Ocena krytycznych punktów kontroli podczas podróży, załadunku
advertisement
Ocena krytycznych punktów kontroli podczas podróży, załadunku i rozładunku. Warszawa, 27 – 28 kwietnia 2009 • Transport (gatunków/wiek, itp.) z (miejsca pochodzenia) do (miejsca przeznaczenia) oraz pora roku, typ drogi, itp. • Punkty krytyczne • Metodologia oceny ryzyka 1. Rozpoznanie zagrożenia 2. Określenie zagrożenia 3. Ocena narażenia • Zagrożeniem jest każdy czynnik środowiskowy, który może negatywnie oddziaływać na dobrostan zwierząt • Negatywny wpływ na dobrostan zachodzi, gdy zostaje naruszona jakaś istotna zasada rządząca dobrostanem zwierząt i/lub w czasie transportu Van Reenen K et al. 2008, Hazard identification and characterization of welfare aspects during transport of farm animals. Lelystad: Animal Sciences Group • Niewłaściwa wentylacja/jakość powietrza • Niewielka dostępność powierzchni/ przestrzeń na zwierzę • Mieszanie się zwierząt • Okres transportu • Niewłaściwa konstrukcja pojazdu • Śliskie podłoga • Surowe obchodzenie się ze zwierzętami • Niewłaściwe prowadzenie pojazdu Wpływ zagrożenia na poszczególne zwierzęta • W przypadku konfrontacji indywidualnego zwierzęcia z zagrożeniem, jak poważne będą skutki w odniesieniu do jego dobrostanu (pod względem zachowania, zdrowia, itp.)? Oznaczenia wpływu skutków zagrożenia Oznaczenie 1 2 Definicja Niewielka szkodliwość skutków Szkodliwość skutków Objaśnienie Bez problemów, skutki można pominąć Problem nie jest poważny/długotrwały Zwierzęta doznają dolegliwości, problemów ze zdrowiem oraz bólu, jednak nie w sposób znaczny lub długotrwały 3 Umiarkowana szkodliwość skutków 4 Poważna szkodliwość skutków Powoduje problemy (dolegliwości, problemy zdrowotne, ból) intensywne/długotrwałe 5 Bardzo poważna szkodliwość skutków Powoduje śmierć Prawdopodobieństwo zagrożenia (%) w populacji Ile ze wszystkich transportowanych zwierząt jest rzeczywiście narażone na zagrożenie? Kategorie oznaczeń stosowane do oceny narażenia Oznaczenie Definicja Prawdopodobieństwo 1 Bardzo rzadko 1 - 20% zwierząt 2 Rzadko 3 Niezbyt często 41 – 60 % zwierząt 4 Często 5 Bardzo często 81 – 100 % zwierząt 21 – 40 % zwierząt 61 – 80 % zwierząt 1. Rozpoznać punkty krytyczne i zagrożenia 2. Ocenić zagrożenie (wpływ/narażenie) • Zagrożeniem jest każdy czynnik środowiskowy, który może negatywnie oddziaływać na dobrostan zwierząt • Negatywny wpływ na dobrostan zachodzi, gdy zostaje naruszona jakaś istotna zasada rządząca dobrostanem zwierząt i/lub w czasie transportu • 1. Strach • 2. Ból • 3. Stres • 4. Wyrażenie zachowania dobrostan zwierząt stanowi istotne zagadnienie dla europejskiego społeczeństwa Szósty program ramowy Unii Europejskiej Zasady Dobre karmienie Dobre środowisko Dobre zdrowie Odpowiednie zachowanie Kryteria Brak przedłużonego głodu Brak przedłużonego pragnienia Komfort odpoczynku Komfort termiczny Swobodne poruszanie się Brak urazów Brak chorób Brak bólu powodowanego procedurami zarządzania Ekspresja zachowań społecznych Ekspresja innych zachowań Poprawna relacja człowiek – zwierzę Brak uogólnionego lęku Na podstawie Jakości Dobrostanu® zasady, Botreau et al. 2007 Dobre karmienie Odwodnienie: - długi transport - wysoka temperatura i suche powietrze - znaczny przepływ powietrza przez poruszający się pojazd Dobre karmienie Przedłużony okres pozbawienia pokarmu powoduje głód i agresywność W przypadku wydłużenia: słabość, letarg i wrażliwość na zimno - Świnie rozpoczynają mobilizację tłuszczu po około 16 godzinach głodzenia Zaprzestanie karmienia 16-24h Odpowiednie warunki utrzymania Wygodne warunki odpoczynku/łatwość poruszania się - wysoka obsada na jednostkę powierzchni - niewłaściwa technika prowadzenia pojazdu - niekorzystne warunki drogowe - wibracje, ruch pojazdu, hałas - okres transportu Jeżeli powierzchnia zagrody w gospodarstwie, w której przebywają zwierzęta jest ograniczona: - nie należy przetrzymywać zwierząt w pojazdach w gospodarstwie (miejscu przeznaczenia) - dokładny harmonogram przyjazdów pojazdów. Odpowiednie warunki utrzymania Komfort termiczny - świnie i drób mają trudności z utratą ciepła - sposób leżenia jest istotną wskazówką w procesie termoregulacji Zbyt zimno: pozycja leżąca na mostku, skupianie się zwierząt w jednym miejscu, drżenie z zimna. Zbyt ciepło: boczna pozycja leżąca, znaczna separacja, sapanie. Dobre zdrowie Brak urazów i schorzeń 1. Zwierzęta niezdatne do transportu 2. Stres i immunosupresja 3. Zwiększony kontakt z patogenami Zwierzęta niezdatne do transportu • Zwierzęta w ciąży (ostanie 10% okresu ciąży) • Zwierzęta, które urodziły w okresie ostatnich 48 godzin • Bardzo młode zwierzęta Zwierzęta wymagające stosowania środków ostrożności podczas transportu • Zwierzęta z kulawizną • Zwierzęta z poważnymi ranami lub zaburzeniami • Zwierzęta z problemami koordynacji Dobre zdrowie - Zwierzęta mogą zachorować lub zostać ranne podczas transportu - Po przyjeździe i w zagrodzie zwierzęta powinny zostać poddane badaniu - Jeżeli rana lub schorzenie związane jest z silnym bólem oraz nie ma możliwości jego złagodzenia: Należy natychmiast zabić zwierze w sposób humanitarny Dobre zdrowie Przy przemieszczaniu zwierząt do miejsca ogłuszenia. • Prędkość linii ubojowej • Niska jakość urządzeń → zwiększone użycie narzędzi do popędzania Skutkują bólem zwierząt Odpowiednie zachowanie Agresja: - mieszanie nieznanych zwierząt - dostęp do ograniczonych zasobów - objawia się w powstawaniu ran, bólu i stresu W jaki sposób można zmniejszyć agresję? - nie mieszać grup zwierząt - zmniejszyć obsadę na jednostkę powierzchni - zraszanie wodą - materiały wzbogacające Odpowiednie zachowanie Wspinanie się Odpowiednie zachowanie Strach: - niechęć do przemieszczania się - zawracanie - wydobywanie wysokich dźwięków Wynikają z: - niskiej jakości urządzeń - niewłaściwego postępowania hodowców - niewłaściwego podłoża i ramp - ślizganie się i upadanie wywołuje strach i ból oraz potęguje stres - Rampy: Bydło mięsne i świnie (8 - 10º) Owce i bydło dorosłe (20º) - Charakterystyka podłoża - Zwierzęta przemieszczać w tempie odpowiadającym normalnej prędkości ich poruszania się Odpowiednie zachowanie Rampy i korytarze: - brak ciągłości struktury i barwy podłoża - przepływ powietrza - ściany - światło - miejsca zacienione - poziom hałasu DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!
