UKŁAD POKARMOWY - objawy kliniczne 1. niestrawność 2. dyspepsję 3. bóle brzucha 4. zaburzenia jelitowe 5. odbijania 6. wymioty i biegunka 7. brak apetytu W praktyce klinicznej – 40% pacjentów zgłasza się do lekarza z objawami gastronomicznymi - przełyk Transport pokarmu z gardła do żołądka - żołądek Funkcje: 1. wydzielnicze 2. ochronne 3. ruchowe sok żołądkowy: - kwas solny - pepsynogeny czynnik wewnętrzny - warstwa śluzu - jony wodorowęglanowe - jelito cienkie 1. trawienie przyjmowanych tłuszczów, węglowodanów i białek 2. wchłanianie wody, elektrolitów, węglowodanów, tłuszczów, białek, kwasu foliowego, żelaza, witamin A, B, C, D 3. obrona przed antygenami pokarmowymi i mikroorganizmami 4. produkcja substancji endokrynnych i parakrycznych 5. metabolizm pewnych substancji (np. uwalnianie gastryny) - jelito grube 1. wchłanianie wody i elektrolitów 2. funkcje motoryczne 3. rola bakterii jelitowych – przemiana amoniaku, kwasów żółciowych - postępowanie z chorym wywiad – dokładne opisanie dolegliwości o okoliczności objawów badanie przedmiotowe w tym badanie per rectum badania dodatkowe: a) ENDOSKOPOWE – promienie zimnego światła przechodząc przez wiązkę włókien kwarcowych rozjaśniają wnętrze i odbijają się od ścian przewodu pokarmowego i powraca do dna b) ENDOSKOPIA: 1. górnego odcinka przewodu pokarmowego WSKAZANIA: p/wskazania: wstrząs, zawał mięśnia sercowego, śpiączka, skaza krwotoczna, zwężenie odźwiernika, brak współpracy pacjenta POWIKŁANIA: perforacje, krwawienie popolipektomii 1. kolonoskopia (badanie jelita grubego) WSKAZANIA: a) żółtaczka b) kamica dróg żółciowych - badanie radiologiczne zdjęcie przeglądowe badania kontrastowe pasaż przewodu pokarmowego wlew kontrastowy jelita grubego - badanie obrazowe badanie ultrasonograficzne tomografia komputerowa rezonans magnetyczny badanie radioizotopowe - scyntygrafia - badanie hipotologiczne badanie hematologiczne badanie biochemiczne: próby wstrząsowe, transaminazy, GGTP, fosfataza alkaliczna, białko, elektroforeza białek, albuminy, diastazy w moczu i surowicy krwi badanie kału na krew utajoną i pasożyty - choroby przełyku refleksowe zapalenie przełyku – występuje najczęściej w 30-60 roku życia, chorzy przybrali na masie ciała przepuklina rozworu przełykowego – wzrasta wraz z wiekiem, częściej kobiet rak przełyku – patogeneza, obraz kliniczny, postaci medyczne - choroby żołądka i dwunastnicy choroba wrzodowa – zaburzenia równowagi pomiędzy czynnikami wywołującymi, a obronnymi do czynników agresji należą: - kwas solny - pepsyna - mikroorganizmy – H. pylon, zaburzenia motoryki obraz kliniczny podstawowa diagnostyka powikłania choroby: perforacje, zwężenia odźwiernika - rak żołądka krwawienie z przewodu pokarmowego - z górnego odcinka - z dolnego odcinka 1. obraz kliniczny 2. postępowanie diagnostyczne – badania dodatkowe 3. metody leczenia - choroby jelita cienkiego zespół złego wchłaniania –celioelna nowotwory jelita cienkiego - choroby jelita grubego ostre zapalenie wyrostka robaczkowego schyłkowość okrężnicy Rak jelita grubego polipy jelita grubego wrzodziejące zapalenie jelita grubego choroba Crona zespół jelita orażliwego Biegunki - choroby wątroby Wirusowe zapalenie wątroby Żółtaczki niechomolityczne Przewlekłe zapalenie wątroby – marskość 1. etiopatogeneza 2. obraz kliniczny 3. rozpoznanie 4. postępowanie 5. powikłania guz wątroby - choroby pęcherza żółciowego kamica żółciowa zapalenie pęcherzyka żółciowego rak dróg żółciowych - choroby trzustki zapalenie trzustki 1. etiopatogeneza 2. obraz kliniczny 3. rozpoznanie 4. postaci terapeutyczne rak trzustki