Ulotka KZM_znak.indd

ZWIĘKSZONE RYZYKO ZACHOROWANIA
Sytuacje zwiększające ryzyko zakażenia wirusem KZM
Poświęć chwilę by ocenić czy poniższe stwierdzenia
odnoszą się do Ciebie lub Twoich bliskich:
• aktywnie spędzam czas na świeżym powietrzu
• uprawiam turystykę pieszą lub rowerową, jeżdżę konno
• zbieram grzyby, jagody
• poluję, wędkuję
• spędzam weekendy lub wakacje na leśnej działce
lub na wsi
• moje dzieci jeżdżą na kolonie lub obozy letnie
• moja praca lub hobby wymaga częstych pobytów w lesie
lub na terenach zielonych
• lubię spacery lub pikniki w lesie lub na łące
• uprawiam żeglarstwo śródlądowe, turystykę kajakową
• spożywam produkty mleczne wytworzone
z niepasteryzowanego mleka
Jeżeli tak, zapytaj swojego lekarza o profilaktykę
kleszczowego zapalenia mózgu.
Obszary
zagrożone
KZM
Mapa oparta jest na lokalnych raportach dotyczących udokumentowanych przypadków zakażenia wirusem
KZM, badaniach przesiewowych stężeń przeciwciał anty-KZM u zdrowej, nie szczepionej populacji oraz
regionalnych badaniach występowania wirusa KZM w organizmach kleszczy i ich żywicieli. Zakres oceny
epidemiologicznej jest różny dla poszczególnych krajów. Dlatego też przedstawione dane mogą nie być
całkowicie kompletne i nie wykluczają możliwości występowania zakażeń wirusem KZM - i wynikającej z nich
choroby - także na innych obszarach.
Niniejsza broszura nie zastępuje porady medycznej.
Jeśli masz jakiekolwiek pytania lub wątpliwości zapytaj swojego lekarza.
Nr projektu: BS-VA-F01. Data zatwierdzenia: 06.02 2009
Baxter Polska Sp. z o.o. Kruczkowskiego 8, 00-380 Warszawa, Tel: 0-22 4883 777
Więcej informacji na ten temat na: www.kleszczeinfo .pl
Światowa Organizacja Zdrowia ( WHO) raportuje:
“Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest ciężką, ostrą chorobą
zakaźną ośrodkowego układu nerwowego, która może prowadzić
do zgonu lub trwałych następstw neurologicznych u 35-58%
pacjentów. Śmiertelność w zakażeniach objawowych sięga
od 0.5 do 20%.”
WHO. State of the art of the new vaccines: Research & Development 2003
http://www.who.int/vaccine_research/diseases/vector/en/Index2.html
KLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU
SZCZEPIENIA
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)
Ochrona przed KZM.
Jest chorobą wirusową przenoszoną przez kleszcze. Atakuje ona układ
nerwowy i może mieć przebieg od łagodnego po ciężki, prowadząc do trwałych następstw w postaci niedowładów, zaburzeń koncentracji lub depresji.
Do zakażenia dochodzi podczas ukłucia
przez zakażonego kleszcza lub spożycia
niepasteryzowanych produktów mlecznych pochodzących od zakażonych zwierząt.
W Europie choroba jest najczęściej przenoszona
przez kleszcza pospolitego
(Ixodes ricinus). Nie każdy osobnik musi
przenosić niebezpieczne wirusy KZM,
jednak w niektórych regionach częstość
zakażenia kleszczy jest znaczna.
Gdzie żyją kleszcze?
Wiele osób nadal sądzi, że kleszcze spadają z drzew. W rzeczywistości, żyją
one w ściółce i w poszukiwaniu swych żywicieli (zwierząt, ludzi) wspinają się
na trawy i krzewy nie wyżej niż na 20 do 70cm. Dlatego „zbieramy” kleszcze
przechodząc przez trawy lub krzewy, w lesie, na łące, podczas pracy na działce lub spacerów w parkach. Kleszcze posiadają zmysły powonienia i temperatury, które umożliwiają im wykrycie „ofiary”. Z powodu małych rozmiarów
kleszczy wielu zakażonych ludzi nie pamięta ukłucia.
Przebieg i następstwa kleszczowego zapalenia mózgu.
Częstość zachorowań zależy od pory roku i wynika z sezonowej aktywności
kleszczy. Ryzyko zakażenia może pojawiać się już w lutym i trwać nieprzerwanie do końca listopada.
Choroba przebiega w dwóch etapach. Pierwszy to faza wiremii, gdy wirus
dostaje się i namnaża we krwi. Pacjenci zgłaszają objawy ogólne, podobne
do grypy lub przeziębienia. U około 2/3 zakażonych objawy ulegają
samoistnemu wycofaniu. U pozostałych, po trwającym od 1 do 20 dni okresie
utajenia, następuje druga faza choroby, gdy wirus przedostaje się z krwi
do mózgu i dochodzi do zakażenia tkanki mózgowej. Ponownie wzrasta
temperatura (na ogół powyżej 39°C i pojawiają się typowe objawy: narastające bóle głowy, sztywność karku, zaburzenia świadomości, stan majaczeniowy
(dramatyczne, postępujące zaburzenia psychiczne z zaburzeniami świadomości), porażenia nerwów czaszkowych, zaburzenia koordynacji, porażenia
kończyn górnych i dolnych. Może wystąpić porażenie mięśni oddechowych.
Konieczna jest wtedy intensywna terapia z zastosowaniem respiratora.
Ryzyko zachorowania na KZM.
Ryzyko zachorowania na KZM wzrasta w regionach, w których odsetek
zakażonych kleszczy jest znaczny. Dotyczy ono zarówno osób mieszkających
w tych regionach na stałe jak i podróżnych przebywających w nich czasowo
np. podczas wakacji.
Ponadto ryzyko zachorowania na KZM zależy głównie od stylu życia
i aktywności, a nie od wieku.
Nie ma przyczynowego leczenia
kleszczowego zapalenia mózgu.
Terapia zmierza jedynie do łagodzenia
objawów np. obniżania gorączki,
łagodzenia bólu itp.
Zapobieganie poprzez stosowanie preparatów
odstraszających owady (repelentów) i / lub
noszenie specjalnej odzieży ochronnej
nie okazały się wystarczająco skuteczne.
Wystąpieniu choroby oraz jej następstw można
z powodzeniem zapobiegać stosując szczepienia ochronne.
Jak działa szczepienie przeciw KZM?
Prawidłowo przeprowadzone szczepienie wywołuje w organizmie
osoby zaszczepionej produkcję swoistych przeciwciał, przeciw wirusowi
KZM. Natychmiast po ukłuciu przez zakażonego kleszcza, przeciwciała
te zwalczają zakażenie i nie dochodzi do rozprzestrzenienia się wirusa
w organizmie.
Odpowiedni czas rozpoczęcia szczepienia
Optymalnym czasem na rozpoczęcie szczepienia podstawowego przeciw
KZM jest zimna pora roku, by zapewnić odporność przed początkiem sezonu
żerowania kleszczy na wiosnę. Dla osób podróżujących i tych, którzy późno
zdecydowali się na szczepienie, lekarz może zalecić przyspieszony schemat
szczepienia zaczynający się, na co najmniej 3 tygodnie przed wyjazdem
lub wakacjami.
Szczepienia przypominające
By zapewnić długotrwałą ochronę przed kleszczowym zapaleniem mózgu,
po przyjęciu szczepienia podstawowego niezbędne są także pojedyncze
szczepienia przypominające podawane w odstępach kilkuletnich
w zależności od wieku pacjenta i lokalnych zaleceń. O terminach ich podania
decyduje lekarz.