Metadane scenariusza

Rola Organizacji Narodów Zjednoczonych w współczesnym
świecie.
1. Cele lekcji:
a) Wiadomości
Po zakończonej lekcji uczeń:
-
zna podwaliny funkcjonowania ONZ,
-
zna strukturę i najważniejsze organa ONZ,
-
rozumie sens istnienia organizacji zajmującej się pokojem na świecie,
-
kojarzy terminy: karta narodów zjednoczonych, misja pokojowa.
b) Umiejętności
Po zakończonej lekcji uczeń:
-
potrafi wskazać przykłady działania ONZ na świecie,
-
potrafi omówić najważniejsze misje pokojowe pod egidą ONZ,
-
umie korzystać z tekstów źródłowych,
-
umie konfrontować swoje poglądy z zapatrywaniami kolegów.
2. Metoda i forma pracy
- praca z tekstem źródłowym (artykuły, karta narodów zjednoczonych);
- praca w grupach,
- dyskusja,
- metaplan,
3. Środki dydaktyczne
encyklopedie, słowniki języka polskiego i wyrazów obcych (dostępne w bibliotece
szkolnej),
-
fragmenty Kart Narodów Zjednoczonych (załącznik 1),
-
struktura Organizacji Narodów Zjednoczonych (załącznik 2),
-
wykaz operacji pokojowych ONZ (załącznik 3),
-
duże kartki papieru.
4. Przebieg lekcji
1. Omawiam najważniejsze fakty opisujące Organizację Narodów Zjednoczonych:
Języki urzędowe: arabski, angielski, francuski, chiński, rosyjski, hiszpański
Siedziba organizacji: Nowy Jork
Sekretarz Generalny ONZ: Kofi Annan (od 1 stycznia 2007 Ban Ki-moon)
Liczba członków: 192 państwa
Data powstania Powołana na podstawie Karty Narodów Zjednoczonych, podpisanej 26 czerwca
1945 w San Francisco, weszła w życie 24 października 1945.
2. Uczniowie w parach pracują nad tekstem zawierającym fragmenty Karty Narodów
Zjednoczonych(załącznik 2), następnie toczy się dyskusja na temat:
a/jakie cele statutowe postawili przed sobą członkowie ONZ,
b/jakie zasady powinny kierować postępowaniem państw członkowskich ONZ.
Wnioski z dyskusji zostają zapisane do zeszytów
3. Podział klasy na 3 grupy. Każda z nich wyszukuje z tekstów zawartych w załączniku 3
następujące informacje:
1/ jakie miejsca w Afryce były obszarem działania wojsk pod egidą ONZ,
2/ jakie miejsca w Azji były obszarem działania wojsk pod egidą ONZ,,
3/ jakie miejsca w Europie były obszarem działania wojsk pod egidą ONZ,,
następne zapisuje je na arkuszach papieru. Przez przyczepianie arkuszy na tablicę tworzony jest
metaplan.
4. Proszę uczniów, by w parach przeczytali tekst z załącznika 2 opisujący strukturę ONZ .
Następnie proszę im, by kolejno przeanalizowali komórki organizacyjne ONZ zastanawiając się nad
ich przeznaczeniem. Po dojściu do właściwych wniosków na temat roli i zakresu
odpowiedzialności poszczególnych komórek organizacyjnych wnioski zapisują do zeszytu.
5. Bibliografia
1.
Wolna encyklopedia internetowa http://pl.wikipedia.org/
2.
Album Polacy w służbie pokoju 1953–2003, Agencja Wydawnicza CB, Warszawa,
2002
3.
Strona internetowa Ośrodka Informacji ONZ w Warszawie:
http://www.unic.un.org.pl/
4.
Moryksiewicz L., Pacholska M.  Wiedza o społeczeństwie, liceum
ogólnokształcące, profilowane technikum, Arka, Poznań, 2002
6. Załączniki
Załącznik 1
PREAMBUŁA
MY, LUDY NARODÓW ZJEDNOCZONYCH, ZDECYDOWANE
uchronić przyszłe pokolenia od klęski wojny, która dwukrotnie za naszego życia wyrządziła
ludzkości niewypowiedziane cierpienia, przywrócić wiarę w podstawowe prawa człowieka,
godność i wartość jednostki, równość praw mężczyzn i kobiet oraz narodów wielkich i małych,
stworzyć warunki, umożliwiające utrzymanie sprawiedliwości i poszanowanie zobowiązań
wynikających z umów międzynarodowych i innych źródeł prawa międzynarodowego, popierać
postęp społeczny i poprawę warunków życia w większej wolności,
I W TYM CELU
postępować tolerancyjnie i żyć ze sobą w pokoju jak dobrzy sąsiedzi, zjednoczyć swe siły dla
utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, zapewnić przez przyjęcie zasad i ustalenie
metod, aby siła zbrojna używana była wyłącznie we wspólnym interesie, korzystać z organizacji
międzynarodowych w celu popierania gospodarczego i społecznego postępu wszystkich narodów,
POSTANOWILIŚMY ZJEDNOCZYĆ NASZE WYSIŁKI DLA WYPEŁNIENIA TYCH ZADAŃ.
Zgodnie z tym rządy nasze, przez zgromadzonych w mieście San Francisco przedstawicieli, którzy
okazali swoje pełnomocnictwa, uznane za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodziły się
przyjąć niniejszą Kartę Narodów Zjednoczonych i niniejszym tworzą organizację międzynarodową
pod nazwą "Organizacja Narodów Zjednoczonych".
ROZDZIAŁ I - CELE I ZASADY
Artykuł 1
Cele Organizacji Narodów Zjednoczonych są następujące:
Utrzymać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, stosując w tym celu skuteczne środki zbiorowe
dla zapobiegania zagrożeniom pokoju i ich usuwania, tłumienia wszelkich aktów agresji i innych
naruszeń pokoju, łagodzić lub załatwiać pokojowymi sposobami, zgodnie z zasadami
sprawiedliwości i prawa międzynarodowego, spory albo sytuacje międzynarodowe, które mogą
prowadzić do naruszenia pokoju.
Rozwijać pomiędzy narodami przyjazne stosunki oparte na poszanowaniu zasady
równouprawnienia i samostanowienia narodów oraz stosować inne odpowiednie środki dla
umocnienia powszechnego pokoju.
Rozwiązywać w drodze współpracy międzynarodowej problemy międzynarodowe o charakterze
gospodarczym, społecznym, kulturalnym lub humanitarnym, jak również popierać prawa człowieka
i zachęcać do poszanowania tych praw i podstawowych wolności dla wszystkich bez względu na
różnice rasy, płci, języka lub wyznania.
Stanowić ośrodek uzgadniania działalności narodów, zmierzającej do osiągnięcia tych wspólnych
celów.
Artykuł 2
Dla osiągnięcia celów ustalonych w artykule 1, Organizacja i jej członkowie postępować będą
według następujących zasad:
Organizacja opiera się na zasadzie suwerennej równości wszystkich jej członków.
W celu zapewnienia wszystkim członkom praw i korzyści, wynikających z przynależności do
Organizacji, wszyscy oni wykonywać będą w dobrej wierze zobowiązania przyjęte zgodnie z
niniejszą Kartą.
Wszyscy członkowie załatwiać będą swe spory międzynarodowe środkami pokojowymi w taki
sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz
sprawiedliwości.
Wszyscy członkowie powstrzymają się w swych stosunkach międzynarodowych od groźby użycia
siły lub użycia jej przeciwko integralności terytorialnej lub niezawisłości politycznej
któregokolwiek państwa bądź w jakikolwiek inny sposób niezgodny z celami Organizacji Narodów
Zjednoczonych.
Wszyscy członkowie Organizacji okażą jej wszelką pomoc w każdej akcji podjętej zgodnie z
niniejszą Kartą i powstrzymają się od udzielenia pomocy jakiemukolwiek państwu, przeciwko
któremu Organizacja zastosowała środki zapobiegawcze lub środki przymusu.
Organizacja zapewni, by państwa, które nie są jej członkami, postępowały zgodnie z niniejszymi
zasadami w stopniu koniecznym dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Żadne postanowienie niniejszej Karty nie upoważnia Narodów Zjednoczonych do ingerencji w
sprawy, które z istoty swej należą do kompetencji wewnętrznej któregokolwiek państwa i nie
zobowiązuje członków, aby przekazywali takie sprawy do załatwienia w trybie przewidzianym
niniejszą Kartą. Jednakże zasada ta nie będzie stała na przeszkodzie zastosowaniu środków
przymusu przewidzianych w rozdziale VII.
źródło: fragmenty Kart Narodów Zjednoczonych ze strony internetowej Ośrodka Informacji ONZ
w Warszawie: http://www.unic.un.org.pl/
Załącznik 2
Organy ONZ
źródło: wolna encyklopedia internetowa http://pl.wikipedia.org/
Załacznik 3
Operacje pokojowe ONZ
1960-1963, Korea – utrzymanie podziału Półwyspu Koreańskiego, zahamowanie ekspansji
komunizmu
1960-1964, Kongo (dziś Demokratyczna Republika Konga) – interwencja ONZ doprowadziła do
utrzymania niepodległości kraju i jego integralności terytorialnej; w efekcie wyniosła do władzy
prezydenta Mobutu Sese Seko
od 1964 roku, Cypr – stacjonują siły pokojowe, którym nie udało się zapobiec podziałowi wyspy po
interwencji Turcji
od 1967 roku, Bliski Wschód, obserwacja konfliktu palestyńsko-izraelskiego, stała obecność
kontyngentu ONZ w tym regionie, m.in. na Wzgórzach Golan i w Strefie Gazy
1990-1991, Zatoka Perska – mandat ONZ dla sił brytyjsko-amerykańskich, które wyzwoliły
Kuwejt, po zajęciu państwa przez siły irackie (operacja Pustynna Burza)
1992-1994, Somalia – zakończona porażką operacja Przywrócić Nadzieje, która miała skłonić do
rozbrojenia walczące strony i zabezpieczyć dostawy z pomocą humanitarną skończyła się tragiczną
misją sił specjalnych - bitwy w Mogadiszu" udział głównie wojsk amerykańskich
1992-1993, Kambodża – największa operacja pokojowa ONZ, zakończona demokratyzacją kraju
1992-1993, była Jugosławia – siły ONZ UNPROFOR miały zaprowadzić pokój w dawnych
republikach związkowych Jugosławii, poniosły fiasko i zostały zastąpione przez siły NATO – IFOR
od 2002- Irak, Obalenie reżimu Husajna. Operacja nadal trwa.
źródło: wolna encyklopedia internetowa http://pl.wikipedia.org/
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
brak