Temat: Budowa i funkcje krwi.
advertisement
Temat: Budowa i funkcje krwi. 1. Funkcje krwi. Krew – tkanka płynna organizmu. Całkowita objętość krążącej krwi – ok. 5,5l (7%masy ciała). Podstawową funkcją krwi jest utrzymanie stałości wewnętrznego środowiska organizmu czyli homeostazy. Utrzymanie homeostazy jest realizowane poprzez: • Dostarczanie substancji: tlenu, substancji odżywczych i regulujących, do wszystkich komórek ciała oraz odbieranie szkodliwych produktów przemiany materii zachodzącej w komórkach (np.CO2), a także hormonów z gruczołów dokrewnych. • Stabilizowanie warunków wewnętrznych organizmu np. stałej temperatury ciała. • Udział w reakcjach obronnych organizmu poprzez zwalczanie czynników chorobotwórczych. 2. Skład krwi. Osocze – substancja międzykomórkowa o żółtawym zabarwieniu. Składa się głównie z wody, w której są rozpuszczone substancje mineralne oraz substancje odżywcze i gazy np. CO2 Zawiera także hormony i substancje zwalczające drobnoustroje chorobotwórcze. • Krwinki czerwone = erytrocyty – kształtem przypominają spłaszczony krążek. Nie mają jądra komórkowego. Żyją około 4 miesięcy, po czym obumierają i są rozkładane w wątrobie i śledzionie. Natychmiast zastępują je nowe komórki! Liczba erytrocytów zależna jest od płci – mężczyźni mają ich więcej. Średnia ilość czerwonych krwinek w 1ml wynosi 3,5 – 5,5 miliona. W erytrocytach znajduje się hemoglobina – białko, które ma zdolność przyłączania tlenu. To dlatego krew może transportować tlen. • Krwinki białe = leukocyty – wyróżnia się wiele rodzajów leukocytów. Posiadają jądro komórkowe oraz zdolność do poruszania się. Średnia ilość krwinek białych w 1ml krwi wynosi od 4,5 – 11 tyś. Niszczą drobnoustroje chorobotwórcze – niektóre z nich wchłaniają zarazki i je trawią. Inne leukocyty mają zdolność wytwarzania przeciwciał, które także biorą udział w reakcji odpornościowej organizmu. Niektóre z leukocytów mogą żyć nawet 10 lat! Płytki krwi – są najmniejsze spośród elementów morfotycznych. Odpowiadają za proces krzepnięcia krwi. Nie mają jądra komórkowego, ani zdolności poruszania się. Średnia ilość płytek krwi w 1ml wynosi od 150 do 450 tyś. Żyją około 8 – 10 dni i są rozkładane w śledzionie. Po przerwaniu naczynia krwionośnego, płytki krwi gromadzą się wokół rany i zapoczątkowują proces krzepnięcia. 3. Krzepnięcie krwi. 4. Grupy krwi. Wyróżniamy 4 grupy krwi: A, B, AB i 0. Wyodrębniono je na podstawie obecności lub braku na powierzchni erytrocytów tzw. antygenów. Łączenie grup krwi podczas transfuzji Test aglutynacji czyli sprawdzenie, czy po zmieszaniu krwi dawcy i biorcy erytrocyty ulegną zlepieniu. Zadanie domowe: Napisz, na czym polega konflikt serologiczny związany z występowaniem czynnika Rh.
