ZAŁOŻENIA DO PLANU WYNIKOWEGO Z HISTORII i SPOŁECZEŃSTWA DO KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ w PSP nr 21 w RADOMIU Program nauczania: „ Wczoraj i dziś”, dr Tomasz Maćkowski Liczba godzin nauki w tygodniu 1 Planowana liczba godzin w ciągu roku 32 + 2 godz. Informujące uczniów o ocenach Podręczniki i książki do historii i społeczeństwa wydane przez wyd. Nowa Era: „Wczoraj i dziś”- podręcznik autorstwa Grzegorza Wojciechowskiego Nr ewidencyjny w wykazie MEN: 443/1/2012 Zeszyty ćwiczeń „Wczoraj i dziś” autorstwa Tomasza Maćkowskiego. Kategorie celów nauczania: ABCD- zapamiętanie wiadomości rozumienie wiadomości stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych Poziomy wymagań edukacyjnych: K- konieczny – ocena dopuszczająca (2) P- podstawowy- ocena dostateczna (3) R- rozszerzający- ocena dobra (4) D-dopełniający- ocena bardzo dobra (5) W- wykraczający – ocena celująca (6) Przedmiotowy System Oceniania HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO Na zajęciach oceniane będą: prace klasowe (zapowiedziane), sprawdziany, odpowiedzi ustne ( w miarę możliwości), praca na lekcji, prace domowe, aktywność. Skale procentowe w ocenianiu na lekcjach historii i społeczeństwa: PRACA KLASOWA – TEST ( 1 godzina lekcyjna ) 100%- 95% celujący (6) 94%- 81% bardzo dobry (5) 80%- 66% dobry (4) 65%- 51% dostateczny (3) 50%- 31% dopuszczający (2) 30%- 0% niedostateczny (1) SPRAWDZIAN ( 10-15 minut) 100% - 91% bardzo dobry (5) 90% - 76% dobry (4) 75% - 51% dostateczny (3) 50% - 31% dopuszczający (2) 30 - 0% niedostateczny (1) Przewidywana minimalna liczba ocen na lekcjach historii i społeczeństwa: 3 Prace klasowe: 2, Sprawdziany: 1, Praca domowa: 1( w miarę możliwości), Odpowiedz ustna lub aktywność: 1( w miarę możliwości). Przedmiotem oceniania są: - wiadomości (wiedza przedmiotowa), - umiejętności (posługiwanie się datami i faktami historycznymi, a także konieczność wyciągania z nich wniosków), - postawa ucznia i jego aktywność oraz dyscyplina pracy. MAŁGORZATA BRODNICKA PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA – HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO dla uczniów do pracy z podręcznikiem :„Wczoraj i dziś ”kl. IV Tytuł działu w podręczniku 1Ja i moje otoczenie Tematy lekcji 1Organizacja zajęć na lekcjach historii i społeczeństw w kl. 4-tej. 2. Ja i moja rodzina 3. Moja szkoła 4. Ojczyzna duża i mała 5. Mieszkamy w Polsce Wymagania konieczne Wymagania podstawowe Wymagania rozszerzające Wymagania dopełniające Wymagania wykraczające Ocena dopuszczająca. Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra (ocena celująca). Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: Uczeń: określa, za co może uzyskać ocenę na lekcjach historii; wymienia możliwości poprawy oceny niedostatecznej; wymienia zasady pracy na lekcjach historii; podaje przykłady obowiązujących zasad bezpieczeństwa określa, na czym polega wyjątkowość każdego człowieka(A) wymienia potrzeby człowieka(B) opisuje szkolną społeczność(A) wyjaśnia, dlaczego do szkolnej społeczności zaliczamy także rodziców (B) wyjaśnia terminy: ojczyzna i „mała ojczyzna”, patriotyzm, objaśnia pochodzenie nazwy Polska(A) wymienia symbole narodowe (A) podaje daty świąt narodowych(A) wyjaśnia termin społeczność tłumaczy, jakie przysługują mu prawa i obowiązki w rodzinie(C) podaje prawa i obowiązki ucznia(B) określa, kto tworzy społeczność szkolną(C) tłumaczy, kim jest patriota(B) podaje nazwy miejsc związanych z historią swojej „małej ojczyzny”(B) wskazuje na mapie Polski swoją miejscowość (C) wyjaśnia znaczenie słowa naród (C) zna słowa hymnu narodowego i wie, kto jest ich autorem (B) nazywa krainy historycznogeograficzne Polski (C) omawia sposoby zaspokajania ludzkich potrzeb(C) tłumaczy, czym jest statut szkoły(C) wskazuje przykłady działania rady samorządu uczniowskiego w swojej szkole (C) wymienia postacie związane z historią swojej miejscowości, rodzinnego miasta lub regionu (C) opisuje problemy społecznogospodarcze swojej „małej ojczyzny”(D) wymienia mniejszości narodowe i etniczne mieszkające na terenie Polski oraz na wybranych przykładach opisuje ich kulturę i tradycje(C) wyjaśnia terminy: mniejszość narodowa, mniejszość etniczna(B) określa, czym różni się dawna rodzina od rodziny współczesnej(D) omawia kompetencje dyrektora szkoły, rady pedagogicznej, rady rodziców oraz rady szkoły(C) określa, czym zajmuje się rada samorządu uczniowskiego(C) wylicza wydarzenia historyczne związane ze swoją miejscowością wymienia sposoby okazywania patriotyzmu w czasie wojny i w okresie pokoju (C) podaje przykłady patriotyzmu lokalnego (D) wskazuje największe atuty swojej „małej ojczyzny” rozpoznaje herb miasta l w których mieszka (C) wyjaśnia pochodzenie symboli narodowych (C) tłumaczy, czym są miejsca pamięci narodowej (C) określa różnice między poszczególnymi regionami Polski (D) wymienia prawa i obowiązki rodziców(C) podaje przykład postępowania zgodnego z zasadami tolerancji i sprawiedliwości (D) potrafi odszukać w prasie lokalnej i w internecie informacje na temat przeszłości swojej rodzinnej miejscowości (D) pokazuje na mapie świata miejsca, w których znajdują się największe skupiska Polonii(C) omawia znaczenie świąt narodowych i potrafi przedstawić ich genezę (D) Tytuł działu w podręczniku 2. Z historią na ty. Tematy lekcji 1. Historia – nasza przeszłość. 2.Źródła historyczne. 3. Pamiątki i tradycje rodzinne 1. Czas w historii 2. Obliczanie czasu w historii 3. Czytamy mapę i plan 3. Czas i mapa w historii. Wymagania konieczne Ocena dopuszczająca. Uczeń: wyjaśnia, czym jest historia i przeszłość (B) tłumaczy, kim jest historyk (B) wyjaśnia terminy: źródło historyczne, archeologia (B) wskazuje na znaczenie pamiątek rodzinnych i podaje ich przykłady (B) wyjaśnia, czym jest ród (B) wyjaśnia termin chronologia(B) wskazuje narodziny Jezusa z Nazaretu jako początek naszej ery(A) odczytuje skróty: p.n.e. i n.e.(A) określa czas trwania wieku i tysiąclecia(A) oblicza, ile czasu upłynęło między poszczególnymi wydarzeniami (B) ustala wiek wydarzeń(B) Wymagania podstawowe Ocena dostateczna Uczeń: odróżnia postacie historyczne od postaci legendarnych (C) określa różnice między legendą i baśnią (B) wymienia informacje, jakie możemy zdobyć na podstawie źródeł historycznych (B) dokonuje podziału źródeł historycznych oraz podaje ich konkretne przykłady (C) określa, czym zajmuje się genealogia (B) omawia, w jaki sposób kultywowanie tradycji umacnia poczucie wspólnoty w rodzinie (C) wyjaśnia terminy: rocznik, kronika (C) posługuje się terminami: data, era, epoka historyczna, tysiąclecie, wiek, prehistoria(B) porządkuje daty w sposób chronologiczny (B) zapisuje liczby arabskie cyframi rzymskimi (B) rysuje oś czasu i umieszcza na niej daty (B) umieszcza daty na osi czasu(B) wskazuje daty graniczne wieków i tysiącleci(C) odczytuje z mapy podstawowe informacje (C) odróżnia mapę od planu(C) omawia, z jakich elementów Wymagania rozszerzające Ocena dobra Uczeń: wyjaśnia pochodzenie terminu historia (A)) tłumaczy, dlaczego uczymy się historii (C) tłumaczy, czym zajmują się archiwa, muzea i skanseny (C) wskazuje, gdzie znajduje się najbliższe muzeum objaśnia, w jaki sposób należy zachowywać się w muzeum (B) wymienia i opisuje rodzinne pamiątki i tradycje (C wyjaśnia terminy: rocznik, kronika(B) wymienia epoki historyczne (B) porównuje mapy geograficzne i historyczne (C) Wymagania dopełniające Ocena bardzo dobra Uczeń: Wymagania wykraczające (ocena celująca). Uczeń: tłumaczy, dlaczego uczymy się historii (C) objaśnia znacznie zdania: Historia jest nauczycielką życia(D) podaje po jednym przykładzie postaci baśniowej, legendarnej i historycznej (C) wyjaśnia, dlaczego historyk powinien czerpać informacje z różnych źródeł historycznych (D) charakteryzuje nowoczesne metody badawcze (C) tłumaczy, w jaki sposób chroni się źródła historyczne i zabytki (C) wskazuje sposoby kultywowania rodzinnych tradycji(C) przygotowuje drzewo genealogiczne swojej najbliższej rodziny(C) przedstawia historię swojej miejscowości lub rodziny (C) wymienia daty graniczne epok historycznych (C) wskazuje wydarzenia, które oznaczają początek i koniec poszczególnych epok historycznych (D) określa datę danego wydarzenia używając określeń I połowa lub II połowa danego wieku (C) wskazuje na mapie historyczne stolice Polski(B) wyjaśnia, czym jest orientacja mapy(B) krótko charakteryzuje poszczególne epoki historyczne (C) podaje genezę zabaw sylwestrowych(C) opisuje, jak dawniej wyglądały mapy i na tej podstawie porównuje, jakie wyobrażenie o świecie mieli ludzie w przeszłości, podaje przykład zastosowania GPS (D) omawia, jakie są zadania historii (D) dostrzega rolę, jaką odgrywają muzea, skanseny i archiwa w dziedzinie ochrony źródeł historycznych (C) odpowiada, dlaczego zabytki podlegają prawnej ochronie(D) znajduje w internecie strony, które zawierają informacje pomocne przy tworzeniu drzewa genealogicznego(D) Tytuł działu w podręczniku 4. Z NAJDAWNIEJSZY CH DZIEJÓW Tematy lekcji 1. Życie pierwszych ludzi 2. Pierwsze cywilizacje 3. Od hieroglifów do alfabetu Wymagania konieczne Ocena dopuszczająca. Uczeń: Wymagania podstawowe Ocena dostateczna Uczeń: Wymagania rozszerzające Ocena dobra Uczeń: Wymagania dopełniające Ocena bardzo dobra Uczeń: umieszcza na osi czasu przybliżone daty pojawienia się praludzi i homo sapiens (C) omawia znaczenie umiejętności rozpalania ognia dla praludzi (B) wymienia narzędzia, którymi posługiwali się praludzie (B) tłumaczy terminy: mumia, sarkofag, piramida, faraon, Babilon, Mezopotamia (B) przedstawia różne rodzaje pisma: obrazkowe, klinowe i alfabetyczne (b) przedstawia dokonania umożliwiające człowiekowi przejście do osiadłego trybu życia (C) porównuje koczowniczy i osiadły tryb życia(C) omawia, jak zmieniał się wygląd człowieka (C) podaje nazwy warstw społecznych starożytnego Egiptu (B) wymienia najważniejsze osiągnięcia pierwszych cywilizacji: system nawadniający, koło, koło garncarskie, szkło, cegłę, kalendarz (B) wymienia najważniejsze zabytki starożytnych Mezopotamii i Egiptu (C) wskazuje Fenicjan jako twórców pisma alfabetycznego (B) wskazuje egipskie pismo hieroglificzne jako przykład pisma obrazkowego (C) odnajduje na mapie obszar, na którym po raz pierwszy zastosowano pismo (C) opowiada o początkach rolnictwa, pierwszych narzędziach rolniczych i udomowieniu zwierząt wyjaśnia, czym była ziemianka (B) wyjaśnia, co oznaczają nazwy epoka kamienia, epoka brązu, epoka żelaza(C) wymienia pierwsze uprawiane przez człowieka zboża oraz pierwsze hodowane przez niego zwierzęta (B) tłumaczy termin dymarka wskazuje na mapie tereny, na których pojawili się przodkowie człowieka i określa kierunki ich wędrówki (C) wyjaśnia, kim byli Sumerowie (B)wskazuje na mapie rzeki Eufrat, Tygrys i Nil oraz miastoBabilon(C)umieszcza na osi czasu daty powstania pierwszych państw sumeryjskich (C)omawia ogólnie historię książki i piśmiennictwa – od glinianej tabliczki (B)tłumaczy, że alfabety grecki i łaciński stanowią podstawę, z której wywodzą się alfabety używane współcześnie w Europie (B)prezentuje charakterystykę i historię pisma klinowego (C)wyjaśnia, jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla rozwoju cywilizacyjnego człowieka (B) (B) wyjaśnia, dlaczego pierwsze cywilizacje powstały nad wielkimi rzekami (C) omawia sposób działania kanałów nawadniających(C) charakteryzuje warstwy społeczne starożytnego Egiptu (B) wyjaśnia, jakie znaczenie miało wynalezienie pisma dla historii jako nauki (C) wymienia co najmniej kilka alfabetów wywodzących się z alfabetów łacińskiego i greckiego (C) wylicza materiały pisarskie, których używano w starożytności (B) Wymagania wykraczające (ocena celująca). Uczeń: porównuje życie praludzi z życiem współczesnego człowieka(D) określa, jakie znaczenie dla rozwoju społeczności ludzkich miało posługiwanie się mową(D) przedstawia najważniejsze osiągnięcia mieszkańców Mezopotamii – sześćdziesiątkowy system liczenia, jednolite jednostki miar i wag, obliczanie kątów, mierzenie czasu (C) tłumaczy, czym są piktogramy i w jakim celu się je stosuje (D) Tytuł działu w podręczniku 5. W Starożytnej Grecji. Tematy lekcji 1.Demokratyczne Ateny 2. Teatr w starożytnej Grecji 3.Bogowie, mity i uczeni 4.Na greckim stadionie Wymagania konieczne Ocena dopuszczająca. Uczeń: Wymagania podstawowe Ocena dostateczna Uczeń: Wymagania rozszerzające Ocena dobra Uczeń: Wymagania dopełniające Ocena bardzo dobra Uczeń: Wymagania wykraczające (ocena celująca). Uczeń: wskazuje na mapie starożytną Grecję i Ateny (B) wymienia rodzaje sztuk granych w greckim teatrze (komedia, tragedia) (A) opisuje, jak antyczni Grecy wyobrażali sobie bogów (C) wymienia najważniejszych greckich bogów (Zeus, Hera, Posejdon, Afrodyta, Atena, Hades, Hefajstos, Ares, Apollo, Hermes) (B) opisuje, jak antyczni Grecy wyobrażali sobie bogów (C) podaje rok i wiek pierwszych igrzysk olimpijskich wymienia dyscypliny pięcioboju olimpijskiego (B) omawia położenie geograficzne i jego wpływ na zajęcia ludności greckiej wymienia cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej (C) opowiada o osobie i rządach Peryklesa tłumaczy, jaką rolę w Atenach odgrywał sąd skorupkowy (C) omawia znaczenie teatru dla antycznych Greków (C) przedstawia cechy charakterystyczne teatru greckiego (B) wskazuje, gdzie znajduje się najbliższy teatr (B) wymienia atrybuty greckich bogów (B) wyjaśnia terminy: politeizm, mit, heros, filozofia(C) tłumaczy, czym zajmują się filozofowie (B) omawia dokonania Sokratesa, Platona i Arystotelesa w filozofii oraz Hipokratesa w medycynie (C) omawia rolę sportu w życiu starożytnych Greków (B) dostrzega podobieństwa i różnice między igrzyskami w starożytnej Grecji a współczesnymi olimpiadami (C) podaje rok pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich i określa wiek tego zdarzenia (C) omawia znaczenie kontaktów zamorskich dla starożytnych Greków (C) podaje cechy, które powinny wyróżniać dobrego polityka i obywatela (D) przedstawia, w jaki sposób działał sąd skorupkowy i dlaczego odgrywał on ważną rolę w demokracji ateńskiej (C) określa różnice między tragedią i komedią (C) wymienia najważniejszych greckich dramatopisarzy(B) opisuje elementy, z których zbudowany był grecki amfiteatr (C) wyjaśnia, dlaczego dramaty antycznych twórców są wystawiane współcześnie (C) opowiada co najmniej jeden mit grecki (B) podaje przykłady prac Heraklesa przedstawia główne wątki „Iliady” i „Odysei” (C) wyjaśnia, co oznacza wyrażenie koń trojański (C) ocenia, jakie znaczenie dla współczesnych ludzi mają osiągnięcia starożytnych Greków (D) przedstawia rolę igrzysk olimpijskich we współczesnym świecie (D) wymienia nazwiska najsłynniejszych polskich olimpijczyków (C) wyjaśnia, czym był gimnazjon i jakie miał znaczenie dla sprawności fizycznej antycznych Greków (B) ocenia postępowanie Peryklesa i uzasadnia swoją opinię (D) tłumaczy, na czym polegała wyjątkowość greckiej polis (B) wyjaśnia terminy: Hellada, Hellenowie, wielka kolonizacja, kolonia, Akropol, agora, demokracja, polis (C) opowiada, w jaki sposób powstał starożytny teatr (B) tworzy krótką wypowiedź na temat Sofoklesa (B) opisuje przebieg konkursów teatralnych w starożytnej Grecji (C) podaje nazwy elementów, z których zbudowany był grecki amfiteatr (C) przedstawia wierzenia starożytnych Greków(B) opowiada o Homerze i jego dziełach (C) podaje najważniejsze osiągnięcia starożytnych Greków (C) określa, gdzie odbywały się najsłynniejsze igrzyska organizowane na cześć Zeusa (B) przedstawia przebieg antycznych igrzysk (B) (D) porównuje demokrację ateńską ze współczesną demokracją przedsta wicieiską (D) porównuje teatr w starożytnej Grecji z teatrem współczesnym (D) porównuje wierzenia Greków z innymi poznanymi religiami (D) wskazuje przykłady dzieł sztuki współczesnej, które nawiązują do greckich mitów (D) wskazuje, jak termin olimpiada rozumiano w starożytności, i objaśnia, co oznacza on współcześnie (C) tłumaczy, co oznacza pięć okręgów na fladze olimpijskiej (C) Tytuł działu w podręczniku Tematy lekcji 1. Rzym – droga do potęgi 2.Osiągnięcia starożytnych Rzymian 3. Początki chrześcijaństwa 6. W starożytnym Rzymie Wymagania konieczne Ocena dopuszczająca. Uczeń: Wymagania podstawowe Ocena dostateczna Uczeń: Wymagania rozszerzające Ocena dobra Uczeń: Wymagania dopełniające Ocena bardzo dobra Uczeń: Wymagania wykraczające (ocena celująca). Uczeń: umieszcza na osi chronologicznej daty założenia Rzymu, (B) na podstawie ilustracji wymienia elementy stroju i uzbrojenia rzymskiego legionisty (B) wyjaśnia, kim byli gladiatorzy (B) wyjaśnia terminy: Mesjasz, apostoł, poganin, Biblia, Stary i Nowy Testament (B) określa, kiedy i gdzie narodziło się chrześcijaństwo (B) wymienia najważniejsze zasady nauki Jezusa z Nazaretu (B) opisuje sylwetki Juliusza Cezara i Oktawiana Augusta (C) wyjaśnia terminy: republika, zgromadzenie ludowe, senat, cesarz (C) przedstawia legendarne początki starożytnego Rzymu (B) wskazuje na mapie Rzym, Kartaginę i Półwysep Apeniński oraz największy zasięg terytorialny Imperium Rzymskiego (B) wymienia osiągnięcia antycznych Rzymian w architekturze i budownictwie: Forum Romanum, Panteon, Koloseum, akwedukty, drogi, łuki triumfalne, termy (C) odpowiada, dlaczego dla starożytnych Rzymian ważne było budowanie dróg (C) wyjaśnia, czym jest ewangelia,(C) opowiada o początkach chrześcijaństwa w Palestynie (C) przedstawia, kim byli Jezus z Nazaretu (C) omawia zróżnicowanie społeczeństwa rzymskiego, zwracając szczególną uwagę na pozycję niewolników (C) omawia różne typy ustrojów państwa rzymskiego: królestwo, republikę, cesarstwo (C) opowiada, czym były Prawo XII Tablic i Kodeks Justyniana (B) opowiada, co wydarzyło się w roku 1054 (C) ocenia decyzję Konstantyna Wielkiego o zakończeniu prześladowań chrześcijan w antycznym Rzymie (C) w starożytnym Rzymie omawia proces rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa w Imperium Rzymskim (C) wyjaśnia, czym jest „Wilczyca kapitolińska” (B) podaje różnice między republiką a cesarstwem (D) tłumaczy, czym są języki romańskie i jakie jest ich pochodzenie (C) opisuje elementy stroju i uzbrojenia rzymskiego legionisty (B) wskazuje cechy rzymskiego budownictwa omawia najważniejsze osiągnięcia architektoniczne Rzymian opisuje, w jaki sposób antyczni Rzymianie budowali drogi odnajduje przykłady zapisów z prawa rzymskiego obowiązujących w dzisiejszym prawodawstwie oraz określa ich znaczenie porównuje rozrywki starożytnych Greków i Rzymian (C) przedstawia związki chrześcijaństwa z judaizmem(D) opisuje symbole i znaki pierwszych chrześcijan (D) nazywa różne odłamy chrześcijaństwa (C) wymienia przyczyny upadku republiki rzymskiej (D) porównuje ustrój republiki rzymskiej ze współczesną demokracją (D) ocenia, jakie znaczenie dla współczesnych ludzi mają osiągnięcia antycznych Rzymian (D) wyjaśnia, dlaczego spisanie prawa przez antycznych Rzymian miało wielkie znaczenie dla cywilizacji europejskiej (D) tłumaczy, dlaczego Watykan jest miejscem ważnym dla katolików (C0 porównuje wierzenia Rzymian i starożytnych Greków (D) PSO opracowała M. Brodnicka