za sobą częste zachorowania na
inne choroby infekcyjne.
Odra
Jest chorobą wirusową. Źródłem zakażenia jest inne chore dziecko, a przenoszenie infekcji odbywa się drogą
kropelkową (kaszel, kichanie). Ze względu na wykonywane szczepienia zachorowalność zmniejszyła się wielokrotnie.

Okres występowania - (tzn. stan w którym dziecko jest już zakażone, ale jeszcze nie ma objawów
klinicznych) wynosi od 9-14 dni. Największa zakaźność występuje na 5 dni przed pojawieniem się wysypki
oraz 4 od chwili jej ukazania się.

Objawy - występuje gorączka, zaczerwienione oczy i światłowstręt (nieżyt spojówek), katar, ból gardła i
kaszel. Kaszel jest często bardzo męczący i suchy. Twarz dziecka wygląda jak po długotrwałym płaczu.
Następnie pojawia się wysypka gruboplamista, zlewająca się. Pojawia się początkowo za uszami, następnie
przechodzi na twarz i szyję, a potem na tułów i kończyny. Śluzówki jamy ustnej są zaczerwienione. Od chwili
ukazania się wysypki (po 4-5 dniach) temperatura opada i dziecko powoli wraca do zdrowia.

W niektórych przypadkach, zwłaszcza u dzieci ze zmniejszoną odpornością, odra może mieć przebieg
szczególnie ciężki (wysypka krwotoczna).

Powikłania - najczęstszym powikłaniem jest zapalnie ucha, zapalenie krtani (może przebiegać z dużą
dusznością), zapalenie płuc, mięśnia sercowego oraz najgroźniejsze powikłanie – odrowe zapalenie mózgu.

Dołączenie się powikłań często manifestuje się ponownym skokiem gorączki i w takim przypadku należy
niezwłocznie poprosić lekarza.
Różyczka
Jest chorobą wirusową, źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie następuje drogą kropelkową, a okres
wylęgania trwa 14-21 dni. Dziecko zakaża już na 7 dni przed wystąpieniem wysypki i trwa jeszcze 14 dni od
momentu jej pojawienia się.

Objawy - Umiarkowana gorączka. Stan dziecka dobry. Wysypka drobna, różowa, grudkowa na całym ciele.
Charakterystyczne jest powiększenie węzłów chłonnych potylicznych oraz powiększenie śledziony.

Przebieg - najczęściej jest lekki i nie wymaga leczenia. Największe niebezpieczeństwo stwarza zakażenie
różyczką kobiety w ciąży (jeżeli na nią nie chorowała w dzieciństwie). Przebieg tej choroby może powodować
cały szereg wad rozwojowych płodu (oczu, mózgu, serca, głuchota). Jeżeli kobieta w ciąży zetknie się z
różyczką powinna zgłosić się do lekarza celem podania jej preparatu gammaglobuliny. Skuteczność tego
zabiegu nie jest pewna.

Zapobiegać różyczce możemy skutecznie tylko przez szczepienia, dlatego obecny "kalendarz szczepień"
uwzględnia szczepienia wszystkich dziewczynek przed okresem pokwitania.
Świnka
Choroba wirusowa. Zakażenie dokonuje się drogą kropelkową. Okres wylęgania to 16-18 dni. Niemowlęta nie chorują
ze względu na odporność wrodzoną uzyskaną od matki. Zakażenia często przebiegają bezobjawowo. U większości
dorosłych stwierdza się istnienie przeciwciał.

Objawy - gorączka, czasem wysoka. Znaczna bolesność powiększonych obrzękniętych ślinianek przyusznych,
podżuchwowych
i
podjęzykowych.
Twarz jest obrzęknięta. Ból ślinianek nasila się przy kwaśnym smaku potraw. Wirus świnki atakuje oprócz
ślinianek także trzustkę. Dołączenie się bólów brzucha i wymiotów świadczy o obecności stanu zapalnego
tego narządu. Niekiedy zapaleniu ślinianek towarzyszy silny ból głowy oraz wymioty, co świadczy o
współistnieniu zapalenia opon mózgowych (towarzyszy około 1/3 przypadków).

Leczenie - nie ma leczenia przyczynowego. Ból ślinianek można zmniejszyć podając dziecku Paracetamol, a
także owijając szyję cienką flanelką lub watą. W wypadku dołączających się bólów brzucha lub głowy należy
skonsultować się z lekarzem. Do całkowitego ustąpienia obrzęku ślinianek dziecko musi pozostać w domu.
Ospa wietrzna
Zakażenie wirusowe. Wirus ospy wietrznej może wywoływać dwie postaci choroby: ospę wietrzną oraz półpasiec.
Postać choroby zależy od stanu immunologicznego pacjenta.
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Dziecko zakażone jest już 2 dni przed wystąpieniem wysypki. Zakaźność
kończy się dopiero gdy wszystkie pęcherzyki przyschną. Okres występowania trwa 14 - 28 dni.

Objawy - występuje gorączka oraz charakterystyczna wysypka pojawiająca się rzutami w odstępach co parę
godzin. Takich "rzutów" wysypki może być kilka do kilkunastu. Wykwity mają charakter pęcherzyków
wypełnionych jasnym płynem, od wielkości łebka szpilki do wielkości grochu. Charakterystyczne jest
pojawienie się wysypki na owłosionej skórze głowy. Podobne wykwity mogą pojawiać się również na
śluzówkach jamy ustnej i narządach płciowych. Pęcherzyki pękają i zasychają w strupki. Dziecko skrobiąc
się może zakazić skórę bakteriami ropnymi. Trzeba temu zapobiegać, bo wówczas po odpadnięciu strupków
pozostają blizny. Szczególnie ciężko przechodzą ospę dzieci z niedoborami odporności i wówczas jest
niezbędna kilkukrotna obecność lekarza, aby stwierdzić czy nie występują powikłania. Dzieci chore na ospę
wietrzną powinny być izolowane aż do czasu kiedy strupki odpadną.
W przebiegu ospy jako powikłania mogą wystąpić objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np.
zaburzenia równowagi) - należy wówczas niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Leczenie - u dzieci z osłabioną odpornością można podać preparat immunologiczny (Varitect) lub Acyklowir.
Krostki i strupki smarujemy specjalnym "płynnym pudrem" (dostępnym w aptekach), aby zmniejszyć świąd.
Ma on również działanie odkażające. Miejsca zainfekowane można posmarować roztworem wodnym gentiany.
Gorączka trzydniowa
Choroba zakaźna występująca często u dzieci między 6 a 36 miesiącem życia. Nazwana jest inaczej rumieniem
nagłym. Okres jej inkubacji wynosi od 5 do 15 dni. Choroba ta jest łagodna infekcją wirusową trwającą od 3 do 5
dni.
· Objawy - nagłe wystąpienie wysokiej temperatury 39-40 stopni C .Trwa około 2-3 dni (rzadziej do 5). Gdy
temperatura zaczyna spadać na tułowiu dziecka pojawia się plamista czerwona wysypka, która szybko znika
z tułowia i pojawia się na szyi, rękach i nogach. W chwili pojawienia się wysypki dziecko przestaje być
źródłem zakażenia dla innych dzieci. Przebieg choroby zależy od tego, jak wysoką temperaturę ma dziecko i
jak ją znosi. W ekstremalnych przypadkach może dostać drgawek. Choroba nie jest niebezpieczna i nie
powoduje powikłań. Jeśli podejrzewasz iż twoje dziecko ma gorączkę trzydniową wezwij lekarza, aby
potwierdził twoją diagnozę. Jeśli wystąpią drgawki zrób to natychmiast !

Leczenie -obniżanie temperatury (chłodne okłady na czoło i kark, przecieranie ciała gąbką moczoną w letniej
wodzie), farmaceutyczne środki przeciwgorączkowe. W czasie trwania gorączki dziecko powinno zostać w
domu do chwili wystąpienia wysypki. Dziecku należy podawać duże ilości płynów ( gdy dziecko nie chce jeść
nie należy go do tego zmuszać).
Szkarlatyna
Nazywana jest inaczej płonicą. Występuje dość rzadko, najczęściej w okresie jesienno-zimowym. Można na nią
chorować kilka razy ponieważ są aż cztery rodzaje bakterii, którymi się można zarazić, więc gdy dziecko uodporni się
na jeden szczep bakterii, może zachorować ponownie zakażone innym. Bakterie płonicy mogą być przenoszone drogą
kropelkową, przez zainfekowane przedmioty, a nawet przez osoby zdrowe(np. na nie umytych rękach). Okres
inkubacji szkarlatyny wynosi 2 do 4 dni.

Objawy -pojawienie się wysokiej temperatury i silnych bóli gardła. Obłożenie języka białym nalotem które po
dwóch, trzech dniach zmienia kolor na malinowy. Silne zaczerwienienie podniebienia miękkiego i języczka.
Pojawienie się na skórze drobnych czerwonych kropeczek wielkości główki od szpilki (najpierw na piersiach i
szyi). przybranie przez skórę koloru płomiennie czerwonego. brak wysypki wokół ust i nosa. po ustąpieniu
wysypki łuszczenie skóry. Najpierw na twarzy, potem na tułowiu i na końcu na dłoniach i podeszwach stóp.

Leczenie - podawanie antybiotyków dokładnie według zaleceń lekarza. Dziecko musi dostać pełną dawkę
leku nawet jeśli wygląda na zdrowe. Zapobiega to możliwym powikłaniom: zapaleniu ucha środkowego,
zapaleniu nerek, gorączki reumatycznej, stanu zapalnego mięśnia sercowego, ropnia przymigdałkowego.
obniżanie temperatury farmakologicznie i domowymi sposobami (okłady z wody o temperaturze 2 stopnie
niższej od temp. ciała dziecka na czoło, łydki lub pachwiny. podawanie ciepłych lekko osłodzonych napoi (np.
herbatka z kwiata lipy z dodatkiem cytryny osłodzona miodem). dziecko powinno leżeć w łóżku przynajmniej
przez tydzień a przez kolejny nie może się forsować.
Angina paciorkowcowa
Angina jest bakteryjną chorobą zakaźną, mającą zazwyczaj dość ostry przebieg. Przenosi się droga kropelkową przez
kontakt z chorą osobą.
Okres wylęgania choroby, czyli czas od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów, wynosi 2-3 dni.
· Objawy - Na początku anginy pojawia się u chorego wysoka gorączka (39-40°C), ból głowy oraz nasilające się
przy przełykaniu bóle gardła, które powodują niechęć dziecka do jedzenia. Gorączce towarzyszyć mogą
również drgawki. Gardło chorego dziecka jest wyraźnie przekrwione, podobnie jak migdałki, które dodatkowo
są powiększone, rozpulchnione i pokryte nalotem. Bolesne dla chorego są również powiększone węzły
chłonne
w
okolicy
kąta
żuchwy.
Możliwe
są
powikłania
takie
jak:
ropień okołomigdałkowy, zapalenie zatok, ucha środkowego, nerek, opon mózgowo-rdzeniowych, wsierdzia,
gorączka reumatyczna.
· Leczenie - w przypadku wystąpienia gorączki rodzice powinni podać lek obniżający temperaturę i w miarę
szybko zgłosić się do lekarza. Angina jest chorobą wymagającą szybkiego podania antybiotyku. Dlatego
rodzice powinni niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Zakażenia pneumokokowe
Czym jest zakażenie pneumokokowe?
Zakażenie pneumokokowe jest wywoływane przez bakterie zwane pneumokokami lub dwoinkami zapalenia płuc o
nazwie łacińskiej Streptococcus pneumoniae. Pneumokoki są najczęstszą przyczyną pozaszpitalnych, bakteryjnych
zakażeń układu oddechowego takich jak zapalenia ucha środkowego, zapalenia zatok oraz zaostrzenia przewlekłego
zapalenia oskrzeli. Są też najczęstszą przyczyną pozaszpitalnego zapalenia płuc, zwłaszcza tego, które przebiega z
bakteriemią. Najcięższą postacią zakażenia pneumokokowego jest tzw. inwazyjna choroba pneumokokowa (IChP). W
pojęciu tym mieści się zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, sepsa (posocznica) i zapalenie płuc z bakteriemią.
Pneumokoki mogą również wywoływać zapalenie spojówek, zapalenie otrzewnej oraz zapalenie stawów.
Pneumokoki są częstą (do 60%) przyczyną bezobjawowego nosicielstwa nosogardłowego, szczególnie u małych dzieci.
Nosicielstwo nie wymaga leczenia i wraz z wiekiem ulega zmniejszeniu zwłaszcza w krajach, które wprowadziły
masowe szczepienia koniugowaną szczepionką przeciw pneumokokom.
Transmisja z człowieka na człowieka zachodzi drogą kropelkową przez kontakt z wydzieliną dróg oddechowych.
Do zakażeń pneumokokowych dochodzi najczęściej zimą, szczególnie przy współwystępowaniu grypy.
Zakażenie pneumokokami występuje we wszystkich grupach wiekowych, ale szczególnie narażone są małe dzieci
poniżej 2 r.ż. i osoby dorosłe powyżej 65 r.ż. Ponadto, na zakażenie pneumokokami są podatne osoby z wrodzonymi
lub nabytymi zaburzeniami odporności humoralnej, chorzy na AIDS, osoby z brakiem śledziony lub jej
niewydolnością, dzieci z implantami ślimakowymi oraz dzieci uczęszczające do żłobka/przedszkola.
Zakażenia pneumokokowe występują zazwyczaj sporadycznie, rzadziej w niewielkich ogniskach epidemicznych.

Objawy różnią się w zależności od miejsca zakażenia, grupy wiekowej i czynników ryzyka. Szereg objawów
jest wspólnych dla różnych postaci zakażenia pneumokokowego, np. zapalenie ucha wiąże się z bólem,
gorączką, a u małych dzieci dodatkowo występuje niepokój, płacz, brak apetytu. Zapalenie płuc zazwyczaj
objawia się gorączką, dreszczami, dusznością i kaszlem.

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych zazwyczaj objawia się gorączką, bólami głowy, splątaniem,
światłowstrętem, nudnościami, wymiotami, lękiem, sztywnością karku, a u niemowląt pulsującym
ciemiączkiem. W przypadku bakteriemii dochodzi do wniknięcia pneumokoków do krwi z innego ogniska
zakażenia (np. zapalenie płuc) bądź w wyniku bezpośredniej inwazji np. z nosogardła. Główne objawy
obejmują gorączkę, przyspieszenie tętna i oddechu, dreszcze, osłabienie, ból brzucha.

Dalszy rozwój zakażenia może prowadzić do sepsy, wstrząsu septycznego i niewydolności wielonarządowej
Diagnoza inwazyjnego zakażenia pneumokokowego, zwłaszcza u niemowląt może być trudna. Zakażenie
pneumokokowe jest często poprzedzone infekcją wirusową dróg oddechowych.
Grypa
Grypa jest ostrą chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, a
czasami także przez kontakt ze skażoną powierzchnią.
Wirusy grypy atakują komórki nabłonka dróg oddechowych, w których namnażają się. W konsekwencji powodują
martwicę tychże komórek, co z kolei otwiera drogę patogenom bakteryjnym.
Okres wylęgania wynosi 1-4 dni (średnio 1-2 dni). Osoba zakażona może stanowić zagrożenie dla innych osób zanim
jeszcze pojawią się objawy choroby, tj.:
• zakażony dorosły może być źródłem zakażenia dla innych począwszy od dnia poprzedzającego wystąpienie objawów
chorobowych do około 5-7 dni po ich wystąpieniu,
• zakażone dziecko może być źródłem zakażenia dla innych do ponad 10 dni,
przy czym u małych dzieci również przez okres do 6 dni zanim wystąpią objawy,
• zakażony z ciężkim niedoborem odporności może być źródłem zakażenia dla innych przez wiele tygodni lub
miesięcy.
Objawy grypy nie są na tyle charakterystyczne, by bez wykonania badań laboratoryjnych stwierdzić, że mamy do
czynienia z tą właśnie chorobą. Podobne objawy mogą bowiem wywoływać także inne wirusy. Jednak grypy nie należy
mylić z przeziębieniem, jako że jest ona poważną chorobą, zwłaszcza ze względu na możliwe wystąpienie groźnych
powikłań.
Charakterystyczne dla grypy jest to, że choroba najczęściej pojawia się nagle i towarzyszą jej:
• objawy ze strony układu oddechowego: kaszel, ból gardła, katar,
• objawy ogólnoustrojowe: wysoka gorączka powyżej 38ºC, dreszcze, ból/sztywność mięśni, ból głowy, ból w klatce
piersiowej, złe samopoczucie, brak łaknienia, nudności, wymioty.
W zależności od wieku pacjenta i jego ogólnego stanu zdrowia przebieg choroby może być różny. U osób powyżej 65
roku życia objawy często nie pojawiają się tak nagle jak u osób młodszych. Objawy ogólnoustrojowe rozwijają się
dłużej niż u osób młodszych i są lżejsze (np. gorączka może być mniejsza lub w ogóle nieobecna). Z kolei objawy tj.
nudności i wymioty częściej obserwuje się u dzieci niż osób dorosłych i starszych.
Choroba trwa, o ile nie dojdzie do powikłań, około 7 dni (średnio 3-5 dni). Kaszel i złe samopoczucie mogą
utrzymywać się ponad 2 tygodnie.
SZANOWNI
RODZICE !!!
PROSIMY O CZUJNOŚC I NIELEKCEWAŻENIE
PIERWSZYCH OBJAWÓW ZŁEGO SAMOPOCZUCIA U
DZIECI ( KATAR , GORĄCZKA, WYMIOTY, BIEGUNKI)
KONSULTOWANIE Z LEKARZAMI W/W OBJAWÓW I NIE
PRZYPROWADZANIE CHORYCH DZIECI DO
PRZEDSZKOLA.