iii. ocena skutków wpływu ustaleń projektu planu miejscowego na
advertisement
PRACOWNIA ARCHITEKTURY Andrzej Morawski ul. J. Kostrzewskiego 43 71-793 Szczecin PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO USTALEŃ PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Jednostka strukturalna B – DARŁÓWKO ZACHODNIE położone na obszarze Gminy Miasto Darłowo Obszar „C 4” Autor opracowania: mgr Zofia Kempińska Rzecz. TUP nr 266 Koszalin, styczeń 2011 r. SPIS TREŚCI I. WSTĘP ...................................................................................................................................................... 2 1. 2. 3. II. ANALIZA I OCENA AKTUALNEGO STANU FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA ........................................... 6 1. 2. 3. III. POŁOŻENIE, POWIĄZANIA PRZYRODNICZE Z TERENAMI SĄSIEDNIMI ........................................................................ 6 CHARAKTERYSTYKA EKOFIZJOGRAFICZNA .......................................................................................................... 7 2.1. Rzeźba terenu (ukształtowanie terenu) ...................................................................................... 7 2.2. Geologa, geomorfologia, hydrogeologia .................................................................................... 7 2.2.1. Gleby ........................................................................................................................................... 8 2.3. Klimat – mikroklimat nadmorski. ................................................................................................ 8 2.4. Szata roślinna – flora .................................................................................................................. 9 2.4.1. Roślinność wydmowa .................................................................................................................. 9 2.4.2. Roślinność leśna i zaroślowa ..................................................................................................... 10 2.5. Świat zwierzęcy – fauna ............................................................................................................ 10 2.6. Bioróżnorodność ....................................................................................................................... 11 WARTOŚCI KULTUROWE I ZABYTKI ................................................................................................................ 11 OCENA SKUTKÓW WPŁYWU USTALEŃ PROJEKTU PLANU MIEJSCOWEGO NA WSKAZANE ELEMENTY ŚRODOWISKA......................................................................................................................................... 13 1. 2. 3. 4. IV. PODSTAWA PRAWNA ............................................................................................................................. 2 CELE I METODA OPRACOWANIA............................................................................................................. 3 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ................................................................................................. 4 OCENA USTALEŃ PLANU.............................................................................................................................. 13 WPŁYW USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA RZEŹBĘ TERENU, GLEBY, WODY, GLEBY I KRAJOBRAZ ..................................... 15 WPŁYW USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA SZATĘ ROŚLINNĄ I ŚWIAT ZWIERZĘCY ......................................................... 16 WPŁYW USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA SKUTKI DOTYCZĄCE STANU CZYSTOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO, HAŁASU AKUSTYCZNEGO I KOMUNIKACYJNEGO, GOSPODARKI ŚCIEKOWEJ I ODPADOWEJ, WARUNKÓW ŻYCIA I ZDROWIA LUDZI .... 16 OCENA ROZWIĄZAŃ FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNYCH ...................................................................... 17 1. 2. ZGODNOŚĆ PROJEKTU PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Z UWARUNKOWANIAMI PRZYRODNICZYMI I PRZEPISAMI PRAWA OCHRONY ŚRODOWISKA ................................................................................................... 17 OCENA PROPORCJI MIĘDZY TERENAMI O RÓŻNYCH FORMACH ZAGOSPODAROWANIA ............................................... 17 V. WNIOSKI I ZALECENIA W ZAKRESIE MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ELIMINUJĄCYCH NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO, ŻYCIE I ZDROWIE LUDZI ................................................................ 18 VI. LITERATURA ........................................................................................................................................... 19 VII.ZAŁĄCZNIKI ............................................................................................................................................... 19 1 I. WSTĘP Prognozę oddziaływania na środowisko ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego dla jednostki strukturalnej C – Darłówko Wschodnie położonej na obszarze gminy Miasto Darłowo, opracowano dla projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (mpzp) – obszaru C4 o powierzchni 15,53 ha. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru C4 opracowano zgodnie z Uchwałą Nr XLI/369/10 z dnia 8 lutego 2010 r. Rady Miejskiej w Darłowie w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla jednostki strukturalnej C – Darłówko Wschodnie, położonej na obszarze gminy Miasto Darłowo, obejmującej teren pasa technicznego, w tym plaży na odcinku od ulicy Wschodniej do wschodniej granicy miasta. Stwierdzono, że projekt planu nie narusza ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Miasto Darłowo przyjętego Uchwałą Nr XLI/360/10 Rady Miejskiej w Darłowie z dnia 8 lutego 2010 r. Przedmiotem planu (dla obszaru C4) jest określenie zasad rozwoju i kształtowania przestrzennego w obszarze nadmorskim, w tym tereny plaż, wydm nadmorskich i terenów leśnych z przeznaczeniem na cele usług turystycznych. Zmiana projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru C4 dotyczy ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla jednostki strukturalnej C-Darłówko Wschodnie, przyjętego uchwałą nr IV/32/07 Rady Miejskiej w Darłowie z dnia 6 lutego 2007 roku (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 38 poz. 558). 1. PODSTAWA PRAWNA Obowiązek sporządzenia Prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika z następujących aktów prawnych: Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 roku (Dz. U. Nr 80 poz. 717 ze zm.) – sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wymaga opracowania prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń tego planu (art. 17 pkt 4). Dotyczy ten obowiązek również zmiany projektu planu. Ustawa o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, ze zm.). Art. 46 wymienia dokumenty wymagające przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (w tym projekty mpzp). Art. 51 i art. 52 w/w ustawy nakładają obowiązek sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko na organ przygotowujący projekt planu lub zmian planu. Ustawa określa ogólny 2 zakres zagadnień, które powinna zawierać Prognoza oddziaływana środowisko (brakuje rozporządzenia zapowiedzianego w art. 52 ust. 3). na 2. CELE I METODA OPRACOWANIA Celem opracowania prognozy oddziaływania na środowisko jest analiza i ocena skutków (zarówno pozytywnych jak i negatywnych), jakie mogą wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu oraz realizacji ustaleń projektu planu na środowisko, a w szczególności na takie elementy jak: różnorodność biologiczną, zwierzęta i rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, gleby, wody krajobraz, zabytki, zasoby naturalne oraz najważniejsze zdrowie i życie ludzi, z uwzględnieniem wzajemnych powiązań między tymi elementami. Prognoza nie zawiera informacji o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. Analiza położenia i funkcjonowania omawianego obszaru wykazuje brak takiego oddziaływania. W opracowaniu prognozy zastosowano: metodę rozpoznania terenu (wizja terenowa) analizę dostępnych materiałów na temat stanu i funkcjonowania środowiska, jego zasobów, odporności na degradację i zdolności do regeneracji wynikających z uwarunkowań ekofizjograficznych, oceniono rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne i inne ustalenia zawarte w projekcie m.p.z.p. pod kątem zgodności z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi oraz z godności z przepisami prawa dotyczącymi ochrony środowiska. Szczególną analizą objęto obszary chronione o dużej wrażliwości naturalnej i bioróżnorodności, wymienione w ustawie o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. z późn. zm.: obszar chronionego krajobrazu „Koszaliński Pas Nadmorski, Obszary Natura 2000, w sąsiedztwie których znajduje się omawiany teren: - Obszaru Natura 2000 „Przybrzeżne wody Bałtyku” kod PLB 990002 – Obszar Specjalnej Ochrony ptaków (OSO), - Obszaru Natura 2000 „Dolina Wieprzy i Studnicy” kod PLH 220038 – Specjalny Obszar Ochrony siedlisk (SOO). Graniczy na odcinku ujściowym z obszarem C-5 wzdłuż rzeki Wieprzy. Obszar Natura 2000 jest cenny przyrodniczo, obejmuje całą dolinę Wieprzy i Studnicy, pełni w obrębie miasta Darłowa rolę 3 korytarza ekologicznego dla migracji ryb, płazów, gadów oraz bezkręgowców. Natomiast cenne siedliska roślin i gatunki zwierząt chronionych występują w sąsiedztwie, poza granicami opracowania. Do opracowania Prognozy ustaleń mpzp wykorzystano następujące materiały: Uchwałę Nr XLI/369/10 z dnia 8 lutego 2010 r. Rady Miejskiej w Darłowie w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla jednostki strukturalnej C – Darłówko Wschodnie – obszar C4, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Miasto Darłowo przyjętego Uchwałą Nr XLI/360/10 Rady Miejskiej w Darłowie z dnia 8 lutego 2010 r., Opracowanie ekofizjograficzne dla Miasta Darłowo (dla Studium) oprac. przez Biuro Konserwacji Przyrody, Szczecin 2010 r., Inwentaryzacja szaty roślinnej i fauny w granicach oprac. mpzp dla jednostki strukturalnej B (Darłówko Zachodnie: obszar B2, B3, B4) oraz jednostki strukturalnej C (Darłówko Wschodnie: obszar C4 i C6) wraz z wskazówkami do zagospodarowania terenów. Oprac. z 5 lipca 2010 BKP Szczecin. Prognoza oddziaływania na środowisko ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Miasto Darłowo 2009 r. Akty prawne: Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (tzw. Dyrektywa Ptasia), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie ustalenia listy gatunków łownych (Dz. U. Nr 48, poz. 459), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U. Nr 77, poz. 510), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 198, poz. 1226). 3. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Istnieje obowiązek prawny opracowania Prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (lub zmiany planu). 4 Podstawą prawną jest art. 46 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Ustawa w sposób ogólny ustala zakres merytoryczny opracowania. Celem sporządzenia prognozy jest ocena skutków (zarówno pozytywnych jak i negatywnych), jakie mogą wynikać z projektowanego przeznaczenia terenu oraz realizacji ustaleń projektu planu na środowisko, a w szczególności na różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta i rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne i zabytki oraz na zdrowie i życie ludzi. Prognozę sporządza organ opracowujący projekt zmiany planu dla obszaru C-4. Wymogiem formalno-prawnym do opracowania Prognozy są pisma dwóch instytucji opiniujących: 1. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie RDOŚ-32-WOOŚOSZP-7040/18/5/10/ek, Szczecin dnia 10 września 2010 r., 2. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny PS-NNZ-401-12/10 Sławno dnia 19.08.2010. oraz Obwieszczenie Burmistrza o przystąpieniu do przeprowadzeniu strategicznych ocen oddziaływania na środowisko z dnia 05.01.2011 r. zamieszczone w Głosie Koszalińskim dnia 7.01.2011 r. 5 II. ANALIZA I OCENA AKTUALNEGO STANU FUNKCJONOWANIA ŚRODOWISKA 1. Położenie, powiązania przyrodnicze z terenami sąsiednimi Omawiany teren (obszar C-4) położony jest na środkowym wybrzeżu Polski, w województwie zachodniopomorskim, w północno-wschodniej części obszaru gminy Miasto Darłowo w Darłówku Wschodnim. Teren zajmuje wąski pas nadmorski o szerokości 20-70 m i długości ok. 1900 m. Jest to teren położony w granicach pasa technicznego – chroniony i zabezpieczany przez Urząd Morski z siedzibą dyrekcji w Słupsku. Teren sąsiaduje od północy z Morzem Bałtyckim, od zachodu z terenem portu morskiego, od południowego-zachodu z obszarem C-6 oraz terenem w rejonie obniżenia i skarpy, tzw. „patelni”. Granicę wschodnią stanowi granica administracyjna Darłówka Wschodniego. Według podziału fizyczno-geograficznego J. Kondrackiego (1998) omawiany teren położony jest na: 31. Niżu Europejskim 313. Pobrzeżu Południowobałtyckim 313.4 Pobrzeżu Koszalińskim 313.41 Wybrzeżu Słowińskim, w sąsiedztwie 313.43 Równiny Słupskiej. Teren jest obszarem węzłowym o znaczeniu międzynarodowym – o symbolu 2M (Liro). Stanowi część międzynarodowego korytarza ekologicznego biegnącego wzdłuż całego pobrzeża Bałtyku. Omawiany teren ze względu na atrakcyjne nadmorskie walory krajobrazowe i cenną bioróżnorodność ekosystemów przyrodniczych, siedlisk, gatunków roślin chronionych i zagrożonych, znajduje się w obszarze chronionego krajobrazu (OChK) „Koszaliński Pas Nadmorski” oraz wg Waloryzacji przyrodniczej BKP w Szczecinie w obszarach cennych przyrodniczo OC-1, OC-2 i OC-3. Na całej swej długości teren leży na styku z linią brzegową morza, którego akwen stanowi obszar Natura 2000 „Przybrzeżne wody Bałtyku” PLB 990002. Jest to Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków (OSO) (Dz. U. z 2007 r. Nr 179, poz. 1275). Omawiany teren nie odgrywa istotnej roli w ochronie populacji gatunków ptaków stanowiących przedmiot ochrony, z wyjątkiem plaży i sąsiadującej części akwenu morskiego, odgrywających istotną rolę podczas przelotów gatunków chronionych (falochrony i umocnienia betonowe spełniają role przystankowe dla odpoczynku w czasie przelotów). Na styku z zachodnią granicą omawianego terenu znajduje się ujściowy odcinek rzeki Wieprzy leżącej w obszarze Natura 2000 „Dolina Wieprzy i Studnicy” PLH 220038, jako Specjalny Obszar Ochrony siedlisk (SOO). Decyzją Komisji Europejskiej z dnia 12 grudnia 2008 r. na mocy Dyrektywy Rady 92/43/EWG ze względu na znaczenie dla Wspólnoty, dolina rzeki Wieprzy została włączona w Europejską Sieć Ekologiczną – kontynentalny region biogeograficzny. Celem jest 6 zachowanie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wraz z ich siedliskami – najcenniejszych dla utrzymania we właściwym stanie dziedzictwa przyrodniczego i zasobów przyrodniczych w skali kontynentu. W najbliższym sąsiedztwie Obszaru Natura 2000 PLH220038 „Dolina Wieprzy i Studnicy” znajduje się Obszar Natura 2000 „Jezioro Bukowo” PLH320041 w odległości około 8500 metrów na zachód w kierunku Dąbki. Omawiany teren (obszar C-4) nie ma bezpośredniego wpływu na obszar Natura 2000 PLH220038 „Dolina Wieprzy i Studnicy”. 2. Charakterystyka ekofizjograficzna 2.1. Rzeźba terenu (ukształtowanie terenu) Teren charakteryzuje się typową rzeźbą terenu dla wybrzeża wydmowego o charakterze abrazyjno-akumulacyjnym, o układzie pasmowym struktur przyrodniczych od linii brzegowej morza. Są to następujące struktury przyrodnicze: wąski pas plaży piaszczystej o szerokości zmiennej od 25 do 40 m (działalność fal morskich), pojedynczy wał wydmowy (wydmy białe i szare) o szerokości około 25 m i wysokości nieco ponad 3,5 m n.p.m. Wał wydmowy ciągnie się wzdłuż zaplecza plaży, zmienia swoją szerokość w części środkowej terenu na szerszy i całkowicie znika w północno-wschodniej części opracowania. Strome fragmenty zbocza wału wydmowego osiągają spadki około 30°, pas lasów i zarośli porastających południowo-wschodnie zbocze wydm szarych. W omawianym terenie ukształtowanie terenu ulega dużej dynamice zmian, powodowanych abrazją morskich fal, silnych sztormów i porywistych wiatrów. Działalność abrazji morskiej i eolicznej, szczególnie silnie oddziałuje w strefie plaży i białych wydm, gdzie lotne piaski są przewiewane, tworzą małe nowe formy w pasie wydmowym. Również działalność antropogeniczna wprowadza elementy ingerujące w rzeźbę plaż i wydm (gwiazdobloki, mur oporowy, faszyny – gałęzie rzucane na wydmy białe). 2.2. Geologa, geomorfologia, hydrogeologia Na podłożu utworów trzeciorzędowych i polodowcowych (plejstoceńskich) ostatniego zlodowacenia pomorskiego zalegają piaszczyste utwory holoceńskie – współcześnie tworzące się piaszczyste plaże, wały i pagórki wydmowe oraz pokrywy rozwianych piasków (piaski różnoziarniste i drobnoziarniste). Są to jednocześnie najmłodsze formy geomorfologiczne występujące na omawianym obszarze. Niekiedy występują małe formy geomorfologiczne w postaci ripplemarków na piaskach i niewielkie obniżenia międzywydmowe. Piaski eoliczne występują w wydmach i w pokrywach na piaskach morskich. 7 W głębszym podłożu wydm osady morskie przewarstwione są torfami znaczącymi różne etapy akumulacji litorynowej. Piaski plażowe genezy morskiej ciągną się pasem o szerokości 50-60 m i zazębiają się z piaskami eolicznymi pokrywającymi wały przybrzeżne. Po sztormach w sąsiedztwie wydm mogą gromadzić się minerały ciężkie w soczewkach, a wśród kidziny – okruchy bursztynu. Warstwy wodonośne występują w utworach czwartorzędowych na różnych poziomach. W obszarze wydm poniżej 1,0 -1,5 p.p.t. W strefie przybrzeżnej istnieje infiltracja zasolonych i zanieczyszczonych wód morskich. Omawiany teren położony jest w rejonie III – o niekorzystnych warunkach dla budownictwa mieszkaniowego i wypoczynkowo-rekreacyjnego. Są to grunty niespoiste zbudowane z piasków eolicznych w wydmach, barwy jasnożółtej, luźne, słabo zagęszczone oraz z piasków plażowych, barwy jasnożótej, słąbo zagęszczone. Poniżej osadów plaży i wydm zalegają osady mierzejowe i jeziorne, przewarstwione torfami. Poziom wody gruntowej jest niestabilny i waha się od 0,0 do1,5 m p.p.t. (średnio około 0,5 m p.p.t.), tylko w obrębie pagórów wydmowych występuje poniżej 5 m p.p.t. W rejonie III występują następujące procesy geodynamiczne: czynne i potencjalne osuwiska w obrębie wydm, czynne procesy eoliczne – akumulacja, wędrówka materiału w pasie wydm i plaży, abrazja i akumulacja morska. 2.2.1. Gleby Teren pokrywają gleby piaszczyste, słabo wykształcone z podłoża piasków wydmowych i morskich. Występują fragmentarycznie na niewielkich powierzchniach. Są to gleby głównie pseudobielicowe, często gleby pseudobielicowe wyługowane. W podłożu leśnym występują głównie gleby bielicowe i pseudobielicowe wytworzone z piasków wydmowych. 2.3. Klimat – mikroklimat nadmorski. Największy bezpośredni wpływ na mikroklimat omawianego terenu ma Morze Bałtyckie, którego ruch fal tworzy bryzę morską, przynoszącą duże stężenie mikroelementów chlorku sodu (jod). Mają one nieocenione właściwości zdrowotne (szczególnie silnie oddziałują na organizm ludzki w porze jesiennej). Klimat charakteryzuje się: łagodnymi zimami, chłodniejszymi miesiącami letnimi, późniejszą wiosną i dłuższą jesienią niż tereny leżące w głębi lądu. Dużą rolę spełniają wiatry (często porywiste lub sztormowe) wiejące z różnych kierunków – powodują falowanie wód morskich, przenoszenie dużych ilości piasków i 8 żwirów, osadzanych na plaży (budowanie plaży) oraz tworzenia i rozwiewania wydm nadmorskich. Teren leży w I Krainie Klimatycznej – Nadmorskiej (Prawdzic, 1962). Wieloletnie wartości podstawowych elementów klimatu są następujące: średnia temp. roczna – 7,5-7,9°C średnia temp. latem (V-VII) – 13,5-14°C średnia liczba dni gorących – 8-13 dni średnia suma opadów atmosferycznych – 550-650 mm (w mies. V-VII – 160180 mm) pokrywa śniegu utrzymująca się przez około 35-45 dni średnio okres wegetacyjny trwa 215-218 dni i rozpoczyna się między 9-12 kwietnia. Mikroklimat morski posiada niezwykle cenne i unikatowe możliwości leczenia wielu chorób, poprawy kondycji fizycznej ludzi, czynnej rekreacji – spacery brzegiem morza. Zdrowotne właściwości klimatu morskiego w Darłówku odkryto już na początku XX wieku. 2.4. Szata roślinna – flora 2.4.1. Roślinność wydmowa Roślinność wydmowa w Darłówku Wschodnim reprezentowana jest nieco odmiennie i bardziej ubogo w stosunku do różnorodności i bogactwa roślinności porastającej wyniosły wał wydm białych i szarych w Darłówku Zachodnim. W omawianym terenie wał wydmowy jest znacznie mniej okazały, niższy i na końcu rozmyty. Intensywna penetracja plażowiczów, zaśmiecanie wydm i zabezpieczenie zbocza wydmy od strony abrazji morskiej umocnieniami betonowymi (gwiazdoblokami) lub faszyną (narzucane gałęzie) nie sprzyjają rozwojowi roślinności chronionej. Intensywne korzystanie z plaży przez wczasowiczów głównie w okresie letnim, powoduje brak siedlisk kidziny (kod 1210) i inicjalnych wydm białych (kod 2110). Stwierdzono, że stosunkowo najliczniej występuje rukwiel nadmorska Cakile maritima, która rośnie wzdłuż całej skarpy wydmowej, głównie w miejscach osłoniętych przed wydeptywaniem. Rzadko, tylko w nielicznych miejscach występuje Honkenia piaskowa (u podnóża wydmy, w rozproszeniu). Zbocza wału wydmowego od strony morza porasta zbiorowisko traw pionierskich wydm przednich Elymo-Ammophiletum. Zbiorowisko odgrywa największą rolę w procesie rozwoju wydm nadmorskich. Reprezentowane jest przez: piaskownicę zwyczajną, wydmuchrzycę piaskową oraz kostrzewę czerwoną w odmianie piaskowej Festuca rubra – arenaria. Skład gatunkowy zbiorowiska uzupełniają lepiężnik kutnerowaty i bardzo licznie występujący groszek nadmorski Lathyrus japonicus. 9 W omawianym terenie murawy napiaskowe tworzą wąski pas roślinności o niewielkiej ilości roślin, w miejscach przerywanej ciągłości tego pasa. Wpływają na to stosunkowo niewielkie rozmiary wydm oraz silne zakrzaczenie wydm obsadzanych głównie różą pomarszczoną, wierzbą wawrzynkową i wiciową oraz śliwą tarniną. Niezwykłym odkryciem jest odnalezienie na stanowiskach na skarpie wału wydmowego w Darłówku Wschodnim perzu sitowego Elymus farctus. Gatunek krytycznie zagrożony na polskim wybrzeżu. Według Polskiej Czerwonej Księgi perz sitowy występuje jedynie w Świnoujściu i nad Zatoką Gdańską (3 stanowiska). 2.4.2. Roślinność leśna i zaroślowa Na omawianym terenie nadmorskim C-4 stwierdzono następujące zbiorowiska leśne i zaroślowe o charakterystycznych dla nich siedliskach florystycznych: drzewostany sosnowe na wydmach, drzewostany sosnowe na zapleczu wydm, zarośla gatunków inwazyjnych na wydmach. Drzewostany sosnowe na wydmach i na zapleczu wydm (klasa wieku III i IV) charakteryzują się dużą gęstością i ubogim składem gatunkowym. Dominują gatunki sosny pospolitej i czarnej. Na grzbiecie i południowym stoku wału wydmowego w sąsiedztwie sosny rosną: turzyca piaskowa, kostrzewa czerwona, jastrzębiec baldaszkowy, świerzbnica polna, przytulia właściwa i nawłoć pospolita. U podnóża wału wydmowego od strony południowo-wschodniej spotyka się w lasach siedliska chronionego wiciokrzewu pomorskiego Lonicera peryclimenum. W sąsiedztwie zbiorowisk leśnych występują zarośla z różą pomarszczoną, wierzbą wawrzynkową, wierzbą wiciową i śliwą tarniną. 2.5. Świat zwierzęcy – fauna Ze względu na położenie omawianego obszaru C-4 na styku z Naturą 2000 Obszarem Specjalnej Ochrony Ptaków (OSO) „Przybrzeżne wody Bałtyku” PLB990002 najważniejsze zainteresowanie wzbudza świat awifauny (ptaków). Wprawdzie plaża i wydmy nie odrywają istotnej roli dla gniazdowania (lęgowisk) ptaków wodnych, ale stanowią odpowiednie miejsca do żerowania i odpoczynku w czasie przelotów. Podczas inwentaryzacji zaobserwowano przelatujące stada łabędzi niemych, mew srebrzystych, mew małych, mew śmieszek, czajek oraz pojedyncze sztuki rybitw rzecznych. Wszystkie wymienione gatunki ptaków są objęte ochroną ścisłą – tylko mewa srebrzysta podlega ochronie częściowej. Stosowania zabiegów ochrony czynnej wymagają: czajka, mewa mała i rybitwa rzeczna. Wzdłuż wybrzeża przelatują także inne gatunki mew, rybitw, kaczek, traczy, perkozów, gęsi, bernikli oraz ptaków siewkowatych, krukowatych i wróblowatych. 10 Drobne ptaki wróblowate w okresie wędrówek wykorzystują lasy i zarośla porastające wydmy jako miejsca odpoczynku, noclegowania, zakładania gniazd w okresie lęgowym. Odpowiednie zadbanie o lasy i zarośla na wydmach może spowodować zwiększenie liczby par lęgowych, głównie wśród gatunków ptaków śpiewających. Spośród innych gatunków zwierząt stwierdzono występowanie ssaków podlegających ochronie ścisłej: wiewiórki pospolitej, jeża, lisa, kuny, łasicy, kreta. W strefie pasa wydmowego zauważono bogactwo i różnorodność gatunków motyli, np.: bielinka kapustnika, rusałki żałobnika, rusałki wierzbowca, przestrojnika trawnika i wśród owadów – trzmieli (ochrona gatunkowa częściowa). Dla ptaków wędrujących ważnym miejscem postoju i odpoczynku są falochrony w porcie (sąsiedztwo – poza granicami planu). 2.6. Bioróżnorodność W porównaniu z różnorodnością biologiczną pasa plaż i wałów wydmowych w Darłówku Zachodnim, omawiany obszar C-4 w Darłówku Wschodnim charakteryzuje się mniejszą bioróżnorodnością siedlisk i gatunków roślinności porastającej wał wydmowy – roślinnością muraw napiaskowych oraz mniejszymi powierzchniami gatunków siedlisk i roślin podlegających ochronie ścisłej lub częściowej (mniejsza liczba stanowisk wiciokrzewu pomorskiego). Wynika to m.in. z mniejszych powierzchni wału wydmowego (wąski, niski do 3,5 m n.p.m.), w znacznym stopniu przekształcony antropogenicznie. Na dużych powierzchniach wału wydmowego wprowadzono rośliny inwazyjne (róża pomarszczona, wierzby, tarnina itp.). Należy podkreślić naturalną zdolność regeneracji środowiska przyrodniczego w pasie nadmorskim, po zniszczeniach naturalnych dokonanych w wyniku abrazyjnej działalności fal morskich, sztormów, eolicznej wiatrów i antropopresji, szczególnie niszczącej w okresie letniego wypoczynku. Omawiany teren ma stosunkowo duże znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej w całym pasie nadmorskim, stanowi fragment międzynarodowego korytarza ekologicznego M2 (Liro) biegnącego wzdłuż wybrzeża Bałtyku, daje możliwość przemieszczania się różnym gatunkom roślin i zwierząt (często chronionych). Z gatunków zagrożonych w skali kraju stwierdzono stanowisko perzu sitowego (unikat w Polsce). 3. Wartości kulturowe i zabytki W granicach obszaru C4 przebiega granica strefy „K” ochrony krajobrazu – ochrony brzegu morskiego i plaży (zajmuje ca 60 % prawie obszaru). W granicach strefy „K” – ochrony krajobrazu obowiązują procedury wynikające z Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz innych przepisów odrębnych. Obowiązują: zachowanie naturalnego ukształtowania i pokrycia terenu, 11 W pobliżu zachodniej granicy omawianego obszaru, na terenie portu Darłowo zlokalizowana jest zabytkowa latarnia morska z XIX w. 12 III. OCENA SKUTKÓW WPŁYWU USTALEŃ PROJEKTU PLANU MIEJSCOWEGO NA WSKAZANE ELEMENTY ŚRODOWISKA 1. Ocena ustaleń planu Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru C-4, składa się z: ustaleń wstępnych, ustaleń ogólnych, ustaleń szczegółowych dla wyznaczonych terenów elementarnych, przepisów końcowych. W zakresie tymczasowego użytkowania terenu ustalenie brzmi: „do czasu zagospodarowania terenu zgodnie z projektowaną funkcją dopuszcza się dotychczasowe użytkowanie terenu i obiektów istniejących – bez możliwości rozbudowy i przebudowy. Ustalenia ogólne w zakresie ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego są następujące: obszar C4 położony jest na styku z linią brzegową Morza Bałtyckiego, w obszarze akwenu morskiego ustanowiono prawnie Obszar Specjalnej Ochrony ptaków (OSO) Natura 2000 „Przybrzeżne wody Bałtyku” PLB990002. W obrębie obszaru Natura 2000 zabronione są działania mogące w istotny sposób pogorszyć stan siedlisk i gatunków roślin i zwierząt, przedsięwzięcia prowadzone w tym obszarze wymagają przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Zezwolenia w trybie przepisów odrębnych wymagają wszystkie działania o potencjalnie negatywnym wpływie na środowisko. Zagospodarowanie terenu plaży i strefy brzegowej morza powinno uwzględniać ochronę populacji ptaków stanowiących przedmiot ochrony w tym obszarze, szczególnie w okresie przelotów; Cały obszar C4 leży w obszarze chronionego krajobrazu „Koszaliński Pas Nadmorski”. W obrębie OChK, ze względu na cenne ekosystemy, bioróżnorodność i walory krajobrazowe obowiązują: ustawa o ochronie przyrody i przepisy odrębne. W rozumieniu przepisów Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. – wprowadza się zakaz realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko; Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. na tym obszarze występują podlegające ochronie siedliska przyrodnicze: - nadmorskie wydmy białe (kod 2120), - nadmorskie wydmy szare (kod 2130), - lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich (kod 2180). 13 Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie dziko rosnących roślin, na obszarze C4 stwierdzono: - 3 gatunki roślin objętych ochroną ścisłą: paprotka zwyczajna, wiciokrzew pomorski, kruszczyk rdzawoczerwony, - 5 gatunków roślin objętych ochroną częściową: bluszcz pospolity, kocanki piaskowe, turzyca piaskowa, perz sitowy, groszek nadmorski Dwa gatunki roślin: perz sitowy i groszek nadmorski zaliczono do roślin zagrożonych w skali kraju i regionu. Ustalenia szczegółowe przedstawiają następujące tereny elementarne o symbolach: 1UTp o pow. 7,87 ha i 2UTp o pow. 1,17 ha. Są to tereny plaży piaszczystej o ogólnej powierzchni około 9,0 ha w obrębie pasa technicznego (UM Słupsk). Według ustaleń planu przeznaczeniem podstawowym jest utrzymanie brzegu morskiego zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i ochrony środowiska, a uzupełniającym – rekreacja plażowa z usługami towarzyszącymi. Ustalenia projektu planu dopuszczają lokalizację urządzeń rekreacji plażowej, jak : zjeżdżalnie, baseny, place do gier sportowych, place zabaw dla dzieci, sceny do imprez rozrywkowych, natryski, WC oraz parterowe obiekty: gastronomiczno – handlowe, obiekty sanitarno – higieniczne i inne obiekty z usługami turystycznymi. Część zachodnia terenu o symbolu 2UTp w pobliżu ujścia rzeki Wieprzy, znajduje się w granicach portu morskiego i w niewielkiej odległości od Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk (SOO) Natura 2000 „Dolina Wieprzy i Studnicy” PLH220038. 3U o pow. 0,18 ha. Podstawowe przeznaczenie terenu – zabudowa usługowa z uzupełnieniem w ciągi piesze, tarasy widokowe, zieleń i akcenty kompozycyjne. Ustalenia precyzują zasady zagospodarowania terenu, charakter i parametry kubaturowe zabudowy i urządzeń związanych z infrastrukturą techniczną. Tereny wydmy nadmorskiej z zielenią o symbolach: - 4ZL/ZN o pow. 0,523 ha - 5ZL/ZN o pow. 0,418 ha - 6ZL/ZN o pow. 0,675 ha - 7ZL/ZN o pow. 0,376 ha - 8ZL/ZN o pow. 0,266 ha - 9ZL/ZN o pow. 1,332 ha - 10ZL/ZN o pow. 1,216 ha 14 Podstawowe przeznaczenie terenu – teren wydmowy z zielenią leśną i naturalną – lasy ochronne, przeznaczenie uzupełniające – ciągi piesze, kładki i tarasy widokowe. Według ustaleń dopuszcza się prowadzenie wzdłuż wału wydmowego kładki spacerowej (przebieg na rysunku planu) w sposób następujący: - odległość kładki od ściany lasu – min. 5,0 m, - szerokość kładki 3,5 m o nawierzchni ażurowej, - konstrukcja nośna powyżej terenu, wsparta punktowo na słupach. Tereny elementarne o przeznaczeniu dla komunikacji o symbolach: - 11UTb o pow. 1,243 ha – bulwar nadmorski jako publiczny ciąg pieszy z usługami towarzyszącymi (elementy małej architektury, siedziska, oświetlenie, zieleń dekoracyjna itd.). Ma to być promenada spacerowa o szerokości min. 7,5 m, poszerzona o place 20x20m na zlokalizowane przedłużeniu ciągów pieszych doprowadzających w obszar plaży. Od strony plaży zabezpieczenie ma stanowić budowla hydrotechniczna. - 12KP, 13KP, 14KP, 15KP, 16KP i 17KP – są to istniejące i projektowane publiczne ciągi piesze, powinny być odpowiednio zagospodarowane i powiązane z terenami komunikacji poza granicami planu. Istniejące tereny infrastruktury technicznej do zachowania, dopuszcza się ich przebudowę lub likwidację. Ustalenia dopuszczają budowę sieci elektroenergetycznej i wodnokanalizacyjnej z włączeniem do infrastruktury w istniejących ciągach pieszojezdnych (poza granicami planu). 2. Wpływ ustaleń projektu planu na rzeźbę terenu, gleby, wody, gleby i krajobraz Analiza ustaleń projektu planu pozwala na stwierdzenie, że wywrą one pewne skutki na rzeźbę terenu, w tym pasa wydmowego, niewielkie na słabo wykształcone gleby. Zmianie ulegnie krajobraz nadmorski. Największe zmiany wystąpią w rejonie budowli hydrotechnicznej , wzdłuż której ma przebiegać bulwar nadmorski jako publiczny ciąg pieszy z elementami usług towarzyszących (elementy małej architektury, siedziska, oświetlenie, zieleń dekoracyjna itd.). Ma to być promenada spacerowa o szerokości 7,5 m i w kilku miejscach poszerzona o tzw. place o wymiarach 20 x 20 m. Mur oporowy budowli hydrotechnicznej ma chronić bulwar nadmorski przed silną abrazją fal morskich i przed niszczącą działalnością sztormów. Bulwar nadmorski zwiększy atrakcyjność wypoczynku nad morzem. Zwiększy też pojemność turystyczną dla tego odcinka wybrzeża w Darłówku Wschodnim. Pewne zmiany nastąpią w rejonie kładki spacerowej mającej przebiegać wzdłuż wału wydmowego w odległości min. 5,0 m od ściany lasu. Konstrukcja nośna powyżej terenu wsparta punktowo na słupach, nawierzchnia ażurowa o szerokości 3,5 m. 15 Wprawdzie umożliwi zachowanie siedlisk i gatunków roślin chronionych, ale też może spowodować większą ingerencję w środowisko przyrodnicze. Skutkiem pozytywnym może być zaprzestanie zadeptywania i zanieczyszczania wydm oraz lasów i zarośli porastających zbocza wydm. 3. Wpływ ustaleń projektu planu na szatę roślinną i świat zwierzęcy Projektowane obiekty i zasady zagospodarowania przestrzennego zwiększą atrakcyjność turystyczną, przyciągną dużą ilość turystów i wczasowiczów, a tym samym mogą pogorszyć naturalne warunki siedliskowe dla roślin (np. zmniejszone powierzchnie muraw napiaskowych) oraz naturalnych siedlisk zwierząt (ssaków i ptaków śpiewających). Muszą być zachowane stanowiska gatunków i siedlisk roślin chronionych i zagrożonych. W wyjątkowej sytuacji może być zastosowana kompensacja przyrodnicza. 4. Wpływ ustaleń projektu planu na skutki dotyczące stanu czystości powietrza atmosferycznego, hałasu akustycznego i komunikacyjnego, gospodarki ściekowej i odpadowej, warunków życia i zdrowia ludzi Generalnie brakuje systematycznych i szczegółowych badań prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Szczecinie dla obszaru całej gminy Miasto Darłowo. Z Raportów ochrony środowiska WIOŚ wynika, że ogólnie zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego i czystości wód powierzchniowych ulegaja poprawie. Nie występują przekroczenia emisji zanieczyszczeń pyłów i tlenków węgla (PM10, SO 2, NO2, CO). Ustalenia projektu planu nie powinny w znaczny sposób pogorszyć stanu higieny powietrza atmosferycznego. Zagadnienie powinno być szczegółowo analizowane zgodnie z wymogami ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska i Rozp. Ministra Środowiska z 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia do niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12). Poziom hałasu akustycznego może ulec krótkookresowemu zwiększeniu również w czasie realizacji projektu. Brak aktualnych badań. Obowiązuje Rozp. Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826). Dla terenów zabudowy rekreacyjno-wypoczynkowej dopuszczalny długookresowy średni poziom dźwięku A w db Leq w ciągu dnia obowiązuje do 55 db, a w nocy do 45 db. Rozwiązania techniczne ustaleń odnośnie gospodarki odpadowej i ściekowej mogą spowodować poprawę stanu czystości w rejonie plaży i wydm. Tzw. skanalizowanie ruchu turystycznego i zabezpieczenie miejsc dla sanitariatów spowoduje oczyszczenie wydm i lasu z dzikiej penetracji i pozostawiania śmieci i odchodów. 16 IV. OCENA ROZWIĄZAŃ FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNYCH 1. Zgodność projektu planu zagospodarowania przestrzennego z uwarunkowaniami przyrodniczymi i przepisami prawa ochrony środowiska Należy stwierdzić, że projekt planu w ogólnym zakresie zachowuje zgodność z uwarunkowaniami przyrodniczymi i przepisami prawa ochrony środowiska. Ustalenia ogólne i szczegółowe projektu planu precyzują zasady ochrony i kształtowania środowiska, obowiązujące w następujących obszarach: obszar chronionego krajobrazu „Koszaliński Pas Nadmorski”, pas nadbrzeżny: pas techniczny i pas ochronny, Obszar Natura 2000 „Przybrzeżne wody Bałtyku”, strefa K ochrony krajobrazowej pasa plaży i wydm nadmorskich, obszary ochrony siedlisk z Dyrektywy Siedliskowej (Rozp. Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r.): - nadmorskie wydmy białe (kod 2120), - nadmorskie wydmy szare (kod 2130), - lasy mieszane i bory na wydmach nadmorskich (kod 2180). zachowuje gatunki roślin wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie dziko rosnących roślin: - 3 gatunki roślin objętych ochroną ścisłą: paprotka zwyczajna, wiciokrzew pomorski, kruszczyk rdzawoczerwony, - 3 gatunki roślin objętych ochroną częściową: bluszcz pospolity, kocanki piaskowe, turzyca piaskowa, Dwa gatunki roślin: perz sitowy i groszek nadmorski zaliczono do roślin zagrożonych w skali kraju i regionu. 2. Ocena proporcji między terenami o różnych formach zagospodarowania Projekt planu zachowuje proporcje w różnych formach zagospodarowania. Pozostawia dominację dla zachowania walorów i wartości przyrodniczych oraz ochronę siedlisk, bioróżnorodności, ochronę gatunków roślin i zwierząt objętych różnymi formami ochrony prawnej. Projekt zakłada zachowanie w największym możliwym stopniu naturalnych walorów krajobrazu. Wszelkie formy zagospodarowania mają być wkomponowane w krajobraz nadmorski. 17 V. WNIOSKI I ZALECENIA W ZAKRESIE MOŻLIWOŚCI ROZWIĄZAŃ ELIMINUJĄCYCH NEGATYWNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO, ŻYCIE I ZDROWIE LUDZI Omawiany teren obszar C4 położony jest w pasie nadmorskim w jednostce strukturalnej C – Darłówko Wschodnie. Położony jest w pasie technicznym, na obszarze plaży i wału wydmowego. Mimo dużej penetracji, szczególnie w okresie letnim, i abrazyjnej działalności morza, teren zachował walory krajobrazu naturalnego oraz cenne siedliska i gatunki chronione roślin i zwierząt. Niezwykle unikatowe są w skali kraju trzy stanowiska perzu sitowego stwierdzone u podnóża wydmy szarej. W celu zachowania cennej bioróżnorodności w pasie wydmowym, ochrony siedlisk chronionej roślinności, zmniejszenia niszczącej antropopresji plażowiczów, niezbędne jest racjonalne zagospodarowanie turystyczne. Obecna sytuacja silnej degradacji tego terenu (zadeptywanie wału wydmowego wydm białych i szarych, niszczenie roślinności wydmowej, zrywanie chronionych roślin, zaśmiecanie i zanieczyszczanie odchodami, również psów) jest niedopuszczalna. Taka sytuacja ma pośredni wpływ na zanieczyszczenie kąpieliska morskiego. Coroczne badania sanepidu określają stan zagrożenia bakteriologicznego kąpieliska i pozwalają na korzystanie z plażowania i kąpieli. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wprowadza zapisy, które mają wykluczyć zjawiska negatywne na plażach i wydmach poprzez odpowiednie wkomponowanie form architektonicznych (o funkcjach turystycznych) w krajobraz nadmorski oraz zachowanie wszelkich zasad ochrony przyrody wynikających z podstaw prawnych obowiązujących w pasie technicznym oraz zakazów wynikających z obowiązujących ustaw i przepisów odrębnych dla obszarów, siedlisk i gatunków chronionych. Wynikające z ustaleń planu: bulwar nadmorski, przejścia na plażę, wszelkie urządzenia małej architektury ułatwiające uporządkowane przemieszczanie się wczasowiczów, a także osób o dysfunkcjach ruchowych, mają stworzyć komfortowe warunki do wypoczynku i rekreacji. Jednocześnie mają zlikwidować dziką penetrację i degradację wału wydmowego, ochronić stanowiska cennych siedlisk i gatunków roślin i zwierząt chronionych oraz zagrożonych. W przypadku konieczności przekształcenia lub likwidacji chronionych siedlisk oraz stanowisk chronionych gatunków roślin obowiązują działania w kierunku kompensacji przyrodniczej. Ponadto nie należy w obszarze wydmowym i przylegającym leśno-zaroślowym wprowadzać gatunków inwazyjnych i ekspansywnych gatunków rodzimych (np. róży, tarniny itp.). 18 VI. LITERATURA 1. Waloryzacja przyrodnicza Miasta Darłowo Operat generalny oprac. przez Biuro Konserwacji Przyrody, Szczecin 2003 r. 2. Opracowanie ekofizjograficzne dla Miasta Darłowo oprac. przez Biuro Konserwacji Przyrody, Szczecin 2003 r. 3. Raporty o stanie środowiska w Województwie Zachodniopomorskim, WIOŚ w Szczecinie. 4. Przyroda Pomorza Zachodniego, OFICYNA IN PLUS w Szczecinie 2004 r. Wyd. pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego. 5. Województwo Koszalińskie. Monografia geograficzno-gospodarcza. Praca zbiorowa. Instytut Zachodni, Poznań 1965 r. 6. Leksykon ochrony środowiska. Fundacja ECOBALTIC, Gdańsk. 7. NATURA 2000 Europejska Sieć Ekologiczna MOŚZNiL, Warszawa 1999 r. 8. Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 w województwie zachodniopomorskim, praca zbiorowa pod red. K. Ziarnka i D. Piątkowskiej, BKP, Szczecin 2008 9. Opracowanie ekofizjograficzne dla Miasta Darłowa (dla Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy) oprac. przez Biuro Konserwacji Przyrody, Szczecin 2010 r. VII.ZAŁĄCZNIKI 10. Pismo Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie RDOŚ-32WOOŚ-7041/18/3/10/as, Szczecin dnia 26 sierpnia 2010 r., 11. Opinia Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego PS-NNZ-401-10/10 Sławno dnia 19.08.2010. 12. Rysunek nr 1- Mapa ogólna Darłowa 13. Rusunek nr 2- Mapa stanu terenu 19
