Zasady udzielania pomocy publicznej po akcesji Polski do Unii Europejskiej Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego WE: Wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi. 3 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Zasady wynikające z art. 87 ust. 1 TWE: Transfer środków publicznych, Korzyść ekonomiczna, Selektywność, Wpływ na konkurencję i wymianę handlową 4 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 87 ust. 2 TWE: Zgodna ze wspólnym rynkiem jest: pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym konsumentom, pod warunkiem, że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów, pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi, pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki Federalnej Niemiec dotkniętych podziałem Niemiec, w zakresie, w jakim jest niezbędna do skompensowania niekorzystnych skutków gospodarczych spowodowanych tym 5 podziałem. Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 87 ust. 3 TWE: Za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana: pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia; pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego; 6 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 87 ust. 3 TWE (c.d.): Za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana: pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem; pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji we Wspólnocie w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem; inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, stanowiąc większością kwalifikowaną, na wniosek Komisji. 7 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Trzy główne kategorie pomocy wynikające z art. 87 ust. 3 TWE pomoc regionalna, pomoc horyzontalna, pomoc sektorowa. 8 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Zatwierdzanie pomocy publicznej (art. 88 ust. 3 TWE) Komisja jest informowana, w czasie odpowiednim do przedstawienia swych uwag, o wszelkich planach przyznania lub zmiany pomocy. Jeśli uznaje ona, że plan nie jest zgodny ze wspólnym rynkiem w rozumieniu artykułu 87, wszczyna bezzwłocznie procedurę zmiany pomocy lub jej zwrotu. Dane Państwo Członkowskie nie może wprowadzać w życie projektowanych środków dopóki procedura ta nie doprowadzi do wydania decyzji końcowej. 9 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Zwrot pomocy pomocy publicznej (art. 88 ust. 2 TWE) Jeśli Komisja stwierdzi, po wezwaniu zainteresowanych stron do przedstawienia uwag, że pomoc przyznana przez Państwo lub przy użyciu zasobów państwowych nie jest zgodna ze wspólnym rynkiem w rozumieniu artykułu 87, lub że pomoc ta jest nadużywana, decyduje o zniesieniu lub zmianie tej pomocy przez dane Państwo w terminie, który ona określa. Jeśli dane Państwo nie zastosuje się do tej decyzji w wyznaczonym terminie, Komisja lub każde inne zainteresowane Państwo może wnieść sprawę bezpośrednio do Trybunału Sprawiedliwości. 10 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Monitorowanie pomocy pomocy publicznej (art. 88 ust. 1 TWE) Komisja we współpracy z Państwami Członkowskimi stale bada systemy pomocy istniejące w tych Państwach. Proponuje im ona stosowne środki konieczne ze względu na stopniowy rozwój lub funkcjonowanie wspólnego rynku. 11 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 89 TWE Rada, stanowiąc większością kwalifikowaną na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, może wydać wszelkie właściwe rozporządzenia w celu zastosowania artykułów 87 i 88, a w szczególności może określić warunki stosowania artykułu 88 ustęp 3 i kategorie pomocy zwolnione z tej procedury. 12 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 16 TWE Bez uszczerbku dla artykułów 73, 86 i 87 oraz zważywszy na miejsce, jakie usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym zajmują wśród wspólnych wartości Unii, jak również ich znaczenie we wspieraniu jej spójności społecznej i terytorialnej, Wspólnota i Państwa Członkowskie, każde w granicach swych kompetencji i w granicach stosowania niniejszego Traktatu, zapewniają, aby te usługi funkcjonowały na podstawie zasad i na warunkach, które pozwolą im wypełniać ich zadania. 13 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 73 TWE Zgodna z niniejszym Traktatem jest pomoc, która odpowiada potrzebom koordynacji transportu lub stanowi zwrot za wykonanie pewnych świadczeń nierozerwalnie związanych z pojęciem usługi publicznej. 14 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 86 TWE Państwa Członkowskie, w odniesieniu do przedsiębiorstw publicznych i przedsiębiorstw, którym przyznają prawa specjalne lub wyłączne, nie wprowadzają ani nie utrzymują żadnego środka sprzecznego z normami niniejszego Traktatu. Przedsiębiorstwa zobowiązane do zarządzania usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym lub mające charakter monopolu skarbowego podlegają normom niniejszego Traktatu, zwłaszcza regułom konkurencji, w granicach, w jakich ich stosowanie nie stanowi prawnej lub faktycznej przeszkody w wykonywaniu poszczególnych zadań im powierzonych. Rozwój handlu nie może być naruszony w sposób pozostający w sprzeczności z interesem Wspólnoty. 15 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 32 TWE Wspólny rynek obejmuje rolnictwo i handel produktami rolnymi. Przez „produkty rolne” należy rozumieć płody ziemi, produkty pochodzące z hodowli i rybołówstwa, jak również produkty pierwszego przetworzenia, które pozostają w bezpośrednim związku z tymi produktami. Produkty rolne są wymienione na liście stanowiącej załącznik I do niniejszego Traktatu. 16 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Art. 296 TWE Postanowienia niniejszego Traktatu nie stanowią przeszkody w stosowaniu następujących reguł: żadne Państwo Członkowskie nie ma obowiązku udzielania informacji, których ujawnienie uznaje za sprzeczne z podstawowymi interesami jego bezpieczeństwa; każde Państwo Członkowskie może podejmować środki, jakie uważa za konieczne w celu ochrony podstawowych interesów jego bezpieczeństwa, a które odnoszą się do produkcji lub handlu bronią, amunicją lub materiałami wojennymi; środki takie nie mogą negatywnie wpływać na warunki konkurencji na wspólnym rynku w odniesieniu do produktów, które nie są przeznaczone wyłącznie do celów wojskowych. 17 Definicja i podstawowe uregulowania pomocy publicznej Pojęcie przedsiębiorcy forma prawna podmiotu; cel prowadzenia działalności gospodarczej (orzeczenie z dnia 21 września 1999 r. w sprawie Albany C-67/96); 18