I ROK
advertisement
I ROK PROGRAM ĆWICZEŃ Z HISTOLOGII DLA STUDENTÓW KIERUNKU LEKARSKO - DENTYSTYCZNEGO W ROKU AKADEMICKIM 2013/14 SEMESTR I i II Ćwiczenie nr 1 - 7.10.2013 (poniedziałek) - 08.10.2013 (wtorek) Wprowadzenie do histologii. (ćwiczenia 3 godz.) Zasady poprawnego mikroskopowania. Charakterystyka obrazu w mikroskopie optycznym, powiększenie, zdolność rozdzielcza. Zasady działania mikroskopu optycznego i elektronowego. Ogólne zasady przygotowania materiału do badań w mikroskopie optycznym i elektronowym. Charakterystyka podstawowych technik histologicznych: parafinowej, celoidynowej, mrożeniowej, zatapianie w żywicach do mikroskopu elektronowego. Barwienie przeglądowe, kontrastowanie skrawków ultracienkich. Podstawy histochemii klasycznej, histochemii enzymów, immunocytochemii i hybrydyzacji in situ. Białka fluoryzujące. Ćwiczenie nr 2 - 14.10.2013 (poniedziałek) - 15.10.2013 (wtorek) Komórka, cz. I (ćwiczenia 3 godz.) Błony biologiczne: składniki lipidowe i białkowe błon, ich własności i znaczenie czynnościowe. Transport przez błony – transportery, transport pęcherzykowy, przepływ błon. Błona komórkowa, glikokaliks, cząsteczki adhezyjne. Jądro – budowa i organizacja przestrzenna chromatyny, euchromatyna i heterochromatyna. Jąderko. Otoczka jądrowa i komunikacja jądrowo-cytoplazmatyczna. Struktura rybosomów i przebieg translacji. Siateczka śródplazmatyczna szorstka i gładka, charakter błon, wyposażenie enzymatyczne, funkcje. Aparat Golgiego - biegunowość diktiosomu, rola w procesie przebudowy błon, modyfikacji i segregacji białek. Ćwiczenie nr 3 - 21.10.2013 (poniedziałek) - 22.10.2013 (wtorek) Komórka, cz. II (ćwiczenia 3 godz.) Egzocytoza konstytutywna i regulowana. Endocytoza i jej rodzaje, przedziały endosomowe. Lizosomy - powstawanie, skład enzymatyczny, udział i znaczenie w procesach trawienia wewnątrz- i zewnątrzkomórkowego. Proteasomy. Mitochondria - charakterystyka morfologiczna, własności przedziałów mitochondrialnych, rozmieszczenie układów enzymatycznych i mechanizmy ich działania. Aparat genetyczny i biogeneza mitochondriów. Peroksysomy - charakterystyka morfologiczna i enzymatyczna, znaczenie czynnościowe. Cytoszkielet - elementy składowe i ich charakterystyka, mechanizmy zjawisk ruchowych w komórkach. Śmierć komórki: nekroza i apoptoza. 25.10.2013, 08.11.2013 lub 15.11.2013 Sprawdzenie wiadomości z zakresu cytologii - I termin Ćwiczenie nr 4 - 28.10.2013 (poniedziałek) - 29.10.2012 (wtorek) Tkanka nabłonkowa (ćwiczenia 3 godz.) Definicja i elementy składowe tkanki. Ogólna charakterystyka i funkcje nabłonków. Klasyfikacja nabłonków i charakterystyka ich poszczególnych typów. Modyfikacje budowy tkanki nabłonkowej w zależności od pełnionej funkcji. Zróżnicowania powierzchni nabłonków. Powierzchnia szczytowa: mikrokosmki i migawki, mechanizm ruchu migawek. Powierzchnia boczno-przypodstawna: połączenia międzykomórkowe i komórka-substancja międzykomórkowa, ich budowa i funkcje. Blaszka podstawna. Gruczoły – klasyfikacja, typy budowy i wydzielania. Ćwiczenie nr 5 04.11.2013 (poniedziałek) – 05.11.2011 (wtorek) Tkanka łączna właściwa (ćwiczenia 3 godz.) Charakterystyka chemiczna i strukturalna substancji międzykomórkowej: istota podstawowa, włókna kolagenowe, srebrochłonne i sprężyste, etapy tworzenia włókien kolagenowych. Pochodzenie, budowa i czynność komórek tkanki łącznej właściwej: fibroblastów, plazmocytów, mastocytów i makrofagów. Klasyfikacja odmian tkanki łącznej, charakterystyka odmian tkanki łącznej właściwej. Tkanka tłuszczowa żółta i brunatna – charakterystyka porównawcza. Ćwiczenie nr 6 - 18.11.13 (poniedziałek) - 19.11.2013 (wtorek) Tkanki łączne podporowe (ćwiczenia 3 godz.) Chrząstka: charakterystyka substancji międzykomórkowej, terytoria chrzęstne, typy chrząstki i ich własności mechaniczne, odżywianie i wzrost chrzastki. Elementy składowe kości – substancja międzykomórkowa i komórki: kom. osteogenne, osteoblasty i osteocyty, osteoklasty. Blaszka kostna. Organizacja strukturalna i czynnościowa kości gąbczastej i zbitej. Kostnienie na podłożu mezenchymatycznym i chrzęstnym. Wzrost i przebudowa kości. Ćwiczenie nr 7 - 25.11.2013 (poniedziałek) – 26.11. 2013 (wtorek) Krew i hemopoeza (ćwiczenia 2 godz.) Osocze. Elementy morfotyczne krwi, ich wartości liczbowe, charakterystyka i przystosowanie do funkcji. Erytrocyty, charakterystyka ich błony komórkowej. Charakterystyka porównawcza granulocytów i agranulocytów. Znaczenie granulocytów w procesach obronnych ustroju: neutrofile i system zabijania bakterii, eozynofile i bazofile. Limfocyty, ogólna charakterystyka. Monocyty i ich funkcje. Płytki krwi. Powstawanie komórek krwi - podstawowe informacje. Ćwiczenie nr 8 - 02.12.2013 (poniedziałek) - 03.13.2013 (wtorek) Tkanka mięśniowa (ćwiczenia 3 godz.) Aparat kurczliwy. Klasyfikacja tkanki mięśniowej. Charakterystyka komórek mięśniowych gładkich, włókien mięśniowych szkieletowych i komórek mięśnia sercowego. Podstawy strukturalne i molekularne zjawiska skurczu w mięśniach gładkich i poprzecznie prążkowanych. Struktura sarkomeru, białka kurczliwe, regulatorowe i pomocnicze. Budowa i funkcja kanalików T i siateczki sarkoplazmatycznej. Płytka motoryczna. Organizacja błony mięśniowej gładkiej, mięśnia szkieletowego i mięśnia sercowego wraz z układem przewodzącym. Niemięśniowe komórki kurczliwe. Ćwiczenie nr 9 - 09.12.2013 (poniedziałek) - 10.12.2013 (wtorek) Tkanka nerwowa (ćwiczenia 3 godz.) Neuron i jego wypustki. Klasyfikacja komórek nerwowych. Charakterystyka wyposażenia cytoplazmatycznego komórki nerwowej. Włókna nerwowe i ich typy. Strukturalne i molekularne podstawy przewodnictwa nerwowego. Budowa i typy synaps, neuroprzekaźniki, przewodnictwo synaptyczne. Parakrynne przewodzenie bodźców. Typy, charakterystyka i czynność komórek neurogleju. Pień nerwowy (nerw obwodowy). Zwój rdzeniowy. Ośrodkowy układ nerwowy: skład istoty szarej i białej. Ćwiczenie nr 10 - 16.12.2013 (poniedziałek) - 17.12.2013 (wtorek) Układ naczyniowy (ćwiczenia 2 godz.) Elementy składowe ściany naczyniowej. Śródbłonek, charakterystyka i funkcje. Mechanizmy transportu substancji i migracji leukocytów przez śródbłonek. Angiogeneza. Budowa kapilarów i ich typy. Prekapilary i postkapilary, regulacja przepływu przez łożysko naczyń włosowatych. Warstwowa budowa ściany tętnic i żył – charakterystyka porównawcza. Naczynia tętnicze: arteriole, tętnice typu mięśniowego i sprężystego. Naczynia żylne różnorodność budowy. Anastomozy tętniczo-żylne. Warstwy ściany serca. 13.12.2013 lub 20.12.2013 Sprawdzenie wiadomości z zakresu budowy i funkcji tkanek – I termin PRZERWA ŚWIĄTECZNA – 23.12.2013 (poniedziałek) – 2.01.2014 (czwartek) 03.01.2013 i 04.01.2013 – nie ma zajęć z histologii 07.01.2014 (wtorek) – nie ma zajęć z histologii Ćwiczenie nr 11 - 13.01.14 (poniedziałek) – 14.01.14 (wtorek) Układ limfatyczny (ćwiczenia 2 godz.) Typy odporności. Odporność nieswoista: receptory rozpoznające wzorzec, limfocyty NK. Komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych: komórki prezentujące antygen, limfocyty T i ich subpopulacje, limfocyty B. Podstawy reakcji immunologicznych: odpowiedź humoralna i komórkowa. Tkanka limfoidalna: ogólna charakterystyka. Organizacja grudki chłonnej. Budowa i czynność węzła chłonnego. Śledziona – organizacja i funkcje miazgi białej i czerwonej, krążenie śledzionowe. Układ nabłonkowo-limfatyczny grasicy i jej rola w procesie dojrzewania limfocytów T. Tkanka limfoidalna błon śluzowych.. Ćwiczenie nr 12 - 20.01.14 (poniedziałek) – 21.01.14 (wtorek) Powłoki skórne (ćwiczenia 2 godz.) Warstwy powłok skórnych. Naskórek - keratynocyty i proces rogowacenia, inne komórki obecne w naskórku (melanocyty, komórki Langerhansa i komórki Merkla) i ich funkcje. Organizacja skóry właściwej i tkanki podskórnej. Gruczoły potowe, zapachowe i łojowe – budowa i mechanizmy wydzielnicze. Korzeń włosa i twory z nim związane. Unaczynienie i unerwienie skóry, typy zakończeń nerwowych i ich rola. Typy skóry: „gruba” i „cienka”, charakterystyka porównawcza. 27.01.2014 (poniedziałek) – 28.01.2014 (wtorek) - nie ma zajęć z histologii PRZERWA MIĘDZYSEMESTRALNA – 29.01.2014 (środa) - 23.02.2014 (niedziela) Ćwiczenie nr 13 - 24.02.2014 (poniedziałek) - 27.02.2014 (czwartek) Jama ustna (ćwiczenia 2 godz.) Warga. Błona śluzowa jamy ustnej i jej regionalne zróżnicowania. Gruczoły błony śluzowej jamy ustnej. Język - brodawki i gruczoły. Budowa i czynność kubków smakowych, mechanizmy percepcji smaku. Migdałki. Cytologia wymazów z jamy ustnej. Ćwiczenie nr 14 - 03.03.2014 (poniedziałek) - 06.03.14 (czwartek) Ślinianki i staw skroniowo-żuchwowy (ćwiczenia 2 godz.) Ogólna budowa ślinianek. Odcinki wydzielnicze: pęcherzyk surowiczy i cewka śluzowa. Drogi wyprowadzające, charakterystyka morfologiczna i czynnościowa. Różnice w budowie i czynności poszczególnych typów ślinianek. Skład śliny. Ogólna budowa histologiczna stawu, specyfika stawu skroniowo-żuchwowego. Ćwiczenie nr 15 - 10.03.2014 (poniedziałek) – 13.03. 2014 (czwartek) Narząd zębowy - budowa i czynność tkanek zmineralizowanych (ćwiczenia 2 godz.) Elementy składowe, struktura i funkcja tkanek zmineralizowanych zęba: szkliwa, zębiny oraz cementu pierwotnego i wtórnego. Płytka i kamień nazębny. Ćwiczenie nr 16 - 17.03.2014 (poniedziałek) – 20.03.20134 (czwartek) Narząd zębowy - budowa i czynność tkanek niezmineralizowanych (ćwiczenia 2 godz.) Miazga zęba, jej budowa, unaczynienie i unerwienie. Zakończenia bólowe. Aparat więzadłowy zęba, przyzębie i złącze szkliwno-nabłonkowe. Dziąsło. Ćwiczenie nr 17 - 24.03.2014 (poniedziałek) - 27.03.2014 (czwartek) Rozwój narządu zębowego (ćwiczenia 2 godz.) Powstawanie listewki zębowej, narządu szkliwotwórczego, pierwotnej brodawki zęba i woreczka zębowego - mechanizmy indukcji. Etapy rozwoju zęba. Amelogeneza i dentynogeneza, charakterystyka ultrastrukturalna komórek uczestniczących w tych procesach. Powstawanie cementu i błony ozębnej. Ćwiczenie nr 18 - 31.03.2014 (poniedziałek) –03.04.2014 (czwartek) Cewa pokarmowa. (ćwiczenia 2 godz.) Ogólna budowa cewy pokarmowej, charakterystyka warstw ściany. Budowa przełyku. Organizacja błony śluzowej żołądka, charakterystyka nabłonka powierzchniowego, gruczołów i wchodzących w ich skład komórek. Jelito i jego przystosowanie do funkcji: nabłonek jelitowy, kosmki i krypty jelitowe. Zróżnicowania budowy poszczególnych odcinków jelit. Tkanka limfoidalna cewy pokarmowej. Sploty nerwowe cewy pokarmowej. Komórki dokrewne cewy pokarmowej. 07.04.2014 lub 14.04.2014 Sprawdzenie wiadomości z zakresu budowy i funkcji jamy ustnej, ślinianek i narządu zębowego. Ćwiczenie nr 19 - 07.04.2014 (poniedziałek) - 10.04.2014 (czwartek) Duże gruczoły układu pokarmowego (ćwiczenia 2 godz.) Trzustka - struktura i funkcja części zewnątrzwydzielniczej, charakterystyka odcinków wydzielniczych, komórek wydzielniczych i dróg wyprowadzających. Wątroba - organizacja zrazikowa (zrazik w ujęciu klasycznym i czynnościowym). Charakterystyka strukturalna i czynnościowa komórki wątrobowej i jej biegunów. Zatoki wątrobowe i komórki z nimi związane. Krążenie krwi w wątrobie. Wewnątrz- i zewnątrzwątrobowe drogi żółciowe. Ćwiczenie nr 20 - 14.04.2014 (poniedziałek) - 17.04.2014 (czwartek) Układ dokrewny (ćwiczenia 2 godz.) Ogólna charakterystyka gruczołów dokrewnych. Przysadka mózgowa: podział na część gruczołową i nerwową, związek morfologiczny i czynnościowy przysadki z podwzgórzem, klasyfikacja komórek części gruczołowej, budowa i czynność części nerwowej. Tarczyca: ogólna organizacja narządu, struktura pęcherzyka tarczycowego, budowa tworzących go komórek, etapy produkcji hormonów, komórki C. Przytarczyce – budowa, typy komórek i ich czynność. Wysepki trzustkowe - typy komórek, ich charakterystyka ultrastrukturalna i czynnościowa. Nadnercze. Kora: cechy ultrastrukturalne komórek steroidogennych, charakterystyka strukturalna i czynnościowa warstw. Rdzeń: komórki chromochłonne, komórkowe aspekty produkcji katecholamin. Komórki dokrewne gonad. System rozproszonych komórek dokrewnych (DNES): cechy wspólne, narządowa lokalizacja komórek. Przerwa świąteczna – 18.04.2014 (piątek) - 22.04.2014 (wtorek) Ćwiczenie nr 21 - 24.04.2014 (czwartek) – 28..04.2014 (poniedziałek) Układ oddechowy (ćwiczenia 2 godz.) Drogi oddechowe – nabłonek i jego skład komórkowy, charakterystyka błony śluzowej, mechanizm samooczyszczania dróg oddechowych. Jama nosowa: błona śluzowa obszaru oddechowego, błona śluzowa obszaru węchowego i jej nabłonek – budowa i czynność. Zatoki przynosowe i trąbka Eustachiusza. Ucho środkowe. Jama gardłowa i krtań. Budowa tchawicy, oskrzeli i oskrzelików. Organizacja miąższu płucnego. Pęcherzyk płucny: typy pneumocytów i ich funkcje, bariera powietrze-krew, surfaktant i jego rola. Makrofagi pęcherzykowe. Ćwiczenie nr 22 - 05.05.2014 (poniedziałek) – 08.05.2014 (czwartek) Układ moczowy (ćwiczenia 2 godz.) Nerka – obszary miąższu. Ogólna charakterystyka nefronu i lokalizacja jego odcinków w obrębie miąższu nerki. Budowa ciałka nerkowego, ultrastruktura i mechanizm działania bariery filtracyjnej. Charakterystyka strukturalna i czynnościowa kolejnych odcinków nefronu. Cewka zbiorcza i jej rola w procesie zagęszczania moczu. Tkanka śródmiąższowa nerki. Aparat przykłębuszkowy – elementy składowe i ich funkcja. Układ naczyń krwionośnych w nerce. Drogi moczowe: moczowód, pęcherz moczowy i jego adaptacja do zmiennej pojemności. Cewka moczowa. Ćwiczenie nr 23. 12.05.2014 (poniedziałek) - 15.05.2014 (czwartek) Demonstracja procedury egzaminu praktycznego (ćwiczenia 2 godz.) 19.05.2014 (poniedziałek) – 29.05.2014 (czwartek) - nie ma zajęć z histologii Ćwiczenie nr 24 - 02.06.2014 (poniedziałek) - 05.06.2014 (czwartek) Ćwiczenie repetytoryjne I (ćwiczenia 2 godz.). Ćwiczenie nr 25 - 09.06.2014 (poniedziałek) - 12.06.2014 (czwartek) Ćwiczenie repetytoryjne II (ćwiczenia 2 godz.) Zaliczenie praktycznej znajomości preparatów - 16.06.2014 (poniedziałek) Egzamin teoretyczny - 18.06.2014 (środa) godz. 12.30
