Informator żeglugowy dla Wisły w okolicach progu
advertisement
Informator żeglugowy dla Wisły w okolicach progu podpiętrzającego Elektrowni Kozienice Próg podpiętrzający Wisłę na 425,95 km jej drogi żeglownej, w okolicy miejscowości Świerże Górne ma charakter tymczasowy i służy zapewnieniu ciągłości zaopatrzenia Elektrowni Kozienice w wodę, także przy niskich stanach rzeki. Próg nie jest wyposażony w śluzę. Jego pokonanie możliwe jest przy płynięciu w dół lub w górę Wisły w trojaki sposób: - kanałem obejściowym; poprzez skorzystanie z dźwigu przenoszącego duże łodzie; albo z wytyczonej przenoski kajaków i innego małego sprzętu pływającego. Kilometraż Wisły od Km 421 do progu na Km 425,95 Km 421 LB. Kępa Bielańska, wieś 150 metrów za wałem. Przed niewielką kępą dojście do brzegu. Stąd droga dochodzi na wał. Tutaj cumują łodzie, przewożące ludzi przez Wisłę. Do Kozienic jest stąd 15 km. Km 422 PB. Przewóz Maciejowicki, 4 km od historycznych Maciejowic. Dziś ta gminna wieś, dawniej miasteczko, liczy około półtora tysiąca mieszkańców. Tu, w Przewozie, bardzo wygodny wąski pas łąki przed wałem nad brzegiem do biwakowania. Bystry prąd atakuje brzeg, głębia pozwala dojść burtą nawet z wypuszczonym mieczem. Km 422 do 424. Na rzece niewielkie wyspy i kępy, dwie największe z nich są zadrzewione. W odległości trzech kilometrów monumentalne budynki i kominy elektrowni. Odepchnięty od prawego brzegu, przez potężne, stumetrowe ostrogi nurt kieruje się prosto na zachód, na elektrownię. Koryto rzeki zwęża się z 750 do 350 m. Najbardziej na południe wysunięta z wysp zajęta jest przez grunty wsi Powiśle i Przewóz, o zwartej zabudowie i przez rozrzuconą wieś Antoniówkę, podzieloną na Antoniówkę Świerżowską i Wilczkowską. Km 424 PB. Dobre dojście dla łodzi i kajaków, z wygodnym biwakowaniem na łące międzywala. Za wałem kilka zagród Rybakówki, maleńkiego przysiółka rozległej wsi Antoniówki. Km 424 LB. Rwący nurt, rozpoczyna się cypel na międzywale między Wisłą a Zagożdżonką, zarośnięty łęgowym lasem. Km 425 LB. Rwący nurt, kieruje się szybko pod LB, zepchnięty potężnymi ostrogami spod PB, spiętrzającymi wodę do tego stopnia, że płynąc odczuwa się ześlizg łodzi. Cypel na międzywalu między Wisłą a Zagożdżonką, zarośnięty łęgowym lasem. Na brzegu stare, dość zrujnowane umocnienia betonowe porośnięte gęstymi zaroślami. Za cyplem ujście rzeki Zagożdżonki – jej źródła w Puszczy Kozienickiej, pomiędzy Zwoleniem i Pionkami, znane są pod nazwą „Żródła Miłości”, czy też „Królewskie Źródła”, która to nazwa ma podobno pochodzić od króla Władysława Jagiełły. Kilometr przed ujściem rzeczka jest spiętrzona, próg ma wysokość ok pół metra. Wieś Świerże Górne, tuż za ujściem Zagożdżonki przeprawa promowa do Antoniówki i Maciejowic, dogodne miejsce do slipowania, we wsi sklepy spożywcze – jedyne dogodne miejsce zaopatrzenia pomiędzy Stężycą a Mniszewem. Km 425,5 LB. Ujęcie wody dla Elektrowni Kozienice – już z daleka widoczne potężne gmachy hal kotłów, turbogeneratorów i chłodni kominowych. Aktualna jej moc to ok 3600 MW – 8 starych turbogeneratorów po 200 MW, 2 nowsze po 500 MW – i jedne i drugie chłodzone wodą oraz jeden najnowszy – 1075 MW chłodzony powietrzem. Budowa elektrowni trwała 11 lat – od 1968 do 1979 roku, ostatni etap rozbudowy i uruchomienia najnowszego bloku trwa obecnie. Kiedyś projektowano tutaj kolejny stopień kaskady Wisły z elektrownią wodną o mocy 60 MW – obecnie skonstruowano próg podpiętrzający, którego funkcją jest zapewnienie niezbędnej dla bezpiecznej pracy elektrowni ilości wody do chłodzenia turbogeneratorów. Tuż przed ujęciem wody szlak żeglugowy zaczyna odchodzić do lewego brzegu, na którym widoczny jest znak B-8, znak zachowania szczególnej ostrożności. Począwszy od tego miejsca lewa strona szlaku żeglugowego oznaczona jest bakenami z dodatkowymi tablicami A.1 – "zakaz przejścia". Znak ten nie dotyczy łodzi, które po uzgodnieniu z odpowiednimi służbami Elektrowni Kozienice zamierzają dobić do przystani przy lewym brzegu. Dopływając do tej przystani należy żeglować jak najbliżej LB, unikając rwącego nurtu kierującego się na próg. Szczegółowa instrukcja bezpieczeństwa dla turystów wodnych zamierzających pokonać próg podpiętrzający na 425,95 km Wisły Zalecenia podane poniżej zostały sporządzone po oględzinach progu podpiętrzającego dokonanych latem i jesienią 2016 roku oraz ponownie w dniu 08.12.2016. Ponieważ w tym momencie prace budowlane jeszcze trwały, to całość poniższych zaleceń powinna być zweryfikowana po całkowitym zakończeniu prac i ustabilizowaniu się nowych lokalnych warunków wodnych. Weryfikacji tej należy dokonać nie później niż w marcu 2017, wyprzedzając tym samym początek nowego sezonu żeglugowego. Obowiązkowe jest stosowanie się do komunikatów nawigacyjnych RZGW i UŻŚ, w tym także do okresowych zamknięć drogi wodnej z przyczyn technicznych, zbyt wysokiego lub zbyt niskiego poziomu wody. Szacujemy, iż przeprawa powinna być możliwa dla łodzi o zanurzeniu do 50 cm przy średnim stanie wody w Wiśle, analogicznie do warunków na całej Środkowej Wiśle. Kozienice ryc 2 Zdecydowanie zabrania się bezpośredniego przepływania przez próg, co stanowić może zagrożenie dla łodzi oraz życia i zdrowia płynących. Zaleca się wzmożoną ostrożność, przestrzeganie przepisów żeglugowych oraz poleceń personelu obsługującego żeglugę w sąsiedztwie progu. Zalecamy uważne zapoznanie się z załączonymi mapkami i planami, które dokładnie opisują i obrazują lokalne uwarunkowania żeglugi oraz instrukcjami. Dostępnymi także w intrenecie, między innymi w serwisie www.polskieszlakiwodne.pl. Zasady bezpiecznej żeglugi poprzez próg kozienicki przedstawione są z osobna dla trzech różnych grup turystów wodnych: 1. Kajakarzy oraz osób płynących małymi łodziami wiosłowymi i pontonami; 2. Żeglarzy i motorowodniaków korzystających z łodzi o wyporności maksymalnej 2,7 tony i zanurzeniu do 50 cm; 3. Większych łodzi, powyżej 2,7 tony, a także nietypowych jednostek, w oparciu o indywidualne uzgodnienia z administracją progu. Wszystkim planującym pokonanie progu kozienickiego zalecamy skontaktowanie się na kilka dni wcześniej z odpowiednimi służbami Elektrowni i RZGW, których kontaktowe numery telefoniczne zamieściliśmy poniżej. Kontakt ten proponujemy powtórzyć kilka godzin przed planowaną przeprawą dla zorientowania się w aktualnej sytuacji. Niezbędny jest on także w celu uzgodnienia godzin przeprawy. Załogi i pasażerowie łodzi są proszeni o nie opuszczanie terenu wyznaczonego na przeprawę i nie zwiedzanie Elektrowni bez odpowiednich uzgodnień z jej pracownikami. 1. Instrukcja bezpieczeństwa dla kajakarzy i wioślarzy Począwszy od znaku brzegowego 425 km szlaku Wisły, umieszczonego na PB (prawym brzegu) zalecamy trzymać się prawej strony szlaku. Należy baczną uwagę zwracać na na znaki żeglugowe, kierujące nas do kanału obiegowego progu kozienickiego. Przebieg toru wodnego przed i za progiem kozienickim przedstawiony jest na ryc.2. W żadnym przypadku nie wolno przekraczać linii boi określających jego lewą granicę. Po minięciu ostrogi na 425,5 km, na której widzimy tykę LB (lewym brzegu) oraz znak B.8 – "zachować szczególną ostrożność" zalecamy skierować się w stronę prawego brzegu. Będzie można wtedy wygodnie i bezpiecznie zapoznać się z aktualnymi warunkami w kanale obiegowym. Po podjęciu decyzji przez Komandora spływu jego uczestnicy powinni spływać kanałem pojedynczo, pod nadzorem obserwującego ich ratownika, przygotowanego do interwencji w razie potrzeby. W przypadku, gdy Komandor spływu zdecyduje, że część lub wszyscy uczestnicy spływu nie będą spływać kanałem, skorzystać można z wygodnej przenoski, przygotowanej na PB przez Elektrownię Kozienice. Przenoska ta, jak i sam kanał obiegowy jest przedstawiona na ryc.2. Instrukcja bezpieczeństwa dla łodzi o wyporności do 2,7 tony Przy rejsie w dół Wisły, począwszy od znaku brzegowego 425 km szlaku Wisły, umieszczonego na PB zalecamy trzymać się prawej strony szlaku. W żadnym przypadku nie wolno przekraczać linii boi określających jego lewą granicę. Podobnie proponujemy się zachowywać przy rejsie w górę rzeki, od znaku żeglugowego 427 km szlaku. Po bezpiecznym podpłynięciu możliwie blisko PB będzie można ocenić aktualne warunki w kanale obiegowym i kapitan podejmie decyzję o próbie przepłynięcia kanału lub o skorzystaniu z przystani na LB, gdzie Elektrownia uruchomiła dźwig umożliwiający przeniesienie jednostek o długości do 9 metrów i ciężarze do 2,7 tony. Plan tej przystani przedstawiony jest na ryc.3. Przy podpływaniu do pomostów na LB, zarówno od górnej, jak i od dolnej wody zalecamy prowadzić łódź blisko brzegu, tak, aby móc zacumować na spokojnej wodzie 2. pomiędzy brzegiem a pomostem. Przy cumowaniu należy zwrócić baczną uwagę, aby dziób jednostki pokrywał się z odpowiednim oznakowaniem na pomoście. Należy zamocować przedmioty na pokładzie i opuścić łódź. Operacją przeniesienia jednostki kieruje operator dźwigu, a załoga pod jego komendą pełni funkcje pomocnicze. Kozienice Ryc. 3 3. Instrukcja bezpieczeństwa dla większych jednostek W przypadku większych jednostek niezbędne jest wcześniejsze uzgodnienie planów żeglugi dla oceny, czy jest to możliwe i pod jakimi warunkami. Jednostki o wyporności przekraczającej 2,7 tony nie będą mogły być przeniesione przez dźwig przystani kozienickiej, zatem muszą dysponować napędem o wystarczającej mocy, aby bezpiecznie pokonać kanał obiegowy, czy to pod prąd, czy z prądem rzeki. Tak jak w poprzednich przypadkach zalecamy najpierw bezpieczne podpłynięcie przy PB do dolnego, czy też górnego ujścia kanału i samodzielną ocenę aktualnej sytuacji wodnej. Przy przeprawianiu się spływów flisackich zalecamy szczególną ostrożność i zgodnie z dobrymi, starymi praktykami flisackimi, spławianie tratw pojedynczo, przy odpowiedniej asekuracji. Przy takiej asekuracji pomocniczą rolę, pod komendą Retmana może pełnić motorówka z Elektrowni. Przy pokonywaniu progu pod prąd obowiązują te same zasady i procedury. Wszelkie pytania prosimy kierować na niżej podane adresy: Elektrownia Kozienice www.elko.com.pl 26-900 Świerże Górne Świerże Górne 1 tel. 48 614 13 35 p. Andrzej Sadowski e-mail: [email protected] Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie https://warszawa.rzgw.gov.pl/ Nadzór Wodny w Kozienicach: 26-900 Kozienice, ul. Warszawska 59 lok. 24 telefon/fax: 48 332 24 82, 601 913 845 e-mail: [email protected] Zarząd Zlewni w Puławach: 24-100 Puławy, ul. 6 Sierpnia 5 A telefon: 81 470 82 01-03, fax: 81 470 82 04 e-mail: [email protected] Dyrekcja w Warszawie: 03-194 Warszawa, ul. Zarzecze 13B telefon sekretariat: 22 58 70 211, fax.: 22 58 70 202 e-mail: [email protected] Urząd Żeglugi Śródlądowej w Warszawie http://waw.uzs.gov.pl/ 03 – 199 Warszawa, ul. Modlińska 17 e-mail: [email protected] Tel/Fax: (+48) 22 635-93-30 Pogoda, informacje o stanie wód http://www.pogodynka.pl/hydro/wisla/ Polskie Szlaki Wodne http://polskieszlakiwodne.pl/ Kilometraż Wisły od progu na Km 425,95 do Km 431 km Po przepłynięciu przez kanał obejściowy płyniemy wzdłuż bakenów wyznaczających lewą stronę szlaku żeglownego, stopniowo zbliżając się do betonowego nabrzeża elektrowni. 426,4 Km. Ostry cypel, za którym widać warkocz wirującej wody – jest to wypływ wód pochłodniczych z Elektrowni. Jeżeli chcemy tu wejść, to znajdziemy się wtedy przy pływającym pomoście, gdzie bez uzgodnienia z dyżurnym przeprawy cumowanie jest zabronione. W położonym za pomostem basenie portowym znajdującym się tuż u stóp głównych budynków i rzędu ogromnych, pomalowanych na niebiesko chłodnic, znajdują się zrzuty wody pochłodniczej, a na końcu elektrowni stacja hydrometeorologiczna. Za cyplem na LB i na ostrodze na PB dostrzeżemy znaki B.8 "miejsce niebezpieczne" dotyczące progu podpietrzajacego, który pozostał za mami. Km 427,0 – 427,5 LB. Brzeg zadrzewiony, trudno dostępny, tablic kilometrażu brak. Duża, aczkolwiek słabo zagospodarowana przystań dawniej PBW, obecnie RZGW. Dogodne dojście do slipu, dalej widoczny biały, piętrowy budynek – dawniej siedziba Nadzoru Wodnego Wilczkowice, obecnie znajduje się tu Hotel Robotniczy. Nadzór Wodny Wilczkowice, opiekujący się Wisłą od jej 405 do 456 km aktualnie znajduje się w Kozienicach – tel 601 913 845. Km 429,5 LB. Na wysokiej skarpie Wilczkowice Górne, łatwe dojście do brzegu. Do Ryczywołu, gdzie możemy wybrać się na zakupy czy pocztę, jest ok. 2,5 km. Ryczywół jest to dawne miasteczko, obecnie wieś parafialna uroczo położona nad Radomką, w sąsiedztwie Puszczy Kozienickiej a po drugiej stronie Radomki Puszczy Stromeckiej. Bardzo dobra komunikacja autobusowa na trasie Kozienice - Góra Kalwaria - Warszawa. Km 431 LB. Ujście Radomki, z Wisły trudno widoczne. Źródła we Wzgórzach Koneckich 253 m n.p.m. Uchodzi na wysokości 101 m n.p.m. Długość 99 km, wahania stanu wody do 2 m. Do końcowego odcinka Radomki na jej LB przylega wieś ulicówka Kłoda. Do wsi najlepiej dojść po wejściu łodzią do brzegu Radomki tuż pod zagrodami Kłody. Opracowanie: Fundacja Przystań Wisła Warszawa, 20.12.2016
