Sposoby wymiany ciepła między organizmem a otoczeniem

Sposoby wymiany ciepła między organizmem a otoczeniem.doc
(403 KB) Pobierz
4
 Sposoby wymiany ciepła między organizmem a otoczeniem
Zwierzęta gospodarskie należą do zwierząt stałocieplnych, u których ilość ciepła wytworzonego
w organizmie w wyniku pracy mięśni i przemian metabolicznych jest równa ilości ciepła
utraconego — oddanego do otoczenia.
 Najwyższą temperaturę ciała ma gęś (około 42°C).
 Ssaki domowe mają ciepłotą ciała zbliżoną do 39°C,
 Temperaturę u zwierząt mierzymy w odbycie.
U zwierząt młodych temperatura ciała jest nieco wyższa niż u osobników starszych tego samego
gatunku.
Temperatura ciała zwierzęcia wzrasta przejściowo:
 w okresach aktywności organizmu
 w stanach fizjologicznych, takich jak ruja, ciąża
 temperatura w żwaczu jest około 2 stopnie wyższa.
Wytwarzanie ciepła
Procesy chemiczne przebiegające w organizmie zwierzęcia połączone są z wytwarzaniem ciepła.
Do najbardziej czynnych tkanek biorących udział w wytwarzaniu ciepła należą:
 mięśnie, wątroba i inne gruczoły.
Najwięcej ciepła wytwarza się w mięśniach, które nawet w stanie spoczynku dają więcej niż
połowę całego bilansu cieplnego organizmu.
W czasie pracy ilość produkowanego ciepła przez mięśnie wzrasta kilkakrotnie, ale dzięki
zwiększonemu przepływowi krwi w tym czasie nie dochodzi do przegrzania poszczególnych
części ciała, chociaż w miejscach o wzmożonej produkcji ciepła temperatura może być nawet o
parą stopni wyższa.
Oddawanie ciepła .
Utrata ciepła przez organizm do otoczenia odbywa się na drodze :
 promieniowania,
 przewodzenia,
 unoszenia
 parowania.
Promieniowanie.
 polega na przenoszeniu z powierzchni zwierzęcia promieni
podczerwonych na przedmioty o niższej temperaturze i zachodzi
intensywniej, jeżeli różnica między otoczeniem a temperaturą ciała jest
większa.
 Wpływ na wielkość promieniowania ma również barwa przedmiotów
otaczających.

białe ściany odbijają promienie, zmniejszając utratę ciepła przez
organizm.

promieniowanie jest utrudnione w powietrzu o dużej zawartości
pary wodnej.
Unoszenie.
Utrata ciepła przez unoszenie (konwekcję) zachodzi podczas kontaktu powietrza
o
ze skórą.
o
Powietrze w bezpośrednim sąsiedztwie skóry nagrzewa się i unosi, a na jego
miejsce napływa powietrze zimniejsze.
o
Szybkość utraty ciepła przez konwekcję jest większa w otoczeniu, gdzie
występuje ruch powietrza (wiatr, przeciąg).
Pewien typ konwekcyjnej utraty ciepła, zachodzi wewnątrz organizmu i jest w
o
dużym stopniu odpowiedzialny za transport ciepła z tkanek do powierzchni ciała,
skąd następuje jego utrata.
 Przenośnikiem ciepła jest w tym wypadku krew i zmiany w szybkości
przepływu krwi przez skórę powodują znaczne różnice w ilości
utraconego ciepła.
Przewodzenie.
 Zwierzęta tracą ciepło przez przewodzenie drogą bezpośredniego przekazywania ciepła z
powierzchni ciała do otaczającego je powietrza lub do przedmiotów stałych, jakimi może
być zimna posadzka, śnieg i inne wilgotne podłoże.
 Zjadanie zimnej paszy oraz picie wody o niskiej temperaturze również powoduje utratę
określonej ilości ciepła, które jest zużyte na ogrzanie pobieranych pokarmów.
Parowanie.
 Zachodzi na skutek pochłaniania ciepła z otoczenia przez substancję parującą..
 Ciepło parowania wody wynosi oko o 600 cal/g.
 Pot, którego głównym składnikiem jest woda, wydzielany na
powierzchni skóry, pobiera ciepło na wyparowanie przede wszystkim z organizmu i
w ten sposób ochładza go.
 Nie wszystkie zwierzęta mają w równym stopniu wykształcone gruczoły potowe.
o
o
o
do najobficiej pocących się zwierząt należy koń.
krowa i owca mają słabiej rozwinięte gruczoły potowe,
a pies i drób prawie całkowity brak gruczołów potowych rekompensują tzw.
zianiem ( ziajaniem)

Polega ono na szybkich i płytkich oddechach, podczas których następuje
parowanie śliny z błony śluzowej jamy ustnej i języka
Zależnie od wielkości zwierzęta , wytwarzają potu dziennie
 2 l owca
 15 l krowa
Przez wydzielanie potu organizm traci niektóre substancje mineralne.
 Zawartość ich w pocie wynosi od 0,5 do 1%
 Są to
o
o
chlorek sodu
o
kwas moczowy,
o
kwas mlekowy
lotne kwasy tłuszczowe, nadające potowi charakterystyczną woń.
W
przypadku dłuższego i obfitego pocenia, które jest szczególnie zwielokrotniane
podczas wysiłku fizycznego i wysokiej temperatury otoczenia, należy
uzupełnić straty zapasów chlorku sodu w organizmie przez podawanie
zwierzętom (z wyjątkiem świń) soli kuchennej.
Ilość ciepła utraconego przez parowanie zależy od
o
różnicy ciśnień pary wodnej na powierzchni parującej i w powietrzu
otaczającym
o
oraz od szybkości ruchu powietrza nad powierzchnią parującą.
W wyższych temperaturach otoczenia zwierzęta tracą ciepło w większości przez parowanie, a w
otoczeniu o temperaturze wyższej od ciepłoty ciała jest to droga wyłączna
Obrona organizmu przed nadmierną utratą ciepła
 Ilość ciepła utraconego przez promieniowanie, przewodzenie i unoszenie
zależy
przede wszystkim od temperatury skóry.
 Skóra o zwiększonym ukrwieniu (rozszerzonych naczyniach krwionośnych) ma zbliżoną
temperaturę do temperatury całego organizmu i oddaje dużo więcej ciepła do otoczenia
niż skóra, w której naczynia krwionośne są zwężone.
 Szczególnie dobrze do niskiej temperatury potrafi przystosować się bydło, dzięki
posiadaniu kilku warstw skórnych naczyń krwionośnych, którymi może odpowiednio
regulować przepływ krwi.
Przystosowanie bydła do
chłodu ułatwia również swoista budowa obwodowego układu krwionośnego, polegająca
na istnieniu bezpośrednich połączeń tętniczo-żylnych, najwyraźniej występujących na
uszach.
o
Zwiększają one przepływ krwi w ten sposób zapobiegają odmrożeniom.
 Dużą rolę w zabezpieczeniu ciepła organizmu odgrywa tkanka
tłuszczowa
znajdująca się w tkance łącznej podskórnej, jak również okrywa
szerstna i upierzenie.
 tłuszcz jest złym przewodnikiem ciepła i warstwa tłuszczu hamuje oddawanie ciepła
przez organizm
 Złym przewodnikiem ciepła jest również powietrz zawarte między włosami i piórami

 W celu ochrony przed zimnem zwierzę może zwiększyć grubość
izolacyjnej warstwy powietrza przez zmianę okrywy na bardziej gęstą i o większej
długości włosa (linienie), albo też, doraźnie, przez nastroszenie włosów czy piór.
 Wahania temperatury są bodźcami wpływającymi na ośrodek regul uj ąc y ciepłotę ciała.
o
Składa się on z dwóch części: chłodzącej,

położonej w przedniej części podwzgórza, i chroniącej przed zimnem
umiejscowionej w tylnej części podwzgórza.

Podniety do ośrodka termoregulacji docierają dwoma drogami:

krwionośną i nerwową.

Podczas oziębiania krwi w tętnicy dopływającej do mózgu
natychmiast
zaczynają
działać
mechanizmy
zwiększające
produkcję ciepła i zabezpieczające przed jego utratą, chociaż
ogólna temperatura ciała utrzymuje się na niezmienionym
poziomie.

Droga nerwową dochodzą bodźce termiczne z termo-receptorów
rozmieszczonych na powierzchni skóry, jak również z termoreceptorów wewnętrznych, które dają znać ośrodkowi o
temperaturze wewnętrznej ustroju.

Ośrodek termoregulacji może być też pobudzony za pomocą
innych podniet, np.
o
o
przez wprowadzenie obcego białka
o

jadów bakteryjnych,
oraz substancji toksycznych,
które powodują podwyższenie temperatury ciała, będącej jednym
z objawów tzw. gorączki.
Noworodki zwierząt w pierwszych dniach życia odznaczają się dużą ciepłochwiejnością,
ponieważ ich ośrodek termoregulacji nie działa jeszcze dosyć sprawnie. Dlatego też nowo
narodzonym zwierzętom zapewnia się możliwie stała temperaturę otoczenia.
...
Plik z chomika:
Nerulka
Inne pliki z tego folderu:


kon_kosciec.doc (1026 KB)
RODZAJE POŁĄCZEŃ KOŚCI.pps (430 KB)
 szkielet ptak.doc (152 KB)
 KOSCIEC_GLOWY_db.doc (60 KB)
 STAWY.pptx (639 KB)
Inne foldery tego chomika:


Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
choroby
Diagnostyka
 testy