Postać standardowa problemu PL 1. Wytwórca mebli chce określić , ile stołów, krzeseł, biurek lub szaf bibliotecznych powinien produkować, aby optymalnie wykorzystać dostępne środki. Do produkcji wykorzystuje się dwa typy desek. Wytwórca posiada 1500 m pierwszego typu desek i 1000 m drugiego. Dysponuje kapitałem 860 godzin roboczych na wykonanie całej pracy. Przewidywane zapotrzebowanie plus potwierdzone zamówienia wymagają wykonania co najmniej 40 stołów, 130 krzeseł, 30 biurek i nie więcej niż 10 szaf bibliotecznych. Każdy stół, krzesło, biurko i szafa wymaga odpowiednio 5, 1, 9 i 12 m desek pierwszego typu i 2, 3, 4 i 1 m desek drugiego typu. Na wykonanie stołu potrzebne są 3 godziny pracy, krzesła 2 godziny, biurka 5 godzin i szafy 10 godzin. Przy sprzedaży jednego stołu, krzesła, biurka i szafy wytwórca osiąga zysk odpowiednio 120, 50, 150 i 100 euro. Sformułować zagadnienie PL – maksymalizacji zysku i sprowadzić je do postaci standardowej. 2. Piekarz na początku dnia posiada pewien zapas mąki, tłuszczu, jaj, cukru, mleka i drożdży. Wypieka on chleb, placek, chałki angielskie i herbatniki. Chce określić, ile każdego produktu powinien wypiec, aby zmaksymalizować zysk. Receptury dane są w tablicy (pomijamy sól i wodę). Chleb Placek Chałki Herbatniki Mąka 12 dag 3 dag 9/2 dag 3/2 dag Tłuszcz 2 łyżki 12 łyżek 3 łyżki 4 łyżki Jaja 0 3 1 1 Cukier ¼ dag 3/2 dag 1/8 dag 1 dag Mleko 2 dag ¾ dag 1/8 dag 1 dag Drożdże 1 kostka 0 1 kostka 0 Zysk c1 c2 c3 c4 Dostępne zapasy b1 dag b2 łyżek b3 b4 dag b5 dag b6 kostek Sformułować zagadnienie PL – maksymalizacji zysku i sprowadzić je do postaci standardowej. 3. Problem diety: Mama chce, aby jej dzieci otrzymywały pewne ilości czynników odżywczych w porannych płatkach. Dzieci mogą mieszankę płatków Krunchies lub Crispies. Ich śniadanie powinno zawierać co najmniej 1 mg witaminy B1, 5 mg witaminy PP i 400 cal. 20 g płatków Krunchies zawiera 0,10 mg witaminy B1, 1 mg witaminy PP i 110 kalorii, a 20 g Crispies zawiera 0,25 mg witaminy B1, 0,25mg witaminy PP i 120 cal. 20g Krunchies kosztuje 0,38 zł a 20g Crispies – 0,42 zł. Sformułować zagadnienie PL –minimalizacji kosztów i sprowadzić je do postaci standardowej. 4. Zakład produkuje dwa wyroby A i B. Dane dotyczące zużycia surowców, ich zasobów oraz zysków jednostkowych zawarto w tabeli. Ułożyć zadanie programowania liniowego, opisujące plan produkcji, gwarantujący maksymalny zysk, gdy wiemy, że można wytworzyć maksymalnie 4000 ton wyrobu A lub 2000 ton wyrobu B. 5. Środki produkcji A B zasoby [w tonach] Stal [kg/tonę wyrobu] 2 4 12 Tworzywo sztuczne [kg/tonę wyrobu] 5 2 8 Zysk jednostkowy [zł/kg wyrobu] 4 - 2 Zawodowy kulturysta stosuje jako suplementację diety dwa rodzaje odżywek: Olimp 60 i Olimp 80. 1 kg odżywki Olimp 60 kosztuje 40 zł, a Olimp 80 - 55 zł. Wiadomo, że dziennie kulturysta nie powinien zjeść więcej niż 200 g odżywek. Ułożyć zadanie programowania liniowego minimalizujące koszt dziennej diety, którą kulturysta spożywa w postaci odżywek, jeżeli wiadomo, że powinien on z odżywek pozyskać dziennie przynajmniej 50 g białka i 20 g węglowodanów. Zawartość białka i węglowodanów, w gramach na 100 gram odżywki, podaje tabela. Białko Węglowodany Olimp 60 60 30 Olimp 80 80 10 6. Pewien bank rozważa możliwość lokalizacji bankomatów w mieście tak, aby ułatwić dostęp do nich swoim klientom. Proponowane lokalizacje oraz odpowiednie dzielnice, które każdy bankomat będzie obsługiwał podaje tabelka. Proponowana lokalizacja Dzielnice A 1,5,7 B 1,2,5 C 1,3,5,6 D 2,4 E 1,3,4 F 4,5,6 G 5,6,7 Sformułuj zadanie, które może zostać wykorzystane do znalezienia najmniejszej liczby bankomatów pokrywających swoim zasięgiem wszystkie dzielnice miasta. 7. Na jeden produkt składają się dwa detale typu A i 5 detali typu B. Oba rodzaje wycinane są z takich samych arkuszy blachy, przy czym jest 5 różnych sposobów cięcia (wykrojów?), które różnią się ilością elementów obu typów, jakie z jednego arkusza się otrzyma. Oto tabelka: Sposób cięcia Detal A B I II 4 3 0 1 Mamy zamiar zrealizować zamówienie na 90 sformułować zagadnienie PL. III IV V 2 1 0 3 4 5 kompletów minimalizując sumę arkuszy. Proszę 8. Zakład otrzymał zamówienia na wykonanie 100 kompletów składających się z 3 detali. Detale są wycinane z blachy. Stosowana technika cięcia pozwala na uzyskanie n różnych sposobów rozkroju arkusza blachy. Wiadomo, że stosując j-ty sposób rozkroju (j=1,2,...,n) uzyskuje się z jednego arkusza Sij sztuk i-tego detalu (i=1,2,3) oraz odpad b j (j=1,2,...,n) kg. Sformułuj problem, którego rozwiązanie pozwala na wybór sposobów rozkroju dla 5 arkuszy tak, aby łączna ilość odpadów była jak najmniejsza. 9. Pewna poczta jest czynna w godzinach 8.00-20.00. Utrzymanie sprawnej organizacji pracy wymaga zatrudnienia w godzinach 8.00-10.00 co najmniej 2 osób, w godzinach 10.00-16.00 co najmniej 6 osób oraz w godzinach 16.00-20.00 co najmniej 2 osób. Ile co najmniej osób należy zatrudnić i w jakim układzie , jeżeli czas pracy jednego zatrudnionego wynosi 8 godzin, a pracę można zaczynać o 8.00, 10.00 lub 12.00? Proszę sformułować zagadnienie PL dotyczące tego problemu. 10. Tartak posiada 9 belek o długości 2,1 m. Klient zamówił 3 elementy o długości 0,8 m, 4 elementy o długości 0,9 m oraz 5 elementów o długości 1,1 m. Sposób polegający na wycięciu 2 elementów o długości 0,9 może być zastosowany co najwyżej dwa razy. a) Tartak minimalizuje wielkość powstałego w procesie cięcia odpadu. Proszę sformułować zagadnienie PL rozstrzygające o wyborze sposobów cięcia belek. b) Koszt zakupu jednej belki wynosi 200 zł, a cena sprzedaży elementów: 0,8m – 110 zł, 0,9 m – 120 zł, 1,1 m – 150 zł. Proszę sformułować zagadnienie PL rozstrzygające o wyborze sposobów cięcia belek, jeżeli tartak maksymalizuje zysk. ( Zakładamy, ze możliwa będzie sprzedaż powyżej zamówienia. ) 11. Zakład produkujący gwoździe otrzymuje drut o wymaganej grubości w 30- centymetrowych kawałkach. Kawałki te cięte są na krótsze, odpowiadające długościom gwoździa, czyli 11, 8 i 5 cm. Należy tak pociąć otrzymywane kawałki drutu, aby wyprodukować 12 000 gwoździ o długości 11 cm, 24 000 gwoździ o długości 8 cm i 27 000 gwoździ o długości 5 cm, minimalizując odpad. Proszę sformułować zagadnienie PL. 12. Zakład produkuje dwa rodzaje soków: jabłkowy i wieloowocowy. Do wytworzenia jednego litra soku potrzeba odpowiednio: Rodzaj soku Jabłkowy Wieloowocowy Cena (kg) Jabłko (kg) 0,5 0,2 2 zł Pomarańcz (kg) 0,2 4 zł Truskawka (kg) 0,1 4 zł cukier (kg) 0,25 0,2 2 zł Cena (kg) 3 zł 4 zł W ciągu tygodnia zakład może zmówić maksymalnie 150 kg jabłek, 100 kg pomarańczy, 40 kg truskawek oraz 110 kg cukru. a) Ile litrów soku jabłkowego, a ile wieloowocowego powinien produkować zakład by maksymalizować zysk? Proszę sformułować zagadnienie PL i rozwiązać je metoda graficzną. b) Który z warunków ograniczających jest nie istotny? c) Czy rozwiązanie zadania zmieni się, gdy cena sprzedaży soku wieloowocowego wzrośnie do 5,75? 13. W pewnym zakładzie (elektrownia, gazownia lub pogotowie ratunkowe) z powodów technologicznych konieczna jest stała obecność pracowników. Ze względu na zmienne natężenie realizowanego procesu liczba niezbędnych pracowników ulega zmianie. Można ją określić dla czterogodzinnych przedziałów czasu w czasie całej doby: godziny 0-4 – co najmniej 4 osoby, godziny 4-8 – co najmniej 18 osób, 8-12 – co najmniej 7, 12-16 – co najmniej 15, 16-20 – co najmniej 18, w przedziale 20-24 – co najmniej 6 osób. Pracownicy przychodzą do pracy tylko o określonych godzinach (0, 4, 8, 12, 16 lub 20), a po przyjściu pozostają w pracy przez całą zmianę, która trwa równe 8 godzin. Należy zbudować zadanie PL w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie: jaka jest minimalna liczba pracowników niezbędnych do obsługi procesu produkcyjnego w ciągu doby?