URAZ SPOWODOWANY POWODZIĄ Najczęściej opisywaną jest powódź w Baffalo Krik w Amerykańskich Apallachach miała miejsce w 1972 r. I była skutkiem przerwania potężnej zapory z opadów węglowych. W ciągu kilku sekund 6mln litrów błotnistej czarnej wody zalało mieszkańców górskich kotlin. W wyniku tej katastrofy 125 osób straciło życie a 5 tys zostało bez dachu nad głową. W ciągu 24 godzin po powodzi odnotowano stan szoku i niespójny system myślenia a u 88% ocalałych pierwsze miesiące po zdarzeniu to okres w którym u wielu osób wyraźnie widoczne są objawy zespołu stresu pourazowego wśród których najczęściej występowały: 1).bezsenność i problemy ze snem przeżywanie wstrząsu ciągle na nowo w snach. 2).Objawy lęku w postaci nadmiernej czujności i fobicznych reakcji na zadanie, które przypominają powódź jak deszcz, nadchodzące pogorszenie pogody. 3).Poczuci winy z powodu ocalenia i śmierci innych ludzi. 4).Intruzywne przypomnienie sobie powodzi, 5).Zmniejszona zdolność odczuwania smutków i radości, 6).Ogólne zmniejszenie aktywności Po 14 latach po katastrofie 25% spośród badanych dorosłych cierpiała na zespół stresu pourazowego, natomiast po 17 latach 7% spośród badanych, którzy wówczas byli dziećmi. U polskich powodzian w lipcu 1997 w południowej Polsce badanych miesiąc po powodzi stwierdzono: 1). Objawy zwiększonego pobudzenia tj: nadwrażliwość na nagłe bodźce, agresje, złość, drażliwość, płaczliwość, gwałtowne napady płaczu u dzieci, trudności w zasypianiu, płytki sen. 2). Objawy depresji i myśli samobójczych. 3). Fobie tj.: lęk przed wodą, lęk przed pomieszczeniem, w którym spędziło się powódź; natomiast u dzieci lęk przed helikopterem, strach przed własnym cieniem, lęk przed wodą. 4). Czynności przymusowe- budzenie się w nocy i odwiedzanie wałów, by sprawdzić czy nie podniosła się woda, obgryzanie paznokci, sprawdzenie podczas deszczy czy nie ma groźby powodzi. 5). Przypomnienie sobie powodzi, a więc odgłosy wody w zalanych pomieszczeniach, hałasy wydawane przez pływające meble- przedmioty, ryk topionych zwierząt, sny o powodzi, zasypianie z zapalona świecą koło łóżka, gromadzenie zapasów żywności. Około 80% osób, które znajdowały się na terenach objętych powodzią przejawiły symptomy dla zespołu stresu pourazowego. URAZ SPOWODOWANY GWAŁTEM: Przeżywane przez zgwałcone kobiety przerażające objawy na jawie, lęk i koszmary senne przypominające traumatyczne reakcje na powódź, udział w wojnie, czy uwięzienie w obozach koncentracyjnych. Reakcje kobiety na zgwałcenie określona jest mianem symptomu traumy zgwałcenia. Reakcje można podzielić na dwie fazy: 1).Reakcji ostrej – dezorganizacji 2).Długotrwałej – reorganizacji Bezpośrednie po zgwałceniu kobiety przejawiają 1z2 stylów reagowania emocjonalnego: 1).Styl ekspresyjny- okazywanie strachu, złości, niepokoju, płaczu, szlochania. 2).Styl kontrolowany- ukrywanie uczuć i okazywanie spokoju na zewnątrz Wkrótce pojawiają się objawy wstrząsu pourazowego, a mianowicie lęk oraz przeżywanie urazu zgwałcenia, jeszcze raz na jawie i we śnie. pojawiają się też objawy somatyczne , a więc : zaburzenia snu polegające na niemożności zaśnięcia lub gwałtownych przebudzeń, bóle żołądka, i głowy spowodowane napięciem. Kobiety wyrywane ze snu przez gwałciciela później budzą się każdej nocy mniej więcej o tej samej porze o której miała miejsce napaść. Krzycząc z przerażenia wywołanego snami o gwałcie. Sny koszmary o zgwałceniu nie ustępują przez długi czas. Zgwałcone kobiety łatwo reagują niepokojem nawet na zupełnie niegroźne sytuacje np. spędzenie czasu w samotności ich uczucia są zdominowane przez strach, depresję, poczucie upokorzenia, złość, samo obawianie się a zwłaszcza strach przed przemocą i śmiercią. Czasem dochodzi u nich do rozwinięcia się fobii, kobiety które były atakowane w pomieszczeniach zamkniętych, dostają fobii pomieszczeń zamkniętych. Osoby napastowane na dworze dostają fobii przebywania poza zamkniętym pomieszczeniem. Dość powszechnego zgwałceniu lęki seksualne, a część kobiet jest niezdolna do podjęcia życia seksualnego. W długotrwałym procesie reorganizacji większość kobiet podejmuje próby na rzecz zapewnienia sobie bezpieczeństwa, wiele z nich zmienia numer tel. Przeprowadza się do innego mieszkania, przemeblowuje swój dom, pisze o swoich przeżyciach i aktywnie pomaga innym ofiarom. Ok. 25% ofiar gwałtu nawet po 6 latach otrząsnąć się z szoku. Po 17 latach u 16% ofiar występują zaburzenia po stresie urazowym. Zgwałcone kobiety odczuwają skutki gwałtu w 5 obszarach funkcjonowania: 1). występują u nich zaburzenia fizyczne tj. nadmierne pobudzenie, niepokój. Kobiety mają tendencje do spostrzegania siebie jako osób o słabym zdrowiu. 2). Często mają problemy emocjonalne tj. lęk, obniżenie nastroju, niska samoocena i napady paniki. 3). Występują zaburzenia funkcji poznawczych łącznie z zaburzeniami koncentracji uwagi i natręctwami umysłowymi. 4). Występują nietypowe zachowania tj. agresja, zachowania anty społeczne, nadużywanie substancji psychotropowych. 5). Występują problemy seksualne, problemy w kontaktach interpersonalnych, trudności w życiu towarzyskim. W kontaktach seksualnych mają poczucie że są nadal ofiarami. URAZ KOMBATANTA WOJSKOWEGO: Zespół stresu pourazowego został wyodrębniony po wojnie Wietnamskiej (1964-75) w trwającej 11 lat wojnie wzięło udział ok. 8 mln. Amerykańskich żołnierzy . Weterani tej wojny wracając do kraju uskarżali się na różne dolegliwości fizyczne i psychiczne narzekali nie tylko ci, którzy odnieśli rany ale także ci, którzy wrócili cało ale brali udział w gwałtach popełnianych na ludności cywilnej. Badania przeprowadzone na weteranach tej wojny po 15 latach po jej zakończeniu wykazały że życie kombatantów jest pełne problemów cierpią na koszmary nocne, powracające uporczywe obrazy walk, występuje apatia, poczucie oddalenia od osób bliskich i kochanych, ogólny niepokój, często występują nawroty chorób somatycznych. Mieli problemy alkoholowe i uzależnienie się od narkotyków, wystąpił wysoki wskaźnik samobójstw, przestępczości i bezrobocia. 20 lat po wojnie stwierdzono że weterani cierpią na zespół stresu pourazowego, uogólnione zaburzenia lękowe i depresje. Z najnowszych badań przeprowadzonych przez armię USA, że na zespół stresu pourazowego cierpi aktualnie 28% żołnierzy, którzy wrócili z Iraku po I kontyngencie u 147 wystąpił zespół stresu pourazowego. Według danych liczbowych żołnierzy dotkniętych ostrą reakcją na stres w jednostkach bojowych może sięgnąć 60% natomiast liczba chorych na zespół stresu pourazowego może dotknąć1/3 tych, którzy byli w Iraku.