Tradycje Bożonarodzeniowe w Niemczech
advertisement
W kościołach w czasie Adwentu odprawiana jest Msza święta do Najświętszej Maryi Panny - tzw. roraty. Zgodnie z tradycją powinna rozpoczynać się o brzasku dnia. Często jednak, ze względów praktycznych, przenoszona jest na godziny popołudniowe lub wieczorne. Podobnie jak świeca roratnia są przejawem adwentowej liturgii światła. Wykonuje się je z kartonu, przyozdabia symbolami chrześcijańskimi, a od wewnątrz podkleja fioletową bibułką. W środku umieszcza się świeczkę (zamiast świeczki można użyć żarówki i baterii od latarki). W wielu parafiach istnieje piękny zwyczaj, że na roraty dzieci przychodzą z zapalonymi lampionami. Adwentowy wianek W większości katolickich domów wiesza się tzw. adwentowe wianki z jodły lub świerku przystrojone fioletowymi wstążkami i czterema świeczkami. Zieleń jodły symbolizuje nadzieję, fiolet wstążek – refleksję nad przeszłością, a świeczki – światło. W każda kolejną niedzielę wypala się jedną ze świec. Dzieci już od pierwszego dnia grudnia mają kalendarze adwentowe w kształcie domku z dwudziestoma czterema okienkami; każdego dnia adwentu mogą otworzyć jedno okienko i wyciągnąć z niego niespodziankę. Najczęściej są to słodycze, czekoladki, ale niektórzy rodzice przygotowują samodzielnie dla swoich pociech kalendarze, w których okienkach można znaleźć ciasteczka, krótkie wierszyki albo małe obrazki – krajobrazy zimowe. Drzwi do domku zrobionego przez rodziców otwierane są w Wigilię i ukazują szopkę z dzieciątkiem Jezus i świętą rodziną. Adwent jest okresem przemiany i przygotowania serc na przyjście Pana, który zjednoczy całe stworzenie w swej chwale. Najlepszym sposobem przemiany jest pełnienie dobra w swoim środowisku, pełnienie czynów wynikających z miłości, zgodnie ze słowami Chrystusa: „Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich, mnieście uczynili„. (Temu celowi służy francuski zwyczaj zbierania siana dobrych uczynków. W pierwszą niedzielę Adwentu każde dziecko otrzymuje od rodziców pusty żłóbek. Odtąd każdego dnia, wieczorem przy modlitwie, dziecko robi rachunek sumienia i za każdy dobry uczynek wkłada jedną słomkę siana do żłóbka. Jest to dar dziecka dla Bożego Dzieciątka na pamiątkę Jego urodzin. Zwyczaj ten praktykowany jest w wielu polskich parafiach. Znany jest także w Niemczech pod nazwą „Frauentragen". Polega na przyjmowaniu figury Matki Bożej z kościoła po roratach do tej rodziny, której dziecko wyciągnęło szczęśliwy los. Najczęściej rodzina ta wraz z dziećmi przyjmuje figurę Matki Bożej na jeden dzień. Przyjmując posąg Matki Bożej celebrują wszyscy rodzinną liturgię, śpiewając pieśni adwentowe i maryjne, czytając i rozważając Pismo Święte oraz odmawiając różaniec i inne modlitwy. Już od listopada sporządza się wypieki, ozdoby choinkowe i szopki. W wielu niemieckich miastach odbywają się w czasie adwentu kiermasze bożonarodzeniowe – Weihnachtsmärkte o specyficznej atmosferze, najsłynniejszym kiermaszem jest Christkindlmarkt w Norymberdze. Na kiermaszu można kupić ozdoby choinkowe, lampki, prezenty, przyprawy, posłuchać kolęd, a także napić się grzanego wina z przyprawami korzennymi, zjeść potrawy i ciasta bożonarodzeniowe. Przeżywając Adwent i przygotowując się na pamiątkę przyjścia Boga do ludzi staje się nam znowu jasne, że Bóg nas kocha, dlatego dał nam Swego Syna. W tej wielkiej radości okazujemy sobie nawzajem szczególne wyrazy życzliwości i obdarowujemy się upominkami. Sprawiamy radość przede wszystkim tym, o których nikt nie pamięta, o ubogich i samotnych oraz cierpiących i smutnych. Stanowią one jeden z ważnych elementów religijnego przeżywania uroczystości Bożego Narodzenia, a przygotowywanie ich stanowi element składowy obrzędowości rodzinnej w Adwencie. „Boże Narodzenie“ obejmuje trzy dni: 24 grudnia, „Wigilię“, pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia, narodziny Jezusa Chrystusa (25.12.) i drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia (26.12.). Niemcy przygotowania do świąt zaczynają cztery tygodnie wcześniej – w pierwszą niedziele adwentu. Drzewko bożonarodzeniowe pojawiło się najpierw na przełomie XV i XVI w. W Nadrenii. Świerk, (którego igły nie opadają) miał symbolizować drzewko życia, które stało się dostępne dla ludzi w momencie narodzin Chrystusa. Wieszano na nim jabłka, jako przypomnienie, iż grzech pierworodny został odkupiony – zerwany przez Ewę owoc – symbol powrócił na swoje miejsce. Wieszano także świeczki symbolizujące światło Chrystusa. Czubek drzewka wieńczyła betlejemska gwiazda – symboliczny zwiastun narodzin Chrystusa. Zwyczaj strojenia choinki został przeniesiony na inne kraje i obowiązuje do dnia dzisiejszego. Najsłynniejszym ciastem jest strucla bożonarodzeniowa „der Weihnachtsstollen” z rodzynkami i bakaliami, pierniczki „Lebkuchen lub Pfefferkuchen”, a także inne ciasteczka o różnych kształtach. Pierniki Lebkuchen Strucla bożonarodzeniowa Same Święta Bożego Narodzenia obchodzone są w Niemczech – tradycyjnie – w domu, w gronie rodziny lub najbliższych przyjaciół. W Niemieckich domach czas kolacji i prezentów oznajmia dzwoniący po południu dzwoneczek. Na wieczerzę podaje się najczęściej dania z ryb. Na niemieckich stołach wigilijnych króluje sałatka kartoflana z kiełbasą; kulinarnym apogeum jest pierwszy dzień świąt. Je się także mięso - pieczoną gęś. Pojawia się ona na stole w co trzecim domu w Niemczech wschodnich i w co piątym na zachodzie Niemiec. Szczególnie dobrą opinię mają gęsi importowane z Polski, uważane za smaczniejsze i zdrowsze od hodowanych w Niemczech. Charakterystycznym przysmakiem, który pojawia się na niemieckich stołach podczas świąt Bożego Narodzenia jest bakaliowe ciasto stollen. W wigilijny wieczór niemieckie dzieci otrzymują "kolorowy talerz" ze słodyczami i owocami". Kształtem przypomina nowo narodzone dzieciątko zawinięte w becik. Dzieci wierzą w to, że prezenty przynosi im święty Mikołaj albo Dzieciątko Jezus. Wiele rodzin przyjęło zwyczaj wynajmowania studentów, do tego, by przebrali się za świętego mikołaja, i dali prezenty ich dzieciom. O północy rozbrzmiewają dzwony z wież kościołów katolickich i ewangelickich, obwieszczając narodziny Jezusa, ewangelicy i katolicy przybywają do swoich kościołów na pasterkę. Stałym punktem świąt Bożego Narodzenia jest rodzinne muzykowanie i śpiewanie kolęd. Dobry przykład daje swoim rodakom rodzina prezydenta Niemiec Horsta Koehlera.
