Anita Plumińska-Mieloch Bliżej historii. Gimnazjum.kl.III Temat lekcji Ocena dopuszczająca PLAN WYNIKOWY Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Pp 1. Lekcja organizacyjna 2. Kongres wiedeński 1. Obrady kongresu. 2. Postanowienia kongresu. 3. Święte Przymierze. 4. Epoka restauracji. – zna daty obrad kongresu wiedeńskiego – potrafi wymienić najważniejsze postanowienia kongresu – zna członków Świętego Przymierza 3. Nowe prądy i idee – liberalizm, konserwatyzm i romantyzm 1. Liberalizm. 2. Konserwatyzm. 3. Romantyzm. 4. Rewolucja lipcowa we Francji. – wymienia idee oraz prądy – wyjaśnia pojęcia: liberalizm, – podaje przykłady obecności idei – udowadnia wpływ idei polityczne i kulturowe początku konserwatyzm, romantyzm liberalizmu i konserwatyzmu w romantycznych na działanie XIX w. – wymienia europejskich twórców życiu politycznym Europy ruchów wolnościowych – wymienia polskich twórców epoki romantyzmu – opisuje rewolucję lipcową we w Europie epoki romantyzmu – podaje cechy romantyzmu jako Francji jako przykład dążeń – opisuje postawy liberalne prądu w kulturze europejskiej liberalnych i konserwatywne we – charakteryzuje twórczość współczesnym świecie romantyków 4. Gospodarka, kultura i oświata w Królestwie Polskim 1. Podział ziem polskich na mocy decyzji kongresu wiedeńskiego. 2. Gospodarka Królestwa Polskiego. 3. Oświata i kultura w Królestwie Polskim. – rozumie pojęcia: Królestwo – wskazuje na mapie: Królestwo Polskie, Wielkie Księstwo Polskie, Wielkie Księstwo Poznańskie, Galicja, autonomia, Poznańskie, Galicję, monarchia konstytucyjna Rzeczpospolitą Krakowską – opisuje sytuację polityczną Królestwa Polskiego – charakteryzuje autonomię Królestwa Polskiego – opisuje rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego 5. Sytuacja polityczna Królestwa Polskiego 1. Stosunek władców rosyjskich do konstytucji Królestwa Polskiego. 2. Kształtowanie się opozycji w Królestwie Polskim. – opisuje antypolskie działania cara – wie, do jakiej nielegalnej Mikołaja I organizacji należał Adam – wymienia organizacje Mickiewicz opozycyjne działające – wie, kim byli i jaki cel stawiali w Królestwie Polskim sobie tzw. kaliszanie – rozumie przyczyny – rozumie różnice między celami 33. – 2. ukształtowania się opozycji w politycznymi różnych nurtów Królestwie Polskim opozycji w Królestwie Polskim – wymienia twórców nielegalnej i – wyjaśnia różnorodne legalnej opozycji w Królestwie uwarunkowania życia Polskim i charakteryzuje jej politycznego w Królestwie cele Polskim – charakteryzuje rożne postawy Polaków wobec polityki Aleksandra I i Mikołaja I Wybuch powstania listopadowego 1.Sytuacja w Europie przed – zna datę wybuchu powstania – wie, kim był Piotr Wysocki – analizuje przyczyny powstania – rozróżnia postawy Polaków 6. 7. – wyjaśnia pojęcia: legitymizm, – wskazuje przyczyny zwołania równowaga sił, restauracja kongresu wiedeńskiego – zna postanowienia kongresu i powołania Świętego odnośnie do ziem polskich Przymierza – wymienia uczestników kongresu – rozumie znaczenie postanowień – rozumie określenie „tańczący kongresu dla sytuacji Polaków kongres” – wymienia pierwszego dyktatora powstania 1 – porównuje okres napoleoński i epokę restauracji – wskazuje rolę Świętego Przymierza dla utrzymania porządku w Europie 30. – 1. 31.– 2. – rozumie znaczenie oświaty, 33. – kultury i gospodarki dla 1., utrzymania polskości w 2., zaborze rosyjskim 3. – opisuje rolę Ksawerego Druckiego-Lubeckiego w życiu gospodarczym Królestwa Polskiego – wskazuje międzynarodowe uwarunkowania wybuchu 34. – 1., – opisuje wybuch powstania wybuchem powstania. 2.Spisek w Szkole Podchorążych. 3. Wybuch powstania. 4. Józef Chłopicki dyktatorem. 8. Wojna polsko-rosyjska 1831 r. 1. Działania wojenne. 2. Przywódcy powstania. 3. Upadek powstania. – wie, kiedy wybuchło i kiedy upadło powstanie – zna rezultat zmagań powstańczych wobec wybuchu powstania – opisuje charakter działań – charakteryzuje różne postawy wojennych w czasie powstania polskich polityków wobec – wskazuje miejsca największych powstania i kwestii bitew uwłaszczenia chłopów – wskazuje na mapie tereny, na – wskazuje przełomowy moment których rozgrywały się walki w w działaniach wojennych okresie wojny polsko-rosyjskiej – wymienia przywódców powstania powstania – analizuje stosunek Chłopickiego do powstania i rozumie wpływ poglądów dyktatora na podjęte przez niego decyzje – wyjaśnia przyczyny upadku powstania – przedstawiam różne postawy przywódców powstania – wymienia represje skierowane – dostrzega różnice w położeniu – omawia wpływ powstań na Ziemie polskie po upadku powstania – zna pojęcia: „noc paskiewiczowska”, przeciw powstańcom i Polaków w trzech zaborach politykę państw zaborczych listopadowego 10. germanizacja, praca organiczna, mieszkańcom Królestwa – podaje przyczyny powstania wobec Polaków i na stosunki 1. „Noc paskiewiczowska”. powstanie krakowskie, rabacja, Polskiego po upadku powstania krakowskiego między zaborcami 2. Sytuacja w zaborze pruskim. rzeź galicyjska listopadowego – podaje przyczyny i skutki rabacji – wyjaśnia różnice w sytuacji 3. Powstanie krakowskie. – pokazuje na mapie ziemie – opisuje położenie Polaków galicyjskiej Polaków żyjących pod trzema 4. Rabacja galicyjska. poszczególnych zaborów w zaborze pruskim zaborami i je nazywa – zna postacie Hipolita – rozumie manipulację władz Cegielskiego i Edwarda austriackich prowadzącą do Dembowskiego rzezi galicyjskiej – rozumie przyczyny niepowodzenia powstania z 1846 r. – dostrzega długofalowe skutki rabacji galicyjskiej 9. 11. Wielka Emigracja 1. Przyczyny ukształtowania się Wielkiej Emigracji. 2. Obozy i podziały polityczne wśród Polaków na emigracji. 3. Twórcy kultury polskiej na emigracji. – rozumie pojęcie emigracja – wskazuje na mapie państwa, do których udali się polscy uchodźcy po powstaniu listopadowym – wymienia twórców kultury polskiej na emigracji – wymianie polskie obozy polityczne na emigracji – rozumie, dlaczego największa liczba emigrantów osiadła we Francji 2 – wymienia przyczyny ukształtowania się Wielkiej Emigracji – charakteryzuje programy polskich obozów politycznych na emigracji 2. 34. – 1., 2. 34. – 3. 35. – 1. – rozumie zróżnicowane podejście 34. – 4. rządów i społeczeństw krajów Europy do polskich emigrantów – porównuje poglądy polskich emigrantów (dostrzega i wskazuje różnice) – rozumie, dlaczego niektóre dzieła polskiej kultury mogły zostać upublicznione jedynie na emigracji, a nie w kraju pod zaborami 12. Wiosna Ludów w Europie 1.Sytuacja w Europie w latach czterdziestych XIX w. 2. Rewolucja w Paryżu. 3. Wystąpienia rewolucyjne na różnych obszarach Europy i udział Polaków w tych wydarzeniach. 4. Wiosna Ludów na ziemiach Polskich. 13. Powtórzenie wiadomości – kongres wiedeński i jego następstwa. Sprawdzian wiadomości 14. 1. Kongres wiedeński i porządek Świętego Przymierza. 2. Nurty ideowo-polityczne 1. połowy XIX w. 3. Ruchy narodowe i rewolucyjne w Europie 1. połowy XIX w. 4. Ziemie polskie i Polacy w epoce restauracji i rewolucji (1815–1849). 15. Epoka żelaza pary i węgla – rewolucja przemysłowa i jej skutki 1. Modernizacja gospodarki. 2. Powstanie fabryk. 3. Kolej żelazna i statki parowe. 4. Eksplozja demograficzna. 16. Świat staje się współczesny – przemiany w życiu społecznym i politycznym 1. Powstanie nowych grup – rozumie pojęcie Wiosna Ludów – zna datę wybuchu Wiosny Ludów (1848 r.) – wskazuje na mapie obszary europejskie, które zostały ogarnięte wystąpieniami rewolucyjnymi – wskazuje ziemie polskie, na których w okresie Wiosny Ludów doszło do wystąpień – zna postać Józefa Bema – omawia przyczyny wystąpień – wie, w których krajach Polacy rewolucyjnych w Europie brali udział w walkach w – podaje skutki Wiosny Ludów okresie Wiosny Ludów – opisuje przyczyny – zna cele, jakie stawiali sobie niepowodzenia wystąpień Polacy biorący udział w narodowowyzwoleńczych na walkach okresu Wiosny Ludów ziemiach polskich – dostrzega i opisuje różnice 30. – 2. między przyczynami Wiosny Ludów na rożnych obszarach europejskich – wyjaśnia, dlaczego wystąpienia nie objęły Rosji i ziem polskich pod zaborem rosyjskim – dostrzega wpływ idei romantyzmu na wystąpienia narodowowyzwoleńcze okresu wiosny ludów – wie, co wydarzyło się w roku: – opisuje przebieg powstania 1815, 1830, 1831, 1848 listopadowego – wskazuje na mapie ziemie – wie, jakie zmiany przyniósł polskie pod trzema zaborami i w Europie kongres wiedeński je nazywa – charakteryzuje położenie – zna postacie Adama Mickiewicza Polaków pod trzema zaborami i Piotra Wysockiego – krótko opisuje sytuację Królestwa Polskiego przed powstaniem listopadowym i po jego upadku – krótko opisuje sytuację w zaborach pruskim i austriackim po powstaniu listopadowym – dostrzega różnice w położeniu – dostrzega i wyjaśnia rolę Polaków pod trzema zaborami i postanowień kongresu wskazuje przyczyny tych wiedeńskiego w historii Europy różnic XIX w. – wskazuje różnice w przyczynach – rozumie wpływ ideologii wybuchu Wiosny Ludów romantyzmu na dążenia w poszczególnych krajach wolnościowe w Europie europejskich 1. połowy XIX w. – omawia rolę Świętego Przymierza w Europie – wymienia główne wynalazki XIX – opisuje rozwój gospodarczy w. i demograficzny przełomu – rozumie pojęcia: skok XVIII i XIX w. demograficzny, fabryka, – wskazuje kraje, w których rewolucja przemysłowa następował najszybszy rozwój – wskazuje najszybciej rozwijające gospodarczy się dziedziny gospodarki w XIX – ocenia wpływ wynalazków na w. życie codzienne – wskazuje czynniki, które – rozumie znaczenie doprowadziły do wzrostu wprowadzania maszyn dla demograficznego rozwoju gospodarczego – wymienia przyczyny i demograficznego powstawania fabryk – porównuje gospodarkę – dostrzega skutki rozwoju europejską XVIII i XIX w. komunikacji – omawia znaczenie rewolucji – wskazuje przykłady przemysłowej dla pozycji pozytywnych i negatywnych i rozwoju wybranych państw skutków uprzemysłowienia dla środowiska naturalnego 31. – 1., 2., 3. – rozumie pojęcia: robotnicy, burżuazja, społeczeństwo masowe, monarchia konstytucyjna, socjalizm – zna postać Karola Marksa – przedstawia genezę nowych grup – dostrzega i analizuje skutki społecznych różnic społecznych w XIX w. – omawia genezę najważniejszych – opisuje wpływ zmian, które nurtów politycznych XIX w. zaszły w XIX-wiecznej organizacji państwa, na 31. – 4. – opisuje grupy społeczne kształtujące się w XIX w. – opisuje proces urbanizacji – wie, jakie zmiany zaszyły w organizacji państwa 3 – przedstawiam ideologie, które narodziły się w XIX stuleciu społecznych. 2. Społeczeństwo masowe. 3. Zmiany w organizacji państwa. – potrafi wskazać na mapie: – zna postacie Camillo Caovura i 17. Zjednoczenie Włoch Piemont, Austrię, Rzym Giuseppe Garibaldiego 1. Sytuacja w państwach włoskich – wie, kiedy nastąpiło zjednoczenie – omawia etapy jednoczenia przed zjednoczeniem. Włochy Włoch 2. Sojusz Piemontu z Francją. 3. Wojna Piemontu i Francji z Austrią. 4. „Wyprawa tysiąca”. dzisiejsze życie polityczne – przedstawia wpływ przemian gospodarczych na funkcjonowanie systemów władzy państwowej – wskazuje przyczyny zjednoczenia Włoch – wie, jak doszło do włączenia terytorium Państwa Kościelnego do Królestwa Włoch oraz ograniczenia obszaru znajdującego się pod władzą papieża do Watykanu – uzasadnia, dlaczego Piemont stał 32. – 2. się liderem zjednoczenia Włoch – rozumie, dlaczego Francja stała się sojusznikiem Piemontu – dostrzega wpływ idei romantycznych w procesie jednoczenia Włoch – zna postać Ottona von Bismarcka – wskazuje państwa pokonane – wyjaśnia przyczyny i skutki 18. Zjednoczenie Niemiec – wie, co wydarzyło się w roku: przez Królestwo Pruskie dążące wojen prowadzonych przez 1. Pozycja Prus w Niemczech. 1866, 1871 do zjednoczenia Niemiec Prusy z Austrią i Francją 2. Etapy jednoczenia Niemiec. – wskazuje na mapie obszar – wskazuje na mapie większe – uzasadnia, dlaczego Bismarcka 3. Powstanie Cesarstwa Niemieckiego. Cesarstwa Niemieckiego kraje, które weszły w skład nazywano „ojcem Cesarstwa Niemieckiego zjednoczonych Niemiec” – wyjaśnia, dlaczego właśnie 32. – 2. Prusy stały się państwem, które zjednoczyło Niemcy – wyjaśnia przyczyny niechętnego stosunku Francji do procesu jednoczenia Niemiec – rozumie znaczenie warunków pokoju między Francją a Prusami (1871 r.) dla dalszego rozwoju Niemiec 19. Wojna secesyjna w Stanach Zjednoczonych. 1. Rozrost terytorialny USA. 2. Północ i Południe. 3. Wojna secesyjna. 4. Rozwój USA po wojnie domowej. – w skazuje na mapie obszar USA w XIX w. – rozumie znaczenie pojęć: abolicja, secesja, wojna secesyjna, segregacja rasowa – zna postać Abrahama Lincolna – wie, kto wygrał wojnę secesyjną – wskazuje na mapie Północ – wskazuje przyczyny różnic – wskazuje trwające do dziś 32. – 1. i Południe USA oraz opisuje między Południem a Północą konsekwencje amerykańskiego różnice pomiędzy tymi USA niewolnictwa oraz wojny obszarami – podaje przyczyny wybuchu secesyjnej – wie, kiedy rozgrywała się wojna wojny secesyjnej – uzasadnia wpływ wojny secesyjna – wymienia przyczyny zwycięstwa secesyjnej na rozwój USA Północy w wojnie secesyjnej – wyjaśnia, dlaczego pod koniec – wskazuje punkt zwrotny XIX w. USA stały się w wojnie secesyjnej mocarstwem 4 20. Kolonializm w XIX wieku 1. Wyścig o kolonie. 2. Afryka i Indie w polityce kolonialnej państw europejskich. 3. Państwa kolonialne a Chiny. 4. Wojna rosyjsko-japońska. – wskazuje na mapie obszary, które – opisuje politykę kolonizatorów były w XIX w. obiektem wobec ludności ekspansji kolonialnej kolonizowanych obszarów – wymienia mocarstwa kolonialne – wskazuje na mapie kolonie – zna pojęcie kolonializm brytyjskie – zna określenie „perła w koronie” – wie, kiedy doszło do wojny rosyjsko-japońskiej, i zna jej wynik 21. Powtórzenie wiadomości – świat w 2. połowie XIX w. Sprawdzian 22. 1. Rewolucja przemysłowa i jej konsekwencje. 2. Jednoczenie się krajów w Europie. 3. Powstanie nowych mocarstw. 4. Kolonializm. – wskazuje kraje europejskie, które – opisuje zmiany, które w XIX – podaje przyczyny i skutki zjednoczyły się w 2. połowie w stuleciu zaszły kolonializmu XIX w. w funkcjonowaniu przemysłu i – opisuje wpływ XIX-wiecznych – wymienia główne mocarstwa życiu społecznym przemian gospodarczych na kolonialne – charakteryzuje społeczeństwo 2. funkcjonowanie systemów – wskazuje na mapie połowy XIX w. władzy oraz kształtowanie się pozaeuropejskie obszary zajęte – przedstawia politykę nowych grup społecznych przez kolonizatorów kolonizatorów wobec – wymienia wynalazki, które kolonizowanych państw zmieniły życie codzienne i obszarów w XIX w. – zna postacie: Abrahama Lincolna, Ottona von Bismarcka 23. Królestwo Polskie przed powstaniem styczniowym 24. 1. Sytuacja społeczno- polityczna w Królestwie Polskie przed wybuchem powstania. 2. Manifestacje patriotyczne. 3. Ugrupowania polityczne w Królestwie Polskim. 4. Polityka Wielopolskiego. – krótko opisuje położenie – wie, na czym polegała „odwilż Polaków w zaborze rosyjskim posewastopolska” przed powstaniem styczniowym – opisuje przebieg manifestacji – rozumie pojęcia: manifestacja, patriotycznych Biali, Czerwoni – zna postać Aleksandra Wielopolskiego – przedstawia programy Białych i Czerwonych 25. Powstanie styczniowe 1. Branka. 2. Wybuch powstania. 3. Wojna partyzancka. – wyjaśnia pojęcia: branka, wojna – wie, w jaki sposób rząd – wyjaśnia genezę i znaczenie partyzancka powstańczy próbował zachęcić branki – wie, kiedy wybuchło powstanie chłopów do poparcia powstania – opisuje dekret rządu styczniowe – opisuje formy walki powstańczej powstańczego o uwłaszczeniu – wskazuje na mapie tereny chłopów ogarnięte działaniami zbrojnymi w czasie powstania – analizuje znaczenie dekretu 34. – rządu powstańczego 1., o uwłaszczeniu chłopów 2. – porównuje walki z okresu dwóch powstań – listopadowego i styczniowego 26. Upadek powstania i represje – wie, kim był Romuald Traugutt – przedstawia znaczenie – przedstawia działalność rządu 5 – uzasadnia europejski wyścig o – analizuje pozytywne 32. – kolonie i negatywne skutki 3., – podaje przyczyny i skutki kolonializmu 4. kolonializmu – uzasadnia przyczyny, dla – uzasadnia, że Wielka Brytania których Niemcy późno była mocarstwem kolonialnym włączyły się w wyścig – opisuje politykę USA na o kolonie obszarze Chin – rozumie konsekwencje wyścigu o zdobycie jak najcenniejszych obszarów kolonialnych – wie, kiedy rozgrywała się wojna – rozumie wpływ stosunków 35.– 1., krymska międzynarodowych na sytuację 2. – wyjaśnia cele manifestacji Królestwa Polskiego patriotycznych – ocenia działania Wielopolskiego – przedstawia politykę Aleksandra – wyjaśnia genezę różnic Wielopolskiego w poglądach polskich ugrupowań politycznych w Królestwie Kongresowym – podaje przyczyny i skutki 34. – 3. rosyjskie wobec Polaków 1. Działalność rządu powstańczego. 2. Romuald Traugutt. 3. Represje carskie po upadku powstania styczniowego. – zna pojęcie katorga – wymienia główne represje rosyjskie stosowane wobec Polaków po upadku powstania styczniowego powstańczego carskich represji wobec – przedstawia represje carskie Polaków wobec Królestwa Polskiego po – podaje przyczyny klęski powstaniu styczniowym powstania styczniowego działalności Romualda Trauguttowi jako dyktatora powstania 27. Walka o polskość w zaborze rosyjskim 1. Rusyfikacyjna polityka carskich władz. 2. Formy oporu Polaków wobec rusyfikacji. – zna pojęcia: rusyfikacja, – wymienia formy rusyfikacji – opisuje postawy Polaków po – rozumie znaczenie rusyfikacji Uniwersytet Latający Polaków stosowane przez carat powstaniu styczniowym dla zmian zachodzących – wskazuje na mapie obszar zaboru – podaje formy oporu Polaków – opisuje funkcjonowanie w kulturze polskie rosyjskiego wobec rusyfikacji szkolnictwa zaboru rosyjskiego – rozumie znaczenie rusyfikacji w okresie nasilonej rusyfikacji dla zmian zachodzących w społeczeństwie zaboru rosyjskiego 28. Zabór pruski w okresie popowstaniowym – walka z germanizacją 1. Kulturkampf i germanizacja. 2. Praca organiczna. 3. Walka z germanizacją. – wskazuje na mapie obszar zaboru pruskiego – rozumie pojęcia: germanizacja,. Kulturkampf, rugi pruskie, strajk szkolny – wie, gdzie miał miejsce najsłynniejszy strajk szkolny w zaborze pruskim – zna postacie Michała Drzymały i Hipolita Cegielskiego – wymienia przejawy germanizacji – przedstawia rolę Kościoła w dziedzinach kultury, katolickiego w walce gospodarki i struktur z germanizacją społecznych – opisuje wpływ polsko– przedstawia formy oporu niemieckiej walki Polaków wobec germanizacji ekonomicznej na rozwój – opisuje walkę w obronie języka gospodarki w Wielkopolsce polskiego w zaborze pruskim – opisuje niemiecką kolonizację w zaborze pruskim – dostrzega wpływ zjednoczenia 35. – Niemiec na politykę władz 1., pruskich wobec Polaków 2., – porównuje sytuację Polaków w 3. zaborze pruskim i rosyjskim w dziedzinach gospodarki i kultury – dostrzega wpływ polityki władz zaborczych na przemiany społeczeństwa w Wielkopolsce 29. Autonomia galicyjska 1. Powstanie Austro-Węgier. 2. Autonomia galicyjska. 3. Szkolnictwo i kultura w zaborze austriackim. 4. Sytuacja gospodarcza Galicji. – wskazuje na mapie Galicję i Austro-Węgry – rozumie pojęcia: autonomia, monarchia dualistyczna, nędza galicyjska – wymienia narodowości, które żyły w Galicji – opowiada o funkcjonowaniu monarchii dualistycznej – wskazuje przejawy autonomii galicyjskiej w różnych dziedzinach – wskazuje polityczne aspekty wprowadzenia autonomii w Galicji – opisuje konflikty narodowościowe w Galicji 35. – 1., 2., 3. 30. Kultura polska w 2. połowie XIX wieku 1. Pozytywizm. 2. Twórcy polskiego pozytywizmu. 3. Młoda Polska. – umiejscawia w czasie okresy pozytywizmu i Młodej Polski – wymienia najważniejszych pisarzy polskich okresu pozytywizmu oraz twórców kultury okresu Młodej Polski – zna postać Jana Matejki – rozumie znaczenie literatury – charakteryzuje poglądy pisanej „ku pokrzepieniu serc” pozytywistów – wymienia tytuły głównych dzieł – przedstawia znaczenie kultury Henryka Sienkiewicza dla utrzymania polskości – dostrzega wpływ pozytywizmu na postawy Polaków po powstaniu styczniowym 35. – 2., 3. 31. Powtórzenie wiadomości – sytuacja na ziemiach polskich pod – wskazuje na mapie obszary poszczególnych zaborów – opisuje przebieg powstania styczniowego – dostrzega wpływ sytuacji politycznej w państwach 6 – opowiada o wpływie autonomii na szkolnictwo i kulturę w Galicji – charakteryzuje życie polityczne w Galicji – przedstawia sytuację gospodarczą zaboru austriackiego – wskazuje przyczyny i skutki powstania styczniowego 35. – 1., 2., 3. – krótko opisuje sytuację Polaków w każdym z trzech zaborów – pamięta datę: 1863 r. – zna postacie: Romualda Traugutta, Henryka Sienkiewicza, Michała Drzymały, Hipolita Cegielskiego – opisuje formy rusyfikacji i germanizacji – wie, w jaki sposób Polacy przeciwstawiali się polityce zaborców – charakteryzuje formy walki Polaków z germanizacją i rusyfikacją 33. Wynalazki przełomu XIX i XX wieku 34. 1. Epoka pary i elektryczności. 2. Wynalazki, które zmieniły świat. 3. Postęp w medycynie i rolnictwie. – zna pojęcie „epoka pary” – wskazuje na mapie państwa najlepiej rozwinięte pod względem gospodarczym – wymienia najważniejsze wynalazki przełomu XIX i XX w. – uzasadnia genezę określenia: „epoka stali, pary i węgla” – opisuje znaczenie osiągnięć technicznych: elektryczności, telefonu, samochodu itd. – wie, dlaczego w XIX stuleciu wydłużyła się średnia długość życia – zna postacie: Thomasa Edisona, braci Lumière, Aleksandra Bella – wskazuje wpływ rozwoju nauk – uzasadnia prymat Niemiec 36. – 1. ścisłych na przemiany w i USA w gospodarce światowej technice i gospodarce początku XX w. – analizuje wpływ wynalazków na rozwój produkcji masowej i coraz większą dostępność różnych towarów 35. Przełom XIX i XX wieku – narodziny kultury masowej, przemiany w sztuce 1. „Piękna epoka”. 2. Wynalazki i ich wpływ na życie codzienne. 3. Rozwój kina, fotografii i prasy. 4. Impresjonizm i secesja. – wie, co oznacza określenie – opisuje życie codzienne – opisuje cechy charakterystyczne – dostrzega wpływ przemian „piękna epoka” w „pięknej epoce” dzieł impresjonistycznych polityczno-gospodarczych na – zna najważniejsze wynalazki – wymienia dziedziny życia i secesyjnych tematykę dzieł literackich przełomu XIX i XX w. oraz społecznego, które rozwinęły – opisuje masowość kultury – analizuje wpływ rozwoju kina, wskazuje zmiany, jakie się na przełomie XIX i XX w. przełomu XIX i XX w. fotografii i prasy na spowodowały one w życiu ludzi – rozpoznaje dzieła reprezentujące kształtowanie się nowych secesję i impresjonizm poglądów, wymianę myśli itp. 32. zaborami. Sprawdzian 1. Sytuacja narodowościowa, społeczna i ekonomiczna Polaków w poszczególnych zaborach. 2. Stosunek Polaków do władz zaborczych na różnych obszarach ziem polskich. 3. Rozwój kultury polskiej w 2. połowie XIX i na początku XX stulecia. 7 zaborczych na położenie Polaków – opisuje wpływ zaborów na kształtowanie się nowoczesnego narodu polskiego – porównuje położenie Polaków w trzech zaborach, biorąc pod uwagę życie kulturalne, polityczne i gospodarcze 36. – 3. 36. Partie polityczne na ziemiach polskich w XIX wieku 1. Ruch narodowy. 2. Socjaliści. 3. Ludowcy. – wymienia główne nurty – wymienia najważniejsze partie – wskazuje przyczyny – wskazuje genezę polityczne na ziemiach polskich polityczne działające na powstawania partii poszczególnych polskich – rozumie skróty: PPS, endecja ziemiach polskich i przedstawia o charakterze narodowym, nurtów politycznych – przyporządkowuje postacie najważniejsze punkty ich ludowym i socjalistycznym i dostrzega ich powiązania Romana Dmowskiego i Józefa programów – przedstawia poglądy z tendencjami Piłsudskiego do odpowiednich – wie, kiedy powstały Narodowa najważniejszych przywódców ogólnoświatowymi partii politycznych Demokracja i Polska Partia polskich partii, ze szczególnym – potrafi wskazać specyfikę Socjalistyczna uwzględnieniem stosunku do polskich ruchów politycznych – dostrzega różnice programowe dążeń niepodległościowych na tle światowym wewnątrz polskiego ruchu – przedstawia formy działalności – wskazuje dzisiejsze polskie socjalistycznego polskich partii politycznych partie polityczne, które odwołują się do tradycji ugrupowań powstałych na przełomie XIX i XX w. 37. Rewolucja 1905 r.w Rosji i zaborze rosyjskim 1. Sytuacja w Rosji przed 1905 r. 2. Walka o swobody demokratyczne w Rosji. 3. Rewolucja 1905 r. w zaborze rosyjskim. 4. Strajki w Łodzi. – zna datę: 1905 r. – zna pojęcie strajk generalny – zna określenie „krwawa niedziela” – wymienia miasta zaboru rosyjskiego, w których w 1905 r. dochodziło do demonstracji – podaje formy walki o swobody w Rosji oraz na ziemiach polskich pod zaborem rosyjskim – opisuje strajki w Łodzi – podaje przyczyny wystąpień w Rosji i na ziemiach zaboru rosyjskiego – wskazuje skutki rewolucji dla Rosji i zaboru rosyjskiego – omawia związek między 36. – 2. rewolucją 1905 r. w Rosji a rewolucją na ziemiach polskich, dostrzega powiązania – wskazuje rożne cele uczestników rewolucji i tłumaczy różnice pomiędzy nimi – wymienia i wskazuje na mapie członków trójprzymierza i trójporozumienia, – rozumie pojęcia: ententa, państwa centralne – wie, kiedy powstały trójprzymierze i trójporozumienie – podaje przyczyny napięć w stosunkach międzynarodowych w Europie na początku XX w. – opisuje przyczyny powstania dwóch sojuszy wojskowych, charakteryzuje ich działania – podaje przyczyny nawiązania współpracy między Francją i Wielką Brytanią – wie, dlaczego doszło do konfliktów zbrojnych na Bałkanach – analizuje i omawia działania, 37. – 1. dzięki którym Niemcy stały się najsilniejszym państwem w Europie – wymienia orientacje polityczne kształtujące się na ziemiach polskich przed wybuchem I wojny światowej – wskazuje przywódców politycznych poszczególnych orientacji – wymienia polskie organizacje paramilitarne, które powstały – opisuje orientacje prorosyjską i proaustriacką – opisuje działalność polskich organizacji paramilitarnych przed I wojną światową – wskazuje przyczyny podziału społeczeństwa polskiego na dwie orientacje przed wybuchem I wojny światowej – omawia znaczenie polskich 39. – 1. organizacji paramilitarnych – uzasadnia poparcie udzielone zaborcom przez Dmowskiego i Piłsudskiego 38. Powstanie trójprzymierza i trójporozumienia 1. Kształtowanie się trójprzymierza i trójporozumienia. 2. Wyścig zbrojeń w Europie. 3. „Kocioł bałkański”. 39. Polacy wobec zbliżającej się wojny 1.Orientacja proaustriacka. 2. Poglądy Dmowskiego. 3. Tworzenie się polskich organizacji paramilitarnych. 8 35. – 4. 36. – 2. przed I wojną światową 40. Wybuch I wojny i działania wojenne w latach 1914–1917 1. Zamach w Sarajewie. 41. 2. Działania wojenne na frontach wschodnim i zachodnim w latach 1914–1917. 3. Rozwój techniki wojennej. – wie, kiedy wybuchła I wojna – wymienia najważniejsze bitwy I – charakteryzuje wpływ techniki światowa wojny światowej wojennej na przebieg działań – wymienia kraje walczące – opisuje wojnę pozycyjną militarnych w I wojnie światowej – zna postać arcyksięcia – uzasadnia światowy charakter i wskazuje je na mapie Franciszka Ferdynanda i wie, działań wojennych w latach – podaje bezpośrednią przyczynę gdzie dokonano na niego 1914–1917 wybuchu wojny zamachu – rozumie pojęcie wojna pozycyjna – wymienia nowe rodzaje broni zastosowane w czasie I wojny światowej 42. Rewolucja lutowa i przewrót bolszewicki w Rosji 1. Sytuacja w Rosji przed wybuchem rewolucji. 2. Rewolucja lutowa. 3. Przewrót bolszewicki. 4. Pokój brzeski. 5. Obca interwencja w Rosji. – wskazuje na mapie Rosję – wie, kiedy doszło do rewolucji lutowej i przewrotu bolszewickiego – zna postacie Mikołaja II i Włodzimierza Lenina – opisuje sposób przejęcia władzy – podaje przyczyny wybuchu – opisuje metody sprawowania 38. – w Rosji przez bolszewików rewolucji w Rosji władzy przez Mikołaja II, Rząd 1., – rozumie pojęcie obca – przedstawia poglądy Tymczasowy, oraz 2., interwencja Włodzimierza Lenina bolszewików 3., – wymienia państwa, które – podaje warunki zawarcia pokoju – rozumie znaczenie rewolucji 4. wysłały siły interwencyjne do w Brześciu w 1918 r. rosyjskiej dla przebiegu Rosji I wojny światowej – podaje cechy rządów Mikołaja II – podaje przyczyny interwencji oraz rządów bolszewickich, państw zachodnich w Rosji dostrzega podstawowe różnice 43. Sprawa Polska w okresie I wojny światowej 1. Kwestia polska na początku wojny. 44. 2. Aktywiści i pasywiści. 3. Polskie formacje zbrojne w czasie I wojny światowej. 4. Sprawa polska na arenie międzynarodowej. – wymienia polskie formacje zbrojne biorące udział w I wojnie światowej – zna postacie Józefa Piłsudskiego i Ignacego Paderewskiego – zna pojęcie Akt 5 listopada – wie, dlaczego I wojna światowa oznaczała dla Polaków konieczność prowadzenia bratobójczych walk – opisuje działalność Legionów – wskazuje stanowisko zaborców wobec sprawy polskiej – omawia założenia orędzia Wilsona w spawie polskiej – wskazuje państwo, które – wie, kiedy i dlaczego USA 45. Zakończenie I wojny światowej przyłączyło się do wojny przystąpiły do działań 1. Przystąpienie USA do wojny. w 1917 r. wojennych 2. Przebieg działań wojennych w 1918 – wie, kiedy zakończyła się I wojna – omawia przebieg wojny r. światowa w ostatnim roku jej trwania 3. Zawieszenie broni. – wymienia państwa, które – wie, gdzie zostało podpisane należały do obozu zwycięzców zawieszenie broni I wojny światowej 9 – opisuje wpływ położenia 37. – geograficznego Niemiec na ich 1., sytuację strategiczną 2. – charakteryzuje sytuację międzynarodową w chwili dokonania zamachu w Sarajewie – prezentuje postawy aktywistów i – analizuje wpływ sytuacji 39. – pasywistów międzynarodowej na sprawę 1., – rozumie, dlaczego państwa polską w okresie I wojny 2., zaborcze próbowały pozyskać światowej 3. Polaków – rozumie znaczenie Aktu 5 listopada oraz orędzia prezydenta Wilsona dla sytuacji Polaków – omawia skutki militarne – wyjaśnia rolę USA w pokonaniu 37. – 2. przystąpienia USA do wojny państw centralnych – zna poglądy Woodrowa Wilsona – omawia przyczyny klęski państw odnośnie do problemu centralnych, wskazując zakończenia wojny czynniki militarne, gospodarcze – wymienia warunki, które i demograficzne Niemcy przyjęły w akcie – rozumie znaczenie klęski państw zawieszenia broni centralnych dla sprawy polskiej 46. Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 r. 1. Sytuacja międzynarodowa w chwili 47. zakończenia działań wojennych. 2. Polskie ośrodki władzy. 3. 11 listopada 1918 r. – wie, kiedy Polska odzyskała niepodległość – wie, kto został naczelnikiem państwa polskiego w 1918 r. – przedstawia sytuację w państwach zaborczych w chwili zakończenia I wojny światowej – wymienia miejsca, w których kształtowały się ośrodki władz niepodległej Polski – wie, dlaczego 11 listopada uważamy za dzień odzyskania niepodległości – zna postacie: Wincentego Witosa, Józefa Hallera, Ignacego Daszyńskiego, Ignacego Paderewskiego, Romana Dmowskiego i omawia ich wpływ na kształtowanie się ośrodków polskich władz w 1918 r. 48. Powtórzenie wiadomości – świat i Polska na początku XX wieku. 49. Sprawdzian – wskazuj na mapie kraje ententy i państwa centralne – wie, które państwa należały do obozu zwycięzców I wojny światowej – wymienia najważniejsze bitwy I wojny światowej – wie, co wydarzyło się w roku: 1914, 1917, 1918 – wie, kiedy Polska odzyskała niepodległość – zna postacie: Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Włodzimierza Lenina, Woodrowa Wilsona – wymienia polskie formacje zbrojne biorące udział w I wojnie światowej – opisuje przebieg I wojny światowej – charakteryzuje formy działań militarnych w okresie I wojny światowej – opisuje przemiany zachodzące w Rosji w 1917 r. – wie, w jaki sposób doszło do odzyskania niepodległości przez Polskę – przedstawia zmiany w technice i sztuce wojennej, które zaszły w czasie I wojny światowej – podaje przyczyny i skutki – analizuje wpływ sytuacji powstania dwóch bloków międzynarodowej na polityczno-militarnych na odzyskanie niepodległości przełomie XIX i XX w. przez Polskę – charakteryzuje postawy Polaków – przedstawia bezpośrednie przed wybuchem I wojny i pośrednie przyczyny wybuchu światowej – przedstawia rożne I wojny światowej poglądy polityczne – charakteryzuje zmiany – opisuje stosunek poszczególnych polityczne, które zaszły w Rosji państw do sprawy polskiej w w wyniku rewolucji lutowej i okresie I wojny światowej przewrotu bolszewickiego – podaje przyczyny i skutki rewolucji lutowej i przewrotu bolszewickiego w Rosji Zagadnienia 1. Sojusze wojskowe na przełomie XIX i XX w. 2. Sprawa polska przed I wojną światową i w trakcie trwania konfliktu. 3. Odzyskanie niepodległości przez Polskę. – omawia wpływ sytuacji międzynarodowej na możliwości odzyskania niepodległości przez Polskę LEKCJE POWTÓRZENIOWE 50. Władcy Polski z dynastii Piastów – zna dynastie panujące w Polsce – przyporządkowuje władcę do dynastii – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym – zna wiek panowania danego – uzupełnia w drzewie władcy genealogicznym brakujące – potrafi przyporządkować władcę dane do epoki – potrafi podać informacje na temat panowania danego władcy 51. Władcy Polski z dynastii Jagiellonów – zna dynastie panujące w Polsce – przyporządkowuje władcę do dynastii – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym – zna wiek panowania danego – uzupełnia w drzewie władcy genealogicznym brakujące – potrafi przyporządkować władcę dane do epoki – potrafi podać informacje na temat panowania danego władcy Władcy elekcyjni – zna dynastie panujące w Polsce – zna wiek panowania danego – potrafi podać informacje na 52. 10 – uzupełnia w drzewie 39. – 3. – przyporządkowuje władcę do dynastii – określa pokrewieństwo, pracując z drzewem genealogicznym władcy – potrafi przyporządkować władcę do epoki genealogicznym brakujące dane 53. Religie świata 1. Religie naturalne. 2. Politeistyczne religie świata starożytnego. 3. Religie monoteistyczne. – zna pojęcia: politeizm, monoteizm – podaje przykłady religii politeistycznych i monoteistycznych – zna założycieli chrześcijaństwa i islamu – wie, kiedy powstały chrześcijaństwo oraz islam – zna pojęcia: religie naturalne, – opisuje religie starożytnych religie objawione Egipcjan, Greków i Rzymian – wymienia przykłady religii oraz wierzenia ludów naturalnych i objawionych pierwotnych – charakteryzuje chrześcijaństwo i – wie, jak podzieliło się judaizm chrześcijaństwo – wskazuje na mapie miejsca, gdzie powstały wielkie religie monoteistyczne – wyjaśnia, na czym polega synkretyzm religijny – przedstawia uniwersalny charakter chrześcijaństwa – rozumie wpływ religii na historię świata – porównuje różne religie monoteistyczne 54. Postęp techniczny w świecie 1. Wynalazki rożnych epok. – wymienia najważniejsze wynalazki danej epoki – dostrzega wpływ jednego wynalazku na rozwój wielu dziedzin życia oraz pojawianie się kolejnych wynalazków – wskazuje wynalazki, które zmieniły oblicze świata – wymienia okresy, w których następowało przyspieszenie przemian naukowotechnicznych – analizuje przyczyny nierównomiernego w czasie i przestrzeni rozwoju gospodarczego 55. Style architektoniczne 1. Architektura świata starożytnego. 2. Style romański i gotycki. 3. Budowle świata nowożytnego. – wymienia style architektoniczne w kolejności chronologicznej – wskazuje epokę, w której budowano zgodnie z założeniami danego stylu – na ilustracji przedstawiającej budowlę rozpoznaje jej styl architektoniczny – wymienia przykłady budowli reprezentujących dany styl – wskazuje przykłady wybranego stylu architektonicznego w najbliższej okolicy (swoim regionie) – podaje cechy danego stylu architektonicznego – dostrzega wpływ jednego stylu architektonicznego na drugi – wskazuje wpływ postępu technicznego na przemiany w architekturze temat panowania danego władcy LEKCJE PROBLEMOWE WYKRACZAJĄCE POZA PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ 56. Dwubiegunowy podział świata po II wojnie. „Zimna wojna” 1. Konferencje Wielkiej 57. Trojki 2. Kryzysy politycznomilitarne po II wojnie światowej 3. UNRRA i plan Marshalla 4. Strefy wpływów USA i ZSRR 58. Europa Środkowowschodnia i Bałkany w okresie „zimnej wojny” 1. Narodziny bloku państw satelickich - zna poszczególne zagadnienia omawianego tematu, - zna podstawowe daty i kluczowe postacie - wie, które państwa znalazły się w strefie dominacji ZSRR, - potrafi wskazać je na mapie - potrafi samodzielnie omówić procesy i wydarzenia - polityczne na świecie w okresie powojennego półwiecza; - potrafi dokonać oceny Własnej tych wydarzeń - wskazuje najważniejsze etapy przejmowania władzy przez komunistów w krajach Europy 11 - potrafi powiązać procesy - posługuje się literaturą zachodzące na świecie (wyścig uzupełniającą oraz materiałem zbrojeń, podział świata na strefę źródłowym, lepiej rozwiniętą cywilizacyjnie - posługuje się danymi i objętą dyktaturą radziecką, liczbowymi i wykorzystuje je do rozwój technologii) z budowania własnych wniosków zimnowojennymi zmaganiami supermocarstw - charakteryzuje unifikację państw bloku socjalistycznego pod względem politycznym i - charakteryzuje metody sprawowania władzy, - wskazuje przyczyny kryzysów Środkowowschodniej, - potrafi wymienić nazwiska przywódców państw Europy Środkowowschodniej ZSRR 2. Powstanie i rola RWPG 3. Układ Warszawski - wymienia najważniejsze etapy 59. Integracja Europy Zachodniej 1. Początek integracji europejskiej procesu integracji europejskiej, 60. (OEEC, traktat brukselski) - wymienia nazwiska ojców 2. Rada Europy zjednoczonej Europy 3. Europejska Wspólnota Węgla i Stali 4. Traktaty rzymskie i powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej 5. Droga do Unii Europejskiej w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych 6. Integracja europejska w latach dziewięćdziesiątych 7. Traktat nicejski 61. Rozpad bloku państw socjalistycznych 1. Geneza „jesieni narodów” 2. Zjednoczenie Niemiec 3. Rozpad ZSRR 4. Rozpad Jugosławii i Czechosłowacji - wymienia w układzie chronologicznym kolejne wydarzenia „jesieni narodów” - gospodarczym, wymienia najważniejsze kryzysy (np. na Węgrzech, w Czechosłowacji) - charakteryzuje proces integracji europejskiego Zachodu w porządku chronologicznym, - posługuje się podstawowymi pojęciami (np. EWG, NATO) - – omawia najważniejsze etapy „jesieni narodów” - omawia najważniejsze etapy „jesieni narodów”, - umie wskazać znaczenie rozszerzenia NATO, - wie, jakie konflikty wybuchły w Europie po 1989 r. - przedstawia procesy, które doprowadziły do przemian w państwach bloku wschodniego, - wykazuje rolę polskiego społeczeństwa w procesach demokratyzacji w Europie - charakteryzuje procesy gospodarcze, jakie towarzyszyły odbudowie kraju ze zniszczeń. wojennych, - charakteryzuje układ polityczny i jego ewolucję w 1945 r. oraz po 1947 r., - wskazuje cechy systemu stalinowskiego w Polsce, - omawia przejawy destalinizacji - - tłumaczy rolę Kościoła i duchowieństwa dla społeczeństwa polskiego, - dokonuje samodzielnej oceny działań władz państwowych wobec Kościoła Katolickiego 62. Polska w okresie rządów komunistycznych 1. Kształtowanie się powojennej Polski 2. Odbudowa kraju 3. Umacnianie się systemu stalinowskiego 4. Przejawy destalinizacji 5. Polska w latach siedemdziesiątych - wymienia w układzie chronologicznym kolejne etapy przejmowania władzy przez komunistów w Polsce, wprowadzania systemu stalinowskiego i procesu destalinizacji - omawia skutki II wojny światowej dla Polski, - wskazuje na mapie zmiany terytorialne, jakie zaszły na skutek decyzji w Jałcie i Poczdamie, - wymienia przejawy ograniczania suwerenności Polski 63. Stosunki państwo– Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1. Stosunki państwo. .Kościół w latach 1945-1956 2. Tysiąclecie chrztu Polski i tysiąclecie istnienia państwa - wymienia podstawowe fakty i daty - związane z problematyka tematu - zna cele i metody polityki władz wobec Kościoła, - charakteryzuje postaw´ duchowieństwa 12 wie, kim byli ojcowie Europy, zna polityczne, militarne i gospodarcze etapy jednoczenia Europy Zachodniej politycznych państw bloku i omawia ich przebieg wyjaśnia założenia polityki państwa i ich realizację - wobec Kościoła i stosunek duchowieństwa do niej, - ocenia znaczenie wyboru Karola Wojtyły na papieża, - podaje przykłady - wie, jakie zadania stoją przed Unią Europejską, - zna instytucje UE i wskazuje ich najważniejsze kompetencje represjonowania duchowieństwa polskiego 3. Wybór Karola Wojtyły na papieża 64. Kryzysy ideologiczne, gospodarcze i - wymienia w kolejności chronologicznej najważniejsze społeczne w Polsce Ludowej protesty społeczne w Polsce po 1. Wypadki poznańskie . czerwiec 1945 r. 1956 r. 2. Polska za Gomułki 3. Marzec 1968 r. 4. Grudzień 1970 r. 5. Epoka Gierka 6. Polski Sierpień 7. Powstanie NSZZ .Solidarność 8. Stan wojenny - – omawia podstawowa faktografię związaną z wystąpieniami społecznymi w Polsce - omawia genezę i przebieg wystąpień społecznych - w Polsce - krytycznie ocenia obiektywizm przekazów, - charakteryzuje genezę, przebieg i konsekwencje wystąpień społecznych w Polsce 65. Upadek rządów komunistycznych w - wymienia podstawowe fakty i daty związane z początkiem III Polsce. Początki III RP Rzeczypospolitej 1. Polska w drugiej połowie lat osiemdziesiątych 2. Referendum z 1987 r. 3. Obrady okrągłego stołu 4. Wybory do sejmu – czerwiec 1989 r. 5. Początki III RP - wymienia i częściowo omawia podstawowe fakty związane z początkiem III RP - omawia politykę władz w początkach lat osiemdziesiątych, - charakteryzuje postawy i warunki życia społeczeństwa - charakteryzuje sytuację polityczną i społeczno ekonomiczną w Polsce w drugiej połowie lat - osiemdziesiątych, - dokonuje oceny decyzji władz i opozycji o podjęciu rozmów przy „okrągłym stole” - potrafi wymienić - – wymienia przedstawicieli - charakteryzuje poszczególne 66. Kultura i nauka w latach 1945–2003 najważniejszych przedstawicieli nauki i sztuki oraz ich kierunki w sztuce i podaje ich 1. Sytuacja kultury w drugiej połowie nauki i sztuki omawianego dokonania, wymienia kierunki przedstawicieli, zna XX w. okresu w sztuce najważniejsze dokonania 2. Nowe kierunki w sztuce i - na polu nauki architekturze 3. Współczesna filozofia 4. Rola nauki lekcje problemowe wykraczające poza podstawę programową zostały zaproponowane przez uczniów i będą realizowane w miarę możliwości. 13 - charakteryzuje przemiany zachodzące w technice i podaje ich konsekwencje, - wyciąga samodzielne - wnioski i dokonuje oceny na podstawie dostępnych źródeł.