OPIS PRZEDMIOTU / MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Nazwa przedmiotu / modułu w języku polskim Mit – symbol – alegoria w literaturze dawnej Nazwa przedmiotu / modułu w języku angielskim Myth – symbol – allegory i old literature Jednostka prowadząca przedmiot Instytut Filologii Polskiej UWr Kod przedmiotu / modułu 21-FP-S2-E1-MASwLD-W Rodzaj przedmiotu / modułu (obowiązkowy lub fakultatywny) obowiązkowy Kierunek studiów filologia polska Poziom studiów (I lub II stopień) II stopień Rok studiów I rok Semestr (zimowy lub letni) semestr zimowy Forma zajęć i liczba godzin wykład – 30 godzin 11. Imię, nazwisko, tytuł / stopień naukowy osoby prowadzącej zajęcia prof. dr hab. Jacek Sokolski, 12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla przedmiotu / modułu oraz zrealizowanych przedmiotów Znajomość języka polskiego w stopniu pozwalającym na zrozumienie wykładów. Cele przedmiotu: - wiedza o dawnych koncepcjach mitu, symbolu i alegorii - wiedza o obecności trzech wymienionych typów zjawisk w praktyce twórczej autorów dawnych epok. - wykształcenie umiejętności wykorzystania wiedzy na temat dawnych koncepcji mitu, symbolu i alegorii w interpretacji konkretnych tekstów. - wiedza o reinterpretacjach mitu, symboli i alegorii w literaturze XIX w. - wiedza o literackich realizacjach mitu, symbolu i alegorii w literaturze XIX w. - interpretacja konkretnych tekstów literackich (romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska) w kontekście funckjonowania mitu, symbolu, alegorii Zakładane efekty kształcenia: Symbole kierunkowych WIEDZA: efektów kształcenia: - ma pogłębioną wiedzę z zakresu dawnych teorii semiotycznych - ma pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji wiedzę o K_W06 problemach dawnej kultury symbolicznej -ma pogłębioną wiedzę na temat definicji pojęcia mitu, symbolu, alegorii w literaturze i kulturze dawnej i XIXK_W07 wiecznej - ma pogłębioną wiedzę dotyczącą relacji pomiędzy K_W14 różnymi formami symbolicznego dyskursu w literaturze dawnej i XIXwiecznej - ma ogólną wiedzę na temat nowszych teorii stosowanych w interpretacji dawnych mitów i symboli. - ma ogólną wiedzę na temat współczesnych metod 13. 14. interpretacyjnych mitu, symbolu, alegorii UMIEJĘTNOŚCI: - dysponuje umiejętnością lektury dawnych tekstów uwzględniającą dawne sposoby posługiwania się mitologią i symboliką. - sprawnie identyfikuje i rozróżnia pojęcia mitu, symbolu, alegorii w literaturze XIX w. potrafi czytać teksty z uwzględnieniem obowiązującego w dawnej kulturze europejskiej i polskiej alegorycznego modelu lektury. - potrafi sprawnie identyfikować zjawiska związane z estetyką literacką XIX w. (polską i europejską) 15. 16. K_U03 K_U05 K_K06 K_K04 KOMPETENCJE SPOŁECZNE: - ma kompetencje społeczne, dzięki którym działa na rzecz zachowania dziedzictwa kulturalnego. - akceptuje konieczność i potrzebę ustawicznego samokształcenia Treści programowe: - dawna i nowożytna koncepcja symbolu; - świat jako tekst w kulturze dawnych epok; - mit jako tworzywo literackie i przedmiot interpretacji; - alegoria i alegoreza; - szkolne modele lektury Biblii i autorów klasycznych i ich wpływ na dawną literaturę; - dawna emblematyka, ikonologia i symbolografia; - symbolika i mitologia w naukach tajemnych (magia, alchemia, astrologia, fizjognomika) - obecność alegorii w różnych gatunkach literackich. -oświeceniowa a romantyczna koncepcja mitu -ewolucja mitów mesjanicznych w literaturze XIX w. -profecja romantyczna, wieszcze alegorie -reinterpretacje mitologii greckiej w literaturze XIX w. -mit słowiański w literaturze XIX w-dziwiętnastowieczne mitologie artysty: realizacje mitu orfickiego -symbolizm jako nurt estetyczny w XIX w. -narodowe alegorie w literaturze XIX w. -kobiece alegorie w literaturze XIX w. - funkcjonowanie przestrzeni mitycznej w wybranych utworach literackich XIX w. Zalecana literatura: - Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej, wyd. 2 popr. i uzup., Wrocław 1998, hasła: Alegoria (s. 20-26); Emblemat (s. 194-197); Mitologia (s. 551-558); Moralitet (s. 558-562); Poemat alegoryczny (s. 682-689) oraz Symbol (s. 917-923). - Morton. Bloomfield, Alegoria jako interpretacja [w:] Alegoria, pod. red. J. Abramowskiej, Gdańsk 2003, s. 52-74. - Rosamond Tuve, Alegoria narzucona, tamże s. 75-91. - Janina Abramowska, Peregrynacja [w:] Przestrzeń i literatura, studia pod red. M. Głowińskiego i A. Okopień-Sławińskiej, Wrocław 1978, s. 125-158. - Eleazar Mieletinski, Poetyka mitu, przeł. J. Dancygier, Warszawa 1981, rozdz. 1 Najnowsze teorie mitu i rytualno-magiczne pojmowanie literatury (tu tylko s. 21122). - Tzvetan Todorov, Teorie symbolu, przeł. T. Stróżyński, Gdańsk 2011, rozdz. 1: Narodziny semiotyki zachodniej, s.11-54. - Jacek Sokolski, Słownik barokowej symboliki natury. Tom wstępny: Barokowa księga natury, Wrocław 2001, rozdz. 1: Dawna koncepcja symbolu (s. 7-32) oraz rozdz. 2: Język dawnej symboliki (s. 33-79). - Janusz Pelc, Słowo i obraz. Na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002, rozdz. 1: Emblematyka i ikonologia (s. 9-55). - Apulejusz z Madaury, Metamorfozy albo złoty osioł, przeł. E. Jędrkiewicz, wstęp i objaśnienia T. Sinko, Wrocław 2005 (tu tylko Baśń o Amorze i Psyche, s. 96-146). - Samuel Twardowski, Nadobna Paskwalina, oprac. J. Okoń, Wrocław, wyd. 2 zmienione, Wrocław 1980 (lub inne wydania). W.Okoń, Sztuki siostrzane, Wrocław 1992; W. Okoń, Alegorie narodowe, Wrocław 1992; M.Poprzęcka, Kuźnia. Mit. Symbol. Alegoria, Warszawa 1972; M. Dybizański, Wł. Szturc, Mitoznawstwo porównawcze, Kraków 2006. M. Janion, Czas formy otwartej: tematy i media romantyczne, Warszawa 1984; M. Janion, Gorączka romantyczna, Kraków 2000; Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje, red. M. Janion, M. Żmigrodzka, Warszawa 1981; M. Zowisło, Między reliktem a archetypem. Krytyka rozumu mitologicznego, Kraków 2006; J. Cassou, Encyklopedia symbolizmu, Warszawa 2007; E.Grzęda, „Będziesz z chlubą wskazywał synów twoich groby”. Mitologizacja mogił bohaterów w literaturze i kulturze polskiej lat 1795-1863, Wrocław 2011. 17. Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu / modułu, sposób sprawdzenia osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia: kolokwium zaliczeniowe (pisemne) 18. 19. Język wykładowy polski Obciążenie pracą studenta Forma aktywności studenta Godziny zajęć (według planu studiów) z nauczycielem: - wykład: - konwersatorium Praca własna studenta: - przygotowanie do zajęć: - czytanie wskazanej literatury: - przygotowanie do egzaminu: Suma godzin Liczba punktów ECTS Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30 godz. 10 godz. 20 godz. 10 godz. 70 godz. 3