Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem
25-31 maj 2014
(http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/)
Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego
celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie profilaktyki chorób
nowotworowych, jak również dążenie do poprawy standardów opieki
onkologicznej i dostępu do skutecznego leczenia.
Nowotwór złośliwy (łac. neoplasma malignum, ang. cancer) jest to
nowotwór utworzony z komórek o niskim zróżnicowaniu (niedojrzałych),
o budowie znacznie odbiegającej od obrazu prawidłowych tkanek.
Charakteryzuje się szybkim wzrostem i atypią. (http://pl.wikipedia.org)
 W Polsce żyje blisko 360 tys. osób z chorobą nowotworową
rozpoznaną w ciągu ostatnich pięciu lat.
 U mężczyzn dominuje rak: płuca (21 proc.), gruczołu krokowego
(13 proc.). jelita grubego (11 proc.), pęcherza moczowego (7
proc.) oraz żołądka (5 proc.).
 W przypadku kobiet największym problemem jest rak: piersi (23
proc.), jelita grubego (10 proc.), płuca (9 proc.), trzonu macicy (7
proc.), jajnika (5 proc.) oraz szyjki macicy (4 proc.).
 W 2010 r. liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych wśród
mężczyzn wynosiła około 52 tys., a wśród kobiet - około 41 tys.
 Najczęstszą przyczyną zgonów u obu płci są nowotwory płuc.
Dane pochodzą z publikacji "Nowotwory złośliwe w Polsce w 2010 r.” Centrum Onkologii Instytut im. Marii
Skłodowskiej-Curie w Warszawie
1
Czynniki sprzyjające rozwojowi
Nowotworów
 Palenie tytoniu jest potwierdzoną w wielu badaniach przyczyną
nowotworów. Palenie bierne jest równie szkodliwe jak czynne.
Związek z paleniem wykazano w 90% zachorowań na raka płuca,
80-90% zachorowań na raka jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku
oraz 30% zachorowań na raka pęcherza moczowego i trzustki.
 Do czynników zwiększających zachorowalność na nowotwory
zaliczamy niewłaściwą dietę m. in. spożywanie nadmiernej ilości:
tłuszczy zwierzęcych, soli kuchennej, alkoholu, sacharyny,
niektórych składników kawy, herbaty i grzybów jadalnych;dieta
uboga w błonnik pokarmowy.
 Według badań prowadzonych w Europie Zachodniej,
nieprawidłowa masa ciała (BMI powyżej 25) jest przyczyną
nowotworów piersi ,okrężnicy, pęcherzyka żółciowego, nerek,
przełyku i nowotworów trzonu macicy.
 Jednym z czynników środowiskowych jest promieniowanie
ultrafioletowe, które w nadmiernej dawce może powodować
niektóre nowotwory skóry.
 Brak aktywności fizycznej oraz nadmiar stresu także mogą
prowadzić do zachorowania.
2
PROFILAKTYKA
Profilaktyka nowotworów jest to szereg działań mających na celu
zapobieganie chorobie poprzez kontrolowanie przyczyn i czynników
ryzyka. Polega ona także na zapobieganiu poważniejszym
konsekwencjom choroby poprzez jej wczesne wykrycie i leczenie.
W onkologii wyróżnia się trzy fazy profilaktyki:
Profilaktyka pierwotna (I fazy) – przeciwdziałanie wystąpieniu choroby
przez zwiększenie odporności na zachorowania oraz zmniejszenie
ekspozycji osób wrażliwych na czynniki szkodliwe (m. in. modyfikacja
diety).
Profilaktyka wtórna (II fazy) - zapobieganie konsekwencjom choroby
poprzez jej wczesne wykrycie i leczenie (np. przesiewowe badania
skryningowe, chemioterapeutyki). Badania przesiewowe prowadzi się na
grupie osób zdrowych z grupy podwyższonego ryzyka (wiek, czynniki
genetyczne).
Profilaktyka III fazy, skierowana jest wyłącznie do osób chorych, której
działania zmierzają w kierunku zahamowania postępu choroby oraz
ograniczeniu jej powikłań.
(http://www.wco.pl)
3
11 zasad Europejskiego Kodeksu Walki z
Rakiem
 Nie pal, jeśli już palisz, przestań. Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal
przy niepalących.
 Wystrzegaj się otyłości .
 Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia fizyczne.
 Spożywaj więcej różnych warzyw i owoców: jedz co najmniej 5 porcji
dziennie. Ogranicz spożycie produktów zawierających tłuszcze
zwierzęce.
 Jeśli pijesz alkohol - piwo, wino lub alkohole wysokoprocentowe ogranicz jego spożycie: mężczyźni do dwóch porcji dziennie, kobiety do
jednej porcji dziennie.
 Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne.
 Przestrzegaj ściśle przepisów dotyczących ochrony przed narażeniem
na znane substancje rakotwórcze.
 Kobiety po 25. roku życia powinny uczestniczyć w badaniach
przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.
 Kobiety powyżej 50. roku życia powinny uczestniczyć w badaniach
przesiewowych w kierunku raka piersi .
Kobiety i mężczyźni po 50. roku życia powinni uczestniczyć w
badaniach przesiewowych w kierunku raka jelita grubego.
Bierz udział w programach szczepień ochronnych, przede wszystkim
przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu B.
(http://www.kodekswalkizrakiem.pl
4
Pamiętaj
Twoje zdrowie leży w Twoich
rękach!!!
(http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/)
5