Występowanie głównych genów związanych z wirulencją wirusa

Występowanie głównych genów związanych z wirulencją wirusa choroby
Mareka (MDV) w przebiegu zakażenia kurcząt
Grzegorz Woźniakowski, Zakład Chorób Wirusowych Drobiu, PIWet-PIB
Streszczenie referatu z dnia 23.03.2010
Choroba Mareka (MD) jest wirusową i nowotworową chorobą kur, indyków i
przepiórek japońskich będącą przyczyną poważnych strat ekonomicznych w masowym
chowie drobiu. Czynnikiem etiologicznym MD jest herpeswirus choroby Mareka (MDV)
należący do podrodziny Alphaherpesvirinae. Występują 3 serotypy MDV, ale jedynie serotyp
1 stanowią szczepy patogenne dla drobiu. Pozostałe dwa serotypy (2 i 3) są stosowane w
profilaktyce MD. Ze względu na patogenność szczepów terenowych wyróżnia się 4 patotypy
MDV o umiarkowanej (mild – mMDV), wysokiej (virulent – vMDV), bardzo wysokiej (very
virulent - vvMDV) i o podwyższonej wirulencji (very virulent +vvMDV), które mogą
przełamywać odporność poszczepienną. Pomimo profilaktyki MD, coraz częściej
obserwowane są przypadki nieskuteczności szczepień spowodowanych występowaniem
szczepów MDV o podwyższonej wirulencji o patotypach vvMDV i vv+MDV. Należy
podkreślić, że szczepienie piskląt nie zabezpiecza przed zakażeniem wirusem terenowym,
zjadliwym.
Celem podjętych badań było określenie występowania głównych genów MDV w
przebiegu zakażenia kurcząt szczepionych i zakażonych. Badania przeprowadzono przy
wykorzystaniu 3 różnych szczepionek przeciwko chorobie Mareka: 1- opartej na szczepie
herpeswirusa indyków (szczep FC126), 2- atenuowanym szczepie Rispens, oraz 3szczepionki biwalentnej zawierającej oba szczepy (FC126 HVT i Rispens). Do zakażenia
szczepionych kurcząt wykorzystano szczep terenowy 31/07 wirusa MD, który wybrano z
kolekcji 94 szczepów terenowych MDV izolowanych w Polsce w latach 2000-2010. Wybrane
szczepy MDV o podwyższonej patogenności wybrano do analizy sekwencyjnej onkogenu
meq oraz genów ICP4, pp38 i LAT związanych z wirulencją wirusa. Na podstawie
przeprowadzonych badań in vivo określono patotyp wybranego szczepu 31/07 wirusa MD. Od
ptaków szczepionych i zakażonych od 3 do 28 dnia życia pobierano do badań narządy
wewnętrzne: wątrobę, śledzionę, torbę Fabrycjusza, grasicę oraz płuca. Z narzadów tych
izolowano
całkowite
DNA.
Przy wykorzystaniu metody absolutnej Real-time PCR z wyznaczaniem krzywej
standardowej określano liczbę kopii DNA obu szczepów szczepionkowych oraz szczepu
zjadliwego
w
narządach
wewnętrznych
kurcząt.
Opracowane, czułe metody Real-time PCR mogą być stosowane do wykrywania
i różnicowania szczepów terenowych i szczepionkowych MDV. Na podstawie występowania
głównych genów MDV w przebiegu zakażenia kurcząt stwierdzono około 10-krotne niższy
poziom replikacji szczepu 31/07 wirusa zjadliwego u piskląt, którym podano szczepionkę
oparta na szczepie FC126 HVT oraz 1000-krotnie zmniejszenie replikacji wirusa zjadliwego u
piskląt szczepionych szczepionką na bazie szczepu Rispens. Jednoczesne zakażenie szczepem
31/07 piskląt szczepionych powodowało również wzmożoną replikację szczepów
szczepionkowych w narządach wewnętrznych kurcząt, co było obserwowano jako wzrost
liczby kopii DNA genów (SORF1 i meq) specyficznych dla szczepów szczepionkowych
FC126 HVT i CVI988 Rispens. Uzyskane wyniki potwierdziły wyższą skuteczność
szczepionki opartej na szczepie Rispens w stosunku do szczepionki opartej na szczepie
FC126 HVT. Zaskakująca była również obserwowana stymulacja replikacji szczepów
szczepionkowych po zakażeniu szczepionych kurcząt szczepem terenowym 31/07.
Ponadto w prezentowanych badaniach na bazie szczepu terenowego MDV 31/07
skonstruowano BAC-klon (sztuczny chromosom bakteryjny z wprowadzonym genomem
szczepu 31/07), który będzie w kolejnym etapie badań pozbawiony dwóch onkogenów (meq i
vTR)
i sprawdzony in vivo jako potencjalna szczepionka przeciwko chorobie Mareka.