1) Poznajemy starożytny Egipt a) 1. Cele lekcji Cel ogólny: Poznanie starożytnego Egiptu. a) Wiadomości i) Uczeń wie, jak wyglądało życie w starożytnym Egipcie. b) Umiejętności ii) Uczeń potrafi wyjaśnić pojęcia: sarkofag, piramida, sfinks, hieroglify. b) 2. Metoda i forma pracy Metoda pracy: Łańcuch skojarzeń Wykład Forma pracy: c) Indywidualna Grupowa Zbiorowa 3. Środki dydaktyczne Materiały plastyczne (arkuszu szarego papieru, flamastry) d) 4. Przebieg lekcji i) a) Faza przygotowawcza Łańcuch skojarzeń: Nauczyciel zadaje uczniom pytanie – Jakie słowa kojarzą wam się z państwem Egipt? Uczniowie kolejno zapisują swoje skojarzenia na arkuszu szarego papieru. ii) b) Faza realizacyjna Wykład – Starożytny Egipt (załącznik 1). Wykład nauczyciel może wzbogacić ilustracjami (załącznik 2). iii) c) Faza podsumowująca Praca w grupach – Minitest (załącznik 3). Nauczyciel dzieli uczniów na grupy cztero-pięcioosobowe. Każdej grupie rozdaje kartę pracy – Minitest. Po wypełnieniu kart liderzy grup prezentują odpowiedzi na forum klasy. e) 5. Bibliografia 1. Grant N., Egipcjanie, Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 1996. 2. http://pl.wikipedia.org/wiki/Egipt 3. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Flag_of_Egypt.svg 4. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Coat_of_arms_of_Egypt.PNG 5. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Egypt.Giza.Sphinx.01.jpg 6. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:RamsesIIEgypt.jpg 7. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Tutanchamun_Maske.jpg 8. http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Egypt_Hieroglyphe2.jpg f) 6. Załączniki i) a) Wykład nauczyciela Załącznik 1 Egipt to państwo położone częściowo w północno-wschodniej Afryce i częściowo w Azji (półwysep Synaj), nad Morzem Śródziemnym i nad Morzem Czerwonym, pomiędzy Libią a Izraelem i Strefą Gazy. Stolicą jest Kair, a językiem urzędowym język arabski. Starożytny Egipt: Starożytny Egipt to kraina o dziwnym kształcie. Przypomina kwiat na długiej łodydze. Tą łodygą był Nil. Egipt to kraj suchy, dlatego od rzeki Nil zależało całe życie Egipcjan. Co roku we wrześniu Nil wylewał i pozostawiał warstwę czarnego mułu tak żyznego, że rolnicy mogli siać i zbierać płody rolne dwa lub trzy razy w roku. Piramidy: Egipt słynie z piramid. Piramidy, zwane też grobowcami to jakby małe muzea, pełno w nich rozmaitych przedmiotów, malowideł i rzeźb ukazujących sceny z życia codziennego. Największe piramidy można do dziś zobaczyć w Gizie pod Kairem. Najbardziej okazała jest piramida Cheopsa, ma ponad 100 metrów wysokości. Budowa tej piramidy trwała 23 lata. Piramid w Gizie strzeże olbrzymi sfinks z kamienia. Sfinks to lew z ludzką głową. Faraonowie: Królem – władcą Egiptu był faraon. Uważano go za ziemskie wcielenie królewskiego boga Horusa, a niekiedy za boga słońca Re. Po śmierci stawał się Ozyrysem, bogiem śmierci. Ważne było każde słowo wypowiedziane przez króla – boga. Do faraona należał cały kraj. On osądzał, co jest dobre a co złe, a jego słowo stawało się prawem. Do najwybitniejszych faraonów należeli: Totmes III, Seti I, Ramzes II. W dziejach Egiptu tylko trzy kobiety zostały faraonem: Sebekneferure, Hatszepsut i Tauseret. Religia: Egipcjanie czcili setki bogów i bogiń. W świątyniach znajdowały się szkoły, pracownie rzemieślnicze, składy zapasów. Święta religijne były dniami wolnymi od pracy. Poza służbą bogom kapłani wykonywali wiele innych zajęć, byli nauczycielami, lekarzami, nadzorowali prace na roli. Życie pozagrobowe: Egipcjanie wierzyli, że po śmierci każdy wędruje do jakiegoś nieba. Kiedy umierała jakaś ważna osobistość, kapłani odprawiali wiele obrządków, aby pomóc zmarłemu w wędrówce po zaświatach. Mumifikowano ciało (konserwowano ciało) – owijano długimi paskami płótna, a następnie składano w drewnianej trumnie, którą umieszczano w kamiennym sarkofagu. Sarkofag przewożono do grobu, a komorę grobową zamurowywano. Grobowiec był „domem” zmarłego. Codziennie kapłani odprawiali w nim modlitwy, przynosi świeże pożywienie. Rzemieślnicy i rzeźbiarze: Egipcjanie byli ludźmi praktycznymi. Rzemieślnicy byli prawdziwymi mistrzami. Uczyli się swojego zawodu od swoich ojców i przekazywali go synom. Rzeźbiarze wykonywali posągi z brązu, drewna i z kamienia. Pismo: Egipcjanie wynaleźli pismo hieroglificzne. Pismo hieroglificzne to małe obrazki. Pisali uciętą trzcinką lub pędzelkiem maczanym w tuszu. Pisano na kamiennych lub drewnianych tabliczkach, a także na papirusie. Rodzina i nauczanie: Do szkoły chodziły tylko dzieci bogatych rodziców. Rolnicy nie potrafili czytać ani pisać. W rodzinie było zwykle pięcioro lub sześcioro dzieci. Bogaty mężczyzna mógł mieć kilka żon (faraon miał ich setki). Żywność: Chłopi żywili się głównie soczewicą, chlebem pieczonym codziennie w domu, fasolą, porami, cebulą i rzepą. Bogatsi zjadali duże ilości mięsa i dziczyzny. Do mięsa podawano sałatę i ogórki. Jedzono palcami, nie używano widelców i łyżek. ii) b) Ilustracje do wykładu „Starożytny Egipt” Załącznik 2. Flaga Egiptu http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Flag_of_Egypt.svg Godło Egiptu http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Coat_of_arms_of_Egypt.PNG Piramida w Gizie http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Egypt.Giza.Sphinx.01.jpg Faraon Ramzes II http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:RamsesIIEgypt.jpg Ozdobna maska trzeciej wewnętrznej trumny faraona XVII dynastii Tutanchamona, wewnątrz znajdowała się mumia http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Tutanchamun_Maske.jpg Hieroglify http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Egypt_Hieroglyphe2.jpg iii) c) Karta pracy ucznia Załącznik 3. Karta pracy – Minitest 1. Uzupełnij zdania. Egipt to kraj suchy, dlatego od rzeki ……………………………………. zależało całe życie Egipcjan. W grobowcach znajdowało się mnóstwo przedmiotów takich jak: …………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………… Faraon to ……………………………………………………………………………………………..…. Hieroglify to …………………………………………………………………………………………….. Sfinks to …………………………………………………………………………………………………. 2. Zaznacz poprawne odpowiedzi: Egipcjanie czcili: jednego boga setki bogów i bogiń Największą władzę w Starożytnym Egipcie sprawował: kapłan faraon Egipcjanie pisali: piórem uciętą trzcinką lub pędzelkiem maczanym w tuszu Piramidy to ogromne grobowce, w których starożytni Egipcjanie chowali: wszystkich zmarłych faraonów i ważne osobistości g) 7. Czas trwania lekcji 2 x 45 minut h) 8. Uwagi do scenariusza Scenariusz lekcji nauczania zintegrowanego jest przeznaczony dla klasy trzeciej szkoły podstawowej.