echo życia O NAS Hormonalna terapia zastępcza spowalnia rozwój choroby naczyń wieńcowych Choroba niedokrwienna serca występuje u kobiet znacznie rzadziej niż u mężczyzn. Choć przyczynę tej różnicy upatruje się w ochronnym działaniu żeńskich hormonów płciowych, to jego mechanizm nadal jest niejasny. Na dobroczynną rolę hormonów wskazują m.in. dane epidemiologiczne - u kobiet w starszym wieku, u których wydzielanie hormonów płciowych maleje, ryzyko rozwoju tej choroby wzrasta. Wydawałoby się, że przyjmowanie hormonów egzogennych przez kobiety w okresie menopauzy mogłoby odwrócić tę negatywną tendencję, jednakże stosowanie hormonalnej terapii zastępczej w zapobieganiu choroby wieńcowej budzi wiele kontrowersji. Ostatnie badania wykazały bowiem brak wyraźnie dobroczynnego wpływu hormonalnej terapii zastępczej u pacjentek w starszym wieku na choroby sercowo-naczyniowe. Dlatego celem wieloośrodkowego, prospektywnego badania Women’s Ischemia Syndrome Evaluation (WISE) organizowanego przez amerykański National Heart, Lung, and Blood Institute była analiza związku między momentem wprowadzenia hormonalnej terapii zastępczej, a zaawansowaniem choroby niedokrwiennej serca, ocenianym w badaniu angiograficznym naczyń wieńcowych i występowaniem incydentów sercowo-naczyniowych u kobiet w okresie menopauzy*. Autorzy zwrócili szczególną uwagę na wiek pacjentek i czas wprowadzenia leczenia hormonalnego. Za istotną zmianę w tętnicach wieńcowych przyjęto zwężenie co najmniej 70 proc.. Za incydenty sercowo-naczyniowe uznano: śmiertelność spowodowaną zaburzeniami układu sercowo-naczyniowego, zawał mięśnia sercowego, niewydolność serca i udar mózgu. Autorzy badania przeanalizowali 654 przypadki kobiet w okresie menopauzy. Włączenie do badania poprzedziły, ocena menopauzy oraz jej przyczyna (naturalna wynikająca ze starzenia się organizmu, bądź związana z usunięciem narządów rodnych), stosowanie hormonalnej terapii zastępczej ze szczególnym uwzględnieniem wieku chorych i momentu jej wprowadzenia oraz ocena stanu naczyń wieńcowych w badaniu koronarograficznym. Pacjentki zakwalifikowane do programu obserwowano przez 6 lat. Badanie wykazało, że u kobiet, które kiedykolwiek korzystały z hormonalnej terapii zastępczej, znacznie rzadziej występowały istotne zwężenia w tętnicach wieńcowych w porównaniu z pacjentkami, które nigdy takiej terapii nie podawano. Co więcej, u kobiet w okresie menopauzy naturalnej, które rozpoczęły hormonalną terapię zastępczą przed 55. rokiem życia, odnotowano niższy wskaźnik określający stan choroby naczyń wieńcowych, obliczany na podstawie zwężeń w naczyniach obwodowych serca, w porównaniu z kobietami, które nigdy nie stosowały hormonalnej terapii zastępczej. Natomiast wprowadzenie hormonalnej terapii zastępczej po 55. roku życia nie miało ochronnego wpływu na stan naczyń wieńcowych. Dodatkowo hormonalna terapia zastępcza wiązała się z mniejszą liczbą incydentów sercowo-naczyniowych, choć tylko w grupie kobiet w okresie menopauzy naturalnej. Autorzy badania wykazali, że wprowadzenie hormonalnej terapii zastępczej u kobiet w okresie menopauzy naturalnej przed 55. rokiem życia może korzystnie wpłynąć na spowolnienie rozwoju zmian miażdżycowych w naczyniach wieńcowych prowadzących do choroby niedokrwiennej serca. oprac. Redakcja 15