Burmistrz Miasta i Gminy Pobiedziska NA ŚRODOWISKO USTALEŃ Strona mgr Małgorzata Olszewska 1 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obrębu Biskupice, gmina Pobiedziska MIEJSCOWEGO SCOWOŚCI OKUNINKA SPIS TREŚCI 1. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU PLANU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI.....................................3 2. METODAY ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY……………...…….…6 3. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU……………………………………………....................................................................7 4. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO......................................................................................................................................7 5. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU PLANU …………………..…...7 5.1. Wnioski wynikające z uwarunkowań ekofizjograficznych .............................................................7 5.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji projektu zmiany planu .....................17 6. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM..............................................................................................18 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004R. O OCHRONIE PRZYRODY.....................................18 8. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA PLANU...................................................................................... 22 9. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE PROJEKTU M.P.Z.P., NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO...........................................................................................................24 10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU …………………………………... ............................................30 ONIE OSIEDLA BRZOZOWA I BLISKIE Strona 2 11. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE ………………………………………………………... 31 12. PODSUMOWANIE ……………………………………………………………………………. 32 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ………………………………..32 1. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU PLANU ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI Przedmiotem oceny zawartej w niniejszej Prognozie są ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości Biskupice. Podstawę prawną Prognozy oddziaływania na środowisko ustaleń tegoż planu stanowi ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. nr 80, poz. 717 z poźniejszymi zmianami) oraz ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (Dz. U. nr 199, poz. 1227). Zakres prognozy został uzgodniony z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Poznaniu i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu. Sporządzenie Prognozy dokonane zostało w powiązaniu z następującymi dokumentami: 1) Projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obrębu Biskupice, gmina Pobiedziska; 2) Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Pobiedziska; 3) Ekofizjografią podstawową Gminy Pobiedziska; 4) Programem ochrony środowiska na lata 2004 – 2007 z perspektywą na lata 2008 – 2011 Gminy Pobiedziska; 5) Planem gospodarki odpadami w gminie Pobiedziska; 6) Polityką Ekologiczną Państwa na lata 2009 -2012 z uwzględnieniem perspektywy do roku 2016; 7) Planem ochrony Parku Krajobrazowego Promno. Strona Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez Plan sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Zakres przedmiotowy Prognozy został dostosowany do skali Planu oraz stopnia szczegółowości i precyzji jego ustaleń. Prognoza poddaje ocenie przewidywane skutki oddziaływań w kontekście ich potencjalnych wpływów na elementy środowiska i warunki życia ludzi. Także na obszary Natura 2000. Zarówno projekt Planu jak i zapisy Prognozy poddawane są otwartej dyskusji w toku formalno-prawnym poprzez procedurę wyłożenia tych dokumentów do wglądu publicznego. Podstawowym celem Prognozy, opracowywanej równocześnie z projektem Planu jest poszukiwanie i wskazanie możliwości powiązań planistycznych najkorzystniejszych dla stanu środowiska, poprzez: · Identyfikację i ocenę najbardziej prawdopodobnych wpływów na biofizyczne, zdrowotne i kulturowe komponenty środowiska określonego obszaru, jakie może wywołać realizacja dyspozycji przestrzennych zawartych w projekcie Planu; · Dyskusję i współpracę autora prognozy z autorem projektu Planu celem eliminacji rozwiązań i ustaleń niemożliwych do przyjęcia ze względu na ewentualne negatywne skutki dla środowiska lub zagrożenie dla zdrowia mieszkańców; 3 Przystąpienie do zmiany planu obrębu Biskupice, zostało wywołane uchwałą Rady Miasta i Gminy Pobiedziska nr XVII/209/08, zmienionej uchwałą Nr XXX/319/2013 z dnia 28 lutego 2013 r. Uchwałę podjęto w celu wyjścia naprzeciw potrzebom społecznym, realizując jednocześnie zadanie własne gminy dotyczące kształtowania ładu przestrzennego Gminy Pobiedziska. Potrzeba lokalizacji nowych dróg, wydawanie decyzji o warunkach zabudowy, w odpowiedzi na liczne wnioski mieszkańców, mogło skutkować brakiem ładu przestrzennego. Strona Na terenach objętych Planem ustala się następujące rodzaje przeznaczenia: tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, oznaczone na rysunku planu symbolami 1MN114MN; tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wraz z zabudową usługową, oznaczone na rysunku planu symbolami 1MN/U-42MN/U; teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, oznaczony na rysunku planu symbolem MW; teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zieleni urządzonej, oznaczony na rysunku planu symbolem MN/ZP; tereny zabudowy usługowej, oznaczone na rysunku planu symbolami 1U-7U; teren usług oświaty, oznaczony na rysunku planu symbolem UO; teren sportu i rekreacji, oznaczony na rysunku planu symbolem US; teren usług oświaty oraz sportu i rekreacji, oznaczony na rysunku planu symbolem UO/US; tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz zabudowy usługowej, oznaczone na rysunku planu symbolami 1P/U, 2P/U; tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych, oznaczone na rysunku planu symbolami 1RM-5RM; tereny rolnicze, oznaczone na rysunku planu symbolami 1R-8R; tereny lasów, oznaczone na rysunku planu symbolami 1ZL-13ZL; tereny zieleni urządzonej, oznaczone na rysunku planu symbolami 1ZP-28ZP; teren cmentarza, oznaczony na rysunku planu symbolem ZC; tereny zieleni wraz z istniejącym systemem wód powierzchniowych, oznaczone na rysunku planu symbolami 1Z-11Z; tereny wód powierzchniowych, oznaczone na rysunku planu symbolami 1WS-18WS; tereny infrastruktury elektroenergetycznej, oznaczone na rysunku planu symbolami 1E-4E; teren infrastruktury gazownictwa, oznaczony na rysunku planu symbolem G; tereny komunikacji oznaczone na rysunku planu symbolami: a) 1KDD-45KDD – tereny dróg publicznych gminnych dojazdowych, b) 1KDX-34KDX – tereny publicznych gminnych ciągów pieszo-jezdnych, c) 1KDW-56KDW – tereny dróg wewnętrznych, d) KDZ – tereny dróg publicznych powiatowych zbiorczych nr 2485P i 2437P, e) KDL – teren drogi publicznej powiatowej lokalnej nr 2435P. 4 Pełne poinformowanie podmiotów Planu, tj. wnioskodawców, społeczność lokalną i organy samorządu o skutkach wpływu ustaleń Planu dla środowiska przyrodniczego. Prognoza ta sporządzana była etapowo i polegała na ocenie poszczególnych, kolejno powstających wariantów i wprowadzaniu możliwych poprawek do nich. Opracowanie prognostyczne składa się z części tekstowej oraz załącznika kartograficznego zagospodarowania omawianej przestrzeni wraz z elementami prognostycznymi, a także mapy zawierającej analizę urbanistyczną odzwierciedlającą istniejącą zabudowę i stanowiącą podstawę koncepcji Planu. Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o Planie, rozumie się przez to Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego dla miejscowości Biskupice i analogicznie przez określenie Prognoza rozumie się Prognozę oddziaływania na środowisko ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla miejscowości Biskupice. Projekt planu opracowano w skali 1:1000. W zakresie zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego ustala się: nakaz aby oddziaływanie wynikające z przeznaczenia terenu nie powodowało przekroczenia W zakresie zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej ustala się: dla obiektów i terenów objętych ochroną konserwatorską, ujętych w gminnej ewidencji zabytków: nakaz zachowania dachówki ceramicznej, zakaz realizacji pokrycia dachowego z wykorzystaniem blachodachówki, zakaz zewnętrznego ocieplania budynków ceglanych oraz posiadających detal architektoniczny, nakaz zachowania starodrzewów oraz układu kompozycyjnego dla zabytkowego parku dworskiego, nakaz zachowania granic oraz układu kompozycyjnego cmentarza, dla budynków usługowych zakaz umieszczenia kasetonów semaforowych oraz wielkoformatowych reklam, dopuszcza się umieszczanie tablic informacyjnych na elewacji oraz reklam w obrębie witryn, zakaz lokalizacji wolnostojących urządzeń reklamowych na terenie działek na których zlokalizowane są obiekty ujęte w ewidencji zabytków, nakaz uzyskania pozytywnej opinii właściwego miejscowo konserwatora zabytków w przypadku wszelkich prac prowadzonych przy obiektach ujętych w ewidencji zabytków; dla archeologicznych stref ochrony konserwatorskiej: nakaz prowadzenia badań archeologicznych lub ratowniczych badań wykopaliskowych podczas prac ziemnych przy realizacji inwestycji związanych z zabudowaniem i zagospodarowaniem terenu, nakaz uzyskania pozwolenia właściwego miejscowo konserwatora zabytków na prowadzenie badań archeologicznych, przed wydaniem decyzji pozwolenia na budowę, dla inwestycji związanych z budową dróg: nakaz przeprowadzenia rozpoznawczych badań powierzchniowo-sondażowych, nakaz prowadzenia badań archeologicznych podczas prac ziemnych przy realizacji inwestycji, 5 Strona standardów jakości środowiska określonych w przepisach odrębnych poza terenem, do którego inwestor posiada tytuł prawny; dopuszczenie lokalizacji urządzeń ochrony środowiska oraz środków technicznych i technologicznych takich jak: ekrany przeciwhałasowe, ekrany tłumiące drgania w podłożu, pasy zieleni izolacyjnej, przegrody o odpowiedniej izolacyjnościw pomieszczeniach oraz pozostałe urządzenia zmniejszające uciążliwości wywołane ruchem kolejowym linii kolejowej nr 353 relacji Poznań Wschód-Skandawa, zlokalizowanej poza obszarem planu; zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z dopuszczeniem inwestycji celu publicznego w tym instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych z zastrzeżeniem §4 pkt 11; nakaz uwzględnienia w zagospodarowaniu ustaleń przepisów odrębnych w stosunku do Parku Krajobrazowego Promno i jego otuliny oraz Obszaru Natura 2000 PLH300038 „Dolina Cybiny”; nakaz wprowadzenia zieleni izolacyjnej poprzez dokonanie nasadzeń drzew i krzewów o szerokości 4 m zgodnie z rysunkiem planu z dopuszczeniem lokalizacji dojść, dojazdów lub projektowanych dróg wewnętrznych. nakaz uzyskania pozwolenia właściwego miejscowo konserwatora zabytków na prowadzenia badań archeologicznych, przed wydaniem decyzji pozwolenia na budowę; strefę ochrony konserwatorskiej zabytkowego parku dworskiego, zgodnie z rysunkiem planu w odległości 100 m od granicy parku, na terenie której ustala się nakaz uzgadnia lokalizacji wszelkich obiektów budowlanych z właściwym miejscowo konserwatorem zabytków. W zakresie zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego ustala się: nakaz sytuowania budynków przy uwzględnieniu nieprzekraczalnych oraz obowiązujących linii zabudowy, zgodnie z rysunkiem planu; dla istniejącej zabudowy zlokalizowanej poza wyznaczonymi liniami zabudowy dopuszczenie rozbiórki, rozbudowy, przebudowy, nadbudowy i remontu pod warunkiem zachowania dotychczasowej odległości od drogi; zakaz stosowania ogrodzeń pełnych oraz wykonanych z prefabrykowanych elementów betonowych w części ogrodzenia powyżej wysokości 0,5 m; dopuszczenie lokalizacji dojść, dojazdów, obiektów małej architektury, sieci i urządzeń infrastruktury technicznej; maksymalną wysokość ogrodzenia: a) od strony dróg – 1,5 m, b) nie wymienionego w lit. a – 2 m; dopuszczenie lokalizacji szyldów i tablic informacyjnych na ogrodzeniach oraz elewacjach budynków na wysokości kondygnacji parteru; dopuszczenie lokalizacji wolnostojących tablic informacyjnych oraz wolnostojących obiektów przeznaczonych do ekspozycji szyldów; dopuszczenie lokalizacji reklam na elewacjach budynków na wysokości kondygnacji parteru; zakaz lokalizacji reklam na ogrodzeniach; zakaz sytuowania wszelkich obiektów i urządzeń tymczasowych, które nie są ściśle związane z planowanym przeznaczeniem terenu, za wyjątkiem obiektów przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji robót budowlanych; zakaz lokalizacji wież telefonii komórkowej w otwartej przestrzeni rolniczej na terenie otuliny Parku Krajobrazowego Promno; nakaz obsługi komunikacyjnej terenów zlokalizowanych przy drogach publicznych powiatowych, oznaczonych na rysunku planu symbolami KDL i KDZ, które posiadają również dostęp do dróg gminnych lub wewnętrznych, z dróg niższej kategorii. Parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu ustalono odrębnie dla każdego przeznaczenia - ustalenia szczegółowe od §8 do §44. Strona Szczegółowe ustalenia planu dla poszczególnych rodzajów przeznaczenia terenu określają: przeznaczenie podstawowe, nieprzekraczalne oraz obowiązujące linie zabudowy, cechy architektoniczne budynków, maksymalną powierzchnię zabudowy oraz minimalną powierzchnię biologicznie czynną, sposób ogrzewania budynków, obsługę komunikacyjną, warunki zaopatrzenia w media, obowiązek wyznaczenia miejsc gromadzenia odpadów itp. 6 Lokalizację i posadowienie poszczególnych obiektów należy ustalać po szczegółowym rozpoznaniu warunków gruntowo – wodnych, a realizacja zabudowy i zagospodarowania nie może naruszać istniejących stosunków wodnych. Generalnie zapisy projektu uchwały Planu są poprawne w kwestii ochrony środowiska, a szczegółowo jego ustalenia i ich ocena zostały omówione przy analizie konkretnych komponentów środowiska. 2. METODY STOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY Obecnie nie funkcjonują powszechnie ujednolicone metody wykonywania strategicznych ocen oddziaływania na środowisko, dlatego też Prognozę tę sporządzono przy zastosowaniu metod opisowych, analiz jakościowych wykorzystujących dostępne wskaźniki stanu środowiska oraz identyfikacji i wartościowania skutków przewidywanych zmian w środowisku, na podstawie których wyciągnięto określone wnioski. Celem ułatwienia oceny jak i prezentacji wyników oddziaływań poszczególnych funkcji terenu na środowisko było wykorzystanie uproszczonej i dostosowanej do potrzeb tegoż dokumentu analizy macierzowej. Ze względu na powszechną ogólność zapisów Planu (nie zawierającego konkretnych rozwiązań realizacyjnych poszczególnych inwestycji, a jedynie przypisującego terenom określone funkcje) brak tu jest ścisłych informacji o charakterze ilościowym, a Prognoza ma jedynie charakter jakościowy. Stan środowiska opiniowanego terenu i zagrożenia wynikające z realizacji ustaleń planu przedstawiono w formie opisowej, zawartej w niniejszym opracowaniu. Szczególną uwagę zwrócono na następujące zagadnienia: 1) dostosowanie funkcji, struktury i intensywności zagospodarowania przestrzennego do uwarunkowań przyrodniczych; 2) zapewnienie trwałości podstawowych procesów przyrodniczych w obszarze objętym projektem planu; 3) zapewnienie warunków odnawialności zasobów środowiska; 4) eliminowanie lub ograniczanie zagrożeń i negatywnego oddziaływania na środowisko; 5) lokalne walory środowiska, w tym na zachowanie układu ciągów powiązań przyrodniczych i walory krajobrazowe obszaru. Celem opracowania „prognozy oddziaływania na środowisko” jest identyfikacja i przewidywanie oddziaływania zamierzeń o implikacjach środowiskowych na zdrowie ludzi oraz na środowisko biogeofizyczne, a co za tym idzie zinterpretowanie i skuteczne przekazanie informacji o tych oddziaływaniach. Prognoza zawiera możliwie wyczerpujące opisanie środowiska w jego złożoności oraz przewidywania jego zmian spowodowanych oddziaływaniem wprowadzonych doń nowych czynników. W trakcie prognozowania uwzględnia się wszystkie poziomy powiązań między przyczynami i skutkami (w tym wtórnymi) oraz proponuje działania zaradcze i korekcyjne. Zadaniem prognozy jest ocena całościowa i obiektywna przedmiotowego terenu. Do oceny interakcji między człowiekiem a środowiskiem, identyfikowania i przewidywania działań o implikacjach środowiskowych na środowisko biogeofizyczne oraz na zdrowie ludzi w prognozie oddziaływania na środowisko zastosowano głównie metodę analityczno-porównawczą. Dla zbadania stanu środowiska wykorzystano materiały archiwalne uzupełnione i zaktualizowane na podstawie bezpośrednich badań terenowych. Strona Zgodnie z art. 25 ustawy Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. oraz w celu uniknięcia powielania monitorowania w myśl zasady Dyrektywy 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko wpływ ustaleń projektu tegoż Planu na środowisko przyrodnicze w zakresie: jakości poszczególnych elementów przyrodniczych, 7 3. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU dotrzymywaniu standardów jakości środowiska, obszarach występowania przekroczeń, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych i przyczynach tych zmian kontrolowany będzie w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska. Wyniki prowadzonego monitoringu prezentowane będą corocznie w Raportach o stanie środowiska, wydawanych w formie ogólnodostępnej publikacji, ale źródłami danych w tym zakresie mogą też być: Wojewódzka Baza Danych (prowadzona przez Marszałka Województwa), źródła administracyjne wynikające z obowiązków sprawozdawczych lub zapisów ustawowych (decyzje, zezwolenia, pozwolenia) czy badania statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego. System monitorowania zmian zachodzących w omawianej przestrzeni opierać się powinien na okresowej ocenie przeglądu i rejestracji zmian w zagospodarowaniu przestrzennym tych obszarów. Zaś za najistotniejsze z punktu widzenia ochrony środowiska, należy uznać monitorowanie w zakresie: - kontrola stanu jakościowego wód podziemnych oraz powierzchniowych (proponowane prowadzenie badań 2 razy w roku). - pomiarów poziomów hałasu w obrębie wyznaczonych stref mieszkaniowych zlokalizowanych w zasięgu bardziej ruchliwych odcinków dróg oraz emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do powietrza (proponowane częstotliwość pomiarow-2 razy w roku); - obserwacje stanu powierzchni biologicznie czynnej, a w szczególności zieleni izolacyjnej i nasadzeń zieleni ogrodowej (raz na 5 lat); - inwentaryzacji gatunków fauny dotychczas występujących na tym obszarze. 4. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO Ponieważ miejscowość Biskupice jest położona we wschodniej części powiatu poznańskiego (w odległości ok. 200km. od najbliższej granicy państwa), nie ma podstaw do prognozowania dalekosiężnych, transgranicznych oddziaływań. Nie projektuje się tu też terenów przemysłu ciężkiego czy działalności emitującej szkodliwe substancje do wód czy atmosfery oraz funkcji zmieniających warunki siedliskowe i gruntowo-wodne na tak dużą skalę. Wobec powyższego nie prognozuje się transgranicznego oddziaływania na środowiska. 5. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNE ZMIANY TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTU PLANU Strona Wieś Biskupice położona jest w Gminie Pobiedziska. Regionalizacja fizyczno-geograficzna Polski Kondrackiego z 1997 roku, klasyfikuje teren Gminy Pobiedziska do: mezoregionów Pojezierza Gnieźnieńskiego i Równiny Wrzesińskiej zajmujących centralną część makroregionu Pojezierza Wielkopolsko-Kujawskiego. Całość wchodzi w skład podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie, która z kolei jest częścią prowincji – Niżu Środkowoeuropejskiego. Region odpowiada formom terenu związanym z poznańską fazą zlodowacenia wiślańskiego. Z kolei podział geobotaniczny Matuszkiewicza wpisuje obszar gminy do: okręgu Poznańskiego zaliczanego do działu Brandenbursko-Wielkopolskiego. Stanowi on cześć większej jednostki wykraczającej znacznie poza granice Polski, jaką jest podprowincja Środkowoeuropejska Właściwa. Wieś Biskupice jest druga co do wielkości miejscowością w Gminie Pobiedziska i liczy obecnie 1751 mieszkańców (stan na 1 lipca 2011 r), podczas gdy miasto i Gmina Pobiedziska wg. stanu na dzień 31.05.2011 r. liczy 17 721 zameldowanych osób. Biskupice są jednocześnie jedną z najbardziej 8 5.1. Wnioski wynikające z uwarunkowań ekofizjograficznych dynamicznie rozwijających się miejscowości tej gminy. Stąd notuje się stały wzrost liczby mieszkańców. Strona W ocenie za rok 2010 zgodnie z Wytycznymi do rocznej oceny jakości powietrza w strefach wykonywanej wg zasad określonych w art. 89 ustawy - Prawo ochrony środowiska z uwzględnieniem wymogów dyrektywy 2008/50/WE i dyrektywy 2004/107/WE, przygotowanymi przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, po raz pierwszy uwzględniono pył PM 2,5. 9 Biskupice klimatycznie leżą w obrębie Regionu Środkowowielkopolskiego. Dominuje tu pogoda pochmurna zarówno z opadami jak i bez nich. Zdecydowanie najwięcej (70%) dni w roku można zaliczyć do ciepłych. W 21 % przypadkach występuje pogoda przymrozkowa. Jedynie w 9 % dni na terenie gminy można mówić o pogodzie mroźnej. Przy pogodzie mroźnej najczęściej temperatury przyjmują wartości charakterystyczne dla podtypu umiarkowanie i dość mroźnego. Temperatury o wartościach bardzo niskich (pogoda bardzo mroźna) zazwyczaj występują w 1-2 dniach w ciągu roku. Na podstawie danych z wielolecia ze stacji meteorologicznej Poznań-Ławica można stwierdzić, iż najzimniejszym miesiącem w roku jest styczeń. Skrajne wartości temperatur odnotowane w latach 1961- 1990 opadów wynoszą: 38,2st.C (maksimum) oraz -28st.C (minimum). Z kolei największe opady są obserwowane od maja do sierpnia z maksimum przypadającym na lipiec. Średnia roczna wielkość opadów wynosi 513 mm. Okres wegetacyjny w tym regionie Polski trwa około 220 dni. Z kolei ilość dni z pokrywą śnieżną wynosi 39. Nad Niziną Wielkopolską przeważają fronty chłodne, którym towarzyszą gwałtowne opady, latem połączone z burzami i dużymi wahaniami ciśnienia atmosferycznego, oraz wzrost prędkości wiatru i odczuwalne spadki temperatury. W Wielkopolsce dominują fronty napływające z zachodu, w związku z czym przeważają wiatry zachodnie i południowo zachodnie. Urozmaicona rzeźba terenu wpływa na zróżnicowane warunki klimatu lokalnego. Głęboko wcięte rynny lodowcowe, doliny rzek o przebiegu równoleżnikowym są głównymi korytarzami przewietrzania, napływu mas powietrza. Dno doliny Cybiny, jest również okresowo miejscem zalegania mgieł oraz występowania zastoisk chłodnego powietrza. Dobrze nasłonecznione i przewietrzane są obszary wysoczyzny morenowej. Istnieją różnice w nasłonecznieniu wysokich zboczy rynien i dolin. Uprzywilejowane (korzystne) pod względem nasłonecznienia są zbocza o ekspozycji południowej i południowo- zachodniej, np. w Biskupicach. Na terenach o dużym zróżnicowaniu wysokościowym, w ciągu doby obserwuje się spływy powietrza wychłodzonego z powierzchni wyżej wyniesionych wysoczyzn w kierunku dna doliny Cybiny. Tereny zalesione charakteryzują się dobrymi warunkami termicznymi i wilgotnościowymi o mniejszych dobowych wahaniach, nieco gorszych warunkach solarnych z uwagi na zacienienie. Są to tereny o powietrzu wzbogaconym w tlen, ozon, olejki eteryczne podnoszące komfort bioklimatyczny. Na podstawie badań monitoringowych jakości powietrza, prowadzonych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska i publikowanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska można stwierdzić, że w roku 2010 nie odnotowano przekroczeń standardów jakości powietrza. Wprawdzie na terenie województwa wielkopolskiego odnotowano również przekroczenia poziomów dopuszczalnych ozonu i w związku z tym do klasy C (najgorszej) zaliczono strefę wielkopolską, jednak miejsca gdzie odnotowano najwyższe przekroczenia znajdują się daleko poza terenem Biskupic. Wartości dopuszczalne dla SO2 i NOx i pyłu PM10 nie są w Wielkopolsce przekraczane. Strona Budowa geologiczna w rejonie wsi Biskupice jest charakterystyczna dla obszarów morenowych zlodowacenia wiślańskiego. Obszar gminy Pobiedziska leży w obrębie synklinorium szczecińsko – łódzko – miechowskiego, w jego mniejszej jednostce: synklinorium elewacji obornickiej. Strop mezozoiku na terenie gminy zalega na głębokości 10 – 40 m ppm. Na utworach piętra cechsztyńsko – mezozoicznego spoczywaj utwory kenozoiku – trzeciorzędu i czwartorzędu. Trzeciorzęd reprezentowany jest przez osady miocenu i pliocenu o zróżnicowanej miąższości ca 40 – 100m. Podłoże pod czwartorzędowe na obszarze gminy stanowi iły oraz piaski 10 Na terenie województwa wielkopolskiego wydzielono strefę wielkopolską i tam odnotowano przekroczenia dopuszczalnych poziomów ozonu oraz benzo(a)pirenu B(a)P i pyłu PM 10, które zaliczono do klasy C. Wystąpiły również przekroczenia pyłu PM 2,5, który mieści się w klasie B, jednak miejsca gdzie odnotowano najwyższe przekroczenia znajdują się poza terenem miejscowości Biskupice. Pełna ocena stanu czystości powietrza pod kątem ochrony zdrowia obejmuje następujące zanieczyszczenia: - dwutlenek azotu NO2, - dwutlenek siarki SO2, - benzen C6H6, - ołów Pb, - arsen As, - nikiel Ni, - kadm Cd, - benzo(a)piren B(a)P, - pył PM10, - pył PM2,5, - ozon O3, - tlenek węgla CO. Na podstawie badań przeprowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska dla poszczególnych zanieczyszczeń powietrza, uzyskanych w rocznej ocenie jakości powietrza w Wielkopolsce za rok 2010, na omawianym obszarze nie odnotowano przekroczeń standardów jakości powietrza. Kryteria ustanowione za względu na ochronę ludzi i ze względu na ochronę roślin stanowią dwie niezależne grupy kryteriów oceny. Biorąc pod uwagę kryteria ustanowione w celu ochrony zdrowia dla poziomów dopuszczalnych NO2, SO2, CO, C6H6, oraz poziomów docelowych As, Cd, Ni, Pb i O3 strefę wielkopolską zaliczono do klasy A, dla której stężenia zanieczyszczeń nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych i docelowych. Ze względu na przekroczenie dopuszczalnych poziomów pyłu PM10 oraz BaP strefę wielkopolską zaliczono do klasy C, dla której stężenia zanieczyszczeń przekraczają poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne i poziomy docelowe. Natomiast w przypadku pyłu PM2,5 strefa ta została zaliczona do klasy B, dla której stężenia zanieczyszczeń przekraczają poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji. Biorąc pod uwagę kryteria ustanowione w celu ochrony roślin dla ozonu strefie wielkopolskiej przypisano klasę C, natomiast dla dwutlenku siarki i tlenków azotu strefę wielkopolską zaliczono do klasy A. Raport jednak zwraca uwagę, że powyższe przekroczenia mogą się wiązać z lokalnymi zanieczyszczeniami o niewielkim zasięgu. Można więc powiedzieć, że stan jakości powietrza w Biskupicach jest dobry. mioceńskie. Znaczna część obszaru gminy pokrywa się z zasięgiem 144 - Głównego Zbiornika Wód Podziemnych o nazwie Wielkopolska Dolina Kopalna. Jest to duży zbiornik typu porowego o całkowitej powierzchni 4000 km2 i szacunkowych zasobach dyspozycyjnych 480,0 tys. m3/d. Granica zasięgu doliny na obszarze Gminy Pobiedziska przebiega po linii Kocanowo – Główna – Jerzyn – Kowalskie. Tereny znajdujące się na północ od wspomnianych miejscowości nie są objęte zasięgiem zbiornika. Użytkowane wody podziemne znajdują się na głębokości 40-70 m w utworach czwartorzędowych zbudowanych głównie z piasków i żwirów. Miąższość warstwy wodonośnej wynosi 15-25 m. Wody występują przeważnie pod ciśnieniem około 500 kPa. Poziom użytkowy wód podziemnych jest głównym źródłem zaopatrzenia Wielkopolski w wodę podziemną. Wydajność studni mieści się przeważnie w przedziale 70 - 120 m3/h. Wyższe wartości spotykane są w rejonie Biskupice – Promienko, gdzie wydajność studni dochodzi do 170 m3/h. Drugi poziom wód podziemnych spotykany jest na głębokości 80 100 m. W kierunku zachodnim następuje wzrost głębokości zwierciadła wody. Użytkowe poziomy wodonośne czwarto- i trzeciorzędowe nie mają ze sobą kontaktu. W Biskupicach funkcjonują dwa ujęcia wód: Zakładu Komunalnego Pobiedziska w Biskupicach (zaopatruje Biskupice, Jerzykowo, część wsi Bugaj, Borowy Młyn, Gorzkie Pole, Kołata, Kołatka, część wsi Kowalskie, Promienko), czwartorzęd (poziom WDK) i MPK Poznań w Biskupicach, czwartorzęd (poziom WDK), Od roku 2007 na obszarze województwa wielkopolskiego badania chemizmu wód podziemnych w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego prowadzone są przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu prowadzi monitoring wyłącznie na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (wyniki badań omówiono w rozdziale dotyczącym jakości wód na obszarach OSN). Badania monitoringowe są prowadzone w punktach pomiarowych (studnie wiercone, piezometry) spełniających wymagania Ramowej Dyrektywy Wodnej. W skład nowej sieci wchodzi część punktów dotychczas funkcjonujących w ramach monitoringu, nowe punkty wybrane spośród istniejących otworów hydrogeologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem czynnych ujęć wody pitnej) oraz w niewielkim stopniu nowo wykonane punkty pomiarowe. Ocena jakości wód została wykonana w oparciu o Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Strona Podczas klasyfikacji jakości wody w punkcie wykorzystano następujące elementy fizykochemiczne: odczyn, temperatura, przewodność elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny, jon amonowy, antymon, arsen, azotany, azotyny, bor, bar, beryl, chlorki, chrom, tal, tytan, uran, wanad, wapń, wodorowęglany, żelazo, cyjanki, cyna, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, kobalt, magnez, molibden, mangan, miedź, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro. 11 W 2009 roku badania jakości wód podziemnych prowadzone były w ramach monitoringu operacyjnego, którym zostały objęte jednolite części wód podziemnych zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu. Sieć obejmowała 71 punktów pomiarowych, z których w 33 ujmowano wody gruntowe, a w 38 − wody wgłębne; ujęcia te (za wyjątkiem dwóch) występowały w obrębie czwartorzędowego piętra wodonośnego. Kilka punktów pomiarowych położonych było w JCWPd niezagrożonych nieosiągnięciem dobrego stanu, tj. w JCWPd nr 36 (4 punkty) i JCWPd nr 42 (3 punkty). Wynikało to z wątpliwości odnośnie aktualnego stanu wód. Różnice w liczbie punktów monitoringu w latach 2008 i 2009 były spowodowane przyczynami technicznymi oraz oceną stanu wód przeprowadzoną w roku 2008. Klasy jakości wód podziemnych w punktach po uwzględnieniu oceny pochodzenia wskaźników fizykochemicznych przedstawiały się następująco: wód o bardzo dobrej jakości nie oznaczono, wody dobrej jakości występowały na 7 stanowiskach, zadowalającą jakość wód stwierdzono na 48 stanowiskach, a niezadowalającą na 11 stanowiskach. W 5 otworach badania wykazały złą jakość wód. Najczęściej przekraczane − w klasie IV i V − były wartości dopuszczalne jonu amonowego, cynku, potasu, siarczanów i żelaza. Strona Teren Biskupic znajduje się w obszarze zlewni prawobrzeżnego dopływu Warty: rzeki Cybiny. Rzeki te wraz ze swoimi dopływami oraz jeziorami tworzą sieć hydrologiczną. Cybina jest rzeką III rzędu. Wpada ona do Warty w km 240. Całkowita zlewnia cieku wynosi 195,5 km2. Źródła rzeki zlokalizowane są na pograniczu gmin Kostrzyn i Nekla, w miejscowościach Siedleczek i Nekielka. Całkowita długość cieku wynosi 41,6 km. Cybina przepływa przez trzy gminy: Kostrzyn, Pobiedziska, Swarzędz oraz miasto Poznań. Gmina Pobiedziska obejmuje odcinek pomiędzy 18 a 27 km biegu rzeki. Zlewnię rzeki Cybiny można uznać za typowo rolniczą – aż 77 % zajmują grunty orne. Kolejne pod względem zajmowanej powierzchni są lasy – przypada na nie 17 % obszaru zlewni. Zabudowania i wody zajmują odpowiednio 4 % i 2 %. Średni spadek podłużny zlewni wynosi 0,23 ‰. Gleby występujące na opisywanym obszarze można zaliczyć do średnio przepuszczalnych. Występują tu torfy, mułki oraz w niewielkim stopniu piaski. Cybina płynie w dolinie wyraźnie wciętej w wysoczyznę, której szerokość mieści się w granicach 200-500 m. Zlokalizowane są tu stawy rybne (głównie w okolicach Promna) oraz jezioro Góra. W dolinie poniżej jeziora dominują podmokłe użytki zielone, rozległe szuwary trzciny i mozgi oraz lasy olszowe przez co dolina ma charakter naturalny. Licznie występują tu rozlewiska i doły potorfowe porośnięte roślinnością wodną. Powyżej jeziora Góra rzeka została umocniona kiszką faszynową. Na tym odcinku rzeki rozlewiska i doły potorfowe są nieliczne. Cybina charakteryzuje się deszczowo-śnieżnym typem zasilania, umiarkowanym reżimem z wiosennym wezbraniem. Wahania stanów wody w rzece są niewielkie i uzależnione głównie od rozkładu i wielkości opadów atmosferycznych. Deszczowo śnieżny reżim rzeki, przy niskich opadach charakterystycznych dla tego regionu kraju powoduje małą zasobność zlewni w wodę. Dodatkowo niekorzystną sytuację pogłębiają: duże parowanie oraz warunki infiltracyjne podłoża. Dolina Cybiny znajduje się na liście obszarów proponowanych do objęcia ochroną w ramach sieci Natura 2000. Obszar doliny Cybiny należy do niezwykle cennych z przyrodniczego punktu widzenia. Decyduje o tym duża różnorodność i mozaikowe rozmieszczenie siedlisk, co sprzyja dużemu bogactwu gatunkowemu roślin i zwierząt oraz ich zbiorowisk. Spośród siedlisk wymienionych w Załączniku I 12 Pokrywa glebowa została opisana na podstawie mapy glebowo-rolniczej w skali 1:100 000 opracowanej przez IUNG w Puławach. Większość gleb gminy jest zbudowana z piasków luźnych i słabogliniastych. Na nich w większości nasadzono lasy. Z kolei piaski naglinowe występują w rejonie Kowalskie – Jerzyn oraz Jankowo – Góra – Kociałkowa Góra. Są to najżyźniejsze gleby tego terenu. Ich plamiste rozmieszczenie jest konsekwencją działania lodowca. Większa zwarta powierzchnia gleb gliniastych należących do 2, 4 i 5 kompleksu występuje w północnej części gminy. W obrębie Biskupic występują kompleksy glebowe żytni dobry i słaby. Gleby organiczne występują na terenie gminy w dolinach smużnych oraz rynnach rzek. Również w rynnie rzeki Cybiny. Są to gleby murszowo-torfowe. 13 Strona do Dyrektywy Siedliskowej UE na obszarze tym występuje aż 12, z czego przynajmniej 4 należy do bardzo dobrze wykształconych. Zajmują one dość duże powierzchnie i co bardzo charakterystyczne nie są to powierzchnie jednolite, lecz rozmieszczone mozaikowo, wykazujące dużą zmienność w poszczególnych miejscach występowania wzdłuż doliny. Najlepiej wykształcone siedliska to: starorzecza i inne naturalne, eutroficzne zbiorniki wodne, niżowe i górskie łąki użytkowane ekstensywnie, lasy łęgowe i nadrzeczne zarośla wierzbowe, łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe. Z Załącznika II Dyrektywy siedliskowej stwierdzono występowanie 2 gatunków ssaków (bóbr i wydra), jednego gatunku ryby (różanka) oraz dwu gatunków płazów - kumak nizinny i traszka grzebieniasta. Kumak znajduje tu szczególnie dogodne warunki występowania, tworząc liczną populację. Oprócz gatunków wymienionych w dyrektywach ptasiej i siedliskowej w dolinie Cybiny występuje wiele gatunków prawnie chronionych w Polsce. Występuje tu 18 gatunków zwierząt chronionych oraz 9 gatunków roślin pod ochroną ścisłą i 12 pod ochroną częściową. Stwierdzono również występowanie wielu gatunków roślin i zwierząt a także zbiorowisk roślinnych zagrożonych w skali kraju i/lub regionu (Gołdyn i in. ). W dolinie stwierdzono występowanie bardzo dużej różnorodności ptaków, wśród których aż 31 wymienionych jest w Załączniku I do Dyrektywy Ptasiej. Dziesięć z nich występuje licznie na terenie doliny, tworząc stabilne populacje (trzcinniczek, perkoz dwuczuby, brzegówka, kokoszka, brzęczka, perkozek, głowienka, bączek, błotniak stawowy i wodnik).Wśród ptaków, oprócz 12 wymienionych na liście UE stwierdzono występowanie 109 dalszych gatunków, z których 105 podlega ochronie ścisłej i częściowej. Zbliżony do liniowego kształt obszaru oraz sąsiedztwo innych terenów chronionych sprawia, że pełni on ważną rolę korytarza ekologicznego, umożliwiającego migrację zwierząt i roślin, zapewniając ciągłość ich występowania i możliwość wymiany puli genowej. Położenie doliny Cybiny w sąsiedztwie aglomeracji poznańskiej niesie za sobą wiele zagrożeń, do których należy przede wszystkim presja na zabudowę domami mieszkalnymi i rekreacyjnymi terenów sąsiadujących z doliną, a ostatnio również skarp doliny w miejscach najciekawszych widokowo. Obserwuje się też wzmożony ruch turystyczny w dolinie i jej sąsiedztwie - pojazdów terenowych (dwu i czterokołowych). Poważnym zagrożeniem środowiska przyrodniczego doliny jest intensyfikacja rolnictwa. W trakcie badań w 2004 r. stwierdzono wywożenie gnojowicy na tereny położone w dnie doliny w okolicy Uzarzewa. Obecnie zagrożenie to ustało, w związku z zamianą hodowli krów w miejscowym gospodarstwie z bezściółkowej na ściółkową. Zagrożeniem nadal są jednak niewielkie, lecz bezściółkowe fermy tuczu trzody chlewnej, rozmieszczone w kilku wioskach sąsiadujących z doliną. Poważnym zagrożeniem otwartych zbiorowisk roślinnych w dolinie było wyłączanie spod koszenia i wypasu łąk i pastwisk na znacznym obszarze. Po 2004 r. sytuacja uległa ustabilizowaniu, a nawet pewnej poprawie, w związku z dopłatami uzyskiwanymi przez rolników za rolnicze użytkowanie tych terenów. Poważny eutrofizujący wpływ na naturalne zbiorniki wodne i samą rzeką Cybinę wywiera intensywna hodowla ryb w dużych kompleksach stawowych. Spuszczana każdego roku woda wynosi ze stawów duże ilości związków biogennych oraz materii organicznej, powodując odkładanie się żyznych osadów dennych. Powoduje to utrzymywanie się długotrwałych zakwitów wody, w tym wywoływanych przez sinice, które wskutek rozpraszania światła i wydzielania toksyn zmniejszają różnorodność fauny i flory tych akwenów. Jako zagrożenie może być także traktowana chęć inwestowania w zaplecze rekreacyjne dla mieszkańców Poznania na niektórych odcinkach doliny Cybiny (okolice Uzarzewa, Góry). Na terenie doliny Cybiny w obrębie obszaru Natura 2000 do tej pory nie utworzono żadnych obszarów ochronnych. Teren ten styka się jednak od wschodu z obszarem chronionego krajobrazu obejmującym Strona Wieś Biskupice fragmentem obejmuje i sąsiaduje z położonym na wschód od niej Parkiem Krajobrazowym Promno (projektowany obszar Natura 2000 - Ostoja koło Promna), utworzonym w roku 1993 przez Wojewodę Poznańskiego. Jest to najmniejszy park krajobrazowy województwa wielkopolskiego. Powierzchnia parku wynosi 2077 ha w tym: · na terenie gminy Pobiedziska 1823 ha · na terenie gminy Kostrzyn 254 ha Wokół parku wyznaczono otulinę o powierzchni 3760 ha, zabezpieczającą park przed szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznych. Park został utworzony ze względu na ochronę polodowcowego krajobrazu morenowego porośniętego lasami o dużych wartościach przyrodniczych, krajobrazowych i naukowo – dydaktycznych. Lasy porastają bogato ukształtowany obszar polodowcowy na dziale wodnym pomiędzy Główną i Cybiną. Najwyższy punkt o wysokości 127 m n.p.m. stanowi bezimienne wzgórze w rejonie Nowej Górki – jedna z kulminacji pasma środkowopoznańskiej moreny czołowej. W znacznej części porastają go bory sosnowe i mieszane oraz lasy liściaste (pow. ok. 840 ha), o urozmaiconym drzewostanie, z bogatymi niższymi piętrami oraz osobliwościami przyrodniczymi. Profesor Uniwersytetu Poznańskiego Adam Wodziczko w 1935 r. nazwał je „Parkiem Natury Promno”. Na terenie ostoi stwierdzono 9 typów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, zajmujących około 32,3% powierzchni ostoi, niewielką populację gatunku rośliny z Załącznika II 14 źródłowy odcinek doliny w gminie Dekla (utworzony w 2005 r.), od północy z Parkiem Krajobrazowym Promno (nowy obszar Natura 2000 - "Ostoja koło Promna"), od zachodu z obszarem chronionego krajobrazu i użytkiem ekologicznym Olszak, utworzonym w obrębie doliny Cybiny w Poznaniu. W stosunkowo niewielkiej odległości w kierunku północno-zachodnim (ok. 5 km) położony jest też Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka, zaś od północnego wschodu łączy się z kompleksem lasów czerniejewskich, w których znajduje się opracowywany obszar Natura 2000 "Grądy w Czerniejewie". Poprzez dolinę rzeki Cybiny istnieje powiązanie ze strukturalnymi klinami zieleni miasta Poznania. W czerwcu 2011 r. laboratorium Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Poznaniu przebadało wody powierzchniowe z kąpielisk. Wyniki analiz wód powierzchniowych wykazały, że woda w jeziorach: Brzostek, Baba, Uli, Biezdruchowo, Dobre, Dębiniec, Jerzyńskie, Stęszewskie i "prawe" w Biskupicach odpowiada wymaganiom określonym w załączniku nr 1 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 08.04.2011 r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. z 2011 r. Nr 86, poz. 478).Natomiast woda w Zalewie Kowalskie, jeziorach: Tuczno i Wronczyńskim nie spełnia wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. W dniu 04.07.2011r. UMiG Pobiedziska otrzymał ze Związku Międzygminnego „Puszcza Zielonka" wyniki badan jezior, przeprowadzonych przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Poznaniu, na zlecenie Związku. Analiza wyników badań jeziora Wronczyńskiego wykazała, że nie spełnia ono wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach (podczas poboru próbek zlokalizowane zostały widoczne plamy olejów - ocena organoleptyczna). W związku z powyższym podjęto decyzję o ustawieniu tablic informacyjnych nad ww. jeziorem (zakaz kąpieli). W dniu 13.07.2011r. przeprowadzono w m. Wronczyn (przy brzegu j. Wronczyńskiego) wizję w terenie przy współudziale pracownika Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego, w celu wizualnego skontrolowania wody pod kątem występowania zanieczyszczeń. Podczas wizji nie stwierdzono obecności w jeziorze Wronczyńskim żadnych plam oleju, w związku z powyższym spełnia ono nałożone Rozporządzeniem Ministra Zdrowia wymagania. 15 Strona Dyrektywy Rady 92/43/EWG - Liparis loeselii lipiennika loesela oraz 4 gatunki zwierzat z tego załącznika: Ssaki: bóbr europejski, Płazy: kumak nizinny, traszka grzebieniasta, Bezkręgowce: zatoczek łamliwy. We florze stwierdzono poza tym kilkanaście gatunków cennych przyrodniczo: z Polskiej Czerwonej Listy, rzadkich i zagrożonych w regionie (turzyca bagienna, rosiczka długolistna, rosiczka okrągłolistna, kruszczyk błotny, goryczka wąskolistna, jaskier wielki, pływacz drobny, pływacz pośredni), a także objętych ochroną prawną. Do najcenniejszych obiektów przyrodniczych omawianego obszaru zaliczyć trzeba duże powierzchnie dobrze zachowanych lasów grądowych raz torfowisko przejściowe wokół jeziora Kazanie. Torfowisko to chroni populację, wielu rzadkich gatunków torfowiskowych oraz zatoczka łamliwego, a także fitocenozy łąk ramienicowych. Jest to obecnie najcenniejszy obiekt tego typu na terenie ostoi, gdyż w innych, na przykład nad jeziorem Dębiniec obserwuje się stałe ubożenie flory i zanikanie jej najcenniejszych elementów. Roślinność torfowisk nakredowych reprezentowana jest głównie przez fitocenozy zespołu Cladietum marisci obecne nad jeziorem Dębiniec i Drążynek. Inne zasługujące na uwagę siedliska to niewielkie powierzchniowo płaty łęgu źródliskowego. Teren ostoi położony niedaleko aglomeracji miejskiej Poznania i w bezpośrednim sąsiedztwie Pobiedzisk jest wykorzystywany rekreacyjnie, głównie jako miejsce turystyki weekendowej. Na obrzeżu ostoi usytuowane są osiedla letniskowe. W wyniku presji rekreacyjnej obserwuje się stałe ubożenie flory w rezerwacie Dębiniec, a fauna płoszona jest przez hałas (quady i motory). Na siedliska lasów liściastych - grądów i dąbrów wprowadzane były monokultury sosonowe, a także innych gatunków, obcych geograficznie. W ostatnim czasie notuje się także wkraczanie gatunków inwazyjnych - czeremchy amerykańskiej i niecierpka drobnokwiatowego. Do podstawowych zagrożeń siedlisk jeziornych należy zaliczyć eutrofizację i organiczne zanieczyszczenia wód powodujące w pierwszej kolejności eliminację gatunków dużych ramienic i ich zbiorowisk, a następnie zanurzonych roślin naczyniowych i ich zbiorowisk, szczególnie rzadkich i wykazujących optimum występowania w wodach o niskiej trofii. Prowadzi to do dominacji szuwaru i jednogatunkowych zbiorowisk roślin preferujących siedliska żyzne. Istotnym czynnikiem degradacji jezior i siedlisk zajmowanych przez roślinność wodną jest presja związana z rekreacją i nadmiernym wykorzystaniem kąpielisk (Jez. Dębiniec). Roślinność szuwarowa zagrożona jest głównie mechanicznym usuwaniem na skutek tworzenia dzikich plaż i kładek. W ten sposób strefa ochronna, barierowa, w postaci zwartego szuwaru zostaje przerwana, co intensyfikuje spływy ze zlewni. Na ustąpienie wielu rzadkich elementów flory wpłynęło także zaniechanie użytkowania i wtórna sukcesja roślinności leśnej. Na obszarze parku obowiązują następujące zakazy i nakazy istotne do zapewnienia ochrony terenów posiadających walory przyrodnicze, krajobrazowe przed ich zniszczeniami bądź utratą tych walorów. Zakazy: · wznoszenia obiektów i instalowania urządzeń powodujących ujemne oddziaływanie na środowisko i krajobraz, · prowadzenia przez teren Parku regionalnych linii przesyłowych, infrastruktury technicznej i szlaków komunikacyjnych, · wprowadzania zmian stosunków wodnych niekorzystnych dla środowiska, · dokonywania prac ziemnych naruszających w sposób trwały rzeźbę terenu, · eksploatacji surowców mineralnych z wyjątkiem potrzebnych dla zaspokojenia potrzeb lokalnych, · niszczenia obszarów zabagnionych i zatorfionych, Strona Klimat akustyczny na terenie Biskupic kształtują podstawowe typy źródeł hałasu: komunikacyjne – drogowe (głównie o dużym natężeniu ruchu dawna droga krajowa nr 5 – Poznań – Pobiedziska – Gniezno oraz drogi powiatowe nr 2435P, do Gruszczyna, nr 4347P, do Paczkowa, nr 2485P, do Promna i linii kolejowej); przemysłowe. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku reguluje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r, ogłoszone w Dz. U. Nr 120 poz.826 z 2007 r. Rozporządzenie nawiązuje do ustawodawstwa Unii Europejskiej. Wzrastające natężenie ruchu samochodowego, szczególnie na głównych trasach przyczynia się do dyskomfortu klimatu akustycznego terenów położonych w bliskim sąsiedztwie tych tras. Zmniejszenie emisji hałasu drogowego może być osiągane wieloma metodami m. in. poprzez budowę ekranów akustycznych, podejmowanie działań ograniczających prędkości dopuszczalne na określonym odcinku drogi, poprawienie płynności ruchu, ograniczeniu możliwości wjazdu pojazdów ciękich, „ciche nawierzchnie drogowe”, pasy zieleni izolacyjnej wielopiętrowej itp. Gmina Pobiedziska nie jest objęta monitoringiem szczególnych uciążliwości hałasów drogowych, przy drodze krajowej nr 5, prowadzonych zgodnie z programem i metodyką badań Inspekcji Ochrony Środowiska w Poznaniu, stąd trudno określić natężenia hałasu i jego przekroczenia. W Biskupicach największe natężenie ruchu pojazdów wynika z położenia przy drodze krajowej. Biorąc pod uwagę natężenie ruchu pojazdów podobne dla obu punktów, można ekstrapolować wyniki pomiarów akustycznych wykonane w miejscowości Bogucin i Kobylnica, przy tej samej drodze Poznań - Gniezno. W roku 2004 dla drogi nr 5 na terenie wsi Bogucin i Kobylnica wykonano pomiary hałasu – w Kobylnicy na wysokości szkoły oraz domu dziecka. Pomiary wykonano dla nocy i dnia, w odległości 10 i 20 m od krawędzi jezdni. Przy domu dziecka pierwszy pomiar wykonano bliżej krawędzi jezdni (w odległości 1 m). W Bogucinie równoważny poziom hałasu w odległości 10 m od krawędzi jezdni, dla pory dziennej wynosił 72,7 LAeqD dB, a dla nocy 69,5 LAeqD dB. Odpowiednio w odległości 20 - m 68,7 LAeqD dB oraz 65,5 LAeqD dB. W Kobylnicy za szkołą LAeqD w ciągu dnia wynosił 69,4 dB, a nocy 66,8 dB. Przy domu dziecka pomierzono hałas również w dzień i w nocy i tam wartości natężenia 16 · prowadzenia czynności powodujących wzmożenie procesów erozyjnych, · lokalizowania wysypisk odpadów, · likwidowania zadrzewień i zakrzewień , · używania sprzętów motorowodnych, · umieszczania tablic reklamowych i ogłoszeniowych. Nakazy: stosowania w budownictwie form architektonicznych harmonizujących z walorami krajobrazowymi okolic Parku, ograniczania lokalizowania budownictwa letniskowego i jego rozbudowy do zakresu ujętego w planie zagospodarowania przestrzennego Parku, prowadzenia niezbędnych linii energetycznych wysokiego napięcia poza obszarami leśnymi, objęcia ścisłą ochroną wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami, rekultywacji i zagospodarowania istniejących gruntów zdegradowanych, prowadzenia gospodarki leśnej zapewniającej ciągłość i trwałość lasu oraz zachowania właściwego dla tego regionu składu gatunkowego według „Ogólnych zasad zagospodarowania lasów wchodzących w skład parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu”, zakładania i uzupełniania istniejących zadrzewień wyłącznie gatunkami rodzimymi, prowadzenia gospodarki rolnej nie doprowadzającej do degradacji gleb i innych elementów środowiska, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ostrożność w stosowaniu środków chemicznych, wyznaczenia i wykonania prostych urządzeń ułatwiających krajoznawstwo. dźwięku były podobne. Przy czym rozporządzenie z dnia 14 czerwca 2007 o dopuszczalnych poziomach hałasu w środowisku dla terenów mieszkaniowo usługowych dopuszcza 60 dB w ciągu dnia i 50 dB w ciągu nocy. W 2008 r. pomiarów hałasu w rejonie Biskupic WIOŚ nie publikował. W związku z realizacją obowiązków wynikających z ustawy Prawo ochrony środowiska, na zlecenie PKP Polskich Linii kolejowych S.A. zostały wykonane pomiary hałasu kolejowego w otoczeniu linii kolejowych magistralnych i pierwszorzędowych na terenie województwa. W roku 2008 badaniami objęto między innymi otoczenie linii kolejowej nr 353 Poznań Wschód – Skandawa – 10 punktów pomiarowych. W Bogucinie również wykonano pomiar na granicy z zabudową mieszkaniową jednorodzinną. W porze nocnej stwierdzono tam przekroczenia dopuszczalnej normy 45 dB, o 10,3 dB, a w porze dziennej dopuszczalną normę 55 dB przekroczono o 2,7 dB. Strona Na terenie wsi Biskupice działają zakłady takie jak Modertrans Sp z o.o., PLASTIVAN Sp z o.o., Stacja benzynowa Bis-Bel, warsztat wulkanizacyjny, warsztaty mechaniczne, warsztaty elektromechaniczne, tartak i suszarnie drewna, piekarnia, sklepy i inne. Działalność żadnego z nich nie powoduje przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu na terenach podlegających ochronie akustycznej. Ponadto część w powyższych zakładów uchwałą nr XXX/319/2013 z dnia 28 lutego 2013 r. zostało wyłączonych z granic opracowania planu. W 2007 roku dla zakładu Modertrans położonego w centrum wsi, na terenie przewidzianym pod zabudowę usługową, sporządzono raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Przedsięwzięcie polegało na rozbudowie zakładu prowadzącego remonty autobusów. Z opracowania wynika, że zakład pomimo, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska znajdował się na liście przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i przed rozbudową winien był uzyskać decyzję o uwarunkowaniach środowiskowych, nie będzie uciążliwy dla środowiska. Po rozbudowie zakład będzie prowadził naprawy główne i powypadkowe pojazdów szynowych i autobusów. Ponadto będzie wykonywał konserwację podwozi autobusów oraz stację diagnostyczną pojazdów, naprawę montaż i produkcję podzespołów do naprawianych pojazdów, naprawę silników elektrycznych i aparatury elektrycznej, obróbkę mechaniczną, spawanie, obróbkę strumieniowo ścierną, mycie podzespołów, malowanie w kabinie lakierniczej. Przedsięwzięcie jest źródłem ścieków technologicznych, deszczowych, odpadów oraz źródłem emisji zanieczyszczeń do powietrza, w tym lotnych związków organicznych. Na zakład zostały nałożone warunki, które musi spełnić przed oddaniem rozbudowanej firmy do użytku. Między innymi zakład zastosuje adsorber z węglem aktywnym o sprawności co najmniej 80%. Musi również zwiększyć izolacyjność akustyczną budynków i zbudować ekrany akustyczne (pełne ogrodzenie) na granicy z zabudową mieszkaniową. Szacunki ilościowe i obliczenia matematyczne pozwoliły wykazać, że uciążliwości powodowane pracą zakładu Modertrans nie przekroczą terenu, do którego zakład posiada tytuł prawny. Zakład, przed rozpoczęciem użytkowania winien uzyskać wszystkie stosowne pozwolenia emisyjne. Stacja benzynowa Bis-Bel, kilka lat temu również podlegała rozbudowie oraz postępowaniu raportowemu. Wyniknęło z niego, że rozbudowana i uporządkowana działalność stacji nie będzie niekorzystnie oddziaływać na tereny chronione akustycznie ani na gospodarkę wodno-ściekową, gdyż posiada urządzenia oczyszczające wody opadowe przed ich wprowadzeniem do środowiska, na podstawie pozwolenia wodnoprawnego. Plastivan Polska jest 17 Z przedstawionych wyników pomiarów wynika, że wartości dopuszczalnego długookresowego średniego poziomu dźwięku są przekraczane nawet w odległości 20 m poza terenem pasa drogowego. Należy przy tym zauważyć, że w sąsiedztwie drogi ochronie akustycznej podlega jedynie niewielki kilkuset metrowy odcinek z zabudową mieszkaniowo -usługową. Pozostałe tereny są obecnie i mają zostać zagospodarowane jako lasy oraz obiekty produkcyjne, składy i magazyny. Pewne uciążliwości stwarza również linia kolejowa, jednak natężenie ruchu pociągów nie jest wielkie. oddziałem belgijskiej firmy, która zajmuje się produkcją i dystrybucją profili budowlanych i wykończeniowych z PVC do rozmaitych zastosowań. Z informacji uzyskanych od mieszkańców Biskupic wynika, że zakład nie stwarza uciążliwości dla środowiska przyrodniczego. Powierzchnia ziemi w Biskupicach jest chroniona przed odpadami, ponieważ na terenie gminy gospodarka odpadami komunalnymi została uregulowana zgodnie z uchwałą nr XL/491/06 Rady Miejskiej Gminy Pobiedziska z dnia 26 października 2006r. w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Pobiedziska. Biskupice posiadają dwa obiekty zabytkowe. Zabytki podlegające ochronie zaliczane są do następujących kategorii: Zabytków, – spodziewane w obrębie obszarów eksploracji archeologicznej, inne zasługujące na ochronę. Pierwsza grupa obejmuje obiekty kubaturowe, zespoły dworsko-parkowe, pałacowo-dworskie oraz parki. Do zabytków kultury zostały w Biskupicach zaliczone i wpisane do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków budynki dom, ul. Główna 10, murowany, 2 połowa XIX w. dom, ul. Główna 22, murowany, 2 połowa XIX w. Strona Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego porządkuje zagospodarowanie przestrzenne na terenie obrębu Biskupice. Umożliwia zagospodarowanie i zabudowanie na określonych zasadach niezainwestowanych terenów położonych w środku wsi. Otoczenie miejscowości, zwłaszcza jego obszary chronione, jest wrażliwe na niekorzystny wpływ nieporządkowanego zagospodarowania. Wydawanie nowych warunków zabudowy, na podstawie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, mogłoby skutkować powiększaniem terenów usługowych i przemysłowych o niekorzystnym oddziaływaniu na środowisko. Wprowadzenie ograniczeń w miejscowym planie pozwoli na taki rozwój zagospodarowania, który ochroni obszary Natura 2000 oraz sąsiadujące od zachodu tereny pól. Rozwój terenów mieszkaniowych i towarzyszących im usług pozwoli na zrównoważony rozwój tego terenu i pozwoli na zachowanie jego walorów oraz stworzy komfortowe warunki życia mieszkańców. Obecnie nasilającym się, a niekorzystnym dla przestrzeni przyrodniczej zjawiskiem jest rozpraszanie zabudowy oraz lokalizowanie jej w strefach przydolinnych i w dolinach. A zatem wobec faktu dużego nacisku społecznego na zabudowywanie wszystkich terenów (ze szczególnym uwzględnieniem obszarów atrakcyjnych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym), dość chaotycznego charakteru procedury wydawania decyzji o warunkach zabudowy oraz wprowadzania geodezyjnych podziałów na coraz to nowe tereny i lokalizowania na nich nowych budynków - w przypadku braku realizacji Planu istnieje realne zagrożenie degradacji tego terenu poprzez chaotyczne, bezplanowe i pozbawione zasad jego zabudowanie. Z takim zagospodarowaniem mogą się wiązać konsekwencje w postaci zanieczyszczenia wód gruntowych poprzez niewłaściwe odprowadzanie ścieków (np. nieszczelne szamba), lub wprowadzenie ogrzewania powodującego znaczną emisję szkodliwych substancji do atmosfery. 18 5.2. Potencjalne zmiany stanu środowiska przy braku realizacji projektu planu Istnieje również możliwość nieuporządkowanego rozwoju terenów usługowych, które mogą powodować nieprzewidywalne obecnie emisje zanieczyszczeń do środowiska 6. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM W wyniku uchwalenia projektowanego planu nie przewiduje się jego znaczącego oddziaływania na jakiekolwiek tereny, a zwłaszcza na tereny Doliny Cybiny i Ostoja koło Promna. Ich stan opisano w rozdziale charakteryzującym warunki przyrodnicze. Obszary pól i lasów w zachodniej i południowo-zachodniej części miejscowości nie są zdegradowane a w wyniku zmian w planie oraz działaniom gminy związanym z utrzymaniem czystości i porządku, można przewidywać zachowanie terenów w stanie dotychczasowym. Strona Częściowo w samych Biskupicach oraz w ich sąsiedztwie położone są dwa obszary chronione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Jest to Park Krajobrazowy Promno i jego otulina oraz na obszarze Natura 2000 PLH300038 „Dolina Cybiny”, ponadto obszar objęty planem graniczy z obszarem Natura 2000 PLH300030 „Ostoja koło Promna”. Odporność środowiska na tych terenach jest mała i dlatego objęto je ochroną, ze względu na ich wysoką wartość. Jako „odporność środowiska na degradację” najczęściej rozumie się zachowanie progowych wartości parametrów otoczenia systemu przyrodniczego po przekroczeniu których zachodzą nieodwracalne zmiany w środowisku. Spośród wszystkich elementów środowiska na degradację najbardziej narażone są: gleby, wody, biosfera oraz krajobraz. Hydrosfera jest komponentem o najmniejszej odporności na zmiany w tym rejonie. Ale jednocześnie jest to element środowiska geograficznego, który stosunkowo szybko regeneruje się po ustaniu uciążliwości. Ocena odporności hydrosfery polega na precyzyjnym określeniu odporności najbardziej wrażliwego na zmiany elementu (fazy) cyrkulacji wody (tzw. małego obiegu wody). Z przedstawionej w ekofizjografii analizy warunków geologiczno – geomorfologicznych wynika, że w rejonie Biskupic występują zmienne warunki decydujące o odporności na przekształcenia antropogenie wód podziemnych. Teren wysoczyzny, na którym już się znajduje i jest projektowana różnego rodzaju zabudowa jest położony głównie na utworach młodszych form związanych z działalnością lądolodu. Są to wysokie poziomy terasowe erozyjno – akumulacyjne, wykształcone w dolinie rynnowej Cybiny. W dnach rynien jeziornych, dolin cieków i zagłębień bezodpływowych zalegają utwory holoceńskie: namuły organiczne, torfy, piaski rzeczne i jeziorne. Użytkowane wody podziemne znajdują się na głębokości 40-70 m w utworach czwartorzędowych zbudowanych głównie z piasków i żwirów. Głębszy, drugi poziom wodonośny znajduje się na głębokości 80 - 100 m. W kierunku zachodnim następuje wzrost głębokości zwierciadła wody. Użytkowe poziomy wodonośne czwarto- i trzeciorzędowe nie mają ze sobą kontaktu. 19 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY Strona Potrzeby i cele ochrony obszarów Natura 2000 zostały omówione w rozdziale opisującym stan środowiska Biskupic, z uwzględnieniem obszarów chronionych. Teren ostoi położony niedaleko aglomeracji miejskiej Poznania i w bezpośrednim sąsiedztwie Pobiedzisk jest wykorzystywany rekreacyjnie, głównie jako miejsce turystyki weekendowej. Na obrzeżu ostoi usytuowane są osiedla letniskowe. W wyniku presji rekreacyjnej obserwuje się stałe ubożenie flory w rezerwacie Dębiniec, a fauna płoszona jest przez hałas (quady i motory). Na siedliska lasów liściastych - grądów i dąbrów wprowadzane były monokultury sosnowe, a także innych gatunków, obcych geograficznie. W ostatnim czasie notuje się także wkraczanie gatunków inwazyjnych - czeremchy amerykańskiej i niecierpka drobnokwiatowego. Do podstawowych zagrożeń siedlisk jeziornych należy zaliczyć eutrofizację i organiczne zanieczyszczenia wód powodujące w pierwszej kolejności eliminację gatunków dużych ramienic i ich zbiorowisk, a następnie zanurzonych roślin naczyniowych i ich zbiorowisk, szczególnie rzadkich i wykazujących optimum występowania w wodach o niskiej trofii. Prowadzi to do dominacji szuwaru i jednogatunkowych zbiorowisk roślin preferujących siedliska żyzne. Istotnym czynnikiem degradacji jezior i siedlisk zajmowanych przez roślinność wodną jest presja związana z rekreacją i nadmiernym wykorzystaniem kąpielisk (Jez. Dębiniec). Roślinność szuwarowa zagrożona jest głównie mechanicznym usuwaniem na skutek tworzenia dzikich plaż i kładek. W ten sposób strefa ochronna, barierowa, w postaci zwartego szuwaru zostaje przerwana, co intensyfikuje spływy ze zlewni. 20 Dbałość o istnienie dotychczasowej równowagi wymaga zachowania i utrwalania dotychczasowego obiegu wody w czasie i przestrzeni oraz zwiększania zasobów wodnych. - odporność hydrosfery - w skali gminnej zróżnicowana budową hydrogeologiczną – należy w kolejnych etapach planowania przestrzennego zwiększać zarówno metodami techniczno – konserwatorskimi w tym zarówno przez systemową gospodarkę wodną, jak i planistycznymi. Natomiast zakrzaczenia na glebach suchogruntowych piaszczystych znalazły się w pierwszym stopniu odporności, podobnie jak bór suchy, czy bor świeży. Na omawianym terenie brak jest zwartych kompleksów leśnych, które z uwagi na dużą bioróżnorodność i reprezentowanie najwyższego stadium klimaksowego rozwoju szaty roślinnej uważane są za formy najbardziej odporne. Z załącznika graficznego Ekofizjografii podstawowej Gminy Pobiedziska wynika, że tereny chronione odznaczają się ogólnie słabą odpornością. Jak podaje autor opracowania ekofizjograficznego: odporność na te zmiany – to odporność na nacisk społeczny na zabudowywanie wszystkich terenów, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów atrakcyjnych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym. Plan ma charakter porządkujący istniejące i przyszłe procesy zagospodarowania terenu. Na części obszaru funkcjonuje już zabudowa mieszkaniowa - Plan utrzymuje taką funkcję tych terenów przy jednoczesnej rewitalizacji urbanistycznej i architektonicznej terenów najbardziej zdegradowanych (powiększenie powierzchni działek, poprawa układu komunikacyjnego, likwidacja samowoli zagrażających budynkom legalnym itp.). Obecnie nasilającym się, a niekorzystnym dla przestrzeni przyrodniczej zjawiskiem jest rozpraszanie zabudowy oraz lokalizowanie jej w strefach przydolinnych i w dolinach. A zatem wobec faktu dużego nacisku społecznego na zabudowywanie wszystkich terenów (ze szczególnym uwzględnieniem obszarów atrakcyjnych pod względem przyrodniczym i krajobrazowym), dość chaotycznego charakteru procedury wydawania decyzji o warunkach zabudowy oraz wprowadzania geodezyjnych podziałów na coraz to nowe tereny i lokalizowania na nich budynków mieszkalnych i usługowych - w przypadku braku realizacji Planu istnieje realne zagrożenie degradacji tego terenu poprzez chaotyczne, bezplanowe i pozbawione zasad jego zabudowanie. Strona Położenie doliny Cybiny w sąsiedztwie aglomeracji poznańskiej niesie za sobą wiele zagrożeń, do których należy przede wszystkim presja na zabudowę domami mieszkalnymi i rekreacyjnymi terenów sąsiadujących z doliną, a ostatnio również skarp doliny w miejscach najciekawszych widokowo. Obserwuje się też wzmożony ruch turystyczny w dolinie i jej sąsiedztwie - pojazdów terenowych (dwu i czterokołowych). Poważnym zagrożeniem środowiska przyrodniczego doliny jest intensyfikacja rolnictwa. W trakcie badań w 2004 r. stwierdzono wywożenie gnojowicy na tereny położone w dnie doliny w okolicy Uzarzewa. Obecnie zagrożenie to ustało, w związku z zamianą hodowli krów w miejscowym gospodarstwie z bezściółkowej na ściółkową. Zagrożeniem nadal są jednak niewielkie, lecz bezściółkowe fermy tuczu trzody chlewnej, rozmieszczone w kilku wioskach sąsiadujących z doliną. Poważnym zagrożeniem otwartych zbiorowisk roślinnych w dolinie było wyłączanie spod koszenia i wypasu łąk i pastwisk na znacznym obszarze. Po 2004 r. sytuacja uległa ustabilizowaniu, a nawet 21 Na ustąpienie wielu rzadkich elementów flory wpłynęło także zaniechanie użytkowania i wtórna sukcesja roślinności leśnej. Na obszarze parku obowiązują następujące zakazy i nakazy istotne do zapewnienia ochrony terenów posiadających walory przyrodnicze, krajobrazowe przed ich zniszczeniami bądź utratą tych walorów. Zakazy: · wznoszenia obiektów i instalowania urządzeń powodujących ujemne oddziaływanie na środowisko i krajobraz, · prowadzenia przez teren Parku regionalnych linii przesyłowych, infrastruktury technicznej i szlaków komunikacyjnych, · wprowadzania zmian stosunków wodnych niekorzystnych dla środowiska, · dokonywania prac ziemnych naruszających w sposób trwały rzeźbę terenu, · eksploatacji surowców mineralnych z wyjątkiem potrzebnych dla zaspokojenia potrzeb lokalnych, · niszczenia obszarów zabagnionych i zatorfionych, · prowadzenia czynności powodujących wzmożenie procesów erozyjnych, · lokalizowania wysypisk odpadów, · likwidowania zadrzewień i zakrzewień , · używania sprzętów motorowodnych, · umieszczania tablic reklamowych i ogłoszeniowych. Nakazy: stosowania w budownictwie form architektonicznych harmonizujących z walorami krajobrazowymi okolic Parku, ograniczania lokalizowania budownictwa letniskowego i jego rozbudowy do zakresu ujętego w planie zagospodarowania przestrzennego Parku, prowadzenia niezbędnych linii energetycznych wysokiego napięcia poza obszarami leśnymi, objęcia ścisłą ochroną wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami, rekultywacji i zagospodarowania istniejących gruntów zdegradowanych, prowadzenia gospodarki leśnej zapewniającej ciągłość i trwałość lasu oraz zachowania właściwego dla tego regionu składu gatunkowego według „Ogólnych zasad zagospodarowania lasów wchodzących w skład parków krajobrazowych i obszarów chronionego krajobrazu”, zakładania i uzupełniania istniejących zadrzewień wyłącznie gatunkami rodzimymi, prowadzenia gospodarki rolnej nie doprowadzającej do degradacji gleb i innych elementów środowiska, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ostrożność w stosowaniu środków chemicznych, wyznaczenia i wykonania prostych urządzeń ułatwiających krajoznawstwo. 22 Strona pewnej poprawie, w związku z dopłatami uzyskiwanymi przez rolników za rolnicze użytkowanie tych terenów. Poważny eutrofizujący wpływ na naturalne zbiorniki wodne i samą rzeką Cybinę wywiera intensywna hodowla ryb w dużych kompleksach stawowych. Spuszczana każdego roku woda wynosi ze stawów duże ilości związków biogennych oraz materii organicznej, powodując odkładanie się żyznych osadów dennych. Powoduje to utrzymywanie się długotrwałych zakwitów wody, w tym wywoływanych przez sinice, które wskutek rozpraszania światła i wydzielania toksyn zmniejszają różnorodność fauny i flory tych akwenów. Jako zagrożenie może być także traktowana chęć inwestowania w zaplecze rekreacyjne dla mieszkańców Poznania na niektórych odcinkach doliny Cybiny (okolice Uzarzewa, Góry). Projekt planu dla terenu znajdującego się w obrębie Parku Krajobrazowego Promno ustala przeznaczenie terenów jako las, a przy tym zakazuje realizacji nowych budynków oraz reklam, zachowanie dotychczasowego użytkowania terenów i nakazuje prowadzenie gospodarki leśnej zgodnie z planem urządzenia lasów. Natomiast w granicach otuliny Parku Krajobrazowego Promno projekt miejscowego planu ustala następujące przeznaczenie terenu: tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (MN); tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy usługowej (MN/U); tereny zabudowy usługowej (U); tereny rolnicze (R); tereny lasów (ZL); tereny zieleni (Z); tereny wód powierzchniowych (WS); tereny infrastruktury energetycznej (E); tereny komunikacji czyli drogi powiatowej, gminnych dróg publicznych, ciągów pieszo-jezdnych i tereny dróg wewnętrznych. Aby możliwe było zaakceptowanie takiego przeznaczenia terenów należy ocenić, czy mogą one znacząco negatywnie oddziaływać na przedmiot ochrony obszaru NATURA 2000. Przedmiot i cele ochrony dotyczące Parku Krajobrazowego Promno oraz funkcji jego otuliny zostały opisane powyżej. Najbliżej terenu objętego planem miejscowym są położone murawy kserotermiczne (odległość ok. 300 m.) Tereny lasów wyznaczone w miejscowym planie, znajdujące się w obrębie parku całkowicie zabezpieczają walory i potrzeby obszaru NATURA 2000. Taki zapis jest korzystny i służący dalszemu istnieniu obszaru cennego przyrodniczo. Zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczące otuliny Parku nie naruszają ustaleń prawnych wynikających z rozporządzeń Wojewody Wielkopolskiego dotyczących utworzenia Parku Krajobrazowego Promno i jego otuliny (Dz. Urz. Woj. Poznańskiego z 1993 r. Nr.13 poz. 150 ze zmianą) oraz ustanowienia planu ochrony parku (Dz. Urz. Woj. Wielkopolskiego z 2009 r. Nr.130 poz. 2138). Należy zaznaczyć, że zapisy takie wynikają z dotychczasowego sposobu zagospodarowania i są jego kontynuacją. Określone przy tym zostały warunki zagospodarowania wyznaczonych rodzajów terenów. I tak, na terenie gdzie dopuszczono usługi oraz na terenach rolnych nie pozwolono na lokalizowanie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (z wyjątkiem inwestycji celu publicznego). Określono bezpieczne warunki gospodarowania odpadami i ściekami bytowymi oraz wodami opadowymi i roztopowymi – budowa sieci kanalizacyjnych, obowiązek składowania odpadów zgodnie z ustaleniami regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie. Charakter zagospodarowania – ekstensywna zabudowa mieszkalna i usługowa, uwzględnienie terenów leśnych, zieleni, wód powierzchniowych, budowa niezbędnych ciągów komunikacyjnych powodują, że nie należy się spodziewać zagrożenia dla obszaru Natura 2000 i jego otuliny a tym bardziej znaczącego oddziaływania. Zwraca się uwagę, że Gmina Pobiedziska w przypadkach, w których może zaistnieć wątpliwość co do pojawienia się na terenie zainwestowania gatunków zwierząt lub roślin objętych ochroną winna, kierując się zasadą przezorności, skonsultować się z organem odpowiedzialnym za monitorowanie obszaru Natura 2000 i ewentualnie uzyskać wskazówki do dalszego postępowania zabezpieczającego gatunki chronione. W granicach obszaru Natura 2000 Dolina Cybiny projekt planu dotyczy przeznaczenia terenów pod teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (MN); tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy usługowej (MN/U); tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych (RM); tereny rolnicze (R); tereny lasów (ZL); tereny zieleni (Z); tereny wód powierzchniowych (WS); tereny komunikacji czyli gminnych, publicznych ciągów pieszojezdnych i tereny dróg wewnętrznych. Przeznaczenie to, zgodne jest z założeniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Są to tereny w większości już zainwestowane zajmujące niewielką powierzchnię jedynie przy północnej granicy obszaru Natura 2000. Jednym z istotnych zagrożeń dla tego obszaru jest zabudowa domami mieszkalnymi i rekreacyjnymi terenów sąsiadujących z doliną oraz intensyfikacja rolnictwa. Zakaz lokalizowania inwestycji mogących znacząco oddziaływać dotyczy również terenów zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych. Dzięki temu ewentualna skala inwestycji będzie niewielka i bezpieczna dla wartości przyrodniczych Doliny Cybiny. I w tym przypadku również określono bezpieczne warunki gospodarowania odpadami i ściekami bytowymi oraz wodami opadowymi i roztopowymi – budowa sieci kanalizacyjnych, obowiązek składowania odpadów zgodnie z ustaleniami regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie. Ekstensywny charakter zagospodarowania, sprowadzający się do kontynuowania dotychczasowych funkcji terenu, budowa jedynie niezbędnych ciągów pieszo jezdnych i dróg wewnętrznych powodują, że i tutaj nie należy się spodziewać zagrożenia dla obszaru Natura 2000, a tym bardziej oddziaływania znaczącego. Gmina Pobiedziska w przypadkach, w których może zaistnieć wątpliwość co do pojawienia się na terenie zainwestowania gatunków zwierząt lub roślin objętych ochroną winna, również w przypadku dotyczącym Doliny Cybiny, skonsultować się z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska w celu uzyskania wskazówek do dalszego postępowania zabezpieczającego gatunki chronione. Podsumowując można stwierdzić, że przedmiot ochrony oraz integralność obszaru NATURA 2000 Dolina Cybiny oraz Parku Krajobrazowego Promno, w wyniku realizacji zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie będą zagrożone znaczącym negatywnym oddziaływaniem. 8. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU, ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA PLANU Strona ● Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt -Bonn 1979 r, która nawołuje do ochrony i o ile jest to możliwe, i właściwe, odtworzenia tych siedlisk gatunku, które są ważne dla zapobieżenia groźbie jego zagłady, zapobiegania, usuwania, kompensowania lub minimalizowania, w zależności od potrzeb niekorzystnego oddziaływania lub przeszkód w głównym korytarzu ekologicznym (dolinie rzeki Cybiny i Ostoi koło Promna) poważnie utrudniających bądź uniemożliwiających wędrówkę gatunków. ● Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego - Ramsar 1971, która to mówi, że umawiające się Strony opracowują i realizują swoje plany w sposób sprzyjający utrzymaniu obszarów wodnobłotnych (tj. tereny bagien, błot i torfowisk lub zbiorniki wodne, tak naturalne jak i sztuczne, stałe i okresowe, 23 Analiza zapisów dotyczących środowiska przyrodniczo-kulturowego pozwala stwierdzić, że ustalenia projektu Planu są zgodne z przesłaniami dokumentów rangi ponadlokalnej i lokalnej takich jak: 24 Strona zamieszczonych w Spisie oraz w miarę możliwości racjonalnemu użytkowaniu innych obszarów wodno-błotnych znajdujących się na ich terytoriach i każdy bierze pod uwagę swoją odpowiedzialność międzynarodową za ochronę, utrzymanie oraz racjonalne użytkowanie zasobów wędrownego ptactwa. Ustalenia Planu nie zakłócają funkcjonowania najbliżej zlokalizowanych obszarów wodno-błotnych, a Plan chroni tego typu obszary. ● Europejska Konwencja Krajobrazowa-Florencja 2000, w myśl której krajobraz jest kluczowym elementem dobrobytu całości społeczeństwa i jednostek oraz że jego ochrona, a także gospodarka i planowanie niesie w sobie prawa i obowiązki dla każdego człowieka, a także, że jakość i różnorodność krajobrazów europejskich stanowi wspólny zasób oraz, że ważna jest współpraca na rzecz ich ochrony, gospodarki i planowania, stwierdzić należy, że Plan kształtowany jest głownie na wnioski społeczeństwa, a jego celem jest harmonizowanie nowych terenów zabudowanych (np. poprzez nakaz zharmonizowania i wzmocnienia bioróżnorodności krajobrazu). ● Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 – 2012, z perspektywą do roku 2016, w której podkreśla się fakt, że system planowania przestrzennego powinien w większym stopniu niż dotychczas odnosić się do lokalizacji obiektów mogących znacząco oddziaływać na środowisko, uwzględniania obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych, optymalizowania potrzeb transportowych, wykorzystywania odnawialnych źródeł energii i zachowania proporcji pomiędzy terenami zainwestowanymi i biologicznie czynnymi. Zapisy Planu są zgodne z zapisami dokumentu o randze krajowej w kwestiach ochrony przyrody i krajobrazu, ochrony lasów oraz dalszej poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego (ochrona przed hałasem, awariami przemysłowymi). ● Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych 2003, zaktualizowany obwieszczeniem Ministra Środowiska z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie ogłoszenia aktualizacji krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych (Dz. U. Nr 62, poz. 589), którego zapisy stanowią, że: budowę urządzeń służących do zaopatrzenia w wodę realizuje się jednocześnie z rozwiązaniem spraw gospodarki ściekowej, w szczególności przez budowę systemów kanalizacyjnych i oczyszczalni ścieków, w miejscach, gdzie budowa systemów kanalizacyjnych nie przyniosłaby korzyści dla środowiska lub powodowałaby nadmierne koszty, należy stosować systemy indywidualne, wprowadzający ścieki do wód lub do ziemi są obowiązani zapewnić ochronę wód przed zanieczyszczeniem, w szczególności poprzez budowę i eksploatację urządzeń służących tej ochronie. Projekt Planu stosuje się do powyższych zapisów zakładając budowę sieci kanalizacyjnej. ● Regionalny Program Operacyjny Województwa Wielkopolskiego na lata 2007 – 2013, który w kwestiach przyrodniczych za cel stawia: poprawę stanu, zachowanie bioróżnorodności oraz zapobieganie degradacji środowiska naturalnego, wspieranie kompleksowych projektów z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowanie bioróżnorodności, gdzie wspierane będą działania mające na celu zachowanie zagrożonych wyginięciem gatunków oraz różnorodności genetycznej roślin, zwierząt i grzybów oraz przywracania drożności korytarzy ekologicznych, aby umożliwić prawidłowe funkcjonowanie sieci NATURA 2000, a także kształtowanie postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska. Również te założenia mają odniesienie w zapisach Planu stawiających za cel ochronę walorów środowiska, w tym istniejących zadrzewień i terenów leśnych, a także utrzymanie różnorodności biologicznej, poprawa jakości wód, ochrona gleb. ● Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań – 2003 – która jest przełożeniem Konwencji o różnorodności biologicznej z 1002r (Rio de Janeiro). Plan zachowuje najcenniejsze fragmenty przyrody (dolinę rzeczną , las, łąki) i ich siedliska. 9. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE PROJEKTU M.P.Z.P., NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO Budowa geologiczna Nie przewiduje się oddziaływania na środowisko w zakresie geologii. Ujęcie wody w Biskupicach posiada strefę ochrony bezpośredniej, a ustalenia planu nie przewidują lokalizacji takich usług, lub przemysłu, a tym bardziej eksploatacji kopalin, co mogłoby mieć wpływ na środowisko geologiczne. Strona Wody powierzchniowe i podziemne Teren Biskupic, jak to opisano już powyżej, położony jest w zlewni Doliny Cybiny. Dolina, jest terenem o słabej odporności na zanieczyszczenia. Ponadto jako objęty ochroną wymaga zastosowania zasady daleko idącej przezorności podczas planowania nowego sposobu zagospodarowania przestrzennego. W związku z tym w projektowanym planie znajduje się wiele zapisów uwzględniających potrzebę ochrony wód powierzchniowych i podziemnych. Na terenach zabudowy mieszkaniowej, jednorodzinnej nakazuje się podłączenie wszystkich posesji do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Stosowanie zbiorników bezodpływowych, uznaje się za rozwiązanie tymczasowe. Wód opadowych nie należy odprowadzać poza granicę własnej działki. Wyznaczono również tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami tam normatyw dla powierzchni biologicznie czynnej wynosi 25 %-45 %. Określono przeznaczenie dla najbardziej problematycznych, już działających rodzajów usług Są to obszary najbardziej oddalone od chronionych obszarów i najbardziej odporne na przenikanie zanieczyszczeń. Przy czym i tutaj zapisy planu obligują inwestorów do właściwej gospodarki wodnościekowej. Pozostawienie dużych powierzchni infiltracyjnych pozwoli na zatrzymanie wód opadowych w zlewni jak najdłużej, co często uchroni cieki przed gwałtownymi wezbraniami. 25 Gleby i surowce kopalne W południowym sektorze miasta, w rezultacie procesu glebotwórczego, na piaskach wodno – lodowcowych, pyłach napływowych oraz glinach zwałowych, wytworzyły się gleby pseudobielicowe oraz zbliżone do gleb brunatnych, zachowanych w zespołach leśnych omawianego obszaru i jego szerszego sąsiedztwa. Nie stwierdza się występowania udokumentowanych surowców mineralnych z wyjątkiem torfów w Dolinie Cybiny, które podlegają ochronie, a plan nie przewiduje ich eksploatacji. Badania gleb prowadzone przez WIOŚ w Poznaniu w latach 2006 i 2007 przy trasach komunikacyjnych, nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r.w sprawie standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi (Dz.U.Nr 165, poz.1359). Na jakość gleb wpłynie wzmożony ruch komunikacyjny. Spaliny samochodowe wpływają na akumulację metali ciężkich w glebach. Poza tym negatywne oddziaływanie na gleby wykazuje stosowanie chemicznych metod odśnieżania dróg, co przyczynia się do zasolenia i zmiany odczynu gleb. Plan zagospodarowania przestrzennego wprowadza możliwość odprowadzania nieczyszczonych ścieków do gruntu, co jest zgodne z przepisami. Jednak z uwagi na małą ilość dni z opadem śnieżnym zanieczyszczenie nie powinno stanowić znaczącego problemu. Wody opadowe odprowadzane z powierzchni utwardzonych winny zostać oczyszczone, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Lokalizację i posadowienie poszczególnych obiektów należy ustalać po szczegółowym rozpoznaniu warunków gruntowo – wodnych, a realizacja zabudowy i zagospodarowania nie może naruszać istniejących stosunków wodnych. Na całym obszarze zasięgu planu nie przewiduje się również prowadzenia hodowli zwierząt, co również zapobiegnie przedostawaniu się ewentualnych zanieczyszczeń do wód podskórnych. Ponadto w celu ochrony wód powierzchniowych i podziemnych oraz utrzymania dotychczasowej równowagi, w planie umieszczono zapis zakazujący rozbudowy urządzeń melioracyjnych. Na terenach rolnych zakazana jest nawet budowa budynków mieszkalnych. Zbiorniki wodne, cieki, rowy melioracyjne winny pozostać w stanie istniejącym. Możliwe jest jedynie ich skanalizowanie oraz dopuszcza się lokalizację przejść dla pieszych oraz ścieżek rowerowych. W pasie wokół zbiorników wodnych utrzymuje się obecne użytkowanie zieleni. Dopuszcza się lokalizowanie pomostów i wykorzystanie zbiorników dla potrzeb rekreacji, co przy nadmiernej presji może grozić degradowaniem linii brzegowych. W wyniku realizacji ustaleń planu, w przyszłości w miejscowości Biskupice nastąpi wzrost liczby mieszkańców. W konsekwencji stopniowo będzie wzrastało zapotrzebowanie na wodę zdatną do picia i dla celów gospodarczych oraz zwiększy się ilość ścieków bytowych. Te procesy Gmina winna uwzględnić w planowaniu przyszłych inwestycji z zakresu ujęć wody, wodociągów i kanalizacji. Zgodnie z zapisami planu istnieje nakaz odprowadzenia ścieków bytowych do sieci kanalizacji sanitarnej, która może zostać rozbudowana. Gmina Pobiedziska jest zasobna w wody podziemne, a więc nie powinny wystąpić problemy w tym zakresie, również przy znacznie zwiększonym zapotrzebowaniu na wodę. Podsumowując można stwierdzić, że wody powierzchniowe i podziemne dzięki stosownym zapisom w planie będą właściwie chronione. Pozostawienie znacznych powierzchni infiltracyjnych pozwoli na zatrzymanie wody opadowej w zlewni nie dopuszczając do ich nazbyt szybkiego odprowadzenia. Podobnie, dzięki nakazowi zachowania istniejących zbiorników wodnych i cieków naturalnych oraz urządzeń melioracyjnych ustalony od lat stan wody w gruncie, również Doliny Cybiny, pozostanie bez zmian. Rozbudowa kanalizacji sanitarnej i deszczowej w sposób oczywisty wpłynie na jakość wód w analizowanym obszarze. Strona Krajobraz i rzeźba terenu Rzeźba terenu jest chroniona zapisami w planie. Teren opracowania charakteryzuje się krajobrazem jeszcze w dużej mierze otwartym (łąki, nieużytki, zakrzaczenia oraz fragmenty lasu w południowo zachodniej części terenu, dolina rzeczna, stawy w obniżeniach i rowy melioracyjne), a zabudowa skupiona jest wzdłuż usytuowanej na północy obszaru drogi krajowej i linii kolejowej. Miejscowość Biskupice rozbudowała się na południe od tych dróg. Od drogi krajowej prowadzą dwie drogi powiatowe, do Paczkowa i Promna. One również tworzą sieć, wokół której rozwija się zabudowa, zwłaszcza usługowa. Miejscowy plan zagospodarowania, nie dopuszczając jakiejkolwiek rozbudowy kubaturowej poza terenami wyznaczonymi, chroni krajobraz. 26 Przyroda- formy ochrony (w tym Natura 2000) i system przyrodniczy W bezpośrednim sąsiedztwie łąk w Dolinie Cybiny zaprojektowano teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniowo - usługową. Jest to teren już zagospodarowany, gdzie prowadzona jest działalność, polegająca na zakuwaniu węży hydraulicznych. Jest to działalność, która nie wpływa negatywnie na środowisko. Przewiduje się korzystne oddziaływanie na środowisko zmian wywołanych planem, poprzez realizację zieleni i uporządkowane formy architektoniczne nowych obiektów. Najbardziej widocznym oddziaływaniem przekształcającym środowisko jest ubytek powierzchni biologicznie czynnej poprzez wprowadzenie nowych terenów zabudowanych na terenach dotychczas otwartych (rolnych, nieużytkach). Oddziaływania widokowe będą skutkiem zarówno uzupełnienia stanu istniejącego jak i rozmieszczenia nowej zabudowy. Zachowanie walorów krajobrazowych zależeć będzie przede wszystkim od rodzaju zagospodarowania poszczególnych działek, szczególnie zaś od kształtowania obiektów budowlanych. Plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje wprowadzenie na opisywanym obszarze zieleni izolacyjnej, zachowanie skupisk zieleni, a także dbałość o ład przestrzenny przy tworzeniu nowych skupisk osadniczych przez np.: bardziej efektywne wykorzystanie terenów zainwestowanych, kształtowanie nowej zabudowy w nawiązaniu do lokalnej tradycji, w sposób harmonijny, z dbałością o wyraz przestrzenny całości obiektu oraz w nawiązaniu do wartościowych obiektów otoczenia. W celu ochrony walorów krajobrazowych obszaru wprowadzono ograniczenie intensywności i gabarytów zabudowy oraz realizację zieleni urządzonej. Strona Powietrze Przewidywane jest zwiększenie rozmiarów emisji zanieczyszczeń, wiążące się z funkcjonowaniem nowych terenów zabudowy (mieszkaniowej-jednorodzinnej oraz w mniejszym stopniu zagrodowej) zaopatrzonych w drogi dojazdowe, a tym samym i wzrostem natężenia ruchu samochodowego. Zatem stan czystości powietrza pogorszy się nieco w stosunku do stanu istniejącego, aczkolwiek w przypadku utrzymania standardów emisyjnych nie powinno dojść do przekroczenia dopuszczalnych norm, określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 47 poz. 281), co Plan egzekwuje ustaleniami typu: 27 Dobra materialne, zabytki Przyjmując za dobro materialne wszystkie środki, które mogą być wykorzystane, bezpośrednio lub pośrednio, do zaspokojenia potrzeb ludzkich wymienić należy tu głownie składowe aktualnego zagospodarowania terenu jakimi są m.in.: - tereny zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej jednorodzinnej; - tereny rolne (pola i łąki); - tereny zieleni nie urządzonej (zakrzaczenia) i lasów; - tereny komunikacji (droga wojewódzka, droga gminna); - infrastruktura techniczna (linie elektroenergetyczne, sieć wodociągowa, sieć kanalizacji sanitarnej, kanalizacja deszczowa). W granicach planu znajdują się stanowiska archeologiczne oznaczone na rysunku planu będące w ewidencji Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu, które podlegają ochronie podczas prowadzenia prac ziemnych i wymagają przeprowadzenia badań archeologicznych w zakresie uzgodnionym z Wielkopolskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Poznaniu; Realizacja nowego planu nie wpłynie niekorzystnie na dobra materialne, ponieważ plan umożliwia i niejako wymusza rozwój infrastruktury technicznej i drogowej, nie przewiduje likwidacji budynków (w szczególności tych o wartości zabytkowej); określa sposób harmonijnego gospodarowania przestrzenią. Ponadto, poprzez właściwe zagospodarowanie, stan terenów poddanych ochronie na podstawie przepisów o ochronie przyrody nie ulegnie pogorszeniu. Strona Hałas Do najbardziej uciążliwych źródeł hałasu należy tu ruch drogowy, ale z racji na silne nasycenie regionu formami ochrony przyrody nie dopuszcza się tu stałych lokalizacji obiektów czy urządzeń przekraczających jego normy. W miejscowym planie uwidacznia się stan obecny, czyli dawną drogę krajową nr 5, oraz drogi powiatowe biegnące w kierunku Paczkowa i Promna. Ponadto przez Biskupice przebiega linia kolejowa z Poznania do Gniezna. Linia ta jest obciążona ruchem pociągów osobowych jeżdżących z częstotliwością ok. jeden pociąg na godzinę. Ilość pojazdów na drodze krajowej w ciągu ostatnich trzech lat nie uległ istotnym zmianom, w związku z tym oddziaływanie akustyczne drogi nadal będzie podobne. W strefie uciążliwości akustycznej drogi i kolei, planiści zlokalizowali tereny przemysłowe, które nie podlegają ochronie akustycznej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826). Plan zakazuje również lokalizacji inwestycji uciążliwych dla środowiska oraz eksploatacji obiektów powodującej przekroczenie standardów jakości środowiska określonych w przepisach szczególnych. W związku z istnieniem linii elektroenergetycznych na terenie objętym planem wyznaczono strefę oddziaływania napowietrznych linii C o napięciu 15 kV o szerokości 15 metrów, po 7,5 m od osi linii w obu kierunkach; po przełożeniu istniejącej linii, lub jej skablowaniu, przestaje obowiązywać określona dla niej strefa oddziaływania; strefa oddziaływania, o szerokości 15 metrów, po 7,5 m, jest odległością maksymalną od osi linii elektroenergetycznej, dopuszcza się zbliżenie obiektów do linii pod warunkiem uzyskania zgody zarządcy sieci. 28 - w zakresie zaopatrzenia w ciepło ustala się nakaz stosowania do celów grzewczych paliw charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami emisyjnymi, takich jak: paliwa gazowe, płynne, stałe w tym drewno i biomasa lub inne odnawialne źródła energii z zakazem stosowania paliw wysokoemisyjnych; - stosowanie zieleni izolacyjnej (gatunki odporne na emisję spalin samochodowych) przy ciągach komunikacyjnych; W odniesieniu do budownictwa, czynnikami wpływającymi na poziom emisji zanieczyszczeń są: - rodzaj zasilenia w ciepło i rodzaj lokalnych źródeł ciepła; - intensywność zabudowy; - ilość i rodzaj przemysłu i usług; - ilość i rodzaju dróg. Plan zakłada zaopatrzenie obszarów zabudowy w energię cieplną również z indywidualnych źródeł ciepła opartych na paliwach niskoemisyjnych (gaz, olej opałowy, biomasa itp.).W fazie wznoszenia nowych obiektów nastąpi czasowe oddziaływanie na powietrze atmosferyczne związane z pracą urządzeń budowlanych oraz transportem materiałów na place budowy. W związku z wystąpieniem ruchu samochodowego w obrębie projektowanych dróg wzrośnie rozmiar emisji toksycznych składników spalin. Wzrost liczby pojazdów silnikowych będzie nieznaczny w porównaniu z upowszechnianiem motoryzacji. Kolejne generacje pojazdów charakteryzują się jednak coraz większą sprawnością eliminowania toksycznych substancji zawartych w spalinach samochodowych, co pozwala zakładać, że stan higieny atmosfery omawianego terenu, pomimo zwiększonej emisji zanieczyszczeń powietrza, będzie zadowalający. W związku z powstaniem nowych punktowych źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza wystąpią więc oddziaływania bezpośrednie, długoterminowe, a nawet stałe ograniczone swym oddziaływaniem do skali lokalnej. Różnorodność biologiczna, fauna, flora Ustalenia Planu, w przypadku ich pełnego wdrożenia, nie powinny stworzyć bezpośredniego, rażącego zagrożenia, zarówno dla flory i fauny opisywanego terenu, jak i dla ludzi (poza tym, że Plan przez wprowadzenie nowych terenów zabudowy uniemożliwia dotychczasowe funkcjonowanie gatunków zwierząt i roślin, przekształcając ich siedliska i zmuszając do migracji występujących tam gatunków). Z lokalnym, bezpośrednim zubożeniem lub zlikwidowaniem istniejącej roślinności spotkamy się w miejscu powstania nowych obiektów na terenach dotychczas niezabudowanych i nieuzbrojonych). Naturalne zbiorowiska roślinne zastępowane będą roślinnością synantropijną, ruderalną oraz roślinnością ogrodową. Oddziaływaniem pośrednim w odniesieniu do siedlisk flory i fauny na terenach zielonych (biologicznie czynnych) bezpośrednio przyległych do powierzchni nieprzepuszczalnych może być podsuszenie gruntów. Mimo utraty istniejących siedlisk nie prognozuje się istotnych negatywnych strat dla bioróżnorodności ze względu na zachowanie wolnych od trwałego zainwestowania korytarzy ekologiczne przyrodniczego systemu gminy i korytarza ekologicznego jakim jest Dolina Cybiny. Można tu też powiedzieć o bezpośrednim, znaczącym pozytywnym działaniu, jakim jest zachowanie istniejących skupisk leśnych i wprowadzenie terenów dolesień wzbogacających szatę roślinną terenu. Niemożliwa jest bowiem ocena oddziaływania Planu na poszczególne gatunki, siedliska (w tym również chronione), gdyż brak jest jakiejkolwiek inwentaryzacji przyrodniczej tego konkretnego obszaru, co stanowi utrudnienie w skonkretyzowaniu oddziaływań. Strona Powierzchnia ziemi W związku z sukcesywnym zagospodarowaniem terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i usługową, zwiększać się będzie ilość odpadów generowanych z obszaru opracowania. Podlegać one powinny segregacji w miejscu wytworzenia i w takim stadium być przekazywane do dalszej utylizacji. Plan ustala w tym celu składowanie odpadów stałych w pojemnikach usytuowanych na utwardzonych placach, przystosowanych do gromadzenia odpadów przy zastosowaniu zbiorki selektywnej, a ponadto ustala też zakaz wysypywania, zakopywania, wylewania i składowania wszelkich odpadów i nieczystości (poza miejscami selektywnej zbiorki odpadów). Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku w Gminie Pobiedziska. 29 Ludzie Bezpośredni, ale krótkotrwały lub chwilowy charakter, może mieć uciążliwość akustyczna związana z fazą budowy obiektów na poszczególnych terenach lub dostawa potrzebnych do ich późniejszego funkcjonowania towarów. W celu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ludzi Plan wprowadza realizację nowych inwestycji zaliczanych do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko z dopuszczeniem inwestycji celu publicznego w tym instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych. Projektowane zagospodarowanie terenu nie powinno zatem wprowadzić dodatkowych zagrożeń dla zdrowia ludzi (na terenie objętym projektem Planu oraz na terenach pozostających w zasięgu oddziaływania wynikającego z realizacji ustaleń Planu), pod warunkiem bezwzględnego wyegzekwowania wszystkich ustaleń zawartych w Planie. Potencjalnym źródłem zagrożenia może być zatem niepełna realizacja wytycznych Planu, dotyczących zapewnienia odpowiedniej jakości środowiska na opisywanym terenie. Tereny zabudowy projektowane na obszarze opracowania objęte zostaną zorganizowanym systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków komunalnych. Potencjalne oddziaływanie realizacji ustaleń Planu na środowisko przedstawiono w postaci zestawienia tabelarycznego, gdzie: Elementy środowiska Sposób oddziaływania Ocena skutków oddziaływania 1. Różnorodność biologiczna Nie wystąpi 2. Ludzie Zmiana krajobrazu, większy ruch pojazdów nieznaczne zwiększenie hałasu i zanieczyszczenia powietrza 3. Zwierzęta Lokalne migracje zwierząt bezpośrednia, długoterminowe stałe, umiarkowane umiarkowane 4. Rośliny Zagospodarowanie zielenią przydomowych ogródków powstałych na nieużytkach bezpośrednia, długoterminowe, stałe, pozytywne 5. Woda Mogą wystąpić zanieczyszczenia wód podskórnych związane z niewielkimi awariami typowymi dla bytowania ludności (nieszczelność szamb, wycieki z aut osobowych itp.) Ostatecznie będą lepiej chronione niż do tej pory. bezpośrednia, krótkotrwałe, nieznaczące, ostatecznie pozytywne 6. Powietrze i klimat lokalny W wyniku wzrostu liczby mieszkańców nastąpi wzrost liczby samochodów co będzie skutkowało zwiększeniem emisji spalin z samochodów i nastąpi lokalne zanieczyszczenie powietrza oraz zwiększenie poziomu hałasu bezpośrednia, długoterminowe, nieznaczące 7. Powierzchnia ziemi Na skutek zabudowywania terenów Powierzchnia ziemi obrębu Biskupice zostanie pokryta zabudową w ok. 30 % bezpośrednia, długoterminowe, umiarkowane 8. Krajobraz Zmiana w użytkowaniu terenu – grunty rolne zostaną wyłączone z produkcji i będą przeznaczone pod budownictwo jednorodzinne w wyznaczonych przez plan miejscach bezpośrednia, długoterminowe, stałe, pozytywne 9. Dobra materialne Uporządkowane zagospodarowanie przestrzenne wsi Pozytywne, stałe 30 - Strona Lp. Strona Właściwie jedynym skutkiem oddziaływania realizacji ustaleń planu, będzie zwiększenie antropopresji w samych Biskupicach i okolicy. W celu przeciwdziałania potencjalnym negatywnym skutkom oddziaływań, wynikających z ustaleń Planu, na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, określone zostały zasady ochrony środowiska. Dotyczą one następujących aspektów: ochrona powietrza: - stosowania do celów grzewczych paliw charakteryzujących się najniższymi wskaźnikami emisyjnymi, takich jak: paliwa gazowe, płynne, stałe w tym drewno i biomasa lub inne odnawialne źródła energii z zakazem stosowania paliw wysokoemisyjnych. - nakaz wprowadzenia pasów zieleni izolacyjnej; ochrona wód powierzchniowych i podziemnych: - utrzymanie rowów melioracyjnych; - objęcie całego obszaru zabudowanego zorganizowanym systemem zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków sanitarnych; - docelowo odprowadzanie wód opadowych z ciągów komunikacyjnych, placów parkingowych do kanalizacji deszczowej; - nakaz wyposażenia obszarów zabudowy w system kanalizacji wodno-ściekowej; ochrona gruntów: · gospodarka odpadami przewiduje selektywną zbiórkę odpadów komunalnych; - zagospodarowanie odpadów zgodnie z ustaleniami Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Pobiedziska oraz zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy; · ochrona przed hałasem - nakaz utrzymania hałasu na poziomie dopuszczalnym dla poszczególnych terenów zabudowy; - nakaz wprowadzenia pasów zieleni izolacyjnej; · ochrona zasobów przyrody: Wyznacza się teren zieleni objętej formą ochrony przyrody, oznaczony na rysunku planu symbolem Z, dla którego ustala się: Wyznacza się teren zieleni wraz z istniejącym systemem wód powierzchniowych oznaczony na rysunku planu symbolem Z, którego jest jednocześnie terenem przyrodniczych funkcji ochronnych w obszarach o wysokich walorach przyrodniczo-krajobrazowych w dolinie rzeki Cybiny oraz w granicach Parku Krajobrazowego Promno; dla wyżej wymienionych terenów, ustala się następujące zasady zagospodarowania: - zachowanie dotychczasowego sposobu zagospodarowania; - dopuszczenie realizacji ciągów pieszo – rowerowych, o minimalnej szerokości 4m; - zakaz: a) lokalizacji budynków, b) lokalizacji ogrodzeń pełnych, c) lokalizacji reklam. Ostatecznie działania człowieka będą polegać na tym, że przy podejmowaniu działań związanych z zadrzewianiem i zalesianiem należy uwzględniać walory przyrodnicze i krajobrazowe terenu; nie powinno się wprowadzać zadrzewień i zakrzewień w miejscach stanowiących o specyficznym charakterze lokalnego krajobrazu; 31 10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE LUB OGRANICZENIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH WYNIKAĆ Z REALIZACJI USTALEŃ PLANU Na obszarze potencjalnej ochrony Natura 2000 Dolina Cybiny oraz w granicach Ostoi koło Promna wyróżniono również tereny leśne ZL Na tych terenach gospodarka musi być prowadzona zgodnie z obowiązującym planem urządzenia lasu. - tereny położone w granicach Parku Krajobrazowego Promno (Ostoja koło Promna) powinny być zagospodarowywane z uwzględnieniem ustaleń planów ochrony Parku. Wyznacza się tereny rolnicze, oznaczone na rysunku planu symbolem R (częściowo położone na obszarach Natura 2000), dla których ustala się: - zachowanie dotychczasowego sposobu użytkowania terenu - teren rolniczy, - zachowanie istniejących rowów melioracji szczegółowej oraz urządzeń drenarskich, - dopuszczenie powiększenia zasobów leśnych poprzez zalesianie użytków rolnych, - dopuszczenie lokalizacji ciągów pieszo – rowerowych o minimalnej szerokości 4 m, - zakaz: lokalizacji budynków, lokalizacji ogrodzeń pełnych, lokalizacji reklam. Wyznacza się tereny zieleni urządzonej, oznaczone na rysunku planu symbolem ZP, dla których ustala się: - dopuszczenie lokalizacji zieleni parkowej z dopuszczeniem obiektów małej architektury, alejek, ścieżek rowerowych, dojść i dojazdów oraz sieci infrastruktury technicznej; - zakaz lokalizacji budynków; - obsługę komunikacyjną terenu poprzez drogi wewnętrzne i drogi publiczne; - zakaz lokalizacji ogrodzeń pełnych; - zakaz lokalizacji reklam. Strona 12. PODSUMOWANIE W wyniku przeprowadzonych analiz i ocen stwierdza się, iż zaprojektowane w Planie funkcje będą miały w przewadze wpływ neutralny (brak wpływu, wpływ nieznaczący) lub negatywny (rozumiany jako oddziaływanie słabo zauważalne, nie powodujące istotnego naruszenia standardów środowiskowych). Nie przewiduje się oddziaływań znacząco negatywnych tj. powodujących 32 11. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko mówi, że zakres prognozy oddziaływania na środowisko powinien przedstawiać rozwiązania alternatywne do rozwiązań przyjętych w projekcie planu (w szczególności w odniesieniu do obszarów Natura 2000, które na tym obszarze i w jego bezpośrednim sąsiedztwie występują). Do tekstu prognozy dołączony został poglądowy, zmniejszony rysunek Planu zachowujący stosunkowo duże tereny rolne i wprowadzający zabudowę w obrębie istniejącego układu dróg. Alternatywnym rozwiązaniem był tu wariant zerowy, tzn. brak planu. Analiza urbanistyczna pokazuje w jakich miejscach mogłaby powstać nowa zabudowa, gdyby była lokalizowana w trybie przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zwłaszcza niepokojąca byłaby sytuacja rozbudowy terenów usługowych znajdujących się w sąsiedztwie obszarów objętych ochroną - Natura 2000. Strona 13. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Przedmiotem oceny zawartej w niniejszej Prognozie są ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miejscowości Biskupice, który to przewiduje zabudowę głównie mieszkaniową jednorodzinną. Wprowadza nieuciążliwe usługi i utrzymuje tereny przemysłowe również o charakterze nieuciążliwym. Wprowadza nakaz izolowania zielenią funkcji przemysłowej z zabudową jednorodzinną miejscami wzbogaconą funkcją usługową. Zabrania zabudowy terenów rolnych oraz obszarów chronionych. Zakazuje rozbudowy urządzeń melioracji wodnej, chroniąc w ten sposób wartości Doliny Cybiny. Tereny zbiorników wodnych, cieków i rowów melioracyjnych nakazuje pozostawić w stanie istniejącym. Sporządzenie Prognozy dokonane zostało w powiązaniu z szeregiem prawnie obowiązujących przyrodniczo-planistycznych dokumentów, a jej zakres został uzgodniony z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Poznaniu i Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu. Celem Prognozy jest określenie charakteru prawdopodobnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, kulturowe i warunki życia ludzi, które mogą być spowodowane realizacją zalecanych lub dopuszczonych przez Plan sposobów zagospodarowania i użytkowania terenu. Zarówno projekt Planu jak i zapisy prognozy poddawane są otwartej dyskusji w toku formalno-prawnym poprzez procedurę wyłożenia tych dokumentów do wglądu publicznego. Przeprowadzona Prognoza wykazała, że projektowany sposób zagospodarowania przestrzennego omawianego obszaru Biskupic nie wpłynie na pogorszenie stanu środowiska, a szczegółową analizę tego zagadnienia przedstawia zamieszczona w treści tabela. Należy raczej prognozować zrównoważony rozwój środowiska w tym rejonie, pozwalający w sposób uporządkowany rozwijać zabudowę oraz umożliwi ochronę wartościowych przyrodniczo terenów, których walory zostały dostrzeżone i docenione przez Unię Europejską. Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagrożonych składników różnorodności biologicznej kontynentu europejskiego, wdrażanym od 1992 r. w sposób spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Celem utworzenia sieci Natura 2000 jest zachowanie zarówno zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy, ale też typowych, wciąż jeszcze powszechnie występujących siedlisk przyrodniczych, charakterystycznych dla 9 regionów biogeograficznych W Polsce występują 2 regiony: kontynentalny (96 % powierzchni kraju) i alpejski (4 % powierzchni kraju). Dla każdego kraju, również dla Polski określono listę referencyjną siedlisk przyrodniczych i gatunków, dla których należy utworzyć obszary Natura 2000 w podziale na regiony biogeograficzne. Dolina Cybiny i Ostoja koło Promna znalazły się na takiej liście. Zasady zagospodarowania wsi Biskupice pozwalają prognozować brak znaczącego oddziaływania na obszary Natura 2000 i inne tereny objęte ochroną. Środowisko przyrodnicze przedstawianego fragmentu terenu w ujęciu funkcjonalnym nie powinno ulec drastycznym niekorzystnym przekształceniom. Projektowane zagospodarowanie tego terenu jest zgodne z przepisami wynikającymi z unormowań prawnych, z wytycznymi zawartymi w opracowaniu ekofizjograficznym oraz Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy 33 zasadniczą zmianę określonych parametrów jakości środowiska, zagrożenia dla liczebności i bioróżnorodności gatunków, bariery dla migracji, zagrożenia dla obszarów przyrodniczo cennych, w tym obszarów Natura 2000. Powyższe stwierdzenia są uwarunkowane wypełnieniem wszystkich wymienionych w projekcie uchwały działań i rozwiązań zapobiegających oraz minimalizujących czy eliminujących potencjalne negatywne oddziaływania na środowisko. Strona 34 Pobiedziska. Ustalenia Planu nie będą powodowały zagrożeń środowiskowych. Przewidziane zostało wprowadzenie elementów biocenotycznych wzbogacających przestrzeń, co przyczyni się do wzmocnienia bioróżnorodności tego terenu. Wprowadzenie terenów wód (rzek, rowów, stawów) terenów lasu i dolesień oraz zieleni urządzonej, łąk, pastwisk, łęgów, zieleni izolacyjnej) w realnym zakresie zapewni właściwe warunki ochrony siedlisk. Zachowane zostaną również odpowiednie proporcje pomiędzy różnorodnymi sposobami zagospodarowania terenu. W zakresie geologii nie stwierdza się występowania udokumentowanych surowców mineralnych z wyjątkiem torfów w Dolinie Cybiny, które podlegają ochronie, a plan nie przewiduje ich eksploatacji. Wody opadowe odprowadzane z powierzchni utwardzonych winny zostać odprowadzone do kanalizacji deszczowej do czasu jej wybudowania istnieje obowiązek zagospodarowania ich w granicach własnej działki nie naruszając osób trzecich. Ścieki bytowe muszą być odprowadzane do sieci kanalizacji sanitarnej. Nakazuje się w planie gospodarkę odpadami na zasadach określonych Gminnym Regulaminie utrzymania czystości i porządku. Plan zagospodarowania przewiduje lokalizację zabudowy mieszkaniowej poza strefami zagrożonymi ponadnormatywnym hałasem pochodzącym z dróg. Poza tymi uwagami można stwierdzić, że efektywne i pełne wdrożenie ustaleń Planu zagospodarowania przestrzennego stanowi wystarczające zabezpieczenie i minimalizowanie skutków oddziaływania realizacji tegoż Planu na środowisko przyrodnicze. 35 Strona Wykaz aktów prawnych: Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 r.nr 25, poz. 150 z poźn. zm.). Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zmianami). Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266). Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz. U. z 2005r., Nr 239, poz 2019 z poźniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zmianami.) Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i górnicze ( Dz.U. z 2005 r. Nr 228, poz.1947, z poźn.zm.). Ustawa 27 kwietnia 2001 o odpadach (Dz.U. z 2010 r. Nr 185 poz.1243 ze zmianami). Ustawa z dnia 12 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. Nr. 75, poz.493 oraz z 2008 r. Nr 138, poz.865); Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120, poz. 826). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213 poz. 1397). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. nr 58, poz. 535). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobow sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. nr 192, poz. 1883). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. 2005 nr 233 poz. 1988). Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001 nr 112 poz. 1206). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 47 poz. 281). Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko. Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. Konwencja o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz siedlisk naturalnych (Konwencja Berneńska); Konwencja o różnorodności biologicznej z 1992r; Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt z 1979 r Konwencja o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym z 1991r. (Konwencja z Espoo) ZAŁĄCZNIKI: 1. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Strona 36 Opracowała mgr Małgorzata Olszewska