Sylabus Bloku przedmiotów związanych z ogrodnictwem i kształtowaniem terenów zieleni. Kod przedmiotu Rok akad./semestr (zimowy, letni) III rok – semestr zimowy Nazwa przedmiotu Owady i grzyby oraz ich rola i zagrożenia w ekosystemach Kierunek Ogrodnictwo Typ studiów Studia stacjonarne I stopnia Rodzaj przedmiotu fakultatywny Semestr studiów 5 Punkty ECTS 2 Formy kształcenia (wykłady/ćwiczenia/inne) – liczba godzin 15 h – wykłady 15 h - ćwiczeń Prowadzący dr hab. Elżbieta Pląskowska, prof. UPW Język Polski Efekty kształcenia Wiedza: Ma podstawową wiedzę z zakresu botaniki niezbędną do zrozumienia biologii odporności roślin na patogeny i szkodniki. Ma uporządkowaną wiedzę niezbędną do organizacji ochrony roślin ogrodniczych na terenach zieleni. Zna i opisuje grzyby i szkodniki charakterystyczne dla różnych grup roślin wykorzystywanych na terenach zieleni, rozumie ich znaczenie dla funkcjonowania układów ekologicznych O1_W03; O1_W10; O1_W14. Umiejętności: Ma umiejętność rozpoznawania drzew, krzewów, pnączy i roślin rabatowych i ich doboru do środowiska, zakładania i pielęgnowania terenów zieleni. Ma umiejętność określania konieczności wykonania zabiegów ochrony roślin na terenach zieleni. Doboru środków i metod ich prowadzenia. Wykonuje pod kierunkiem opiekuna naukowego proste zadania badawcze lub projektowe dotyczące ochrony roślin na terenach zieleni, prawidłowo interpretuje rezultaty i wyciąga wnioski O1_U02; O1_U04; O1_U08. Kompetencje społeczne: Ma świadomość ważności dokształcania i samodoskonalenia w zakresie integrowanych metod ochrony roślin, rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie w celu doskonalenia umiejętności uzyskanych w trakcie studiów. Wykazuje gotowość do analizy realizowanego zadania z zakresu ochrony roślin pod kątem określenia właściwych metod zwalczania patogenów i szkodników. Potrafi pracować w zespole w charakterze osoby odpowiedzialnej za projekt ochrony wybranych gatunków roślin na terenach zieleni oraz jako wykonawca części powierzonego zadania O1_K01; O1_K02; O1_K05. Wymagania wstępne Treści kształcenia botanika, dendrologia Prawne podstawy ochrony roślin na terenach zieleni. Błędy popełniane w pielęgnacji i projektowaniu zieleni. Klasyfikacja terenów zieleni i związane z nią problemy ochrony roślin. Najczęściej spotykane patogeny i szkodniki występujące na terenach zieleni. Integrowane metody ochrony roślin ozdobnych. Ocena stanu zdrowotności roślin. Metody izolacji i identyfikacji grzybów oraz identyfikacji owadów. Projekty integrowanej ochrony roślin ozdobnych. Literatura Metody oceny Podstawowa i uzupełniająca Agrios G.N., 2005. Plant pathology. Elsevier Academic Press. Boczek J., 2001. Nauka o szkodnikach roślin. PWRiL Warszawa. Carrol G.C., Wicklow D.T., 1992.The fungal community, its organization and role in the ecosystem. M. Dekker, New York. Jervis Mark A. 2005. Insect as natural enemies. An Practical Perspective. Springer Kiraly Z., Klement Z., Solymosy F., Voros J., 1977. Fitopatologia – wybór metod badawczych. PWRiL, Warszawa. Kozłowska M., Konieczny G., 2003. Biologia odporności roślin na patogeny i szkodniki. Łabanowski G., Soika G., Wojdyła A., 2003. Szkodniki ozdobnych drzew liściastych. Plant Press, Kraków. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A., 2000. Ochrona ozdobnych krzewów liściastych. Plant Press, Kraków. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A., 2000. Ochrona ozdobnych pnączy. Plant Press, Kraków. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A., 2001. Ochrona drzew i krzewów iglastych. Plant Press, Kraków. Łabanowski G., Orlikowski L., Soika G., Wojdyła A., 2004. Ochrona roślin rabatowych i balkonowych. Plant Press, Kraków. Mańka K., 1992: Fitopatologia leśna, Wyd. PWRiL, Warszawa. Műller E., Loeffler W. 1997. Zarys mikologii. Wyd. PWRiL. Orlikowski L., Wojdyła, 2010. Choroby ozdobnych drzew liściastych. Plant Press, Kraków. Praca zbiorowa,1994, 1996, 1999, 2001. Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. Wyd. SGGW (cz. I-IV). Schowalter T.D. 2006. Insect Ecology, An ecosystem approach. Elsevier Wilkaniec B. red. 2009, Entomologia cz. 1 (Entomologia ogólna) red. B. PWRiL Poznań 2009 Wiedza: Prezentacje dotyczące systemów ochrony różnych grup roślin wykorzystywanych na terenach zieleni przed patogenami i szkodnikami, egzamin pisemny z wykładów Umiejętności: Ocena pojedynczych zadań w trakcie ćwiczeń, ocena wykonanych projektów, ocena ustnej prezentacji projektu Kompetencje społeczne: Ocena efektów pracy w zespole, ocena poprawności doboru metod zwalczania patogenów i szkodników na różnych grupach roślin na terenach zieleni Uwagi Tematyka wykładów (15 x 1h): 1. Prawne podstawy ochrony roślin na terenach zieleni 2. Najczęstsze błędy popełniane w pielęgnacji i planowaniu terenów zieleni 3. Klasyfikacja terenów zieleni i związane z nią problemy ochrony roślin 4. Wpływ środowiska na stan zdrowotny roślin na terenach zieleni 5. Najczęściej występujące choroby i szkodniki drzew liściastych 6. Najczęściej występujące choroby i szkodniki drzew iglastych 7. Huby, jako patogeny drzew 8. Najczęściej spotykane choroby i szkodniki krzewów liściastych i pnączy 9. Roztocza jako szkodniki roślin ozdobnych 10. Najczęściej spotykane choroby i szkodniki roślin rabatowych 11. Najczęściej spotykane choroby i szkodniki występujące na trawnikach 12. Biologia odporności roślin na patogeny i szkodniki 13. Epidemiologia chorób i szkodników na terenach zieleni 14. Integrowane metody ochrony roślin ozdobnych 15. Biologiczne metody ochrony roślin ozdobnych Tematyka ćwiczeń (15 x 1,5 h): 1. Podstawy diagnostyki chorób roślin i szkodników na terenach zieleni 2. Podstawy diagnostyki ważniejszych grup grzybów 3. Podstawy diagnostyki ważniejszych grup owadów 4. Identyfikacja polifagów i szkodników wielożernych 5. Izolacje grzybów z porażonych roślin i z fyllosfery 6. Identyfikacja wybranych gatunków parazytoidów, fitofagów, drapieżców oraz owadów pożytecznych 7. Sposoby oceny stanu zdrowotności roślin na terenach zieleni 8. Projekt systemu ochrony ozdobnych krzewów liściastych 9. Projekt systemu ochrony ozdobnych drzew liściastych 10. Projekt systemu ochrony drzew i krzewów iglastych 11. Projekt systemu ochrony podstawowych gatunków drzew leśnych 12. Projekt systemu ochrony roślin rabatowych 13. Projekt systemu ochrony roślin pnączy i roślin wrzosowatych 14. Diagnostyka chorób i szkodników w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu (zajęcia terenowe) 15. Projekt ochrony wybranych gatunków roślin z Ogrodu Botanicznego we Wrocławiu. Zaliczenie Studenci wykonują w zespołach projekty dotyczące patogenów i szkodników występujących na wybranych gatunkach roślin wykorzystywanych na terenach zieleni.