Dlaczego wymierają tysiące zwierząt? • Nikt nie wątpi, że działalność człowieka powodowała wymieranie gatunków zarówno w odległej, jak i niedalekiej przeszłości. jednak przez ostatnie 400 lat tempo tego procesu nienaturalnie szybko wzrosło. Zostało to spowodowane głównie gwałtownym przyrostem ludzkiej populacji, której maksimum liczebności przewiduje się na koniec XXI wieku. Jeżeli wysiłki na rzecz powstrzymania tempa przyrostu naturalnego ludzkości powiodą się, to liczba ludności osiągnie poziom 10-11 miliardów, jeśli nie - wzrośnie do 15 miliardów. Z liczb tych wynika jeden wniosek: w najbliższym stuleciu cała rzesza głodnych ludzi szukać będzie dostępu do kurczących się zasobów pokarmowych świata. Oznacza to nadejście ciężkich czasów dla rezerwatów przyrody, parków narodowych i innych środowisk chronionych - ich zasoby staną się zbyt łakomym kąskiem dla kłusowników, bezrolnych chłopów i wszystkich zgłodniałych. Utrzymanie integralności lasów i rezerwatów przyrody - największej nadziei na powstrzymanie wznoszącej się fali wymierania gatunków może okazać się najpoważniejszym wyzwaniem XXI wieku. Trochę historii • • • Ostatnie 600 milionów lat historii życia na Ziemi da się przedstawić jako niemal nieustający proces wzrostu zróżnicowania gatunkowego, przerywany z rzadko dramatycznymi wydarzeniami wielkich wymierań. Wielkie wymierania to stosunkowo krótkie okresy intensywnego ginięcia gatunków. W ciągu ostatnich 570 milionów lat, odkąd pojawiły się zwierzęta z twardym szkieletem - pozostawiające więcej dowodów o swoim istnieniu - wydarzyło się około piętnastu wielkich wymierań. Pięć z nich dotknęło aż połowę gatunków zamieszkujących wówczas naszą planetę, a dwa największe zupełnie przetrzebiły ekosystemy wodne i lądowe. Pierwsze z owych dwóch największych wymierań nastąpiło 245 milionów lat temu i zmiotło z powierzchni Ziemi ponad 90 procent gatunków zwierząt lądowych i morskich, kończąc okres historii ewolucji, nazywany przez geologów erą paleozoiczną. Druga zagłada wydarzyła się 65 milionów lat temu, kiedy to biosfera już nadwyrężona szybkimi zmianami klimatu i poziomu morza - została ostatecznie zdewastowana przez co najmniej dwa jednoczesne superpotężne uderzenia komet: w Amerykę Południową i Amerykę Środkową. Gwałtowność tych kolizji zakończyła erę mezozoiczną. Po zagładzie mezozoicznego świata Ziemię zasiedliła nowa fauna ssaki. Obecnie realizuje się podobny scenariusz: widoczne są na skalę globalną zmiany klimatu i poziomu morza, a niszczącą siłą , która oddziałuje również potężnie jak spadająca planetoida, stał się człowiek. Dzięcioł wielkodzioby • Dzięcioł wielkodzioby jest drugim pod względem rozmiarów – po również krytycznie zagrożonym dzięciole cesarskim – dzięciołem na świecie. Mierzy ok. 50 cm i waży ok. 570 g. Rozpiętość skrzydeł wynosi 75 cm. Pióra o niebieskawo-czarnym połysku z białymi pasami na karku i grzbiecie oraz białymi smugami na końcach spodniej i wierzchniej strony skrzydeł. Dziób u osobników dorosłych koloru kości słoniowej, u młodocianych kredowobiały. Na głowie charakterystyczny czub – u samców czerwony, czarny u samic i młodocianych, u których jest dodatkowo poszarpany. Gdy ptak siedzi ze złożonym skrzydłem, u obu płci widoczna u dołu duża, trójkątna powierzchnia białych piór. Między innymi ta cecha wyróżnia go od mniejszego i czarnodziobego dzięcioła smugoszyjego (Dryocopus pileatus). Lampart amurski • Lampart amurski jest samotnikiem, prowadzi nocny tryb życia. Dłuższe i szersze niż u innych lampartów łapy ułatwiają mu poruszanie się po śniegu. Dorosłe osobniki ważą przeważnie ok. 40-50 kg, ale znane są też takie, które osiągnęły masę 75 kg. Żywi się głównie jeleniowatymi i mniejszymi ssakami. Program ,,Ostatni lampart" opowiada o tych o kotach mówiąc, że obecnie na wolności żyje tylko 30 osobników, ktore się ze sobą krzyżują (ojciec z córką, a potem z młodymi córki). P. p. orientalis ma najniższy poziom zmienności genetycznej ze wszystkich podgatunków lamparta. Nosorożec jawajski • Nosorożec jawajski – gatunek ssaka z rodziny nosorożcowatych, jeden z pięciu żyjących do dziś gatunków nosorożców. Należy do tego samego rodzaju, co nosorożec indyjski. Łączy je podobna, przypominająca mozaikę skóra stwarzająca wrażenie opancerzenia. Nosorożec jawajski, mierząc 3,1–3,2 m długości i 1,4–1,7 m wysokości, jest mniejszy od swego krewniaka, wielkością bardziej zbliża się do nosorożca czarnego. Jego rogi, mniejsze niż u innych nosorożców, osiągają zwykle poniżej 25 cm. Lemury • Lemury to drobne (od kilkunastu centymetrów) i średniej wielkości ssaki z długim ogonem i długimi kończynami, przy czym kończyny tylne są dłuższe od przednich. Lemury mają puszyste, miękkie futro, często kontrastowo ubarwione. Część twarzowa głowy jest zwykle wydłużona, uszy małe, zaostrzone, oczy duże, osadzone blisko siebie, skierowane do przodu. Dłonie i stopy chwytne z przeciwstawnymi palcami. Zupełny lub częściowy brak górnych siekaczy, górna warga podzielona, wilgotna, sztywny fałd w dolnej stronie języka (podjęzyk). Żywią się w zależności od gatunku - roślinnością lub owadami. Większość prowadzi nocny tryb życia. Żyją gromadnie. Prowadzą nadrzewny tryb życia. Wieloryb biskajski • Wieloryb biskajski, wal biskajski (Eubalaena glacialis) – gatunek ssaka morskiego z rodziny wielorybów gładkoskórych, blisko spokrewniony z Eubalaena japonica (z północnego Pacyfiku) i Eubalaena australis (z półkuli południowej) traktowanymi wcześniej jako populacje wieloryba biskajskiego. Kiedyś był jednym z najpowszechniej występujących wielorybów. Obecnie jest jednym z najrzadszych gatunków, gdyż stanowią łatwy łup, od dawna jest masowo poławiany przez człowieka. Goryl górski • Goryl górski (Gorilla beringei beringei) – podgatunek goryla wschodniego ssaka z rodziny człowiekowatych. Jest największą małpą człekokształtną – dorosły samiec może ważyć od 150-200 kg. Od goryli nizinnych różni się dłuższymi i ciemniejszymi włosami. Żółw skórzasty • Żółw skórzasty(Dermochelys coriacea) gatunek gada z podrzędu żółwi skrytoszyjnych, jedyny współcześnie żyjący przedstawiciel rodziny żółwi skórzastych. Jest największym współcześnie żyjącym żółwiem morskim. Gatunek ten jest znany od połowy XVI wieku. Tygrys syberyjski • Tygrys syberyjski, tygrys amurski (Panthera tigris altaica) – drapieżny ssak z rodziny kotowatych, największy z podgatunków tygrysa[3]. Porównywalne rozmiary osiąga jedynie tygrys bengalski (P. t. tigris). Zbliżony wielkością tygrys kaspijski (P. t. virgata) uznawany jest już za gatunek wymarły. Tygrys syberyjski to podgatunek o niskim poziomie zmienności genetycznej[4][5]. Salamandra olbrzymia chińska • Salamandra olbrzymia chińska[3](Andrias davidianus) – płaz ogoniasty z rodziny skrytoskrzelnych, największy żyjący współcześnie płaz świata. Szeroko rozprzestrzeniona w rzekach Chin (Rzeka Perłowa, Jangcy, Huang He i ich dorzecza)[4] od Qinghai do południowego Shanxi, południowego Syczuan, Junnan, Kuangsi i Guangdong. Introdukowana na Tajwanie Żubr • Żubr (Bison bonasus) – gatunek łożyskowca z rodziny krętorogich, rzędu parzystokopytnych. W 2009 roku światowe zasoby gatunku wynosiły około 4230 osobników, z czego jedna trzecia przebywała w hodowlach zamkniętych, pozostałe tworzyły 32 całkowicie lub częściowo wolne populacje[3]. Według danych z 2010 roku w Polsce żyły 1224 żubry, z czego 191 w ośrodkach hodowlanych i ogrodach zoologicznych[4]. Prawie połowa polskiej wolnej populacji skupiona jest w Puszczy Białowieskiej[3], ponadto dzikie żubry w Polsce spotkać można w Bieszczadach, Puszczy Knyszyńskiej, Puszczy Boreckiej oraz w rejonie Mirosławca i Drawska Pomorskiego w województwie zachodniopomorskim[5]. Mniszka hawajska • Mniszka hawajska (Monachus schauinslandi) gatunek ssaka płetwonogiego z rodziny fokowatych (Phocidae).Osiąga długość ciała od 210 do 230 cm, samica jest większa od samca. Waga dorosłego samca wynosi 175 kg, natomiast samicy 275 kg (ciężarna samica waży ok. 300 kg). Skóra ubarwiona na szaro lub brunatno, na brzuchu jaśniejsza. Samiec jest ciemniejszy od samicy; noworodki pokryte są czarną skórą i wełnistą sierścią.