kleszczowe zapalenie mózgu

KLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU
Wirusowe kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest chorobą ośrodkowego
układu nerwowego przenoszoną przez kleszcze Ixodes. Czynnikiem etiologicznym
choroby jest wirus RNA należący do rodziny Flaviviridae. Okres wylęgania KZM
wynosi od 4 do 28 dni, średnio 7 - 14 dni, w przypadku zakażenia pokarmowego jest
krótszy i trwa 3 - 4 dni.
Przenoszenie Zakażenie następuje w wyniku ukłucia przez zakażonego kleszcza, ale
choroba może szerzyć się również drogą pokarmową przez picie surowego,
niepasteryzowanego mleka (kozie, owcze, krowie) pochodzącego od zakażonych
zwierząt. Rzadziej do infekcji dochodzi drogą wziewną np. przez wdychanie kurzu
zanieczyszczonego kałem kleszczy.
Objawy Choroba ma przebieg dwufazowy.W pierwszej fazie objawy przypominają
infekcję grypową lub grypopodobną. Występuje wówczas:
- temperatura do 38 stopni; złe samopoczucie z narastającym osłabieniem; bóle głowy
i karku; bóle mięśni kończyn, a także bóle gałek ocznych.
Faza ta trwa zwykle około 4-14 dni. U części chorych, kiedy wirus KZM dostanie się
do mózgu następuje druga faza choroby– neurologiczna. Wówczas pojawia się: wysoka gorączka nawet do 40°C; silne bóle głowy; nudności, wymioty; objawy
oponowe; bóle stawów i mięśni.
W takim stanie osoba powinna być hospitalizowana.
W większości przypadków kleszczowe zapalenie mózgu przebiega łagodnie, jednak
jest obarczone wystąpieniem powikłań. Wpływ na to ma wiek chorych oraz ciężkość
przebiegu choroby. Do najczęściej zaobserwowanych powikłań należy: niedowład;
trwałe uszkodzenie słuchu; zaburzenia psychiczne.
Diagnoza
Istotną rolę odgrywa dobrze przeprowadzony wywiad epidemiologiczny, ze
szczególnym uwzględnieniem pobytu na terenach endemicznych, pomimo, że pacjent
niejednokrotnie nie pamięta faktu pokłucia przez kleszcza. W diagnostyce uwzględnia
się badanie płynu mózgowo – rdzeniowego uzyskanego w wyniku nakłucia
lędźwiowego. Na jego podstawie można stwierdzić zmiany typowe dla infekcji
wirusowej. Powszechnie stosowanymi badaniami są analizy serologiczne,
z wykorzystaniem metod immunoenzymatycznych. Najbardziej powszechną metodą
pozwalającą na szybkie i efektywne wykrycie przeciwciał przeciwko KZM w płynie
mózgowo – rdzeniowym jest test ELISA. Umożliwia on identyfikację przeciwciał w
klasach IgM i IgG, których dynamika może świadczyć o występowaniu choroby.
Najnowocześniejszą metodą diagnostyki jest identyfikacja materiału genetycznego
wirusa przy wykorzystaniu technik molekularnych – polimeryzacji łańcuchowej PCR.
Leczenie
KZM leczy się objawowo z zastosowaniem leków przeciwzapalnych,
przeciwbólowych, przeciwdrgawkowych, przeciwgorączkowych, poprzez stosowanie
płynów infuzyjnych i innych.
Zapobieganie
Zaleca się szczepienia ochronne szczególnie osobom przebywającym i pracującym na
terenach endemicznych oraz swoistą ochronę przed kleszczami. /źródło PZH