“π of the Sky” Zespół „ of the Sky” Zespołem kierują: http://grb.fuw.edu.pl dr hab. Grzegorz Wrochna – IPJ dr hab Lech Mankiewicz – CFT PAN poszukiwanie rozbłysków optycznych kosmicznego pochodzenia Trzon zespołu stanowią studenci i doktoranci z warszawskich instytutów naukowych: Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana Centrum Fizyki Teoretycznej PAN Instytut Fizyki Doświadczalnej UW Instytut Systemów Elektronicznych PW Instytut Fizyki PW Wydział Nauk Przyrodniczych UKSW Error! Kamery “ of the Sky” w Chile Co polski podatnik ma z “ of the Sky”? Testy aparatury w Polsce ” of the Sky” w Chile “ of the Sky” jest dowodem na to, że w Polsce może powstawać aparatura naukowa światowej klasy. Kilka szczegółowych rozwiązań opracowanych na potrzeby projektu w pełni nadaje się do komercjalizacji. W eksperymencie ważną rolę odgrywają studenci i doktoranci dla których jest to niepowtarzalna i wyjątkowa okazja do wypróbowania zdobytej wiedzy w warunkach ponoszenia pełnej odpowiedzialności za operowanie unikalną aparaturą. Zdjęcie centrum Galaktyki w sztucznych barwach wykonane kamerą „π of the Sky” APARATURĘ „PI OF THE SKY” ZBUDOWANO I ZAINSTALOWONO W OBSERWATORIUM LAS CAMPANAS W CHILE DZIĘKI GRANTOWI KBN WSPARCIU FUNDACJI ASTRONOMII POLSKIEJ ORAZ FUNDACJI NAUKI POLSKIEJ Cennej pomocy udzielili: Prof. B.Paczyński (Princeton University) Dr hab. G.Pojmański (Obserwatorium Astronomiczne UW) Co to są „błyski gamma”? Rozbłyski gamma to tajemnicze eksplozje kosmiczne, widoczne w promieniowaniu gamma, a także widzialnym, roentgenowskim i radiowym. Trwają krótko, od kilku do kilkudziesięciu sekund, ale ich energia przewyższa energię wyemitowaną przez Słońce w ciągu całego życia gwiazdy ! Podejrzewamy, że są śladem narodzin czarnych dziur powstałych z zapaści masywnych gwiazd, które wyczerpały jądrowe paliwo lub z połączenia dwóch gwiazd neutronowych. Co to jest “ of the Sky” ? „ of the Sky” to teleskop - robot, służący do poszukiwania na niebie śladów kosmicznych rozbłysków gamma (ang. Gamma Ray Bursts, GRB). “ of the Sky” stoi w obserwatorium w Las Campanas w Chile, tuż obok polskich teleskopów OGLE i ASAS. Sam odbiera przez Internet sygnały z satelitów badawczych o zaobserwowanych przez nich rozbłyskach w promieniowaniu gamma i podejmuje decyzję czy skierować się w ich stronę. Sam potrafi zdecydować, że ma problemy, i poprosić obsługę w Warszawie i pomoc za pośrednictwem email’a i sms’a. Kto zbudował “ of the Sky”? Aparatura “Pi of the Sky” została zaprojektowana i wykonana w Polsce przez zespół naukowców i studentów z IPJ, CFT PAN, WF UW I ISE PW. Elementy elektroniczne i mechaniczne o parametrach odpowiadających najlepszym (i najdroższym) rozwiązaniom dostępnym na rynku zostały zbudowane w oparciu o „know-how” polskich naukowców i inżynierów. „Dusza” robota, czyli oprogramowanie, zostało także stworzone całkowicie własnymi siłami, przede wszystkim przez studentów. „ of the Sky” i co dalej? Jak można podejrzeć “ of the Sky? Na stronie grb.fuw.edu.pl można, uwzględniając różnice czasu między Polską i Chile « podglądać » naszą aparaturę w działaniu. Można obejrzeć południowe niebo i zapoznać się z bieżącymi informacjami o zaobserwowanych błyskach. Błysk gamma w promieniach Roentgena Jak działa „Pi of the Sky”? “ of the Sky” to w automatyczny teleskoprobot. Sam decyduje, co będzie obserwował na podstawie astronomicznego kalendarza i informacji o planach poszukujących błysków gamma satelitów. Obecny detektor to prototyp większego urządzenia, nad którym aktualnie pracujemy. W 2006 roku « jeż » złożony z 32 teleskopów będzie obserwować co najmniej połowę nieba w poszukiwaniu tajemniczych rozbłysków. A budowa automatycznych teleskopów – robotów stanie sie polską specjalnością.