prezentacja - Instytut Ochrony Roślin

advertisement
Wpływ regulacji prawnych UE na prace
Komisji do Spraw Środków Ochrony Roślin
przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Prof. dr hab. Stefan Pruszyński
Emerytowany profesor Instytutu Ochrony Roślin
– PIB, Poznań
Kilka słów o historii rejestracji
środków ochrony roślin w Polsce
Przed 1939 r.
16 listopada 1924 rok
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych
i Ministra Przemysłu i Handlu
o wyrobie i sprzedaży środków przeznaczonych
do trucia szczurów, myszy, owadów, pasożytów
zwierzęcych i innych.
Zezwolenia na środki przeznaczone do tępienia
pasożytów zwierzęcych udzielano w porozumieniu
z Ministrem Rolnictwa i Dóbr Państwowych.
Ustawa z dnia 16 lutego 1961 r.
o ochronie roślin uprawnych przed chorobami,
szkodnikami i chwastami
(Dz. U. z dnia 23 lutego 1961 r. nr 10 poz. 55).
Rozdział 3:
„Zaopatrzenie rolnictwa w chemiczne środki ochrony
roślin oraz w aparaturę i narzędzia pomocnicze do
ochrony roślin”.
Art. 11:
Do obrotu i stosowania mogą być dopuszczone tylko te
chemiczne środki ochrony roślin, na które Minister Rolnictwa
wydał
zezwolenie.
Minister
Rolnictwa
w
porozumieniu
z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi w drodze
zarządzenia warunki i tryb udzielania zezwoleń. Minister
Rolnictwa w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki
Społecznej oraz Przemysłu Chemicznego określi w drodze
zarządzania
warunki
ochrony roślin”.
stosowania
chemicznych
środków
Zarządzenie Ministra Rolnictwa w sprawie
warunków i trybu udzielania zezwoleń
na dopuszczenie do obrotu handlowego
chemicznych środków ochrony roślin
z dnia 22 kwietnia 1965 r.
(monitor Polski z 3 czerwca 1965 r.
Nr 28 poz.156).
Oddział IOR Sośnicowice
1960 – Laboratorium Chemiczne
Kierownik Prof. Tadeusz Stobiecki
1965 – Zakład Analiz, Kontroli i Rejestracji
Pestycydów
Liczba zarejestrowanych środków ochrony roślin:
1965
–
190
1969
1974
–
–
213
176
1979
1984
1989
1994
–
–
–
–
253
321
475
562
Uchwała Rządu Polskiego nr 64/70
z dnia 18 maja 1970 r. w sprawie organizacji
badań w zakresie toksykologii i bezpiecznego
stosowania pestycydów.
IOR Poznań
Zakład Badania i Rejestracji Pestycydów
1983 – Biuro Rejestracji Pestycydów
1995 – Biuro Rejestracji Środków Ochrony Roślin
2005 – Zakład Ekspertyz i Opinii o Środkach
Ochrony Roślin
Ustawa o ochronie roślin uprawnych
z dnia 12 lipca 1995 r.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa
i Gospodarki Żywnościowej
z dnia 12 lipca 1996 r.
w sprawie szczegółowych zasad wydawania
zezwoleń na dopuszczenie środków ochrony
roślin do obrotu i stosowania
 Powołanie Ministra Środowiska jako pełnoprawnego partnera
współodpowiedzialnego za dopuszczanie środków ochrony
roślin do obrotu i stosowania
 Wprowadzenie nowych zasad klasyfikacji środków ochrony
roślin dla ludzi, pszczół, ryb oraz innych organizmów wodnych
 Wprowadzenie międzynarodowych znaków ostrzegawczych
 Wprowadzenie systemu kodowania form użytkowych środków
ochrony roślin
 Opublikowanie
wykazu
substancji
aktywnych,
których
stosowanie jest w Polsce zabronione lub podlega ograniczeniom
 Utworzenie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin
 Utworzenie Komisji do Spraw Rejestracji Środków Ochrony
Roślin
Zespoły do Spraw Rejestracji
 Rejestracji Biologicznych i Biotechnicznych Środków
Ochrony Roślin oraz Regulatorów Rozwoju Roślin
 Rejestracji Fungicydów i Zapraw
 Rejestracji Zoocydów
 Rejestracji Herbicydów i Retardatów z Podzespołem
do Spraw Rejestracji Adiuwantów
Ustawa z dnia 16 lutego 2001 r.
o zmianie ustawy o ochronie roślin uprawnych
 Powołanie 13 osobowej Komisji do spraw Rejestracji
Środków Ochrony Roślin
 Składanie przez producenta wniosku do Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi
 Prowadzenie przez Ministra Rolnictwa rejestru
środków ochrony roślin
Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r.
o ochronie roślin
 Całkowita przeniesienie procedury rejestracji
do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
 Ograniczenie liczby (do 7) członków komisji
i ograniczenie jej kompetencji
 Rozporządzenie o upoważnianiu jednostek
do przygotowywania opinii i ekspertyz
 Dostosowanie do zapisów Dyrektywy 91/414/EWG
Podstawą utworzenia Komisji do Spraw Rejestracji
Środków Ochrony Roślin stały się zapisy Art. 15 a Ustawy
z dnia 12 lipca 1995 roku o ochronie roślin uprawnych:
Tworzy się Komisję do Spraw Rejestracji Środków
Ochrony Roślin, zwaną dalej „Komisją”. Komisja jest
organem opiniodawczo-doradczym.
Do zadań Komisji należy:
 opiniowanie wniosków w sprawie wydania zezwoleń ministra
właściwego do spraw rolnictwa, dotyczących wprowadzania na
polski obszar celny środków ochrony roślin niedopuszczonych
do obrotu i stosowania do celów naukowo-badawczych oraz do
badań związanych z rejestracją tych środków;
 dopuszczania środków ochrony roślin do obrotu i stosowania;
 dokonywania okresowej oceny środków ochrony roślin
będących w obrocie i stosowaniu pod względem ich zgodności
z warunkami określonymi w etykiecie – instrukcji stosowania;
 opiniowanie jednostek naukowo-badawczych w zakresie
zdolności do wykonywania badań dotyczących skuteczności
działania środków ochrony roślin;
 przygotowanie opinii dotyczących substancji biologicznie
czynnych – ocena zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz
środowiska;
 wyrażanie opinii o celowości wydania jednorazowego
zezwolenia na dopuszczenie do obrotu i stosowania środka
ochrony roślin, o którym mowa w Art. 17 ust. 4.
Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r.
o ochronie roślin
Art. 42. 1. „Tworzy się Komisję do Spraw Środków Ochrony
Roślin, zwanej dalej „Komisją”.
Komisja jest organem opiniodawczo-doradczym ministra
właściwego do spraw rolnictwa.
Do zadań Komisji należy:
 Opiniowanie wniosków w sprawach wydawania zezwoleń
na dopuszczenie do obrotu środków ochrony roślin;
 Opiniowanie innych spraw dotyczących środków ochrony
roślin, przedstawianych przez ministra właściwego do
spraw rolnictwa.
Dyrektywa 91/414/EWG
15 lipca 1993 r. weszła w życie w krajach
członkowskich Unii Europejskiej zatwierdzona
dwa lata wcześniej Dyrektywa 91/414/EWG
regulująca rejestrację, sprzedaż i stosowanie
środków ochrony roślin wewnątrz
Unii Europejskiej.
Generalnym i nadrzędnym przesłaniem
zawartym w preambule Dyrektywy jest
stwierdzenie, że:
„Ochrona ludzi i zwierząt oraz środowiska
ma pierwszeństwo przed poprawą poziomu
produkcji roślinnej.
Przegląd substancji aktywnych
w Unii Europejskiej (1993 – 2009)
1 000 substancji aktywnych
Zatwierdzone 26%
Nie zatwierdzone,
po przeglądzie 7%
Usunięte z rynku 67%
Art. 113.
Do spraw w zakresie dopuszczania środków ochrony roślin
do obrotu i stosowania, wszczętych i niezakończonych do
dnia wejścia w życie ustawy decyzją ostateczną, stosuje się
przepisy
dotychczasowe,
z
wyjątkiem
przepisów
dotyczących klasyfikacji środków ochrony roślin i treści
etykiety-instrukcji stosowania.
Art. 117.
1. Zezwolenia na dopuszczenie środków ochrony
roślin do obrotu i stosowania wydane na podstawie
przepisów dotychczasowych zachowują ważność z
wyjątkiem zezwoleń dotyczących środków ochrony
roślin
zawierających
substancję
aktywną
niedopuszczoną do stosowania w środkach ochrony
roślin poza Komisją Europejską.
Art. 37.
1. Dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu wymaga
zezwolenia ministra właściwego do spraw rolnictwa.
Do obrotu mogą być dopuszczone tylko te środki ochrony
roślin, które przy prawidłowym stosowaniu zgodnie z ich
przeznaczeniem nie stanowią zagrożenia dla zdrowia
człowieka, zwierząt lub środowiska, a w szczególności środki
ochrony roślin, które nie zawierają substancji aktywnych
stwarzających takie zagrożenie lub, dla których Komisja
Europejska wydała decyzję w sprawie niedopuszczenia ich
do stosowania w środkach ochrony roślin.
Art. 39.
1. Z wnioskiem o wydanie zezwolenia na
dopuszczenie środka ochrony roślin do obrotu na
terenie Rzeczypospolitej Polskiej może wystąpić
podmiot zajmujący się jego produkcją lub obrotem,
zwany dalej „wnioskodawcą”, mający miejsce
zamieszkania , albo siedzibę na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub w jednym z państw
członkowskich.
Art. 68.
1. Można stosować wyłącznie środki ochrony roślin
dopuszczone do obrotu oraz z etykietą – instrukcją
stosowania, ściśle z podanymi w niej zaleceniami oraz w
taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia
człowieka, zwierząt lub środowiska.
Zabiegi środkami ochrony roślin wykonuje się z
uwzględnieniem stosowania w pierwszej kolejności metod
biologicznych, agrotechnicznych, hodowlanych lub
integrowanej ochrony roślin.
Wyciąg z Rozporządzenia
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi:
§4
Badania mające na celu sprawdzenie skuteczności działania
środka, zwane dalej „badaniami środka”, z uwzględnieniem
jego wpływu na jakość i wielkość plonu roślin uprawnych,
przeprowadza się, z zastrzeżeniem ust. 2, w różnych
warunkach glebowo-klimatycznych, w co najmniej dwóch
miejscach charakterystycznych dla uprawy danej rośliny,
położonych od siebie w odległości nie mniejszej niż 100 km.
Badanie środka zawierającego
substancje biologicznie czynne:
1.
które nie wchodzą w skład żadnego środka
dopuszczonego do obrotu i stosowania w uprawie
danej rośliny obejmuje dwa cykle albo dwa sezony
produkcyjne uprawy tej rośliny,
2.
takie jak w innym środku dopuszczonym do obrotu
i stosowania albo obejmuje jeden cykl albo sezon
produkcyjny i jest przeprowadzane na roślinach
reprezentatywnych, podanych w załączniku nr 2 do
Rozporządzenia.
Art. 41:
1. Minister właściwy do spraw rolnictwa może pozwolić
na
użycie
środka
ochrony
roślin
niedopuszczonego
do obrotu, przeznaczonego do celów naukowo-badawczych
lub do badań związanych z rejestracją tego środka, w ilości
niezbędnej do przeprowadzenia tych badań, na wniosek
jednostki
organizacyjnej
wnioskodawcy.
prowadzącej
badania
lub
Art. 49:
1. Minister właściwy do spraw rolnictwa w uzasadnionych
przypadkach, na wniosek instytucji państwowych lub
naukowych z dziedziny rolnictwa społeczno-zawodowych
organizacji rolników lub izb rolniczych, po uzyskaniu zgody
wnioskodawcy wymienionego w art. 39 ust. 1 oraz
pozytywnej opinii Komisji, może zezwolić, na czas
oznaczony, na stosowanie środka ochrony roślin w roślinach
uprawianych na małej powierzchni lub przeciwko
organizmom szkodliwym powodującym straty tylko na
określonych obszarach, jeżeli zostaną spełnione wymagania
określone w art. 38 ust. 1 pkt 1 lit. d i e.
Art. 53:
1.
W
przypadku
wystąpienia
nieprzewidywalnego
zagrożenia ze strony organizmów szkodliwych, których
zwalczanie środkami ochrony roślin znajdującymi się w
obrocie jest nieskuteczne, na wniosek zainteresowanego
podmiotu, minister właściwy do spraw rolnictwa, po
zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zdrowia
i ministra właściwego do spraw środowiska oraz po
uzyskaniu pozytywnej opinii Komisji, może zezwolić na
jednorazowe dopuszczenie do obrotu środka ochrony roślin
niespełniającego wymagań, o których mowa w art. 38, na
okres nie dłuższy niż 120 dni.
Art. 47 a:
1. Środek ochrony roślin dopuszczony do obrotu w innym
państwie członkowskim lub państwie członkowskim
Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) –
stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym
może zostać dopuszczony do obrotu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia ministra
właściwego do spraw rolnictwa na wprowadzenie tego
środka na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zwanego
dalej „zezwoleniem na import równoległy”.
Wyszczególnienie
Rok 2009
Rok 2010
- o dopuszczenie do obrotu
142
101
zgodnie z Art. 37 ustawy o ochronie roślin
z 18 grudnia 2003 roku
28
64
zgodnie z Art. 117 ustawy o ochronie roślin
z 18 grudnia 2003 roku
- o zmianę zezwolenia 155 kpa:
37
17
- rozszerzenie stosowania
- o dopuszczenie na czas oznaczony zgodne z
Art. 49
23
15
6
- o jednorazowe dopuszczenie środka Art. 53
niespełniającego wymagań Art. 38
6
6
- o import równoległy
42
93
Ogółem
207
229
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE
ustanawiająca ramy wspólnotowego działania na rzecz
zrównoważonego stosowania pestycydów
(Dz. U. UE 24.11.2009 L 309/71)
 uchwalona przez Parlament Europejski 21 października 2009
 opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
24 listopada 2009
 uprawomocniła się i weszła w życie następnego dnia
po opublikowaniu, tj. 25 listopada 2009
 państwa członkowskie są zobowiązane do przyjęcia krajowych
aktów prawnych niezbędnych do wdrożenia
Dyrektywy do 14 grudnia 2011
Rozporządzenie
 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 1107/2009 dotyczące wprowadzenia do obrotu środków
ochrony roślin i uchylające Dyrektywy Rady 79/117/EWG
i 91/414/EWG (Dz. U. UE 24.11.2009 L 309/1)
 uchwalone przez Parlament Europejski
21 października 2009
 opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE
24 listopada 2009
 uprawomocniło się dwudziestego dnia po publikowaniu
 tj. 15 grudnia 2009
 stosuje się od 14 czerwca 2011 roku (18 miesięcy po
uprawomocnieniu)
 niektóre postanowienia zaczną być realizowane później
Okres przejściowy
Art. 80.
Środki przejściowe
„Decyzje
dotyczące
wniosków
o
zezwolenia
na
wprowadzenie środków ochrony roślin do obrotu na
podstawie art. 4dyrektywy Rady 91/41/EWG, które są nadal
rozpatrywane w państwach członkowskich w dniu 14
czerwca 2011 r., podejmowane są zgodnie z obowiązującym
przed tą datą prawem krajowym”.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Download