1 16. Jak Józef uratował Egipt przed głodem (Rdz 41,37

1
16. Jak Józef uratował Egipt przed głodem (Rdz 41,37-42,6)
1. Głód – światowy skandal
Wstęp
Wśród wielu problemów, z którymi nie potrafi poradzić sobie człowiek, jest problem głodu na
świecie. Papież Franciszek mówi wręcz o „skandalu głodu”. Dlaczego?
Aktywizacja
Metoda: praca z filmem, praca z tekstem, rozmowa kierowana
Materiał: film „Problem głodu na świecie” (1:30) (zał. 1)
https://www.youtube.com/watch?v=iX--jP6o8_Y
(http://youtu.be/iX--jP6o8_Y),
KAI, Papież o skandalu głodu i niedożywienia (http://www.idziemy.pl/kosciol/papiez-o-skandaluglodu-i-niedozywienia/) (zał. 2)
• Wspólne obejrzenie prezentacji na temat głodu na świecie (zał. 1).
• Pytanie do uczniów o wrażenia po tym filmie. Co do nich przemówiło najbardziej?
• Lektura orędzia papieża Franciszka na Światowy Dzień Żywności w 2013 r.
• Uczniowie pracują w parach. Szukają odpowiedzi na pytanie:
Dlaczego papież mówi o „skandalu głodu” we współczesnym świecie?
• W przypadku młodszych dzieci należy odnieść się do orędzia przez przywołanie wybranych
wypowiedzi Ojca Świętego.
Dlaczego skandal?
1/3 żywności w skali świata jest marnotrawiona
„globalizacja zobojętnienia” – tak jakby śmierć z głodu była czymś normalnym
brak solidarności
KAI, Papież o skandalu głodu i niedożywienia (zał. 2)
16 października 2013 r. obchodzony jest Światowy Dzień Żywności. W kontekście tego dnia Ojciec
Święty Franciszek zwrócił uwagę, że skandalem jest to, że ciągle jeszcze na świecie istnieją głód i
niedożywienie.
Zauważył, że zdaje się wzrastać tendencja do indywidualizmu i zamykania się w sobie. To z kolei
prowadzi do przejawów zobojętnienia – na szczeblu osobistym, instytucji i państw – wobec
umierających z głodu lub cierpiących niedożywienie, jak gdyby chodziło o coś nieuniknionego.
Tymczasem zarówno głód, jak i niedożywienie nigdy nie mogą być uważane za coś normalnego, do
którego się przyzwyczajamy, jakby stanowiły one część systemu – podkreślił papież. „Trzeba coś
mienić w nas samych, w naszym myśleniu i w naszych społeczeństwach” – dodał.
Zaznaczył, że dopiero wtedy, gdy się jest solidarnym w sposób konkretny, przezwyciężając egoizm
i interesy partykularne, będzie można osiągnąć ostateczny cel: usunięcia form ubóstwa,
uwarunkowanych przez niedostatek żywności. Chodzi przy tym o solidarność, która nie sprowadza
się tylko do różnych postaci pomocy, ale stara się zapewnić, aby coraz więcej ludzi mogło się
uniezależnić gospodarczo.
Powołując się na dane FAO papież zwrócił uwagę, że mniej więcej 1/3 światowej produkcji
żywnościowej nie jest wykorzystywana z powodu coraz większych strat i marnotrawstwa.
2
Marnotrawstwo to jest z kolei wynikiem jednym z owoców „kultury odrzucenia”, prowadzącej
często do poświęcania ludzi w imię bożków zysków i konsumizmu, która jest smutnym znakiem
„globalizacji obojętności”. Dlatego wychowanie w solidarności oznacza wychowanie do
człowieczeństwa: budowanie społeczeństwa, aby było prawdziwie ludzkie, oznacza stawianie w
centrum osoby i jej godności, a nigdy nie sprzedawanie jej za bezcen w imię logiki zysku.
Puenta
Rozwiązanie problemu głodu na świecie jest możliwe, gdyż żywności jest pod dostatkiem w
wymiarze całego świata. Potrzeba wrażliwości, solidarności, niemarnotrwienia i nowego systemu
dystrybucji. Przydałby się nowy Józef, który stawił czoła problemowi głodu w Egipcie.
2. Józef zarządcą w Egipcie
Wstęp
Po wyjaśnieniu snów faraona o siedmiu latach obfitości i siedmiu latach chudych Józef zostaje
uwolniony z więzienia i z rozkazu faraona otrzymuje władzę niezbędną do uratowania Egiptu przed
klęską głodu. Poznamy teraz nową tożsamość Józefa.
Aktywizacja
Metoda: praca z formularzem, praca z tekstem
Materiał: formularz pt. Tożsamość Józefa (zał. 3), tekst Rdz 41,37-52
• Uczniowie pracują w parach z formularzem pt. Tożsamość Józefa. W oparciu o wskazane w
formularzu teksty z Rdz 41 mają podać scharakteryzować sytuację Józefa po uwolnieniu z
więzienia. Poniżej formularz z podanymi odpowiedziami.
Dane osobowe Józefa
lat
Rdz 41,46
30
imię egipskie
41,45
Safnat Paneach
imię żony
41,45
Asenat
pochodzenie żony
41,45
z rodziny kapłana Poti Fera z miejscowości On
imiona synów
41,51-52
Manasses, Efraim
funkcja Józefa
41,41.43
zarządca całego Egiptu
pozycja Józefa wobec faraona
41,40
drugi po faraonie, niższy od niego tylko
godnością królewską
atrybuty władzy Józefa
41,42-43
pierścień, szata z najcieńszego lnu, złoty
łańcuch, powóz „służbowy”
relacja do Boga
40,38
ma ducha Bożego
3
umiejętności
40,39
poznanie pochodzące od Boga, mądrość i
rozsądek
Puenta
Józefa otrzymuje od faraona wszelkie kompetencje niezbędne do zarządzenia krajem w obliczu
klęski głodu. Stał się zarazem niejako Egipcjaninem, drugim po faraonie. Zobaczymy teraz, jak
wykorzystał tę władzę.
3. Plan Józefa na ratowanie Egiptu
Wstęp
Józef nie tylko wyjaśnił sen faraona, ale również podpowiedział mu, co należy zrobić, by uchronić
kraj przed klęską głodu. Pomysł Józefa znalazł uznanie w oczach faraona, który wyznaczył go na
zarządcę Egiptu. Przyjrzymy się teraz działaniom Józefa.
Aktywizacja
Metoda: praca z formularzem (tekst z lukami)
Materiał: formularz pt. Zarządzenie Józefa (zał. 4), tekst Rdz 41,33-36.46-49
• Uczniowie pracują w parach. Na podstawie tekstu Rdz 41,33-36.46-49 uzupełniając tekst
zarządzenia wydanego przez Józefa.
Zarządzenie Józefa
Ja, Józef, z woli faraona ustanowiony ………………. Egiptu, zarządzam co następuje:
1. ustanawiam …………………. w każdej prowincji Egiptu
2. ich zadaniem będzie zebranie ……………………….. części zbiorów
3. żywność ta ma być gromadzona w każdym …………………..
4. będzie ona pozostawała do dyspozycji ……………………
5. gdy nastanie głód, będzie ona ……………………… Egipcjanom.
słowa do uzupełnienia wg kolejności ich wystąpienia
zarządcą, nadzorców, jednej piątej, mieście, faraona, sprzedawana
• Odczytanie zarządzenia może być w formie dramy. Józef przyjeżdża na rynek powozem
odgrywanym przez uczniów. Przed nimi biegnie uczeń wołający „Abrek!”. Inny uczeń stojący obok
Józefa odczytuje jego dekret. Reakcją pozostałych uczniów są oklaski.
• Pytanie do uczniów:
Jak Egipcjanie zareagowali na zarządzenie (pomysł) Józefa? Co nim myśleli? Jak w tym momencie
mógł czuć się Józef?
pytania mają pomóc uczniom w identyfikacji z bohaterami opowiadania
Puenta
Józef uratował Egipt przed klęską głodu. Gdy nastało siedem lat „chudych”, ludzie przychodzili do
Józefa, by zakupić żywności. Przybywali nawet spoza Egiptu, jak się wkrótce przekonamy.
Pozostaje jeszcze jedno pytanie: jak Józef wpadł na ten plan?
4
4. Co mogę zrobić w kwestii głodu?
Wstęp
Papież Franciszek mówi o „skandalu głodu”. Powrócimy raz jeszcze do jego orędzia z 2013 r. na
Światowy Dzień Żywności. W jaki sposób możemy przeciwstawić się temu skandalowi?
Aktywizacja
Metoda: burza mózgów
• Na forum ogólnym zostaje postawiony problem: W jaki sposób możemy przeciwstawić się
skandalowi głodu?
• Propozycje zapisywane na tablicy.
Np.
nie wyrzucam jedzenia do kosza,
zabieram do szkoły tyle kanapek, ile zjem
włączam się w akcję zbierania żywności
• Jako zadanie domowe można zaproponować dzieciom napisanie listu do papieża Franciszka, w
którym opiszą, w jaki sposób pragną włączyć się w zaradzenie problemu głodu.