W trosce o zdrowie kobiet i mężczyzn

SYNEVO sp. z o.o.
ul. Gdecka 3B
04-137 Warszawa
Tel. 22 495 90 20
Fax 22 612-40-74
Warszawa, 27 lipca 2015 r.
MATERIAŁ PRASOWY
W trosce o zdrowie kobiet i mężczyzn
Wczesne wykrycie choroby tarczycy, niedoborów żelaza, cukrzycy, zaburzeń gospodarki
lipidowej, upośledzenia funkcji nerek oraz uszkodzeń wątroby to główne cele badań
profilaktycznych przeprowadzanych u kobiet. U mężczyzn niezbędna jest skryningowa
diagnostyka w kierunku cukrzycy, zaburzeń lipidowych, zaburzeń funkcji nerek,
metabolizmu puryn i funkcji wątroby.
- Dolegliwości takie jak: wzdęcia po jedzeniu, okresowe pobolewania po prawej stronie
nadbrzusza, odbijania, nadmierna pobudliwość nerwowa, uczucie zmęczenia, niewielkie
ograniczenie tolerancji wysiłku fizycznego, trudności w koncentracji uwagi, drżenia mięśni
(tiki), niezamierzona utrata masy ciała lub jej wzrost, nadmierne łaknienie bądź pragnienie,
oddawanie zwiększonej ilości moczu – powinny nas skłonić do wizyty u lekarza pierwszego
kontaktu, który zdecyduje, na jakie badania nas skierować – mówi dr n. med. Andrzej
Marszałek, dyrektor medyczny firmy Synevo.
Które badania są ważne dla kobiet?
TSH – hormon tyreotropowy
Hormon regulujący czynność tarczycy. Zarówno podwyższenie jego stężenia, jak i obniżenie
wskazują na zaburzenie czynności gruczołu – odpowiednio niedoczynność lub nadczynność.
Badanie wykorzystywane jako test przesiewowy dobrze obrazuje wymienione stany.
Dodatkowo wykorzystywane jest w diagnostyce niepłodności u kobiet.
Ferrytyna
Jest jednym z najlepszych parametrów wykrywających niedobory żelaza w organizmie.
Zmiany stężenia ferrytyny wyprzedzają wystąpienie niedokrwistości. Wobec częstości
występowania niedoborów żelaza spowodowanych licznymi przyczynami, takimi jak:
niedobory w diecie, zaburzone wchłanianie, wzmożone zapotrzebowanie (również ciąża),
nadmierna utrata (przewlekłe krwawienia, np. z żylaków odbytu, nadmierne miesiączki i
inne) – wczesne wykrycie takiego stanu umożliwia uzupełnienie niedoborów poprzez
wzbogacenie diety lub suplementację. Każda przyczyna niedoborów powinna być określana
przez lekarza klinicystę.
HbA1C – hemoglobina glikowana
Odzwierciedla „średnią glikemię” na przestrzeni od 2 do 3 miesięcy. Test wykorzystywany
jest zarówno w monitorowaniu leczenia cukrzycy, jak również jako badanie skryningowe we
wstępnej ocenie stanu zaburzeń tolerancji glukozy. Podwyższone wartości skłaniają do
rozpoczęcia pełnej diagnostyki w zakresie oceny gospodarki węglowodanowej. Wczesne
1
wykrycie patologii pozwala wdrożyć postępowanie profilaktyczne i lecznicze, zmniejszające
ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycy.
ALT i bilirubina
Panel oceniający uszkodzenie wątroby. Wzrost aktywności enzymów wątrobowych”(w tym
ALT) oraz stężenia bilirubiny stanowi wskazanie do pogłębionej diagnostyki narządu.
Podwyższenie aktywności ALT może wynikać z błędów dietetycznych, uszkodzenia
poalkoholowego lub polekowego wątroby, a także wskazywać na zapalenia toksyczne,
wirusowe czy inne. Ocena stężenia bilirubiny rozszerza diagnostykę i ją ukierunkowuje
(różnicowanie żółtaczek).
Cholesterol
Badanie stężenia całkowitego cholesterolu jest jednym z podstawowych badań w ocenie
ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Jest podstawowym parametrem w ocenie miażdżycy i
jej powikłań. Uzyskanie wartości pożądanych stężenia cholesterolu zmniejsza ryzyko zawału
serca i choroby niedokrwiennej. Wykrycie wczesnych zaburzeń pozwala, poprzez
modyfikację diety i zwiększenie aktywności fizycznej, opóźnić włączenie terapii
farmakologicznej.
Triglicerydy
Parametr najczęściej oceniany wspólnie z innymi opisującymi gospodarkę lipidową (jak np.
cholesterol). Optymalizacja stężenia triglicerydów redukuje ryzyko powikłań miażdżycy. W
zakresie badań lipidów szczególnie istotne jest przestrzeganie warunków przygotowania się
do analiz – powinny być one wykonywane na czczo, w godzinach rannych.
Kreatynina
Stężenie kreatyniny jest najczęściej wykorzystywanym parametrem w ocenie funkcji nerek.
Obecnie każdy wynik opisywany jest dodatkowo przez EGFR (wskaźnik przesączania
kłębkowego). Mimo że wzrost stężenia kreatyniny jest objawem późnym, może być
wykorzystywany w badaniach skryningowych.
Wapń
Ocena stężenia wapnia we krwi jest elementem diagnostyki wielu chorób. Wykorzystywana
jest np. w zakresie diagnostyki układu kostnego, sercowo-naczyniowego, moczowego.
Wczesne wykrycie zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej pozwala rozszerzyć
diagnostykę (kości, przytarczyce, nerki), ocenić stężenie wapnia zjonizowanego (pula
biodostępna) czy fosforanów, a także inne. Wczesne wykrycie i zdiagnozowanie zaburzeń
zapobiega późnym powikłaniom.
Magnez
Makroelement znajdujący się we wszystkich tkankach ustroju. Istotny przy wytwarzaniu
energii, prawidłowej kurczliwości mięśni, funkcjonowaniu układu nerwowego, kostnego, czy
krwinek. Ze względu na błędy dietetyczne, stres, używki często dochodzi do niedoborów. Ich
uzupełnienie wpływa bardzo korzystnie na komfort życia.
Apolipoproteiny A i B
Są one białkami odpowiedzialnymi za transport i wtórnie metabolizm lipidów. Niedobory
Apo-A oraz podwyższone stężenie Apo-B stanowi istotny element w diagnostyce i ocenie
ryzyka powikłań miażdżycy. Wczesne wykrycie zaburzeń zdecydowania ułatwia redukcję
ryzyka powikłań miażdżycy.
Bilirubina
Powstaje w wyniku złożonych przemian hemoglobiny. Podwyższone stężenia bilirubiny
obserwowane są w przebiegu nadmiernego rozpadu krwinek czerwonych (niedokrwistości
hemolityczne), zapaleniach wątroby – polekowych, poalkoholowych, toksycznych i
2
wirusowych (wirusy zapalenia wątroby - najczęściej typu A, B, C i inne), mechanicznym
utrudnieniu odpływu żółci z dróg żółciowych, wrodzonych zaburzeniach budowy wątroby.
Parametr zazwyczaj wykorzystywany wspólnie z oceną aktywności enzymów wątrobowych.
Badanie ogólne moczu
Najlepiej wykonać taką analizę co roku. Badanie jest istotne w przypadku obu płci, lecz
szczególnego znaczenia nabiera w przypadku kobiet, głównie w starszym wieku – u nich
zakażenia układu moczowego mogą i często przebiegają skąpoobjawowo lub objawy są
niecharakterystyczne. Przedłużające się zakażenie prowadzi do poważnych powikłań.
Podobnie u dzieci, zlekceważone lub niezauważone zakażenie może być przyczyną
problemów w wieku dorosłym, a nawet prowadzić do niepowodzeń ciąży. Poza zakażeniem
w badaniu ocenia się cały szereg zaburzeń ogólnoustrojowych – cukrzyca, choroby wątroby.
Duże znaczenie może mieć również mikroalbuminuria – wydalanie niewielkich ilości białka z
moczem. Stan taki może być niewykrywalny w rutynowym badaniu moczu, a jest szczególnie
istotny w monitorowaniu przebiegu nadciśnienia lub cukrzycy. Potwierdzenie zjawiska
mikroalbuminurii pozwala wcześnie wykryć dyskretne zmiany w nerkach w przebiegu
wspomnianych stanów. Intensywne leczenie może zahamować postęp powikłań.
Jakie badania powinni wykonywać mężczyźni?
TSH
HbA1C – hemoglobina glikowana
ALT i bilirubina
Cholesterol
Triglicerydy
Kreatynina
Apolipoproteiny A i B
Bilirubina
Badanie ogólne moczu
CRP
Białko C-reaktywne (białko ostrej fazy) jest globuliną syntetyzowaną w wątrobie. Wzrost
stężenia obserwuje się w następujących przypadkach: zakażenia bakteryjne, oparzenia, urazy,
choroba nowotworowa, zawał mięśnia sercowego, niektóre choroby autoimmunologiczne. Ze
względu na krótki okres półtrwania, może być wykorzystywane do monitorowania leczenia
chorób. W przypadku oznaczania WRCRP (HSCRP) obserwuje się wartości o większej
czułości (skala analityczna od 0,0). Sugeruje się przydatność w diagnostyce choroby
niedokrwiennej serca. Przypisuje się znaczną rolę w ocenie ryzyka zgonu sercowonaczyniowego.
Kwas moczowy
Powstaje jako wynik przemian puryn. Pomiary stężenia kwasu moczowego wykorzystywane
są w diagnozowaniu i leczeniu niewydolności nerek oraz skazy moczanowej. Zaburzenia
pojawiają się w przebiegu nadmiernego spożywania alkoholu, w diecie bardzo bogatej w
mięso, w przebiegu otyłości. Nadmiar kwasu moczowego odkłada się w stawach.
Kontakt dla mediów
Maja Marklowska-Dzierżak
Deadline Factory
[email protected], tel. +48 602 294 816
3