koran - Magisterskie24.pl

Koran – święta księga islamu, objawiany przez Boga Mahometowi w ciągu jego całego prorockiego
życia: od roku 610 do 632.
Nazwy po arabsku:
 qur'dn (pochodzi od rdzenia „qr” w dawnym arabskim oznaczał recytację),
 Kitab czyli „Księga",
 Kitab Allah - „Księga Boga",
 Al-Furkan czyli „oddzielenie" - Koran przynosi prawdziwe i słuszne objawienie oraz
oddziela je od nieprawdziwego objawienia.
Al-Furkan wywodzi się od aramejskiego wyrazu purądna - wybawienie, ratunek.
Niemniej popularność tej etymologii wciąż się utrzymuje, instytucja zajmującej się
kodyfikacją muzułmańskich rękopisów na całym świecie: Al-Furqan.
 zikr, czyli napomnienie (zwykle w formie: zikr hakim - mądre napomnienie),



kaul (słowo),
kalam (mowa) odnoszące się do Boga (kaul/kalam Allah)
epitety określające cechy Koranu np.:
- al-hadi (prowadząca),
- al-kajjim (cenna).
Układ tekstu koranicznego nie odpowiada chronologii jego powstania, lecz odzwierciedla sposób jego
gromadzenia. Tekst koraniczny zebrano i złożono w jedną całość po śmierci Proroka. Udało się to
dopiero niemieckiemu islamiście Th. Nólde – „Tu i wyżej”.
Według chronologii objawienia Koran dzieli się na powstałe w:
 Mekce (610 - 622) - 86 objawień
 Medynie (622 - 632) – 28 objawień.
Na początku działalności prorockiej w Mekce, Mahomet był przede wszystkim głosicielem nowej
religii i skupiał się na zasadach nowej wiary. Głosił muzułmański monoteizm (tauhid) - wizje
eschatologiczne początek i koniec świata, stworzenie człowieka, raj i piekło itd. Za najwcześniejsze
objawienie zwykle uznaje się pięć pierwszych wersetów sury 96.
Język wczesnych objawień przyrównuje się do poezji przed muzułmańskiej, motywy starszych legend
bliskowschodnich, jak na przykład opowieść o Siedmiu Śpiących z Efezu, zawarta w surze 18 (Al-Kahf„Grota"), tradycyjnie recytowanej w piątki.
W Medynie Prorok był założycielem gminy (ummy). Koran z tego okresu dotyczy przede wszystkim
kwestii związanych z praktyką sprawowania władzy i stosowania prawa, ustalenie zasad
odmawiania modlitw, a więc ich liczby oraz kierunku, w jakim podczas ich odmawiania (tzw. kibli)
zwracają się wierni, a mianowicie w kierunku Al-Kaby. W Medynie objawiona została sura „Światło"
(An-Nur).
W Medynie zostały objawione ostatnie wersety Koranu - werset l sury 110 („Pomoc") i werset 281
sury 2 („Krowa").
Przygotowanie tekstu koranicznego było wynikiem działalności muzułmańskich polityków po śmierci
Proroka. Złożyło się na to:
1. Wśród Arabów nie było jeszcze silnej tradycji spisywania tekstów, wszelką twórczość z reguły
przekazywano ustnie.
2. Mahomet był niepiśmienny, ale też nie uznawał żeby inni spisywali Koranu. Świadczą o tym
późniejsze zastrzeżenia ludzi zaangażowanych w gromadzenie tekstu koranicznego. Gdy Abu
Bakr i Umar nakazywali Zajdowi Ibn Sabitowi zebranie spisanego tekstu Koranu, ten ze
zdziwieniem pytał, czy powinno się robić coś, czego Mahomet nie uważał za słuszne.
Podobne zastrzeżenia wysuwali szyici.
3. Umierało coraz więcej towarzyszy Proroka. W rezultacie rodziło się niebezpieczeństwo, że
tekst objawienia zostanie zapomniany i misja Mahometa będzie zaprzepaszczona.
Bitwia w Al-Jamamie (ok 633) -> późniejszy kalif Umar-> zwrócił uwagę kalifowi Abu Bakrowi na
konieczność spisania tekstu koranicznego -> Abu Bakr zlecił to -> Zajdowi Ibn Sabitowi (Zajad Ibn
Sabit - sekretarz Proroka) -> zgromadzono w zasadzie cały tekst Koranu.
Cechy tego Koranu była:
o Fragmentaryczność. Tekst uznany za niepełny tzw. Mushaf - zbiór ksiąg, zapisów (sahifd).
Opieka nad Muhaf: Abu Bakr -> Umar -> Hafsa (córka Umara).
Inne wersje świętej księgi, autorzy:
Ubajj Ibn Kab,
Abd Allah Ibn Masud.
644 r. kalif Usman, próba ujednolicenia tekstu koranicznego. Na podstawie istniejących wariantów
opracowano wersję zwaną Koranem Usmana i uznano j ą za obowiązującą.
Robiła specjalną komisja: Zajd Ibn Sabit. Najważniejszym osiągnięcie komisji uzyskanie zgody całej
społeczności muzułmańskiej na tę wersję Koranu.  Symbolicznie legenda o zniszczeniu albo
spaleniu nie zaakceptowanych wersji i o rozesłaniu przez Usmana tekstu koranicznego do czterech
głównych miast imperium: Mekki, Damaszku, Al-Kufy i Al-Basry. Rękopisy możliwie zachowane: W
Samarkandzie, w meczecie Chodży Ahrara,(manuskrypt rzekomo zaplamiony krwią Usmana). Dalej
Sankt Petersburg i Taszkient.
Szyici nie zaakceptowali Koranu Usmana (Usman miał usunąć wszystkie fragmenty wskazujące na to,
że prawo do kalifatu miał Ali, zięć Mahometa, sura An- Nuran („Dwa światła").
Koran został zebrany i opracowany po śmierci Mahometa, dzięki czemu gmina uniknęła związanych
z tym prawdopodobnych sporów. Ale jednocześnie stworzyło to następnym pokoleniom poważne
problemy interpretacyjne i wpłynęło na sposób kształtowania się społeczności muzułmańskiej.
Koranu został ustalony, zanim jeszcze ukształtowała się społeczność muzułmańska. Przedmiotem
sporów był nie tekst świętej księgi i jej zawartość, tylko jej interpretacja. To tłumaczy, dlaczego w
islamie powstała tak olbrzymia literatura poświęcona interpretacji Koranu.
Powstała abrogacja (po arabsku zwana nasck). Pozwalała ona uznawać, że tekst Koranu nie jest
pełny, że pewne prawa i przepisy zostały z niego usunięte, abrogowane. Zgodne to było z koncepcją
niepełnego Koranu (mushafu). Ale zasada abrogacji szła jeszcze dalej. Mianowicie uważano, że pewne
prawa, które są zapisane w tekście Koranu, w rzeczywistości nie obowiązują, bo zostały abrogowane
przez B
Tekst Usmana:
o Niejednoznaczny – brak wokalizacji i znaków diakrytycznych i brak precyzyjnego podziału
na wersety. To prowadziło do powstawania wariantów interpretacyjnych , a to do powstania
„szkól" czytania Koranu.
Sposób gromadzenia objawień: według ich długości, zaczynając od najdłuższych ( jedynie pierwsza
sura „Otwierająca" (Al-Fatihd) nie mieści się w tym schemacie). Poszczególnym objawieniom nadano
nazwę sura (liczba mnoga: suwar, odnosi się wyłącznie do części Koranu), czyli rozdziałów.
Sury  wersety arab. aja (liczba mnoga: aj) -„znak", „cudowny znak", każdy werset koraniczny
uważano za znak Boga. Po polsku używa się zazwyczaj terminu ajat. Ten wyraz jest elementem tytułu
uczonych szyickich: po persku - ajatollah, po arabsku - ajat Allah (dosłownie „znak Boga").
Basmal tak się nazywa poprzedzająca sury inwokacja „W imię Boga miłosiernego i litościwego".
Liczby ajatów waha się od 6000 do 6255.
Podziały ze względów na recytację:
 dżuz – 30 równych części, twórca Abu Bakr Ibn Ajjasz (VIII w. n.e.) (zm. 808)
 dżuz dzieli się na 2 partie - hizb,
 hizb na cztery ćwiartki – rub.
W Koranie jest 60 hizbów i 240 ćwiartek.
Każda sura ma swoją nazwę związaną w jaki ś sposób z jej treścią.
Tytuły sur powstały po opracowaniu tekstu Koranu i nie stanowi ą części tekstu koranicznego, w ich
nazewnictwie panuje duża dowolność . Często jedna sura znana jest pod kilkoma nazwami.
Ostatecznie ich tytuły ustalono w dwóch pierwszych wiekach islamu (VII-VIII w.).
Tajemnicze litery pojawiają się na początku dwudziestu dziewięciu sur koranicznych. Litery te nazywa
się otwierającymi (al-fawatih), jedna z nich - kaf - sama stanowi tytuł sury 50. Próbowano je
objaśniać jako:
 skróty całych zdań
 tajemne sygnały od Boga informujące Mahometa, że nadchodzi objawienie.
 liczby
 skróty imion osób - pierwszym redaktorom Koranu
 mistyczne imiona, które później stały się imionami Taha (to + ha) czy Jasin (ja + sin).
Nigdy jednak nie udało się ich ostatecznie rozszyfrować. Muzułmanie twierdzą, że rozwiązanie ich
znaczenia zna tylko Bóg.
Język Koranu
Jasny język arabski  Bezpieczniej, Koran został objawiony w języku Mahometa i Kurajszytów 
jednak język poezji staro arabskiej jest bardzo podobny do koranicznego, niemal z nim identyczny
Czyli nie był to język Kurajszytów, lecz jakiś wspólny język wszystkich Arabów – arabijja Wiele
wskazuje że język był jednak zróżnicowany, choć zróżnicowanie mogło być niewielkie. Poprzez
opracowanie tekstu koranicznego stworzono również normę standardowego języka arabskiego.
W piśmie tym nie tylko nie zapisywano samogłosek i znaków diakrytycznych. Te oznakowania
kropkowe, nazywane nakt (kropkowanie) lub idżam (usunięcie niejasności) zostały wprowadzone po
ustaleniu wersji Usmana. Miał to zrobić wg Tradycji Al-Chalilowi Ibn Ahmadowi.
(Al-Chalilow Ibn Ahmadow
Wprowadzenie oznaczeń samogłoskowych krótkich przypisuje się Abu al-Aswadowiad-Du'alemu z
Al-Basry (zm. 688), uznawanemu za twórcę gramatyki arabskiej.
Od najwcześniejszych czasów Koran był recytowany.
Prorok przekazywał swoje objawienia prawdopodobnie jako publiczne wypowiedzi (akcentuacja i
egzaltowana rytmika, wynikająca z emocjonalnego charakteru tekstu).
Odtwarzanie Koranu różniło się od wykonywania poezji i od zwykłego śpiewu.
Po opracowaniu wersji Usmańskiej Koran stał się świętą księgą.
Istnieje 7 stylów recytacji zwanych kira'at, czyli recytacja.
Tę grup ę siedmiu „lektur" koranicznych spisał i opracował Ibn Mudżahid (zm. 936) w dziele:
Kitab as-saba fi al-kira 'at („Księga siódemki dotycząca stylów recytacji").
Recytatorzy reprezentowali najważniejsze miasta ówczesnego imperium muzułmańskiego:
 Medyna,
 Al-Barzsz ,
 Al-Kufa,
 Damaszek.
Później 7+3+4=14 szkół recytacji Koranu.
Autorytatywne = siedem pierwszych szkół.
Różnice między nimi:
o zasady wymawiania głosek,
o ich asymilacja,
o pauzy w tekście,
o interpretowanie wokalizacji poszczególnych wyrazów.
Czasami te różnice miały istotne znaczenie dla rozstrzygania problemów prawnych  spór między
szyitami a sunnitami o to, czy dozwolone jest wytarcie obuwia zamiast mycia nóg w trakcie ablucji
poprzedzających modlitwę.
Recytację koraniczną  tilawa.
o Ma ona kilka odmian związanych ze sposobem i tempem wygłaszania tekstu. Podstawowe
odmiany: tartil,
o tad żwid,
o hadr.
Z Koranu wyrosły nauki świeckie islamu:
o językoznawstwo,
o filologia,
o teologia,
o prawo,
o etyka,
o filozofia (falsafa) przejęta od Greków została przeniknięta przez wiarę muzułmańską i Koran.
Szczególnie szanuje się człowieka, który nauczyl się całego Koranu  hafiz.
„Szczęśliwi są wierzący, którzy są pokorni w swoich modlitwach" .
Uczenie się Koranu na pamięć ułatwiają formalne podziały tekstu koranicznego na części, partie i
ćwiartki.
Nic co zawiera imię Boga nie może być niszczone.
Dlatego starannie się egzemplarze Koranu przechowywano, zwykle w meczetach. W stolicy Jemenu,
Sanie, odkryto zbiór dokumentów obejmujący rękopisy Koranu z początków VIII wieku.
Wersety koraniczne pojawiają się na:
o talizmanach
o arabeski na budowlach: meczetach, mauzoleach i madrasach
o naczyniach
o broni
o tkaninach
Koran jest uznany za cudowne dzieło Boga, a więc dzieło nie do na śladowania  teoria idżazu.
Powstała ona i ostatecznie została sformułowana w X wieku. Uznano wówczas, że Koran jest jedyną
księgą objawioą (tzn. wykluczany jest Stary i Nowy Testament), która ma doskonałą artystycznie
formę, będącą wyrazem najwyższej Boskiej mądrości.
Idea sarfu  twórca mutazylita An-Nazzam (IX w.) popularna w środowiskach szyickich  Bóg nie
dał ludziom możliwości tworzenia dzieła równie wielkiego jak Koran (po arabsku mówi się:
sarafahum an).
Mahomet był ummi, co zaczęto interpretować jako „niepiśmienny", nie mógł więc stworzy ć tak
wielkiego dzieła jak Koran, więc było to dzieło Boga.
Elokwencja  (fasahd) charakterystyczna tylko dla języka arabskiego doprowadził do rozwinięcia
arabskich teorii retorycznych. Dzieła po święcone idżazowi pisane przez filologów stanowiły
podstawę arabskiej teorii literatury.
Dzieła pisarzy literatury arabskiej:
o An-Nukatfi idżaz al-Kuran „Zagadnienia cudowności Koranu" Ar-Rummaniego (zm. 994)
o Bajan idżaz al-Kuran „Prezentacja cudowności Koranu" Al-Chattabiego (zm. 996)
o Idżaz al-Kuran „Cudowność Koranu" Al-Bakillaniego (zm. 1013).
Koran zawiera informacje o świecie pozadoczesnym (achbar al-ghajb), a tego ludzie nie zdołaliby
sami wymyślić.
Dlaczego to Bóg stworzył Koran:
 Teoria idżazu
 Idea safu - Bóg nie dał ludziom możliwości tworzenia dzieła równie wielkiego jak Koran.
 Mahomet był niepiśmienny, nie mógł więc stworzy ć tak wielkiego dzieła jak Koran, więc było
to dzieło Boga.
 Koran zawiera informacje o świecie pozadoczesnym (achbar al-ghajb), a tego ludzie nie
zdołaliby sami wymyślić.
IX w. konflikt między mutazylitami a tradycjonalistami



o
o
o
o
o
Mutazylici uważali, że Koran jako słowo Boże jest dziełem Boga, wypowiedzią Boską, czyli
czymś przez Boga stworzonym.
Tradycjonaliści natomiast przeciwnie: twierdzili, że Koran jest odwieczny jak Bóg.
Teoria idżazu utrwaliła się dzięki zwycięstwu tradycjonalizmu nad mutazylizmem. Do tego
zwycięstwa doprowadził teolog Al-Aszari.
Koran cechuje pojęcie Deutungsbedurftigkeit, czyli „potrzebą objaśniania".
Ta potrzeba była szczególnie silnie odczuwana w środowisku muzułmańskim, ponieważ Koran
został objawiony już u początków istnienia świata islamu, zanim jeszcze powstało wielkie
państwo.
Okazało się, żeby korzystać z Koranu trzeba go interpretować.
Tym bardziej, że został on ustalony w formie praktycznie nie podlegającej żadnym zmianom.
Interpretacja Koranu musiała dotyczyć praktycznie wszystkich jego aspektów - od językowego po
alegoryczny.
Komentarze koraniczne:
 Tafsir obejmuje wszystkie aspekty objaśniania Koranu.
 Tawil -interpretacja głęboka, ezoteryczna, sięgająca do podtekstów.
 Oddzielenie tawilu od tafsiru zaproponował w X wieku teolog Al-Maturidi (zm. 944) w dziele
Tawilat al-Kuran. Podstawą tego podziału było rozróżnienie treści jawnych (zahir) i ukrytych
(batiri) tekstu koranicznego.
Pierwszy komentator Koranu  Abd Allah Ibn al-Abbas (zm. 687) krewnym i towarzyszem Proroka.
Jego tafsir zachował się we fragmentach cytowanych w późniejszych komentarzach.
Jednym z najwcześniejszych etapów egzegezy Koranu była analiza językowa. Najważniejszym pełnym
komentarzem do Koranu o tym charakterze jest dzieło Ma 'ani al-Kuran Al-Farry (zm. 822),
gramatyka z Al-Kufy.
Ważne komentarze do Koranu:
 At-Tabariego (zm. 923) zawiera wszystkie typy egzegezy koranicznej. Tytuł: Dżami al-bajanfi
tafsir al-Kuran („Księga gromadząca objaśnienia dotyczące egzegezy Koranu"). Autora
uznaję się za prawdziwego reprezentanta całej wspólnoty muzułmańskiej (ahl as-sunna waal-dżama 'a), ojciec egzegezy koranicznej.
 Tafsir Fachr ad-Dina ar-Raziego (zm. 1209), nazwany intelektualnym i teologicznym.
Tytuł: Mafatih al- ghajb „Klucze do świata pozadoczesnego", jednak rozważania wokół idei
teologicznej islamu: wolnej woli człowieka.
 Komentarz mutazylickim jest Al-Kaszszaf an haka 'ik at- tanzil wa-ujun al-akawil ji wud żuh
at-ta 'wil („Dzieło odkrywające prawdy objawienia i źródła wypowiedzi w zakresie różnych
aspektów egzegezy") Az-Zamachszariego (zm. 1144).
 Szyickie komentarze zaczęły powstawać później niż sunnickie np. Dżafara as-Sadika.
 Współczesny szyicki komentarz autor: szajch At-Taba- taba'i (1904-1981); jego 20-tomowe
dzieło nosi tytuł: Al-Mizan fi tafsir al-Kuran „Wyważenie komentarza koranicznego".
 Sahl at-Tustari (zm. 896) jest autorem Tafsiru,
 As-Sulami (zm. 1021) napisał Haka'ik at-tafsir,
 Ibn al- Arabi (zm. 1240) napisał Ahkam al-Kuran.
 W XIX w. najważniejszym komentarzem był Tafisr al-Manar, Muhammada Abduha
dokończony przez Muhammada Raszida Ridę.
„Al-Manar" („Latarnia morska")
 Komentarz duchowego przywódcy Braci Muzułmanów - Sajji- da Kutba pt. Fi zilal al-Kuran
(„W cieniu Koranu").
Egzegeza Koranu trwa nieprzerwanie do naszych czasów.
Koran przeznaczony jest dla ludzi mówiących po arabsku i że jedyną dopuszczalną jego wersją jest
arabska. Dlatego też tłumaczenia nie stanowią pod żadnym względem tekstu koranicznego, nie są
Koranem.
Z teoria sarfu oraz idżazu wynikała, że człowiek nie potrafi naśladować cudowności koranicznej
księgi, niezależnie od tego, czy Bóg mu tej możliwości nie dał, czy też dlatego, że Koran jest tak
cudownie doskonałym dziełem.
Najczęściej powstawały przekłady na perski i na turecki. Nie mówiono o przekładzie Koranu, lecz
jedynie o interpretacji znaczenia tekstu koranicznego.