Najczęstsze problemy wychowawcze wynikające z konfliktu między zbiorem biblijnych wartości etycznych a kreowanymi przez współczesny świat w sferze ideologii, kultury, techniki praktyczne metody radzenia z kryzysem Z całą czujnością i ponad wszystko chroń i strzeż swojego serca, bo z niego tryskają strumienie życia! - Prz 4,23. Bóg daje wolność, aby człowiek mógł wybierać to, co dobre i właściwe Wszystko wolno, ale nie wszystko jest pożyteczne; wszystko wolno, ale nie wszystko buduje (1 Kor 10,23) Pamiętaj! Przygotowanie człowieka do życia domaga się doświadczenia w dokonywaniu autonomicznych wyborów i brania za nie osobistej odpowiedzialności” Czynniki, które wspierają, bądź blokują rozwój moralny biblijne wartości etyczne a świeckie Chrześcijanin Słowo Boże – Ideologia chrz. Czynniki bezpośrednie (związane z relacjami międzyludzkimi -rodzice, -przyjaciele -autorytety) czynniki pośrednie ogólnokulturowe Dziś @ Autorytety – jakie wartości można czerpać? Kto może być prawdziwym autorytetem, godnym do naśladowania wzorem? Jakie cechy ma posiadać osoba, która jest autorytetem? Przyjaciele Wzmacniają moralne wartości Niszczą zaszczepione wartości Rodzice Kierują ku własnym wartościom drogą miłości i przykładu Dają zły przykład moralny lub poprzez autorytaryzm Czasopisma młodzieżowe Co dajemy w zamian? Switch Wydawca: Fundacja Nadzieja dla Przyszłości Switch /przełączyć/zmieniać/ Filmy SKUTKI POZYTYWNE Np.. Filmy grozy; Filmy z przemocą SKUTKI MEGATYWNE Muzyka Muzyka wnika do najgłębszych warstw osobowości, wypełnia je i porywa ze swoim nurtem. Muzyka i tekst piosenek może zachęcać do dobrych, jak i również złych zachowań. Czy istnieje dobra muzyka? Oddająca chwałę Bogu - Ap 14,2-3 Zespoły chrześcijańskie Soliści Grupy uwielbienia Czy jest „zła muzyka”? Za „złą muzykę” przyjmujemy tą, która w mniejszym lub w większym stopniu wpływa negatywnie na człowieka poprzez: - Wulgarny i bluźnierczy tekst, np. istnieją teksty w muzyce rockowej i heavy metalowej, które drwią z męki i śmierci krzyżowej Jezusa Chrystusa. Polecenie - dokonaj refleksji nad wpływem muzyki, której słuchasz. W chmurki wpisz pozytywny wpływ muzyki, a w strzałki negatywny. Twoje uczucia emocje, myśli , Wartość poszanowania swojego ciała a używki Uzależnienie i nałogi to najbardziej bolesna forma współczesnego niewolnictwa ks. Marek Dziewięcki Alkohol i nikotyna NT: I nie upijajcie się winem, które przynosi rozwiązłość, ale bądźcie pełni Ducha (Efez. 5,18). Koledzy: wypij nie bądź frajer - będziesz się bawił; rozluźnisz się! Narkotyki NT: Wzywam was tedy, bracia, przez miłosierdzie Boże, abyście składali ciała swoje jako ofiarę żywą, świętą, miłą Bogu, bo taka winna być duchowa służba wasza /Rz 12,1/ Świat: namowa do wzięcia narkotyku ten jeden jedyny raz! Narkotyk na imprezie nie tylko środowiska „świata” Problemy wynikające z niemoralności seksualnej Poziom moralności seksualnej zazwyczaj stanowi swego rodzaju barometr wskazujący ogólny stan naszej pobożności lub jej braku i dotyczy zarówno jednostek, jak i całych społeczeństw - J. Cottrell Współczesna technika – niesie przywileje i zniewala Technika –ogół środków i czynności wchodzących w zakres działalności ludzkiej związanej z wytwarzaniem dóbr materialnych Pozytywne strony Technika przyczynia się do rozwoju chrześcijaństwa Druk = Biblia – religia protestancka Komputer = np. ewangelizacja Komputer – negatywny wpływ Oznaczenia zamieszczone z tyłu opakowania gry komputerowej Wulgarny język Seks, pornografia, erotyka i nagość Strach Dyskryminacja Narkotyki, niedozwolone substancje i środki odurzające Hazard Jakie mogą wystąpić typy uzależnień? Internetowa erotomania – ciągłe szukanie i oglądanie stron erotycznych oraz udział w czatach erotycznych. b) Internetowa socjomania – uzależnienie od internetowych kontaktów społecznych, kontakty via net stają się ważniejsze niż znajomości realne, co doprowadza do ich zerwania i izolacji. a) c) Uzależnienie od sieci internetowej – przymus ciągłego brania udziału w różnego rodzaju grach netowych, ehazardu, robienia e-zakupów. d) Przeciążenie informacyjne - przymus poszukiwania i pobierania nowych informacji. Jakie widzicie zagrożenia, które możecie napotkać w Internecie? a) Informacje nieodpowiednie - treści seksualne, pornografia, nienawiść, nietolerancja, przemoc, oszustwo, informacje nieprawdziwe. b) Informacje i usługi niebezpieczne - Istnieją strony ilustrujące jak zbudować bombę, oferujące broń, alkohol, trucizny i narkotyki. c) Niebezpieczni ludzie, niepożądane znajomości Strony „bezpieczne” – hasło: koleżanka letnia koleżanka opowiadanko – SEKS Filmy wideo dla koleżanka Obrazy dla koleżanka 16 Strony „bezpieczne” – hasło:nastolatka nastolatka - Tagi Fotosik.pl Sexowna nastolatka – filmy tańcząca nastolatka (16) – Seks z nastolatką za 40 zł. Polska norma? (ZOBACZ Pardon Warto znać Polskie Centrum Programu „Safer Internet” www.saferinternet.pl www.dzieckowsieci.pl www.dbi.pl Moralność młodzieży chrześcijańskiej – wyniki badań Co wiem o moim dorastającym dziecku? – ankieta: pytania zamknięte 1. Czy uważasz się za chrześcijanina, który chce naśladować Jezusa Chrystusa? 6. Czy Twoim zdaniem kupowanie płyt „pirackich” to kradzież? 7. Czy wg Ciebie branie pieniędzy z portfela rodziców to kradzież? 9. Czy wg Ciebie chrześcijanin może brać udział w imprezach szkolnych typu andrzejki, dyskoteka szkolna itp.? Wyniki badań – duże miasto Wyniki badań małe miasto Ankieta grupa wiekowa 13-15 lat Ilość odpowiedzi w procentach 120 100 80 13 - 15 lat odpowiedzi pozytywne (obliczenia procentowe) 13 - 15 lat odpowiedzi negatywne (obliczenia procentowe) 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 Numer pytania 7 8 9 10 Ankieta grupa wiekowa 16-18 lat Ilość odpowiedzi w procentach 120 100 80 60 16 - 18 lat odpowiedzi pozytywne (obliczenia procentowe) 40 16 - 18 lat odpowiedzi negatywne (obliczenia procentowe) 20 0 1 2 3 4 5 6 Numer pytania 7 8 9 10 Wybrane pytania otwarte 12. Jak dużo czasu poświęcasz na oglądanie telewizji i gry komputerowe? 13. Czy właściwie używasz pilota telewizyjnego lub myszki od komputera, gdy jesteś sam /sama/? / wybierasz programy lub gry promujące przemoc, treści erotyczne itp./ Wyniki badania – duże miasto Niemal w 90% osoby, które poświęcają więcej niż 2 godziny dziennie na telewizję bądź komputer wybierają programy lub gry promujące przemoc, treści erotyczne itp. Wybrane odpowiedzi: Zdarza mi się popełniać błąd w chwili słabości, później tego żałuję Zazwyczaj nie chociaż czasami bywają chwile słabości Zdarzały mi się chwile słabości i uchybienia zwłaszcza gdy byłem ciekaw świata kobiet i seksu. Niewiele jest gier bez przemocy więc nie mam za dużego wyboru Wyniki badania – małe miasto Grupa I - /10-13 lat/ Wszystkie dzieci odpowiedziały, że nie oglądają same telewizji, same nie dokonują wyboru programów telewizyjnych, czy gier komputerowych. Grupa II /13-16/ Na 11 badanych, 7 osób właściwie dokonuje wyboru programów. Pozostali: interesuję się okultyzmem (1 osoba) telewizja - wciągają mnie filmy z przemocą (2 osoby) - niewiele jest gier, bez ,,przemocy”, więc gram w takie gry (1 osoba) Grupa III /16-18/ Na 18 badanych, 6 osób odpowiedziało, że umieją właściwie panować nad ,,myszką” i ,,pilotem telewizyjnym”. Pozostali: różnie to bywa, muszę uważać (6 osób) filmy promujące agresję, przemoc – często ulegam (2 osoby) lubią gry, gdzie jest przemoc (4 osoby) Wnioski Świadomość religijno-moralna badanych jest duża. Zdają sobie sprawę z tego co jest złe, ale nie zawsze niewłaściwe wybory nazywane są grzechem. Metody radzenia w sytuacjach kryzysowych Miłość Miłość bezwarunkowa – taka „pomimo” Autorytatywny rodzic Restryktywność Wymaganie od dziecka dojrzałego postępowania Zdolności komunikacyjne Ciepło/wsparcie dostarczane dziecku Efekty wychowania w stylu autorytatywnym Dzieci lepiej przystosowane emocjonalnie. Mają uwewnętrznione standardy moralne, a więc lepiej rozwinięte sumienie. Cechują się większą samowystarczalnością, wyższą samooceną, większą potrzebą osiągnięć i umiejętnościami społecznymi niż inne dzieci. Dam coś w zamian Czas Uwagę, więzi, Rozmowy; modlitwa ! Wspólne zainteresowania Komunikacja Dzielenie się własnymi przekonaniami, pragnieniami i uczuciami Zmiana poziomu funkcjonowania w zakresie dwóch wymiarów więzi (spójności i zdolności adaptacyjnej). Więzi między członkami rodziny Reorganizacja systemu rodzinnego i dokonanie zmian Prawidłowa komunikacja Jak być z dzieckiem? Wspólny czas Wspólne zainteresowania Opowiedz o sobie Daj poznać siebie Organizuj z dzieckiem sprawy codzienne Wspólne gotowanie Spacer z dzieckiem nie tylko tym małym Twój czas z dzieckiem to inwestycja w przyszłość Jeśli nie Ty to ktoś to zrobi Pokusy a ojciec Badania: Odporność na pokusy u dorastających dzieci /szczególnie dziewcząt/ związana jest z łagodną postawą wychowawczą ojca połączoną z okazywaną czułością Granice jako bezpieczeństwo i opieka Czy istnieją ustalone zasady w rodzinie? – jeśli nie to wprowadź je wspólnie z dziećmi Konsekwencje w ich weryfikacji z poszanowaniem siebie nawzajem Wskażmy na ciekawe formy aktywności w kościele Pamiętajmy Nikt nie wypisze recepty na wychowanie Nie ma uniwersalnych zasad wychowania każdego dziecka, czy sposobu pomocy młodemu człowiekowi Mamy jednak narzędzia Boże: Modlitwa i Słowo Boże Droga ku Bogu Dziecko nie dozna radości z istnienia Boga, jeśli nie doświadczyło radości dzięki matce.... Dziecko nie dozna radości z istnienia Boga, jeśli Dziecko nie nauczy się widzieć nie doświadczyło radości prawdziwie, jeśli nie danodzięki mu czasumatce.... na uważne przyglądanie się.... Dziecko nie nauczy sięsięwidzieć prawdziwie, jeśli Dziecko nie nauczy słyszeć, jeśli się na niego czasu ciągle tylko krzyczy. Wówczas nie nie dano mu na uważne przyglądanie może przyjąć Słowa Bożego.... się.... Dziecko nie nauczy się słyszeć, jeśli się na niego ciągle tylko krzyczy. Wówczas nie może przyjąć Słowa Bożego.... Jeśli dziecku nie było dane doświadczyć bliskości i ciepła matki, nie może odczuwać pragnienia Jeśli dziecku nie było bliskości Boga.... dane doświadczyć bliskości i ciepła matki, nie może odczuwać pragnienia bliskości Boga.... Jeśli dziecku nie wolno poruszać się ani chodzić, to wolno czyż może wyruszyć w drogę Jeśli dziecku nie poruszać się ani chodzić, to ku Bogu? czyż może wyruszyć w drogę ku Bogu? M. Leist Polecam Poradnik dla rodziców: F.-W. Miller, H. Laubach, „Miłość, granice, konsekwencje”, wyd. WAM 2005 T. Tripp, „Pasterz serca dziecka”, Wyd. Słowo Prawdy 2009 J. R. Fugate, „Wychowanie dziecka według Pisma Świętego”, Pojednanie 2008 Opracowanie: Elżbieta Bednarz