Adres siedziby: 38-200 Jasło, ul. Śniadeckich 15 Adres do korespondencji: 38-200 Jasło, ul. Konopnickiej 34b tel/fax 13 445 8717, 17 715 8268, kom. 502 027 736 www.son.org.pl e-mail: [email protected] [email protected] ORGANIZACJA POŻYTKU PUBLICZNEGO Członek Rzeczywisty Polskiego Związku Motorowego Członek Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Osób Niesprawnych Ruchowo REGON - 370392878, NIP - 685-19-66-208, Nr KRS - 0000036699 BANK PEKAO S.A. IO/JASŁO 57 1240 2337 1111 0000 3731 1393 Jasło, 05 maj 2011 r. SZANOWNI PAŃSTWO, Pani Joanna Fedak – Minister Pracy Pan Jarosław Duda – Minister Pracy, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych PROŚBA O INTERPRETACJĘ - dotyczy : Art. 1, p. 4 USTAWY z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw1) (Dz. U. z 2010 r. Nr 226 poz. 1475) dot. czasu pracy osoby niepełnosprawnej. Członkowie naszego Stowarzyszenia będący zarazem pracownikami wielu zakładów pracy chronionej oraz firm z tzw. rynku otwartego monitują nam o nieporozumieniach jakich obecnie doświadczają podczas badań okresowych w sytuacji, gdy proszą lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne o zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy – o którym mówi art.1, p.4 ww. ustawy o treści : Art. 1. W ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92, z późn. zm.2)) wprowadza się następujące zmiany: 4) w art. 15: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: „2. Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, jeżeli lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną wyda w odniesieniu do tej osoby zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.”, b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: „2a. Normy czasu pracy, o których mowa w ust. 2, stosuje się od dnia przedstawienia pracodawcy zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.”, c) ust. 4 otrzymuje brzmienie: „4. Koszty badań, o których mowa w ust. 2, ponosi pracodawca.”; I. PODŁOŻEM ZNACZNYCH NIEPOROZUMIEŃ NA LINII LEKARZ-PRACOWNIK, SKUTKUJĄCYCH ODMOWĄ WYDANIA STOSOWNYCH ZAŚWIADCZEŃ SĄ : 1) lekarze nie chcą już teraz stosować się przepisów, które mają wejść w życie dopiero 1 stycznia 2012, co skutkuje dla pracownika koniecznością kolejnej wizyty i badań z końcem roku; - tu pytanie : na czyj wniosek pracownik ma się udać na takie dodatkowe badania, czy w czasie pracy, czy poza pracą, czy i jak Pracodawca ma płacić pracownikowi za czas takich badań itp. 2) lekarze nie chcą wypisywać zaświadczeń z treścią ‘skrócona norma czasu pracy’ gdyż takowej definicji nie ma w prawie polskim; Tu: Kodeks Pracy, w Art. 143. definiuje jedynie ‘skrócony system czasu pracy’ o nw. treści : ‘’Na pisemny wniosek pracownika może być do niego stosowany system skróconego tygodnia pracy. W tym systemie jest dopuszczalne wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 1 miesiąca.’’ 3) lekarze nie wiedzą na podst. jakich badań i kryteriów mają decydować, którzy z pracowników niepełnosprawnych mają pracować krócej lub dłużej; 4) zwracają także uwagę, że nie ma też wytycznych na jaki czasookres należy wystawiać takowe zaświadczenia oraz czy za ww. badania i zaświadczenia należy im się dodatkowe wynagrodzenie. II. PONAD TO SAMI NIEPEŁNOSPRAWNI PRACOWNICY TAKŻE MAJĄ TU WIELE NIEJASNOŚCI DO KTÓRYCH NALEŻĄ : 1) po jakim czasie i po spełnieniu jakich warunków pracownik może wystąpić ponownie o stosowne zaświadczenie o skróconej normie czasu pracy; 2) jeśli obecnie czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wynosi 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo to - w przypadku nie wydania ww. zaświadczenia, sumaryczny roczny czas pracy takiej osoby niepełnosprawnej wzrośnie aż o 28 dni roboczych - zatem: - czy pracownicy Ci otrzymają dodatkowy urlop w wysokości 28 dni rekompensujący sumaryczny wzrost czasu pracy czy też wyższe wynagrodzenie tj. za każdą dodatkową wyżej płatną godzinę pracy – stosownie do treści Art. 18. ust. 2. Godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego, odpowiadające osobistemu zaszeregowaniu lub zaszeregowaniu wykonywanej pracy, przy przejściu na normy czasu pracy, o których mowa w art. 15, ulegają podwyższeniu w stosunku, w jakim pozostaje dotychczasowy wymiar czasu pracy do tych norm. Tu: proszę zwrócić uwagę na to, iż – zgodnie z obowiązującymi przepisami, osoby niepełnosprawne ze stopniem umiarkowanym są to osoby całkowicie niezdolne do samodzielnego wykonywania pracy, a osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności - obok ww., są także całkowicie niezdolnymi do samodzielnego życia – co może spowodować, że tak szybki skokowy wzrost czasu pracy będzie bardzo negatywnym dla ich zdrowia i resztek sprawności ! 3) czy w przypadku wzrostu czasu pracy uzasadnionym jest równoczesny wzrost miesięcznych dofinansowań do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników ze znacznym stopniem niepełnosprawności, które otrzymuje ich Pracodawca; Tu: Wypłata ww. dofinansowań przez PFRON ma m.in. rekompensować mniejszy wymiar czasu pracy pracowników niepełnosprawnych - zatem czy w kontekście ww. nie dojdzie do ich likwidacji. 4) czy w przyszłości obecne miesięczne dofinansowania do wynagrodzeń za cały okres zatrudnienia nie będą całkowicie zaniechane na rzecz dofinansowań okresowych – max. 6-cio miesięcznych ? Tu: pytanie to jest zasadne po wypowiedzi min. Dudy w dn. 27-04 b.r. w Sejmie na konferencji „Równe szanse w pracy – niepełnosprawni obywatele w Polsce i w krajach UE” gdzie Pan Minister powiedział m.in.. że intencją rządu jest bezpośrednie wspieranie zatrudnienia niepełnosprawnych jedynie przez pół roku - na wzór brytyjski – co szczegółowo ma definiować nowa ustawa o osobach z niepełnosprawnością, która ma powstać w najbliższych 3-latach i zastąpić nowelizowaną kilkadziesiąt razy ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. 5) czy Ministerstwo dostrzega w niejednoznaczności zapisów ww. art.1, p.4. korupcjogenne niebezpieczeństwo uznaniowości wystawiania stosownych zaświadczeń, a jeśli tak to jakie będą podjęte przeciwdziałania temu zjawisku; 6) czy Ministerstwo dostrzega w niejednoznaczności zapisów ww. art.1, p.4. potencjalne źródła napięć pomiędzy pracownikami niepełnosprawnymi ze wzgl. na niebezpieczeństwo uznaniowości wystawiania stosownych zaświadczeń, a jeśli tak to jakie będą podjęte przeciwdziałania temu zjawisku; 7) czy Ministerstwo Pracy – Biuro Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych dostrzega w niejednoznaczności zapisów ww. art.1, p.4. niebezpieczeństwo stosowania mobbingu wobec niepełnosprawnych pracowników najcięższych schorzeń, którzy odważą się wystąpić o dodatkowe badania w celu otrzymania w odniesieniu do swej osoby zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy, a jeśli tak to jakie będą podjęte przeciwdziałania temu zjawisku; III. ENTUZJAZMEM – MIMO ZNACZNEGO WZROSTU CZASU PRACY, NIE PAŁAJĄ TUTAJ TAKŻE I SAMI PRACODAWCY GDYŻ OBAWIAJĄ SIĘ, ŻE : 1) brak jasnych kryteriów orzekania, którzy z pracowników niepełnosprawnych mają pracować krócej lub dłużej, doprowadzi z czasem do uznaniowości wypisywania stosownych zaświadczeń co będzie źródłem napięć i złej atmosfery w pracy; 2) stosunkowo szybki i znaczny (o 28 dni roboczych) wzrost czasu pracy poskutkuje dużymi żądaniami płacowo-urlopowymi, których spełnienie zachwieje finansami i organizacją produkcji,; 3) zaś niespełnienie powyższych może doprowadzić do sabotowania pracy i strat przewyższających zyski z dłuższego czasu pracy: 4) dłuższy czas pracy niepełnosprawnych pracowników najcięższych schorzeń i niepełnosprawności to także ryzyko większej wypadkowości w pracy; SZANOWNI PAŃSTWO, prosząc o szczegółowe wyjaśnienia i odpowiedzi na wyżej zasygnalizowane kwestie, równocześnie poddajemy pod rozwagę czy w związku z powyższymi niejasnościami i zagrożeniami nie byłoby warto jeszcze raz pochylić się nad nowelą ustawy o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, co poskutkowały by jednoznacznymi zapisami w kwestii czasu pracy tych osób tj.: - na 7-godzinny tak jak jest w obecnie obowiązujących przepisach, - lub na normalny 8-godzinny z odpowiednią rekompensatą płacową lub urlopową (Pracownicy) lub bez takowej rekompensaty (Pracodawcy). za czym jednoznacznie opowiadają się zarówno lekarze prowadzący badania profilaktyczne, jak i niepełnosprawni pracownicy oraz ich Pracodawcy. Z uwagi na aktualność sprawy – toczące się badania okresowe, nieporozumienia i niejasności, bardzo prosimy o w miarę szczegółową i pilną odpowiedź. Z poważaniem Ryszard Dzik, Prezes SON ‘Podkarpacie’