prezentacja pobierz

Barbara Osiecka
Kwidzyn, dnia 16.04.2013 r.
Edukacja
antytytoniowa
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia
Tytoniu w Polsce. Cele i zadania na lata 2010 – 2013
(opracowany na podstawie art., 4 ustawy o ochronie zdrowia
przed następstwami palenia tytoniu i wyrobów tytoniowych
/Dz. U z 1996 r. Nr 10 poz. 55 z późn. zm/
 Od 2007 r. za realizację i koordynację programu odpowiada
Główny Inspektor Sanitarny – odpowiedzialny w Polsce za
zdrowie publiczne
 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny pełni rolę
inicjatora i organizatora programu.
Zadanie 3 POZNPT
Zapobieganie
paleniu tytoniu przez dzieci i
młodzież oraz programy edukacyjne dla dzieci i
młodzieży propagujące modę na niepalenie.
Cele szczegółowe:
zwiększenie odsetka osób, które nigdy nie
wypaliły żadnego papierosa wśród dzieci i
młodzieży (z obecnych 65 % do 67 %)
zmniejszenie odsetka dzieci narażonych na dym
tytoniowy (z obecnych 48% do 24%)
zmniejszenie odsetka młodzieży palącej tytoń w
wieku 15 do 19 lat (z obecnych 12,4 % do 10%)
W
ramach POZNPT realizowane są m.in.
programy edukacyjne:
„Czyste powietrze wokół Nas” – krajowy program
edukacyjny dla dzieci w wieku przedszkolnym, ich
rodziców i opiekunów,
„Nie pal przy mnie, proszę” – program edukacji
antytytoniowej dla uczniów klas I – III szkół
podstawowych,
„Znajdź właściwe rozwiązanie”–program profilaktyki
palenia tytoniu dla uczniów starszych klas szkół
podstawowych i gimnazjów
Uzasadnienie celowości
kontynuowania programu POZNPT w
Polsce
Aspekt zdrowotny
Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej
liczby zgonów w Polsce niż picie alkoholu,
AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia
razem wzięte. Wymuszona bierna ekspozycja
na dym tytoniowy jest równie groźna jak
wdychanie dymu przez palaczy zwłaszcza,
gdy dotyczy niemowląt i małych dzieci.
Wdychanie dymu tytoniowego z papierosa
palonego przez inną osobę w tym samym
pomieszczeniu jest szczególnie niebezpieczne dla
zdrowia, gdyż boczny strumień dymu
tytoniowego zawiera od 5-15 razy więcej tlenku
węgla i od 2 – 20 razy więcej nikotyny niż dym
wdychany przez palacza.
Aspekt etyczny
Należy przyjąć za paradoks, że współczesne
społeczeństwo uznające wolność za jedną z
najważniejszych wartości, często popada w
uzależnienie od substancji psychoaktywnych.
Palenie tytoniu wyklucza wolność.
Jest wymierzone przeciwko wolności osób z
otoczenia, którym narzuca się kontakt z dymem
tytoniowym. Palenie tytoniu stoi w sprzeczności z
innymi aspektami, takimi jak: aktywność,
atrakcyjność, sprawność.
WPROWADZENIE
 Palenie zaczyna się od spróbowania – co zdarza
się większości dzieciom i to nierzadko w bardzo
młodym wieku.
 Niektórzy zaczynają eksperymentować z
paleniem, co najczęściej przypada na V i VI
klasę, a to może się przerodzić w systematyczne
palenie i doprowadzić – tak, jak u ludzi
dorosłych – do nałogowego palenia !
ODSETEK MŁODZIEŻY W POLSCE
ROZPOCZYNAJĄCEJ PALENIE W
WIEKU
ODSETEK MŁODZIEŻY PALĄCEJ
PAPIEROSY CODZIENNE ZWIĘKSZA
SIĘ WRAZ Z WIEKIEM
FAZY PROCESU UZALEŻNIENIA OD
NIKOTYNY:
przygotowania – dziecko przebywając w
otoczeniu osób palących zaczyna oswajać
się z papierosem
II. próbowania – dziecko sięga po pierwszego w
życiu papierosa zazwyczaj pod presją
rówieśników
I.
III. eksperymentowania – dziecko sięga po
kolejnego papierosa np. w czasie spotkań
koleżeńskich lub pod wpływem najlepszego
przyjaciela
FAZY PROCESU UZALEŻNIENIA
OD NIKOTYNY:
IV. palenie regularne – wypalanie
papierosów w stałych odstępach,
początkowo przynajmniej raz w
tygodniu, z rosnącą częstotliwością
V. uzależnienie – fizjologiczne
zapotrzebowanie na nikotynę, głód
nikotynowy przy próbach rzucenia
palenia.
Adresaci programu:
 Uczniowie starszych klas szkół podstawowych IVVI i gimnazjów.
W tym okresie nauki gwałtownie wzrasta liczba
młodzieży próbujących po raz pierwszy zapalić
papierosa
CELE GŁÓWNE:
 zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów
starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum
 zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu
tytoniowego.
 kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie
własne i swoich bliskich.
 kształtowanie postaw asertywnych
Oczekiwane efekty realizacji programu:
I.
Przyswojenie wiedzy o tym, że:
 nikotyna występująca we wszystkich postaciach tytoniu jest








narkotykiem,
palenie tytoniu pociąga za sobą zarówno przejściowe, jak i
długofalowe skutki fizjologiczne, estetyczne i zdrowotne,
oddychanie powietrzem zawierającym dym tytoniowy jest
niebezpieczne dla zdrowia,
zaprzestanie palenia przynosi korzyści natychmiastowe oraz
korzyści w przyszłości,
wpływ na decyzję o podjęciu palenia mają przekonania
osobiste oraz rodzina, rówieśnicy i środki masowego
przekazu,
większość dzieci, młodzieży i dorosłych nie pali,
reklamy papierosów na całym świecie są często
ukierunkowane na dzieci i młodzież,
dzieci i młodzież mogą skutecznie oprzeć się presji palenia,
sprzedaż i palenie papierosów podlega przepisom prawa i
normom społecznym
KSZTAŁTOWANIE POSTAW:
 zobowiązujących do niepalenia,
 dumy z faktu niepalenia,
 wspierania innych osób w decyzji nie
podejmowania palenia,
 odpowiedzialności za własne zdrowie.
ROZWINIĘCIE UMIEJĘTNOŚCI DO:





przekazania wiedzy i wyjaśniania własnych
postaw wobec palenia tytoniu,
wspierania innych ludzi, by nie
podejmowali palenia,
przeciwstawiania się paleniu tytoniu,
określania korzyści przebywania w
środowisku wolnym od dymu tytoniowego,
wspierania ludzi palących, którzy pragną
zerwać z nałogiem
WARSZTATY
I. poznajmy
się bliżej
V. uwierz w
siebie
IV. znajdź
właściwe
rozwiązanie
II.
laboratorium
ciała
III. naucz się
mówić „nie”
WARSZTATY
POZNAJMY SIĘ BLIŻEJ – integracja grupy,
wyłonienie liderów, uzasadnienie i
wzmocnienie postaw zobowiązujących do
niepalenia
II. LABORATORIUM CIAŁA – wskazanie na
doskonałe funkcjonowanie ludzkiego
organizmu oraz wskazanie na jego potrzeby,
w tym przede wszystkim konieczność
zapewnienia prawidłowego żywienia i
czystego powietrza
I.
WARSZTATY
III. NAUCZ SIĘ MÓWIĆ „NIE” – przekazanie
podstawowych wiadomości na temat zachowań
stanowczych, uczenie się rozpoznawania swoich
zachowań, uświadomienie mechanizmu nacisku
grupowego i uczenie się mówienia NIE
IV. ZNAJDŹ WŁAŚCIWE ROZWIĄZANIE – rozpoznawanie
emocji przeżywanych w sytuacjach trudnych,
uświadomienie mechanizmu konfliktu, rozwijanie
umiejętności radzenia sobie z problemem
V. UWIERZ W SIEBIE – wzmocnienie poczucia własnej
wartości , wzbudzenie pozytywnego myślenia o
sobie, kształcenie ważnych umiejętności w
kontaktach z ludźmi