Interwencja nieprogramowa „Bezpieczne wakacje”

Interwencja nieprogramowa „Bezpieczne wakacje”.
2005 r.
1.Cel interwencji :
· Ograniczenie występowania chorób zakaźnych związanych z wyjazdami wakacyjnymi.
· Wzrost wiedzy ogółu społeczeństwa na temat zagrożeń chorobami zakaźnymi.
2. Grupa docelowa:
· Ogół społeczeństwa.
· Pracownicy służby zdrowia.
· Pracownicy biur podróży.
3. Metody przekazu informacji:
· Podające – wykład, prelekcje, pogadanki, instruktaż.
· Eksponujące – wystawa, telewizja
· Inne – imprezy, szkolenia, rozmowy instruktażowe.
4. Miejsce przeprowadzenia interwencji:
· PSSE woj. dolnośląskiego
· Placówki służby zdrowia
· Biura podróży
· WSSE we Wrocławiu
· Imprezy masowe
5. Strategia informacyjno – edukacyjna
6. Harmonogram działań - IV – XI 2005 r.
Choroby przenoszone poprzez żywność i wodę są najczęstszymi przyczynami
chorób podczas podróży.
Wybrane choroby przenoszone w żywności i wodzie :
· Cholera
· Biegunka
· WZW typu A
· Dur brzuszny
· BSE
Często przyczynami chorób związanych z podróżami jest kontakt człowieka
z człowiekiem. Możemy zarazić się między innymi:
· WZW typu B
· HIV/AIDS
W związku z podróżami występują także choroby przenoszone przez owady - są to
między innymi:
· Borelioza
· Wczesnoletnie zapalenie opon mózgowych i mózgu
· Malaria
Unikanie zagrożeń związanych z podejmowanymi przez nas podróżami jest możliwe
tylko wtedy, gdy dysponujemy odpowiednią wiedzą co do ich występowania oraz
o sposobach profilaktyki. Wiedzę taką możemy uzyskać w punktach konsultacyjnych i
poradniach dla osób wyjeżdżających – taki punkt konsultacyjny działa miedzy innymi
przy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej we Wrocławiu przy
ul. Składowej 1/3. W punkcie można uzyskać informacje o sytuacji epidemiologicznej
oraz zagrożeniach chorobami zakaźnymi w rejonach świata do których planujemy
wyjazd, a także funkcjonuje tam Międzynarodowy Punkt Szczepień realizujący i
dokumentujący szczepienia wymagane przepisami międzynarodowymi.
Jak uniknąć choroby ?
· Dowiedz się jakie zagrożenia występują w rejonie do którego jedziesz, pamiętaj
Europa nie jest wolna od zagrożeń,
· Nie jedz żywności kupionej na ulicy,
· Nie pij napoi z lodem,
· Nie spożywaj produktów mlecznych dopóki nie sprawdzisz czy są pasteryzowane,
· Nie dziel rzeczy osobistych z innymi osobami,
· Nie baw się ze zwierzętami (szczególnie małpy, psy i koty), aby uniknąć zarażenia
chorobami odzwierzęcymi,
· Jeśli to jest wskazane stosuj środki odstraszające owady, ubieraj się w odzież z
długimi rękawami i długie spodnie,
· Nie podejmuj ryzykownych zachowań w kontaktach z innymi ludźmi,
· Bezwzględnie stosuj się do zaleceń lekarzy uzyskanych przed wyjazdem
CHOROBY PRZENOSZONE PRZEZ ŻYWNOŚĆ I WODĘ
Chorobą przenoszoną przez żywność i wodę najczęściej notowaną w Polsce
w związku z podróżami jest Wirusowe Zapalenie Wątroby typu A.
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A
Liczba zachorowań oraz zapadalność na 100 tys. w latach 2002-2004
2002
2003
2004
Liczzba
Liczba
Województwo Liczba
Zapadalność
Zapadalność
Zapadalność
zachorowań
zachorowań
zachorowań
POLSKA
336
0,9
150
0,4
95
0,2
dolnośląskie
21
0,7
31
1,0
6
0,2
b. wrocławskie
2
0,2
30
2,5
3
0,2
B.jeleniogórskie
2
0,4
1
0,2
2
0,4
b. legnickie
13
2,5
-
-
1
0,2
B .wałbrzyskie
4
0,5
-
-
-
-
Analiza zachorowań na WZW typu A w roku 2004 na Dolnym Śląsku:
Ogółem stwierdzono 6 zachorowań:
· 2 przypadki związane z pobytem w Egipcie,
· 1 przypadek – kontakt z osobą która przebywała w Egipcie,
· 1 zachorowanie związane z pobytem w Rosji
· 2 – nieustalone źródła zakażenia
Bardzo istotne znaczenie ma fakt, że przesiewowe badania seroepidemiologiczne
przeprowadzone w latach 1996 – 1997 wykazują
w populacji dzieci do 10 roku życia 95 % brak odporności na
zakażenie wirusem HAV( źródło: J. Cianciara i WSP. Hepatitis A Compendium 1996 –
1997)
CHOROBY PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZE
· ZAPALENIE MÓZGU PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZE
Zachorowania na kleszczowe zapalenie mózgu w latach 1999 – 2004
w Polsce i województwie dolnośląskim
Województwo
Polska
Rok
dolnośląskie
Liczba
Liczba
zachoro
Zapadalność
zachoro
Zapadalność
1999
wań
101
0,3
wań
2
0,1
2000
168
0,4
16
0,5
2001
210
0,5
3
0,1
2002
126
0,3
11
0,4
2003
339
0,8
2
0,06
2004
262
0,7
33
0,1
· CHOROBA Z LYME (BORELIOZA)
Liczba zachorowań i zapadalność w Polsce i na Dolnym Śląsku w latach 2003-2004
2003
Województwo
Liczba
zachorowań
2004
Zapadalność
Liczba
zachorowań
Zapadalność
Polska
3574
9,4
3818
10,0
dolnośląskie
132
4,4
212
7,1
57
4,7
104
8,6
byłe jeleniogórskie 46
9,0
43
8,5
byłe
wrocławskie
byłe
legnickie
byłe
wałbrzyskie
17
3,2
22
4,2
12
1,7
43
5,9
Liczba zachorowań i zapadalność w Polsce i na Dolnym Śląsku w roku 2004
· Liczba zachorowań w Polsce
– 3818
· Liczba zachorowań woj. dolnośląskie
– 212 (w.zap.7,1)
(w.zap.10,0)
­
181 ukąszonych przez kleszcze na terenie województwa dolnośląskiego
­
28 ukąszonych na terenie innych 13 województw
­
48 zawodowe narażenie na choroby odkleszczowe
­
19 przypadków u osób w wieku 2 – 18 lat
­
43 przypadki na terenie byłego woj.wrocławskiego
­
3 zachorowania związane z pobytem na Węgrzech, Holandii, Szwecji
­
75 osób – rozpoznano I stadium,114 – II stadium, 23 - III stadium choroby
­
Najwyższa zapadalność (8,6) odnotowana na terenie dawnego
­
woj. wrocławskiego
CHOROBY TROPIKALNE
Coraz popularniejsze stają się wyjazdy do krajów strefy tropikalnej. Są to na
ogół kraje rozwijające się, w których panują odmienne niż w Europie warunki
zdrowotne. Wyjazdy w tropiki wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na
choroby zakaźne i pasożytnicze, ponieważ utrzymują się tam ich endemie: choroby te
stale występują wśród ludności na danym obszarze lub utrzymują się przez wiele lat.
Choroby w tropikach
Rozmieszczenie chorób tropikalnych jest znacznie zróżnicowane w
poszczególnych rejonach świata, a nawet w obrębie jednego państwa. Inna jest sytuacja
zdrowotna w dużych aglomeracjach miejskich, a inna – na terenach odległych od
cywilizacji, np. tereny wiejskie, dżungla.
Szczepienia są jednym z najskuteczniejszych środków profilaktyki chorób zakaźnych.
Mają na celu wywołanie w organizmie człowieka stanu odporności, który może trwać
nawet wiele lat, zwłaszcza jeśli po pewnym czasie przyjmie się kolejną dawkę
szczepionki. Szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym przy wyjazdach do krajów
tropikalnych podzielono na obowiązkowe i zalecane. Szczepienia obowiązkowe
wymagane są na podstawie Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych WHO i są
odnotowywane w międzynarodowej książeczce szczepień, tzw. żółtej książeczce, którą
należy okazać przy wjeździe do danego kraju. Brak potwierdzenia szczepień może
spowodować, że podróżny nie będzie mógł przekroczyć granicy. Poddanie się
szczepieniom zalecanym jest dobrowolne. Nie odnotowuje się ich w międzynarodowej
książeczce szczepień. Ze względu na różny stopień zagrożenia, dobór szczepień
zalecanych uzależniony jest od:
·
charakteru wyjazdu (indywidualny lub grupowy, rodzaj wykonywanych
zajęć, pobyt w rejonach wiejskich, leśnych itp.),
·
przewidywanego rejonu i czasu pobytu, z uwzględnieniem aktualnej
sytuacji epidemiologicznej,
·
stanu odporności immunologicznej i ewentualnych przeciwwskazań do
szczepień.
Obecnie jedynym wymaganym przez międzynarodowe przepisy sanitarne szczepieniem
jest szczepienie przeciwko żółtej gorączce. Jest ono obowiązkowe przy wjeździe do
niektórych krajów Ameryki Południowej i Afryki, w których ta choroba występuje. Jest
ono także wymagane w niektórych krajach przy powrocie z rejonów dotkniętych tą
chorobą.
· ZIMNICA
W 2003 roku zarejestrowano w woj. dolnośląskim 2 przypadki zachorowania na
zimnicę (wsp. zap. 0,06/100 tys.).
Pierwszy przypadek dotyczył księdza misjonarza, który od 1987 roku przebywa na
misji w Afryce Środkowej. .
Drugi przypadek dotyczył mężczyzny, który przez miesiąc przebywał na wyspach
indonezyjskich.
Oba przypadki zakończone wyzdrowieniem
W Polsce zanotowano 17 przypadków zimnicy, wsp. zapadalności – 0,04/100 tys.
· ŻÓŁTA GORĄCZKA
W 2004 roku nie notowano zachorowań na żółtą gorączkę w Polsce.
Szczepienie przeciwko żółtej gorączce jest wskazane na całym obszarze występowania tej
choroby, również jeśli nie jest tam obowiązkowe. Szczepienie jest ważne 10 lat, skuteczne po
10 dniach po pierwszym szczepieniu, a natychmiast po powtórnym szczepieniu.
Obecnie , według przepisów sanitarnych , jedynie szczepienie przeciwko żółtej gorączce jest
uznawane za obowiązkowe. Fakt poddania się szczepieniu obowiązkowemu musi być
zapisany w międzynarodowym świadectwie szczepień (żółta książeczka), podpisany i
uwierzytelniony przez uprawnionego lekarza. Brak świadectwa szczepień może narazić
podróżującego na kłopoty przy wjeździe do niektórych krajów (konieczność szczepienia na
przejściu granicznym, zatrzymanie, żądanie łapówki)
CHOROBY KTÓRYCH PRZYCZYNĄ JEST KONTAKT
CZŁOWIEKA Z CZŁOWIEKIEM.
Udając się w podróż musimy zdawać sobie sprawę, że istnieją choroby, którymi możemy
zarazić się wszędzie. Występowanie ich nie zależy od klimatu, a narażenie na nie warunkuje
nasze postępowanie. W znacznej części to my i nasze zachowanie decyduje o zachorowaniu.
Podejmując ryzykowne zachowania musimy wpisać w nie ryzyko zachorowania na choroby
zakaźne wśród których znaczące miejsce zajmuje HIV.
· ZAKAŻENIA HIV
Wirusem HIV zakaża się na świecie ponad 14.000 osób dziennie (dane z czerwca
2002 roku)
Nowowykryte zakażenia HIV obywateli polskich zgłoszone w latach 1985 – 2004
Rok
1985
1986
1987
1988
1989
Liczba
zakażonych
11
9
32
59
517
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
RAZEM
809
559
481
384
423
539
551
579
637
527
630
559
574
611
656
9147
W 2004 r. na terenie województwa dolnośląskiego odnotowano 133 nowowykrytych
zakażeń HIV .
Od początku rejestracji w województwie dolnośląskim wykryto zakażenie HIV u 1435
osób.
W Polsce w 2004 r. wykryto zakażenie HIV u 656 osób.
Od wdrożenia badań w 1985 r. stwierdzono zakażenie HIV u 9147 osób.
Wybierając się w podróż musimy zawsze pamiętać, że tylko nasza
wiedza i odpowiednie postępowanie może nas uchronić przed
chorobami zakaźnymi, które występują w miejscach do których się
wybieramy w poszukiwaniu wypoczynku i radości